كشتى سازان به وعده وفا نمى كنند

نفتكش هاى غول پيكر VLCC با ۳۳۲ مترطول، ۶۰متر عرض و ۳۵ متر ارتفاع بزرگترين سازه صنعتى ساخت بشر محسوب مى شود كه معادل ۷۰۰ ساختمان يك طبقه با زيربناى ۲۰۰متر است. اما متأسفانه به رغم جايگاه چهارم ايران در ناوگان نفتى و سابقه ديرين آن در اين صنعت همچنان سفارش ساخت كشتى، به خارج از كشور مى رود و سازندگان داخلى كشتى كه سابقه فعاليت برخى از آنها به ۴دهه مى رسد هنوز موفق به ساخت يك كشتى اقيانوس پيما نشده اند. اين در حالى است كه براى حمايت از توليد داخلى، خطوط كشتيرانى بزرگ كشور بارها و بارها سفارش بخشى از نيازهاى خود را به اين سازندگان داده اند ولى باز مأيوس از نتيجه، مجبور به فسخ قرارداد و تأمين نياز از ساير كشورها شده اند. محمد سورى، مدير عامل شركت ملى نفتكش كه وظيفه حمل نفت و فرآورده هاى نفتى و ارائه خدمات ساحلى به سكوها و بنادر نفتى با اولويت ارائه خدمت به داخل كشور را دارد در گفت وگو با «ايران»از بيم ها و اميدهاى پيش روى نفتكش هاى ايرانى در اقيانوس مواج اقتصاد جهانى مى گويد.

در حال حاضر ناوگان شركت ملى نفتكش متشكل از چند فروند كشتى است؟

ناوگان شركت متشكل از ۴۲ فروند كشتى و تركيبى از كشتى هاى VLCC يا غول پيكر ۳۱۸ هزار تنى، كشتى هاى سوئزماكس ۱۶۴ هزار تنى كه قابليت عبور از كانال سوئز با حداكثر ظرفيت را دارند، كشتى هاى افراماكس ۱۰۰ هزار تنى، كشتى هاى فرآورده بر و كشتى هاى حمل گاز مايع (LPG) است. مجموع ظرفيت ناوگان نيز در حال حاضر ۹ميليون و ۸۰۰ هزار تن است.

براى افزايش ظرفيت ناوگان چه برنامه هايى داريد؟
 
براساس برنامه ريزى هاى انجام شده ظرفيت ناوگان نفتى كشور تا سال۲۰۱۱ ميلادى به ۱۴ ميليون و ۱۱۰ هزار تن افزايش خواهد يافت. اين ارتقاى ظرفيت با ورود ۱۹ فروند كشتى جديد كه ۱۴ فروند آن در خارج از كشور و ۵ فروند در داخل كشور در حال ساخت است، محقق خواهد شد.

با تحقق اين افزايش، رتبه جهانى ايران از نظر ظرفيت ناوگان نفتى چقدر ارتقا مى يابد؟

با ورود ۱۹ فروند كشتى جديد، شركت ملى نفتكش، سومين ناوگان نفتى بزرگ دنيا پس از شركت هاى «فرانت لاين» نروژ و «ميتسويى.اس.كى» ژاپن، خواهد شد. برنامه ديگرى را نيز دنبال مى كنيم كه براساس آن و با اضافه شدن ۱۲ فروند كشتى ديگر تا سال۲۰۱۲ به اولين ناوگان نفتى دنيا تبديل مى شويم. بنابراين برنامه با افزايش ۳‎/۵ تا ۴ ميليون تنى، ظرفيت نهايى ناوگان را به ۱۷‎/۵ تا ۱۷‎/۶ ميليون تن مى رسانيم. البته تحقق اين اهداف و برنامه ها به رفع مشكلات مالى بستگى دارد.

پس فاصله زيادى با دوشركت اول و دوم دنيا نداريد

نه، ظرفيت اين شركت ها در حدود ۱۵ ميليون تن است.

