ایران و ترکیه، ازدحام فروش دلار؛ اما این کجا و آن کجا!

عصر ایران؛ مجتبی قفقازی- از دیروز با سراشیبی قیمت دلار و ارزهای خارجی در بازار تهران و دیگر شهرهای ایران، جمع زیادی از مردمی که طی ماه‌های گذشته اقدام به خرید دلار و دیگر ارزهای خارجی کرده بودند، تا پاسی از شب روانه صرافی‌ها و خیابان‌های مرکزی شهرها شدند تا ارز خود را دوباره به ریال تبدیل کنند.

درست چند هفته پیش اقدامی مشابه در ترکیه نیز روی داد و در پی فراخوان رییس جمهوری ترکیه مبنی بر فروش دلار و طلا از سوی مردم برای مقابله با بحران کاهش ارزش "لیر" (پول ملی ترکیه)، هواداران رجب طیب اردوغان در مقابل صرافی‌ها و طلافروشی‌ها صف‌های طویلی شکل دادند، تا به فراخوان او پاسخ مثبت دهند.

هفته‌ها پس از گذشت این فراخوان در ترکیه، امروز بحران ارزی در ترکیه تا حدودی مهار شده است و ارزش لیر کمی خود را بازیافته و طی 2 روز گذشته به زیر مرز روانی 6 لیر در برابر هر دلار آمریکا رسیده است.

اما در ایران نه فراخوانی از سوی رییس جمهوری داده شد و نه جنبشی سراسری برای احیای ارزش ریال و مقابله با روند رو به تصاعد ارزش دلار شکل گرفت و هنوز دقیقا مشخص نیست بر اثر کدام عامل یا عوامل روانی مردم به یکباره از روز 9 مهر 1397  همه فروشنده شدند در حالی که خریداری با قیمت‌های مورد نظر آنها برای دلارهای خانگی شان وجود نداشته و ندارد.

اما بدون تردید از نقش شبکه‌های مجازی در  این زمینه نمی‌شود غافل شد. مردم طی ماه‌های پرالتهاب گذشته از طریق شبکه‌های مجازی در جریان نوسانات و التهابات بازار قرار می‌گرفتند و بسیاری بر این باور بوده و هستند که این شبکه‌های مجازی در افزایش قیمت ارزهای خارجی بی‌تاثیر نبوده‌اند، چون با ایجاد و تحریک جو و انتظار روانی مبنی بر افزایش لحظه به لحظه نرخ ارزهای خارجی، مردم نگران از ارزش دارایی‌های نقدی‌شان، را روانه بازار می‌کردند.

اما از دیروز این نقش به صورت معکوس عمل کرد و این بار هم شبکه‌های مجازی با انتشار اخبار و تصاویری از ریزش قیمت دلار و هجوم مردم برای فروش دلار و سکه به بازار، انتظار ریزش بیشتر قیمت طی روزهای آینده را ایجاد کردند و بسیاری از مردم هراسان از سقوط بیشتر ارزش دلارهای خانگی، حتی شبانه به خیابان‌ها ریختند تا ارزهای خارجی خود را بار دیگر به ریال تبدیل کنند.

به گفته کارشناسان تداوم این روند می‌تواند نقش مثبتی در احیای اقتصاد ملی و ارزش "ریال" ایرانی ایفا کند و باید آن را به فال نیک گرفت؛ اما نکته ظریفی که از مقایسه شرایط ایران و ترکیه می‌توان گرفت این است که در ترکیه سود و منفعت شخصی عامل و محرک اصلی مردم برای تبدیل دلار به لیره نبود بلکه اعتماد به دولت و حمایت از رییس جمهوری نقش اول را در آوردن مردم به میدان بازی کرد؛ در حالی که شوربختانه در ایران اعتماد عمومی به شدت خدشه‌دار شده و آسیب دیده و اگر نگرانی از سقوط بیشتر ارزش دلار در برابر ریال نبود ، دلارها همچنان در پستوی خانه‌ها می‌ماند و برای فروش روانه بازار نمی‌شد.

اشاره به این مطلب از آن رو اهمیت دارد که طی ساعات گذشته برخی مقامات دولتی با تفسیری خوش‌بینانه و حماسی از حرکت دیروز گروهی از مردم، این مساله را به نهضتی برای احیای ارزش ریال ربط داده‌اند، در حالی که اگر بخواهیم تصویری واقع‌بینانه داشته باشیم، این تفسیر بسیار ایده‌آلی و غیر واقعی است و قابل مقایسه با انگیزه‌ها و نیات مردم ترکیه در هجوم به صرافی‌ها برای فروش ارز و طلا نیست.

به عبارت دیگر با وجودی که شکل عمل در دو کشور ایران و ترکیه یکسان بوده اما دلایل و انگیزه‌های مردم ترکیه و ایران تا حدود زیادی متفاوت بوده است؛ مردم ترکیه برای حمایت از ارزش پول ملی‌شان و پاسخ مثبت به فراخوان اردوغان به صحنه آمدند ولی مردم ایران از دیروز از بیم سقوط بیشتر ارزش دلارهای خانگی‌شان شبانه به خیابان آمده و دنبال خریدار بودند.

ترکیه‌ای‌ها دلارهای خانگی خود را به صرافی‌ها بردند تا قیمت دلار را بشکنند، اما ایرانی‌ها به صرافی‌ها رفتند چون بیم داشتند قیمت دلاری که با قیمت‌های بالا خریده بودند، بیشتر بشکند.

تماشاخانه

لک لک‌های سفید دیگر برای تهرانی‌ها خوشبختی نمی‌آورند؟ چرا لک لک‌ها از تهران رفتند؟ (فیلم)

تصاویری که از سقوط یک هواپیما در چین ضبط شده / مرگ همه مسافرها (فیلم)

فیلم های دیگر