.png "عصر ایران")
۳۰ آذر ۱۴۰۴
به روز شده در: ۳۰ آذر ۱۴۰۴ - ۰۱:۳۰
جهان ریچارد سرا ؛ وقتی فولاد سخن میگوید (فیلم) تهران محصور بين 15 گسل
در اين ميان سه گسل، كه هر يك به تنهايي پتانسيل ايجاد زمينلرزهاي با بيش از 7 ريشتر قدرت را دارا هستند، مورد توجه خاص قرار گرفتهاند.
ايران و به ويژه شهر تهران همواره در معرض وقوع زمين لرزه قرار دارد.
ابرشهرها طيف بسيار گستردهاي از انواع بناها، صنايع و افراد در سطوح مختلف اجتماعي را در خود جاي دادهاند و از اين لحاظ ساختار پيچيدهاي را بهوجود آوردهاند كه مديريت آن بسيار مشكل است. با در نظر گرفتن اين شرايط، سطح بسيار بالايي از آسيبپذيري نيز در وجوه مختلف متوجه اين ابرشهرها است.
هر ساله چندين ميليون زمينلرزه با بزرگاي متفاوت در جهان رخ ميدهد. بسياري از اين زمينلرزهها به علل مختلفي چون بزرگاي بسيار كوچك و وقوع در مناطق دور، به وسيله دستگاههاي لرزهنگاري كشف نشده باقي ميمانند.
بهطور متوسط در هر سال 2 زمينلرزه با قدرت نزديك به 8 ريشتر، در مواقعي بسيار ويران كننده، در جهان رخ ميدهد كه با خسارات و تلفات سنگيني همراه است. تعداد تلفات انساني حاصل از زمينلرزه در بين سالهاي 1990 تا 2005، 457698 نفر است.
مخاطرات زمين لرزه در ايران
ايران بخشي از كمربند كوهزايي آلپ هيماليا است. كمربند كوهزايي آلپ هيماليا، بهعنوان آخرين و جوانترين نواحي كوهزايي جهان شناخته شده است. در تحقيقات اخير مشخص شده است كه بيش از 70درصد از شهرهاي ايران در معرض زمين لرزههاي مخرب قرار دارند. از سال1340 تاكنون زمينلرزههاي مختلف و در مواقعي بسيار ويرانكننده، در مناطق مختلف كشور رخ داده است كه با خسارات و تلفات سنگيني همراه بودهاند.
در مقام مقايسه ميتوان به زمينلرزههاي مشابه در ساير نقاط جهان اشاره كرد. براي نمونه در سال 1989 زمينلرزه 1/7 ريشتري كاليفرنيا تنها 62 كشته، همچنين چهار روز قبل از وقوع زمينلرزه بم، زمين لرزهاي 6/6 ريشتري در كاليفرنياي مركزي به وقوع پيوست كه خسارات چنداني بهجاي نگذاشت.
در مجموع در قرن بيستم زمينلرزههاي آمريكاي شمالي تنها 1000 كشته برجاي گذاشته، درحالي كه در همين بازه زماني زمينلرزههاي رخ داده در ايران 126000 كشته در پي داشته است.
نمونههاي مقايسهاي به وضوح نشان ميدهد كه دليل چنين تفاوتي در ميان خسارات حادث شده تنها شدت زمين لرزه نيست، بلكه نقش اصلي را آسيبپذيري محيطهاي شهري ايفا ميكند. با وجود اينكه از زمين لرزه سال 1962 به بعد، مطالعات و تحقيقات زيادي در ايران صورت گرفته است. هيچيك به نتيجه نرسيده است و سرانجام منجر به ايجاد فجايعي چون خسارات ناشي از زمينلرزه بم شده است.
تهران نيز در منطقهاي بسيار لرزه خيز واقع شده است. وجود 15 گسل موثر بر حوزه استان تهران نيز دليلي بر اين ادعا است. در اين ميان سه گسل، كه هر يك به تنهايي پتانسيل ايجاد زمينلرزهاي با بيش از 7 ريشتر قدرت را دارا هستند، مورد توجه خاص قرار گرفتهاند.
