شهریور 95/ نامه عذرخواهی مرتضوی و ماجرای FATF

عصر ایران- مهم ترین خبر شهریورماه را می توان نامه سعید مرتضوی دادستان وقت عمومی و انقلاب تهران در تابستان 88 دانست که در سومین جلسه دادگاه تجدید نظر و پس از 7 سال چنین نوشت:

« ...به عنوان دادستان وقت، عمیقا ابراز تأسف و اعتذار می نمایم و از مقام شهیدان مظلوم این حادثه- جوادی فر، روح الامینی و کامرانی- طلب پوزش نموده و علو درجات آنها را از خداوند بزرگ مسألت می نمایم. به سهم خود از خانواده های این عزیزان صمیمانه پوزش طلبیده و ابراز تأسف و اعتذار دارم و امیدوارم این دل جویی بتواند مرهمی بر این زخم و التیامی بر این داغ باشد. من به عنوان دادستان وقت تهران در پیشگاه خداوند و وجدان خود از وقوع این حادثه هولناک- اگر چه خداوند باری تعالی عالم است که شکل گیری آن عمدی نبوده- ابراز شرمندگی می کنم و امیدوارم تلخی این حادثه و هزینه های عظیم این خسارت معنوی هم چنان در حافظه مسؤولان مربوطه باقی بماند و من بعد شاهد تکرار این گونه وقایع تلخ نباشیم.»

این عذرخواهی غیر منتظره بار دیگر مجال یادآوری آن اتفاق تلخ را به رسانه ها داد و تکان دهنده ترین روایت از زبان سردار حسین علایی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران در دوران جنگ از زبان پدر یکی از قربانیان- دکتر عبدالحسین امینی- منتشر شد: « وقتی جنازه پسرم را دیدم متوجه شدم که دهانش را خُرد کرده اند. محسن، صادق بود و هرگز دروغ نمی گفت و مطمئن هستم که هر چه از او سؤال کرده اند  درست پاسخ داده است و آنها احتمالا نتوانسته اند صداقت او را تحمل کنند.»

 در شهریور 1395 همچنین با یک واژه تازه آشنا شدیم که مخالفان برجام و دلواپسان خواستار توقف همکاری با آن شدند: FATFحروف اول 4 کلمه انگلیسی به معنی « گروه ویژه اقدام مالی» است. یک نهاد بین المللی که از سال 1989 بنیان گذاشته شده و 198 کشور توصیه های آن را در زمینه مبارزه با پول شویی و آنچه تأمین مالی تروریسم می خوانند پذیرفته اند و یکی از موانع رفع تحریم های بانکی ایران نپیوستن به این نهاد اعلام شده بود.

دلواپسان از یک سو دولت را شماتت می کردند که چرا تنها تحریم های نفتی برداشته شده و تحریم های بانک های بزرگ برقرار است و از جانب دیگر وقتی دولت برای رفع این مانع تلاش کرد باز سرزنش شد که چرا می خواهد با FATFهمکاری کند و کار به جایی رسید که برخی پنداشتند یا این گونه القا کردند که صحبت از یک «کاپیتولاسیون» جدید است!

نکته جالب قضیه اما این بود که لایحه همکاری با این نهاد در سال 89 و در دولت احمدی نژاد به مجلس ارایه شده بود و البته با مستثناسازی جریان های مقاومت از گروه های تروریستی.

 راهکار دولت اما این بود که در متن توافق عبارت « در چارچوب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران» را بگنجاند و چون در قانون اساسی حمایت از سازمان های آزادی بخش در زمره وظایف جمهوری اسلامی برشمرده شده همان مقصود حاصل آید.

جنجال از آنجا شروع شد که روزنامه کیهان نامه ای از بانک ملت خطاب به قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا وابسته به سپاه پاسداران را منتشر کرد که در آن آمده بود: « کارسازی خدمات ارزی بین المللی برای آن دسته از مشتریان که نام شان در لیست تحریم های خاص اتحادیه اروپا قرار دارد امکان پذیر نیست.»

رییس کل بانک مرکزی البته برای کاهش حساسیت ها تصریح کرد:« هیچ یک از بانک ها حق ندارند تحریم های خارجی را اعمال کنند.»

وقتی موضوع به شورای عالی امنیت ملی ارجاع شد تقاضای توقف همکاری با گروه مبارزه با پول شویی نیز فروکش کرد و فریادهای «وااستقلال» نیز دیگر به شدت گذشته شنیده نشد.

واقعیت این است که 27 سازمان بین المللی و منطقه ای به عنوان اعضای وابسته و ناظر با FATFهمکاری دارند و حساسیت بر سر حمل و نقل مشکوک پول پس از واقعه 11 سپتامبر 2001 در دنیا به موضوعی جدی تبدیل شد.

مخالفان برجام اما دغدغه دیگری داشتند. این که بگویند برجام نافرجام مانده و از این برگ در انتخابات ریاست جمهوری بهره برند و گرنه وقتی اصل برجام و توافق هسته ای را پذیرفته ایم روشن است که به تبعات آن نیز باید ملتزم باشیم.

این مطلب در فروردین 96 و کمتر از دو ماه قبل از انتخابات ریاست جمهوری 96 تحریر می شود و جا دارد به مصاحبه آیت الله هاشمی رفسنجانی با سایت خود در شهریور 95 هم اشاره شود. خصوصا آنجا که می گوید:« این همه رد صلاحیت کردند. این همه تبلیغ کردند و حرف های عجیب و غریب زدند اما بهتر برگزار شد. چون مردم می دانند مصلحت شان چیست و در انتخابات 96 نیز چنین خواهد بود.»

هیچ کس پیش بینی نمی کرد که گوینده این سخنان تنها 4 ماه بعد چشم از جهان فروبندد و انتخابات 96 را نبیند اما قابل پیش بینی است که در تبلیغات انتخابات پیش رو این سخن هاشمی در شهریور 95 بارها و بارها تکرارو در واقع یادآوری شود.