متوسط سن ناوگان چقدر است؟

سن متوسط ناوگان شركت در حدود ۶ سال است كه يكى از جوانترين ناوگان هاى دنيا محسوب مى شود. اين در حالى است كه متوسط سن ناوگان نفتكش دنيا در تانكر، بالاى ۱۰ سال است.

با چند شركت نفتى همكارى داريد؟
 
با ۵۸ شركت بزرگ نفتى دنيا همكارى مى كنيم. اين شركت ها در اجاره كردن كشتى هاى ايرانى هيچ گونه ترديدى به خود راه نمى دهند، چرا كه از جوان بودن و ايمنى آن اطمينان دارند. محموله نفت به دليل گران بودن در صورت وقوع حادثه، خسارت سنگينى ايجاد مى كند. هنگامى كه در اثر حادثه، نفت در دريا ريخته شود خسارت سرانه گرفته مى شود. يعنى هم شركت كشتيرانى و هم صاحب كالا مسئول است. ميزان خسارت هايى كه در حادثه تصادف كشتى «اكسان والدوز» در حوالى آلاسكا و ريخته شدن ۷۰ هزار تن نفت به دريا، اعلام شده است در حدود ۱۰‎/۴ميليارد دلار است. بر اين اساس صاحبان كالا در انتخاب نفتكش دقت بسيار زيادى مى كنند.

تركيب اين شركت ها چگونه است؟
 
تمام شركت هاى نفتى اروپايى، خاور دور، آسيايى، هندى، چينى، استراليايى، امريكاى لاتين و غرب آفريقا با ما همكارى دارند. در مجموع ۵۱درصد درآمد شركت از اروپا، ۲۶ درصد از آسيا، ۱۵درصد از آفريقا و ۸درصد از ساير نقاط دنيا تأمين مى شود.

با اين حساب تحريم هاى اعمال شده تأثيرى بر فعاليت هاى شما نداشته است

تأثير داشته است ولى با برنامه ريزى و به مرور زمان مشكلات ايجاد شده را برطرف كرده ايم. بيشتر مشكلات موجود مشكلات مالى و بين بانكى است. البته برخى از كشورها اعلام كرده اندكه از اجاره كشتى با پرچم ايران خوددارى مى كنند كه براى حل اين مشكل نيز مجوز تردد كشتى ها را تحت پرچم ساير كشورها گرفته ايم.

چند درصد ناوگان نفتى ايران تحت پرچم ساير كشورها حركت مى كنند؟
 
به غير از ۳ فروند، تمام كشتى هاى نفتكش ايرانى تحت پرچم ساير كشورها تردد مى كنند.

شما در صحبت هاى خود شرط تحقق اهداف شركت را حل مشكلات مالى عنوان كرديد، اين مشكلات در چه زمينه اى است؟
 
مشكلات مالى به وجود آمده تنها مشكل شركت ملى نفتكش نيست، بلكه تمام شركت هاى ايرانى براى دريافت تسهيلات از بانك هاى خارجى مشكل دارند. براى دريافت وام هاى بزرگ كه پيش از اين به راحتى مقدور بود در حال حاضر با موانع متعددى روبه رو شده است. از اين رو توسعه شركت هاى ايرانى نيز با مانع مواجه شده است.

بانك هاى داخلى نمى توانند در اين زمينه كمكى كنند؟
 
توان بانك هاى داخلى در حدى نيست كه بتوانند تسهيلات سنگين پرداخت كنند. ما در سال گذشته در حدود ۲ ميليارد دلار وام گرفتيم كه به طور قطع بانك هاى داخلى در اين حد توان ندارند. همچنين بانك هاى داخلى به پرداخت تسهيلات بلندمدت عادت ندارند.

