۱۰ فروردين ۱۴۰۳
به روز شده در: ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - ۱۸:۴۰
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۵۵۲۸۵۱
تعداد نظرات: ۹ نظر
تاریخ انتشار: ۱۰:۱۷ - ۱۷-۰۵-۱۳۹۶
کد ۵۵۲۸۵۱
انتشار: ۱۰:۱۷ - ۱۷-۰۵-۱۳۹۶
جعفر محمدی

عصر ایران - "دولت مدرن"،تعبیری که از قرن هفدهم میلادی وارد ادبیات سیاسی جهان شده ، توانسته است موتور محرکه بسیاری از ملل جهان شود و آنها را شایسته وصف "پیشرفته" نماید.

تا پیش از پیدایش دولت مدرن، حکومت ها ـ که عمدتا پادشاهی و پیش از آن امپراتوری بودند ـ  صرفاً به حکم راندن شناخته می شدند که وظیفه ای جز برقراری نظم ،سرکوب یاغیان و حراست عامه از جان و مال مردم نداشتند. البته آنان در کنار این وظایف، مسوولیت پذیری نداشتند و آنچه حاکمان را به انجام این رویکردها وامی داشت، چیزی جز "تمایلات" و "اقتضائات" نبود.

حکومت های دیرین، نه وظیفه ای در پیشبرد علم داشتند،  نه خود را به گسترش صناعت و تجارت موظف  می دانستند و نه حوزه هایی مثل تامین اجتماعی، آموزش عمومی و مانند اینها در مخیله شان وجود داشت.

اندک اندک با زوال امپراتوری های اروپایی و تشکیل واحدهایی به نام "کشور" و در سايه تحولاتي مثل انقلاب كبير فرانسه ، دولت هايي ابتدا در اروپا شكل گرفتند كه دايره مسؤوليت آنها به مراتب گسترده تر از اسلاف شان بود. اينان، خود را درباره همه شئون جامعه از فرهنگ تا تجارت و از صنعت تا زراعت  صاحب راي و قدرت مي دانستند و براي اولين بار وظايف حكومتگري را در قالب وزرارتخانه هايي كمابيش شبيه تشكيلات كنوني تفكيك كردند.

در ايران معاصر نيز در عهد قاجار، براي اولين بار نهاد وزارت به معني كنوني اش شكل گرفت.

اين دايره گسترده مسؤوليت، كه در برابر بی مسؤوليتي حكومت هاي پيشين به وجود آمده بود تا پاسخگوي خلأهاي تاريخي و مطالبات انباشته شده مردمان باشد، نوع ديگري از حكومت مطلقه را شكل داد چه آنكه "دولت" هاي جديد ، با سيطره محض بر همه امور و شئون ، جايي براي نفس كشيدن نهادهاي مدني باقي نگذاشتند  و حتي حزب و رسانه  و اپوزيسيون هم فقط هنگامي شكل مي گرفت كه دولتمردان اراده مي كردند!

ديري نپاييد كه انديشمندان و فيلسوفان دريافتند كه راه روشنايي از دل اين مطلق گرايي دولتي نمي گذرد. بنابر اين پروسه "محدودسازي دولت" در دستور كار قرار گرفت، اما اين بار بنابر آن نبود كه مانند عهد پادشاهي، حكومت هاي بي مسؤوليت بر سر كار آيند بلكه دولت در تعريف جديد و مدرنش، به جاي آنكه مثلا براي مردم ،مباشرتاً، درشكه و لباس تهيه كند، بايد زمينه اين توليدات را فراهم مي كرد و به جاي آنكه حزب بسازد، خود زاييده يك يا چند حزب بود :"دولت دموكراتيك پاسخگوي كوچك" و يا همان "دولت مدرن".

به نظر مي رسد، مفهوم حکومت در ايران، به معناي آن پيش از عصر "دولت مدرن" نزديك تر است و هر چند رگه هايي از مدرن بودن در آن وجود دارد ولي هنوز تا رسيدن به "دولت مدرن" فاصله زيادي وجود دارد و اين فاصله طي نخواهد شد مگر با چشم پوشي حکومت از بخش هاي مهمي از قدرت و اختياراتش و واگذاري آنها به نهادهاي مدني و بخش خصوصي .

