جام جم آنلاين: مسائل و عجايبي كه در بانكهاي كشور ايجاد ميشود، گاه آنچنان حاد است كه روي آسايش و اعصاب شهروندان راه ميرود ، مانند همين معضل اخير: بانكها نه پول دارند، نه تراول! ...
به گزارش خبرنگار ما، مدتي است شهرونداني كه براي نقد كردن چكهاي خود به شعب بانكهاي مختلف مراجعه ميكنند، پاسخ ميشنوند كه پول يا چكپول موجود نيست و تنها كاري كه ميشود كرد، اين است كه مبلغ به صورت چك رمزدار يا حواله به حساب ديگري صادر شود.
در اين صورت، فردي كه براي مصارف شخصي يا شغلي احتياج مبرم به پول نقد دارد مثلا ميخواهد دستمزد كارگر بپردازد يا جنس بخرد در برابر اين پاسخ عجيب مستاصل ميشود.
حالا افرادي كه چكهاي بدون شعبه مانند چكهاي حساب جام يا سيبا را در دست دارند ، در مواجهه با اين مشكل راهحلي چون مراجعه به شعب ديگر را پيش رو دارند و ميتوانند آنقدر به شعب مختلف مراجعه كنند تا سرانجام پول نقد را در يك شعبه بيابند اما مشكل اصلي مربوط به كساني است كه چك آنها متعلق به يك شعبه واحد است و نميتوانند آن را در شعبههاي ديگري نقد كنند. در آن صورت بايد مدتها منتظر بمانند تا به بانك موجودي پول نقد يا چكپول برسد يا روزهاي ديگري به اميد داشتن پول نقد به همان شعبه مراجعه كنند.
روشن است براي افرادي كه كارهاي مالي واجب دارند و بايد در مدت زمان كوتاهي به پول نقد يا تراول دسترسي پيدا كنند، شنيدن چنين پاسخ خونسردانه و غيرمسوولانهاي پذيرفته نيست و اين مساله گاه باعث بروز تنشهايي در برخي شعبههاي بانكها ميشود.
خبرنگار ما براي جويا شدن صحت و سقم اين مساله به عنوان مشتري به شعبههاي چند بانك در مركز و شمال تهران مراجعه كرد و پرسيد كه آيا چكي به مبلغ 2 ميليون تومان قابل نقد كردن هست يا خير. 3 بانك حوالي خيابان وليعصر پاسخ منفي دادند تا اين كه بانكي دور ميدان وليعصر با هماهنگي رئيس شعبه، حاضر به پرداخت نيمي از اين مبلغ و حواله يا چك بانكي كردن نيمي ديگر شد.
اين مساله حتي در شعبه مركزي يكي از بانكهاي معروف دولتي در خيابان طالقاني نيز مشاهده شد كه متصديان پرداخت از تحويل پول نقد يا ايران چك بانك مركزي به مشتريان عذر ميخواستند و جدال لفظي متعددي نيز ميان مشتري سرگردان كه ميپرسيد با اين وضعيت تكليفش چيست و چگونه بايد به پول دسترسي يابد با كارمندي كه از خود رفع مسووليت ميكرد و پاسخ روشني نداشت، ايجاد ميشد. در اين شرايط مردم بحق ميپرسند كه علت اين مساله چيست و چه زمان اين شكل رفع خواهد شد.
خبرنگار ما در گفتگوهاي جداگانهاي كه با روساي چند شعبه بانكي داشت، دريافت كه اين مساله چند ريشه و علت دارد: علت نخست آن كه بيشتر مربوط به ايرانچكهاي بانك مركزي مي باشد ، منابع داخلي بانكهاست، چراكه بانكها مانند گذشته راسا نميتوانند تراول سفارش دهند يا چاپ كنند، بلكه بايد وجوه معادل تراول را به بانك مركزي پرداخته، تراول دريافت كنند و به مشتري تحويل دهند. در چنين شرايطي مشكل منابع بانكها باعث كمبود خريد ايران چك بانك مركزي شده و تامين نياز همه شهروندان را با چالش مواجه كرده است.
اين گزارش ميافزايد: ريشه ديگر مساله كمبود نقدينگي در گردش بانكهاست كه بر اثر ممنوعيت برداشت از حسابهاي بانك مركزي و سياست انقباضي آن ايجاد شده است. بانكها بخشي از منابع نقد در گردش خود را براي مصارف كسري خود اختصاص دادهاند، لذا با كمبود پول نقد در شعب مواجه شدهاند.
با اين حال به نظر ميرسد تداوم اين مشكل ميتواند به اعتماد مردم به بانكها لطمه بزند و در كسب و كار و امورات عادي آنان اخلال ايجاد كند، لذا بانكها و بانك مركزي بايد براي حل اين مشكل بسرعت فكري كنند.
مشكل در آينده نزديك حل ميشود
در همين حال محمود بهمني، رئيس كل بانك مركزي در گفتگو با خبرنگار ما از حل مشكل پرداخت نقد يا چكپول بانكها در آينده نزديك خبر داد. وي افزود: بانك مركزي در مكاتباتي كه با بانكها داشته، علت مشكل را جويا شده و بزودي با جمعبندي علل مساله كه احتمالا منابع بانكهاست در آينده نزديك تمام مساعي خود را در حل آن به كار ميبرد.
وي اظهار كرد: بانك مركزي و خزانه در چاپ و تحويل ايرانچك مشكلي ندارند و اين بانكها هستند كه بايد با تخمين نيازي كه دارند، آن را تامين و خريداري كنند.
وي با تاكيد بر تامين رفاه مردم در مبادلات و خدمات بانكي افزود: طوري برنامهريزي ميكنيم كه اين مشكل و مشابه آن پيش نيايد. با اين حال تغيير نظامهاي رفتاري بانكها در كوتاهمدت ممكن است چنين اختلالاتي را ايجاد كند.