یک استاد دانشگاه: از هر 10 نفری که از کشور خارج می‌شوند تنها 2 نفر خواهان بازگشت هستند

نتایج پیمایش‌ها نشان می‌دهد 78 درصد مردم در زندگی اجتماعی خود تقدیرگرا هستند؛ در حالی که 20-30 درصد علم گرایی در ایران وجود دارد. 34 درصد دانشجویان و 25 درصد غیردانشجویان به نحو بارزی به نظام معرفتی علم باور دارند.

به گزارش ایرنا ، کرسی ارتباطات علم و فناوری یونسکو با مشارکت انجمن ترویج علم در ایران به موضوع «علم و فرهنگ عمومی در ایران» پرداخت .

این نشست در دانشکده ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد. مقصود فراستخواه، رضا صمیم و هادی خانیکی نیز به طرح دیدگاه‌های خود پرداختند.

فراستخواه با مرور یافته‌های تعدادی از پیمایش‌های ملی یادآور شد: ایرانیان برای علم ارزش قائل هستند. طبق پیمایش منوچهر محسنی 86 درصد از مردم ایران، نقش علم و دانش را در زندگی مهم می‌دانند. در همین رابطه در نیمه دهه نود، قانعی‌راد مشخص کرد 90 درصد جامعه ایران معتقدند اسلام برای علم ارزش قائل است.

وی در ادامه با اشاره به پژوهشی که خودش در دهه هشتاد انجام داده است، گفت: در جامعه تعارضاتی زیادی در خصوص باورها به علم وجود دارد. مثلا نتایج پیمایش‌ها مشخص می‌کند 78 درصد مردم در زندگی اجتماعی خود تقدیرگرا هستند؛ در حالیکه 20-30 درصد علم گرایی در ایران وجود دارد. 34 درصد دانشجویان و 25 درصد غیردانشجویان به نحو بارزی به نظام معرفتی علم باور دارند. به رقم رشد کمی علم آموزی در ایران، علم هنوز وارد زندگی ما نشده است.

وی با اشاره به مفهوم «تقاطع ارزش‌های فرهنگی» ادامه داد: ایران ارزش‌های فرهنگی یکدست و منسجمی ندارد و ارزش‌های درون جامعه همگرا نیستند. صورت‌هایی از دین‌ورزی در ایران وجود دارد که در آن علم موضوعیت ندارد و حتی مشروعیت را از علم می‌گیرند و علم را معرفتی موجه نمی‌دانند. این وضعیت می‌تواند به این سوال پاسخ دهد که چرا فرهنگ علمی در ایران قوام نمی‌گیرد!

این استاد دانشگاه در ادامه گفت: ایران یک جامعه آموزش عالی دیده است. همه خانواده‌ها به نحوی با نظام آموزش عالی درگیر هستند و در اغلب خانواده‌ها، افرادی با تجارب دانشگاهی حضور دارند. با این وجود علم در زندگی فردی و جمعی ما حضور ندارد.

وی ادامه داد: 55.2 درصد جامعه درگیر آموزش عالی هستند. در دنیا رتبه 31 را در نرخ ناخالص آموزش عمومی داریم. رتبه ایران در شاخص لگاتوم در شاخص آموزش 71 است و در این شاخص وضعیت بهتری نسبت به سایر شاخص‌ها داریم.

**نابرابری آموزشی در ایران بالاست
نویسنده کتاب «دانشگاه و آموزش عالی: منظرهای جهانی و مسئله‌های ایرانی» گفت: علم در زندگی ما وارد نشده و در آسمان همانند ستاره‌ها می‌درخشد. نابرابری آموزش در ایران 37.3 است؛ در حالی که کشورهای دارای توسعه انسانی بالا نمره 7 را دارند. علم به طور متوازن وارد جامعه ایران نشده است. توانایی ما در جذب استعدادهای درخشان از نمره هفت، نمره 1.8 است و در حفظ آنها نمره 2.5 را داریم و هنوز نتوانسته‌ایم حاصل علم آموزی دانشگاهی را وارد چرخه کار کنیم.

وی ادامه داد: در ایران این احساس عمومی وجود دارد که پزشکی و مهندسی بیشتر از علوم انسانی بیشتر به درد جامعه می‌خورد. یعنی علوم اجتماعی مسیر دشواری پیش‌روی خود و گویا مردم از این رشته‌ها قطع امید کرد‌ه‌اند؛ احساس مردم نسبت به علوم انسانی مبهم است.

وی در خصوص فعالیت‌های فرهنگی و علمی ایرانیان گفت: انجمن‌های علمی هفتمین اولویت مشارکت اجتماعی جامعه ایران است. 16.2 درصد از گذران اوقات فراغت زنان در باشگاه‌های ورزشی است و تنها 0.6 درصد از اوقات فراغت آنها در انجمن‌های علمی سپری می‌گشود.

وی ادامه داد: نتایج یک مطالعه ملی نشان می‌دهد در سال 86 ، تنها یک‌هفتم پاسخگویان در فعالیت های علمی مشارکت دارند. به همین ترتیب 85 درصد پاسخگویان در همایش‎های علمی شرکت نمی‌کنند و 61.5 درصد از دانش آموزان و دانشجویان در ‌ای علمی عضو نیستند و 70 درصد هیچگونه گفتگوی علمی ندارند.

این استاد دانشگاه گفت: 67.3 درصد دانش آموزان و دانشجویان تمایل دارند به خارج از کشور برای ادامه تحصیل بروند. اینها ذخائر ژنیتیکی هستند. با فرض ثابت بودن این شرایط از هر ده نفری که از کشور خارج می‌شوند تنها 2 نفر خواهان بازگشت به ایران هستند. بخش کوچکی از استفاده مردم از اینترنت فعالیت های علمی است و بیشتر اوقات به تفریح و سرگرمی می‌گذرد. وضع علم در فرهنگ ایران همچنان مبهم است.

فراستخواه در پایان افزود: اگر می خواهیم فرهنگ عمومی علم در ایران شکل بگیرد باید اجازه دهیم علم وارد زندگی شود و برای خود حوزه عمومی ایجاد کند و مثلا برنامه‌ای علمی همانند برنامه ورزشی 90 داشته باشد تا سوژه‌های دانشگاهی جدی شوند و نهادهای دانشگاهی به وجود بیایند در چنین شرایطی می‌توان انتظار داشت که فرهنگ علمی، رشد پیدا کند.

وزیر میراث فزهنگی: بیش از یک میلیون اثر تاریخی شناخته‌شده در ایران وجود دارد

تماشاخانه

دارویی که این روزها پولدار‌های چاق به دنبالش هستند / درباره آمپول لاغری که فقط دست ۱۰ درصد مردم جهان به آن می‌رسد (فیلم)

نمره کواکبیان به دولت پزشکیان : از بیست، ۱۲ یا ۱۳ (فیلم)

فیلم های دیگر