چنين پروسه اي، البته نيازمند زمان، بردباري و البته درايت و زمان فهمي حكمرانان و مطالبه گری بی پایان مردم است. 

ارسال به دوستان
انتشار یافته: ۹
در انتظار بررسی: ۱۳
غیر قابل انتشار: ۶
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۲۰ - ۱۳۹۶/۰۵/۱۷
2
18
درصد این گونه مقالات تحلیلی و تبیینی و ذهن انگیز را بیشتر بفرمایید.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۲۳ - ۱۳۹۶/۰۵/۱۷
1
6
نهاد وزارت در ایران اولین بار به صورت چهار وزارتخانه در سال 1222 در زمان فتحعلیشاه ایجاد شد
ناشناس
Netherlands
۱۰:۳۷ - ۱۳۹۶/۰۵/۱۷
1
6
نگاهی به كتاب «تاریخ ایران مدرن» نوشته "یرواند آبراهامیان"، که به بررسی حوادث سال های اخیر ایران می پردازد،
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۳۸ - ۱۳۹۶/۰۵/۱۷
19
3
آقای محمدی کم پای صحبت های آقای سریع القلم بشین
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۳:۴۶ - ۱۳۹۶/۰۵/۱۷
چطور؟ زورت میاد حرف حساب بشنوی؟
آدم واقعی
Kuwait
۱۰:۳۸ - ۱۳۹۶/۰۵/۱۷
1
9
دولت مدرن با فرهنگ سازی مردم درست میشه قبل از قوانین , ما فرهنگ دروغ و تکبر و نفاق وادعا کردن داریم و لی قبول این حرفها نداریم برای همین مدرن نمیشویم
محسن
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۵۵ - ۱۳۹۶/۰۵/۱۷
1
5
لطفا شمار اینگونه مقالات را بیشتر کنید.
tabandeh
Germany
۲۰:۱۲ - ۱۳۹۶/۰۵/۱۷
0
4
در کشورهای جهان سوم حکومت با اقتدار گرایی مانع قدرت گرفتن بخش خصوصی واقعی می گردد. از ویژگی های این جوامع فردگرایی، فقدان یا ضعف تشکل های صنفی و احزاب سیاسی است.
تقویت بخش خصوص یعنی کاهش اختیارات و توانایی های اقتدارگرایان و انتقال آن به ملت. اقتدارگرایان با ابزار فقر و خرافات تلاش بر حفظ وضعیت موجود دارند. پاشنه آشیل آن ها،جریان آزاد اطلاعات و آگاهی مردم است
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۱:۰۰ - ۱۳۹۶/۰۵/۱۸
1
0
گفتن ز من از تو کار بستن
بیکار نمی توان نشستن
پیش بینی هواشناسی: بارش باران ، وزش باد شدید و رعد و برق تا سه شنبه / هشدار برای ۷ استان خالق انیمیشن دیرین دیرین : ممنوع شدم، بدهکار شدم، تحقیر شدم، گرفتار تومور مغزی شدم و ... اما برمی‌گردم (عکس) دروغ بزرگ در مورد الکل (فیلم) تقلای طبقه متوسط: هشدار برای نظام حکمرانی دستمزد ۱۴۰۳ کارگران را فقیرتر و ناتوان تر کرد دی‌ ان‌ ای باستانی راز مرگ امپراتور‌ چین را فاش کرد آیا تنفس بخار آب حمام روزه را باطل می کند؟/ پاسخ آیت الله خامنه‌ای مسافران گم شده جنگل‌ تیلار مازندران پیدا شدند (+فیلم) عجیب‌ترین آپارتمان جهان چگونه ساخته شد؟ (+عکس) «ریشا» نره شیر باغ وحش مشهد تلف شد عروسی دختر شاه اینجا برگزار شد! کره شمالی هرگونه نشست با ژاپن را رد کرد/توکیو در امور ما دخالت نکند نتایج یک تحقیق: ایستادن یا خوابیدن برای سلامت قلب بهتر از نشستن است ترافیک ۳ کیلومتری در محدوده مرزن آباد جاده کندوان این میوه سرشار از پتاسیم یک تقویت‌ کننده‌ی مغز است / حافظه قوی و ذهن فعال با این میوه کوچک
وبگردی