خط و نشان کشیدن شرکت‌های حمل و نقل جاده ای برای استارت آپ ها

اصفهان دومین استان بزرگ ایران از نظر تعداد رانندگان کامیون و حجم جابجایی کالاست. در این دستورالعمل که به امضای عبدالرسول باقری، رییس کانون حمل و نقل استان اصفهان رسیده تاکید شده است:« این تصمیم به دلیل خدشه وارد کردن فعالیت این استارت آپ ها به منافع شرکت‌های حمل و نقل موجود ومنافع صنفی اتخاذ شده است.»

اعتراض های بخشی سنتی در واکنش به استارت آپ ها همچنان ادامه دارد و حوزه حمل و نقل به عنوان یکی از مهمترین بخش های صنعت همچنان در معرض واکنش های تند بخش سنتی است. این بار درگیری و خشونت علیه استارت آپ های حمل و نقل بار مثل ترابرنت و اوبار در اصفهان خبرساز شده است.

انجمن صنفی کارفرمایی شرکت‌های حمل و نقل کالای اصفهان طی یک دستورالعمل به روسای انجمن های صنفی شهرهای اصفهان، اردستان، خمینی شهر، دولت آباد، درچه، زرین‌شهر، شاهین شهر، شرق اصفهان، شهررضا، فلاورجان، گلپایگان، کاشان، مبارکه، نجف‌آیاد و فرآورده‌های نفتی ابلاغ کرده است که از هرگونه همکاری با استارت‌آپ‌های حمل و نقلی خودداری کنند. این دستورالعمل پیرو واکنش‌های تند این شرکت‌ها با حضور استارت‌آپ‌هایی است که با هدف شفافیت قیمت در بازار مبهم حمل و نقل جاده‌ای سعی در ایجاد بهره‌وری در این سیستم و کوتاه شدن دست دلال ها از این بازار است.

کیوان جعفری فشارکی، مدیرعامل ترابرنت یکی از این استارت آپ ها با اشاره به اینکه از شروع فعالیت خود همواره مورد تهدید و حتی خشونت واسطه ها و دلالان پایانه های حمل و نقل بوده‌اند از درگیری و تحصن برخی دلالان برای ممانعت از فعالیت‌های ترابرنت در پایانه حمل بار اصفهان خبر می‌دهد. او می‌گوید:« در مدت کوتاه فعالیت ما در اصفهان، همکاران ما را در پایانه‌ها کتک می‌زنند و اجازه نمی‌دهند تا رانندگان کامیون به این سامانه بپیوندند.»

اما حامد تاج‌الدین، مدیرعامل اوبار که یکی دیگر از استارت‌آپ‌های فعال در این حوزه است:« علت اصلی این درگیری‌ها که کمابیش در همه شهرها به ویژه شهرهای که مبدا بارگیری هستند، ایجاد شده، بیشتر به خاطر عدم شفافیت قیمت‌ها در بازار فعلی و دخالت دلال ها در پروسه بارگیری است، این عدم شفافیت برای خیلی ها مثل واسطه‌ها منفعت بسیاری دارد و به همین دلیل راضی نیستند تا سیستم‌های آنلاین سایه این ابهام پرسود را از سر بازار حمل بار کم کند. اوبار با استفاده از الگوريتم هاي هوش مصنوعي براي اولين بار سيستم قيمت دهي را وارد حوزه حمل بار كرده است كه مي تواند بخش زيادي از مشكلات ناشي از عدم شفافيت و منصفانه نبودن كرايه ها را حل كند.و و همین باعث ناراحتی خیلی از دلال هاست.»

بابایی پور، رئیس کانون انجمن صنفی کامیون داران استان اصفهان معتقد است « این مخالفت‌ها و جبهه‌گیری‌ها نشان می دهد هنوز فرهنگ هوشمندسازی حمل و نقل برای رانندگان کامیون استان ها جا نیفتاده است و به همین دلیل اغلب شرکت های حمل و نقلی نسبت به گسترش سریع اپلیکیشن‌های لجستیک نگران هستند و معترض شده اند.»

اما کیوان جعفری مدیرعامل ترابرنت و کارشناس حمل و نقل می‌گوید:« استارت آپ ها سعی دارند به بهترین شکل یک معادله برنده، برنده، برنده ایجاد کنند. بسیاری از کاربران استارت‌ آپ‌ها امروزه شرکت‌های حمل و نقل هستند که برای صاحبان بار کامیون مناسب را از طریق اپلیکیشن ترابرنت انتخاب می‌کنند. در این میان هیچ موضوع نگران کننده‌ای برای رانندگان کامیون وجود ندارد.چرا که بدون حضور واسطه ها رقم معقولی از بارنامه به آنها خواهد رسید به ویژه اینکه ما با استفاده از سیستم هوشمندی توانسته‌ایم بر اساس فاکتورهای اساسی مثل مسافت، تناژ، نوع خودرو و نوع بار که در قیمت حمل بار موثرند؛ نرخ معقول و البته مشخصی را در این بازار آشفته معین کنیم .»

تاج‌الدین مدیرعامل سامانه اوبار می‌گوید: « این شفافیت قیمت، در بازار یک مزیت به شمار خواهد رفت و بازار با این امکان فرصت افزایش بهره‌وری درسیستم حمل و نقل و نهایتا رسیدن به سود حداکثری را برای خود ایجاد خواهد کرد. اما سیستم آنلاین تنها وابسته به ایجاد مزیت قیمت رقابتی نیست و امکانات دیگری مثل کاهش سفر خالی برای کامیون‌ها و البته ایجاد سیستم مانیتورینک بار به شکل آنلاین را برای صاحبان بار فراهم می‌کند. امکانی که در سیستم‌های سنتی امکان پذیر نبوده است. در اصل این سیستم ها می‌خواهند در ساختار بازار سنتی نقش های جدید و کارایی را خلق کنند تا نتیجه سودبخشی برای بدنه اقتصادی ایران به همراه داشته باشد.»

باید دید این اختلافات تا کی مانع از رشد استارت‌آپ‌های پیشرو در حوزه حمل و نقل خواهد بود. اکوسیستم اقتصادی ایران برای مقابله با رکود به راهکارهای جدید نیاز دارد و بازارگاه های هوشمند بهترین روش برای خلق ارزش در این ساختار ناکارآمد هستند. شاید بتوان گفت بهترین راهکار برای سامان دادن به این بازار آشفته این است که بتوانیم از پتانسیل‌های این بخش که یکی از مزیت‌های استراتژیک ایران در منطقه به شمار می‌رود استفاده کنیم.