جام جم آنلاين: استخوانهاي بلند از مهمترين استخوانهاي ساختار اسكلت عضلاني بدن انسان به شمار ميآيد كه در انجام حركات و فعاليتهاي متداول روزانه نقش مهمي را ايفا ميكنند. در عين حال، اين استخوانها از آسيبپذيرترين استخوانهاي بدن انسان هستند.
براي درمان شكستگي اين استخوانها، روشهاي درماني مختلفي پيشنهاد ميشود كه يكي از مهمترين آنها استفاده از اكسترنال فيكساتورها (External Fixator) است.
اين روش درماني در كشورهاي پيشرفته بسيار متداول است و در كشور ما نيز با توجه به گسترش صنعت فناوري استفاده از فيكساتورهاي ارتوپدي در سالهاي اخير افزايش قابلملاحظهاي يافته و روبه گسترش است.
خوب است بدانيم اولين دستگاه اكسترنال فيكساتور در سال 1853 ميلادي در كشور آلمان طراحي و ساخته شده است. اين دستگاه از سال 1950 تا سال 1980 داراي رشد و تنوع بسيار شده است و امروزه انواع پيشرفته اين دستگاه به عنوان درماني ايدهآل براي شكستگيهاي باز است.
بتازگي حامد داداشپور مقدم تهراني، عضو باشگاه پژوهشگران، اكسترنال فيكساتوري از جنس آلومينيوم و تيتانيوم را طراحي كرده است. وي به دليل اين اختراع خود موفق به كسب مقام هفتم جهان در مسابقات اختراعات و ابتكارات اروپا در كشور بلژيك شده است. گفتگوي ما را در اين خصوص بخوانيد.
علت اصلي طراحي اين ساختار آن هم از جنس آلومينيوم و تيتانيوم چه بوده است؟
در صنعت پزشكي، ابزارآلات و تجهيزات پزشكي از فلزات غيرآهني مانند استينلس استيل و تيتانيوم استفاده ميشود كه اين فلزات نبايد تحت هيچ شرايطي اكسيد شوند.
در اين طرح به جاي فلز استينلس استيل كه جرم مخصوص آن 7/8 است، از آلياژ آلومينيوم و تيتانيوم با جرم مخصوص 7/2 استفاده شده است. در رادها نيز به جاي لولههاي استيل از كامپوزيتهاي كربني استفاده شده است.
معمولا اين ساختارها از چه اجزايي تشكيل شدهاند؟
اكسترنال فيكساتورها معمولا به صورت ست مصرف ميشود كه اين ست شامل شانز، راد و كلمپ است.
اكسترنال فيكساتورها در چه مواردي كاربرد پيدا ميكنند؟
اكسترنال فيكساتورها در درمان شكستگيهاي باز با زخمهاي وسيع و شديدا آلوده كاربرد وسيعي دارند. همچنين كوتاهي اندام از مراجعات رايج ارتوپدي است كه علل شايع آن در سالهاي اخير اختلالات مادرزادي، تروماها و عفونتهاي استخواني است كه در حال حاضر استفاده از اكسترنال فيكساتورها درماني موفقيتآميز را به همراه دارد.
در خصوص عملكرد اين ساختار در بلند كردن عارضه اندامي توضيح دهيد.
با اعمال نيرو به وسيله شاترها، استخوان تحت فشار قرار ميگيرد كه اين امر موجب رشدونمو استخوان ميشود. پس از رسيدن به طول مورد نظر، افزايش طول متوقف ميشود و پس از مشاهده كال استخواني مطلوب اكسترنال فيكساتور با بيحسي موضعي خارج و گچ PTB براي بيمار گرفته ميشود.
طرح شما در مقايسه با موارد مشابه خود چه مزيتهايي دارد؟
با توجه به طراحي مكانيكي خوبي كه در اين طرح صورت گرفته، اين دستگاه نسبت به نمونههاي داخلي و خارجي خود كاربري فوقالعاده آساني را براي پزشك فراهم كرده است.
همچنين به دليل استفاده از كامپوزيتهاي كربني، مقدار ضريب اطمينان (F.S) بالاتري وجود دارد. اين وسيله آنقدر سخت است كه مانع اعمال نيرو به عمل شكستگي و باعث تحريك توليدي كانال نميشود.