بحران مالى جهانى چه تأثيرى بر فعاليت نفتكش هاى ايرانى گذاشته است؟
 
اين بحران تقريباً روى تمام بخش ها اثرگذاشته است. ولى اثرات آن روى شركت ملى نفتكش و ساير شركت هاى كشتيرانى ملموس تر و جدى تر است. متأثر از بحران جهانى ميزان صادرات نفت اوپك و همچنين مصرف جهانى نفت كاهش و در نتيجه ميزان حمل و نقل و كرايه ها نيز كاهش يافته است. كرايه ها بخصوص در حمل كالاهاى خشك شديداً افت كرده است. كشتى هايى كه تا شش ماه پيش روزانه ۷۰هزار دلار كرايه دريافت مى كردند در حال حاضر به ۵ هزار دلار يعنى به يك دوازدهم تقليل يافته است.
در مجموع اين بحران بر بخش حمل و نقل تأثير زيادى گذاشته است و كشتى هاى نفتكش نيز از اين قاعده مستثنى نيستند. هر چند ميزان اين تأثير در مقايسه با كشتى هاى فله بر كمتر است.

علت تأثيرپذيرى كمتر ناوگان نفتكش در چيست؟
 
به دليل حياتى بودن انرژى تا حدى مى توان مصرف آن را كاهش داد. از طرفى با فرا رسيدن فصل سرما تقاضاى نفت كاهش زيادى نداشته است البته با سپرى شدن زمستان ممكن است، تأثيرات بحران مشهودتر شود.

در حال حاضر به طور متوسط ميزان كرايه نفتكش ها چقدر كاهش داشته است؟
 
كرايه اين بخش به طور متوسط ۴۰درصد كاهش يافته است و به همين ميزان درآمدهاى شركت افت كرده است.

درآمد ساليانه شركت چقدر است؟
 
ميزان درآمد در هر سال متفاوت است، ولى براساس گزارش مالى ۹ماهه سال جارى درآمد شركت يك ميليارد و ۲۰۰ ميليون دلار بوده كه تا پايان سال از مرز ۱‎/۵ ميليارددلار مى گذرد. از اين مبلغ نيز در حدود ۶۰۰ ميليون دلار سود شركت است.

پنج فروند از ناوگان شما قرار است در داخل كشور ساخته شود، با توجه به ناتوانى شركت هاى داخلى در تحويل بموقع كشتى، اين كار توجيه اقتصادى دارد؟
 
مشكلى كه در تحويل كشتى هاى سفارش داخل كشتيرانى جمهورى اسلامى ايران به وجود آمد با ابعاد بزرگترى براى شركت ملى نفتكش به وجود آمده است. متأسفانه سازندگان داخلى كشتى به تعهدات خود عمل نمى كنند. ساخت ۸ كشتى را به شركت صدراى بوشهر سفارش داده بوديم كه به دليل انجام ندادن تعهدات سازنده، پروژه را لغو كرديم. ساخت ۳ كشتى ۶۳ هزار تنى را نيز به صدراى نكا سفارش داده ايم كه براساس قرارداد مى بايست تا پايان سال۲۰۰۸ يعنى يك ماه ديگر كشتى ها را تحويل بگيريم. در حالى كه كل پروژه پس از ۶سال كمتر از ۱۰درصد پيشرفت داشته است. با اين حساب براى آماده شدن كشتى ها ۵۴ سال ديگر بايد انتظار بكشيم. ما براى حمايت از صنايع داخلى اين سفارشات را داده ايم. ولى متأسفانه كشتى سازان داخلى برنامه ريزى مناسبى ندارند و از همه مهم تر دانش ساخت كشتى را هم در اختيار ندارند. برخى از كشتى سازها، ۳۵سال است كه فعالند و در اين مدت زيان داده اند و هنوز يك كشتى اقيانوس پيما تحويل نداده اند.

چرا اين شركت ها ازتوان فنى شركت هاى خارجى استفاده نمى كنند؟
 
اين كار نيز انجام شده ولى موفقيت آميز نبوده است. كشتى ايران- اراك كه با مشاركت آلمانى ها ساخته شده ۲سال است كه به آب انداخته شده ولى به دليل نقص فنى هنوز به بهره بردارى نرسيده است.

کشف سند جدیدی از جنایات حزب بعث در کربلا (فیلم)

تماشاخانه

الگویی برای سازگاری با تغییرات اقلیمی / شهرهایی که در برابر سیل مسلح می‌شوند (فیلم)

دو دقیقه نفس گیر از یک فیلم جنگی مرجع در تاریخ سینما (تماشا کنید)

فیلم های دیگر