اين گسلها عبارتند از: گسل مشا (طول: حدود 200كيلومتر)، گسل شمال تهران (طول: حدود 90 كيلومتر)، گسل جنوب ري (طول: حدود 20 كيلومتر). فراواني زمين لرزههاي با بزرگي بيش از 4 ريشتر استان تهران در منطقه حائل 150 كيلومتري از سال 1900 تا سال 2004 نشان ميدهد، بالاترين فركانس وقوع سالانه زمين لرزه در اين منطقه يك سال، كمترين فركانس 10 سال و فركانس متوسط 2 سال است. در ميان 116 زمين لرزه مورد بررسي قرار گرفته، در حدود 6 زمينلرزه با داشتن شدتي بيشتر از 6ريشتر بهعنوان زمينلرزههاي بحراني معرفي شدهاند كه عموما در بازههاي زماني بين 10 تا 20 ساله رخ دادهاند. در مورد زمان وقوع زمينلرزهها در تهران نيز دادهها نشان ميدهد كه بيشترين زمين لرزهها در غروب و حوالي بامداد اتفاق افتاده است.
مطالعات آماري انجام شده از سوي برخي متخصصان زمينلرزه در زمينه زمينلرزههاي تاريخي ثبت شده در ناحيه ري و تهران حاكي از آن است كه با احتمال بيش از 70 درصد بهطور متوسط هر 158 سال زمينلرزهاي ويرانگر در اين ناحيه رخ داده است.
براساس همين تحقيقات آخرين زمين لرزه در تهران 172 سال پيش اتفاق افتاد. بنابراين ميتوان گفت كه وقوع زمينلرزه تهران 14 سال تاخير زماني دارد.
بهعلت پيچيدگي حوزه مديريت بحران شهري، حساسيت بالاي مخاطرات طبيعي، بالاخص زمينلرزه، سبب شده است تا طيف گستردهاي از اين فعاليتهاي جوامع و تجربيات، متوجه بهبود تصميمگيريهاي مربوط به مديريت بحران زمينلرزه در شهرها شود.
اهميت مقوله فوق در مورد شهرهاي ايران بالاخص تهران، بهعنوان شهري داراي دوازده گسل مؤثر و سه گسل اصلي مستعد وقوع زمين لرزههايي قدرتمند داراي ساختاري بسيار پيچيده و آسيبپذير در اين زمينه بايد مدنظر قرار گيرد.
لینک کوتاه: کپی لینک
اعتبار جهانی ۶۰ کشور از نگاه شهروندان ثروتمند جهان (+ اینفوگرافیک) آوارگی خانواده فقیر به خاطر خون آلوده؛ صاحبخانه پسر ۷ ساله مبتلا به ایدز را بیرون کرد ژیلا صادقی: همه از روی من اسکی می روند پایان نگرانی والدین؛ تبدیل بازیهای خشن به محتوای کودکانه با فناوری جدید کلینتون، مایکل جکسون و شاهزاده انگلیسی در باتلاق فساد اخلاقی اپستین مریم امیرجلالی: برای چی لب هایم را اردکی کنم؟ هشدار رئیس دانشگاه تهران: ایران در مرز بحران قطعی آب قرار دارد/ اگر یک قطره آب هم برداشت نشود، ۲۰۰ سال طول میکشد تا سفرههای زیر زمینی احیا شوند سد جگین سرریز کرد شوک والیبال ژاپن به اروپا؛ صعود مقتدرانه اوساکا به فینال جام باشگاههای جهان کارشناس روس: ایران از متحدان خود همچون مسکو، انتظار حمایت فعالتری دارد زلزله «لامین یامال» در بازار کیتهای فوتبالی؛ عبور اعجوبه بارسلونا از مسی و امباپه در سال ۲۰۲۵ بنگویر خواستار ساخت زندان امنیتی با حصار تمساح شد مذاکرهکننده روس در امور اوکراین وارد میامی آمریکا شد بیانیه مشترک آمریکا، قطر، مصر و ترکیه از پیشرفت در روند توافق غزه حضور علی لاریجانی در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی
اخبار و تحلیل های ترکیه
نظرسنجی
طنز «مهران مدیری» را بیشتر دوست دارید یا طنز «رضا عطاران» را؟