عصر ایران؛ وحید جعفریان- «استیو زیند»، خبرنگار یک ایستگاه رادیویی آمریکا (VPR)، به تازگی در سفر به ایران گزارشی از دستاوردها، پیشرفت ها، موانع و چالش های فراروی زنان ایرانی تهیه کرده است. این گزارش که حاصل گفت و گوی این خبرنگار آمریکایی با زنان ایرانی و منعکس کننده دیدگاه های مختلف آنهاست در پایگاه اینترنتی رادیو دولتی ایالت ورمونت منتشر شده است:

« از زمان وقوع انقلاب زنان ایرانی به دستاوردهایی در زمینه اشتغال، آموزش و تحصیلات دست پیدا کرده اند. زنان اکنون بیش از 60 درصد جمعیت دانشجویان دوره لیسانس دانشگاه های ایران را تشکیل می دهند. آنها به عنوان مالکان واحدهای تجاری، پزشکان و رانندگان تاکسی وارد محیط های کاری شده و در عالم سیاست ورود پیدا کرده اند اما موانع همچنان باقی است.

شما در صورت مشاهده یک منظره خیابانی در تهران و مقایسه آن با خیابانی در نیویورک به یک هزار تفاوت پی می برید. اما در نگاه غربی ها یک تصویر است که سریع تر از هر چیز دیگری به چشم می خورد: زنان محجبه و پوشش اسلامی که زنان را ملزم به پوشاندن موها و اندامشان می کند.

اما اگر همین فردا قانون حجاب لغو شود بسیاری از زنان ایرانی همچنان به رعایت حجاب خود ادامه می دهند.

با این حال مسائل مهم تری برای زنان در ایران وجود دارد که به حقوق قانونی و فرصت های اقتصادی آنها مربوط می شود.

روزی من به یک سالن زیبایی که توسط زنی به نام مریم اداره می شود دعوت شدم. مریم به من گفت ضوابط و هنجارهای فرهنگی و محدودیت های قانونی سد راه پیشرفت زنان شده است. او در رویای برخورداری از یک زندگی متفاوت برای دختران جوانش به سر می برد.

مریم نومیدانه اظهار داشت : "آینده بچه هایم در اینجا مبهم است. تصور می کنم من بخشی از یک نسل سوخته هستم چونکه زندگی من تباه شده است."

اما دیدگاه مریم در بین همه زنان ایرانی عمومیت ندارد. «فاطمه طریقت منفرد» از جمله این زنان است که تصور نمی کند زندگی اش تباه شده باشد. هرچند وی حدود 30 سال قبل که به دنبال بازگشایی رستوران خود در تهران بود با موانعی فرهنگی روبرو شده بود.

فاطمه زمانی که درصدد افتتاح این رستوران بود به یک مشکل فرهنگی برخورد کرد چرا که پدر او با کار کردنش در یک محیط مردانه مخالف بود. به همین خاطر فاطمه چند سال با پدرش قهر بود و از صحبت کردن با او اجتناب می کرد.

او که اکنون مدیر رستورانی محبوب در خیابان فاطمی است می گوید: "سرانجام من خودم را به او (پدرم) و کشورم اثبات کردم و نشان دادم که می توانم یک زن موفق باشم."

منفرد می گوید که به عقیده وی در حال حاضر ایده اداره واحدهای کسب و کار توسط زنان مقبول تر از گذشته شده است."

«لیلا دانشمندی» یک زن دیگر ایرانی و مدیر یک مرکز کاریابی خصوصی در تهران است. دانشمندی می گوید از آنجا که موانعی پیش روی زنان ایرانی قرار دارد این زنان «پرانگیزه تر» از مردان شده اند.

لیلا دانشمندی وی این مساله را در محیط کار خود به عینه شاهد است.
لیلا در این باره می گوید: "اگر من با 20 زن در مورد یک فرصت شغلی بالقوه تماس بگیرم تقریباً تمامی آنها برای این کار ابراز تمایل می کنند اما در بین 20 مرد تنها تعداد معدودی حاضر هستند که زحمت رفتن به یک مصاحبه شغلی را به جان بخرند."

در حالی که هنجارهای فرهنگی در ایران رو به تغییر است و فضا برای کار کردن زنان در محیط های کاری بازتر از قبل شده است اما زنان این کشور در زمینه تغییر قوانین مربوط به برابری با مردان دستاوردهای کمی داشته اند.

در موضوعاتی چون طلاق، برعهده گرفتن کفالت کودکان، ارث و میراث و حتی به نسبت وزنی که به شهادت زنان در دادگاه ها داده می شود آنها از حقوق کمتری در مقایسه با مردان برخوردارند.

استدلال موجود این است که مردان و زنان نقش های متفاوتی در جامعه دارند و از این رو از حقوق متفاوتی برخوردار می شوند.

این نکته ای است که مریم بهروزی مدیر یک بنیاد زنان به آن اذعان می کند. بهروزی به عنوان نمونه به توان مردان برای داشتن بیش از یک همسر اشاره می کند، موضوعی که البته به ندرت در میان مردان ایرانی رخ می دهد.

وی از من (استیو زیند) می پرسد چه اتفاقی می افتاد اگر مردان و زنان حقوق برابری داشتند و خود اینگونه جواب می دهد: "در آن صورت داشتن بیش از یک شوهر برای زنان ممکن می شد! که این امری غیرممکن است!"

بهروزی از قوانین جاری حمایت می کند اما در برخی اوقات او مخالف تلاش ها برای تضعیف بیشتر حقوق زنان است و در اینگونه مواقع است که او خود را در کنار شیرین عبادی می بیند.

عبادی از زمانی که جایزه صلح نوبل را تصاحب کرده به تلاش هایی در زمینه دفاع از فعالان حقوق بشر از جمله زنان دست زده است.

او می گوید: "جامعه ای که در آن زنان تحصیل کرده تر از مردان هستند را نمی توان با این قوانین قدیمی اداره کرد."

به گفته عبادی زنان در ایران در حال پیشرفت هستند اما مسائلی در این میان پیش آمده که تاثیر معکوس بر این روند داشته است.

عبادی با گفتن اینکه اسلام، زنان را از داشتن حقوق برابر منع نمی کند معتقد است: تفسیرهای نادرست برخی ها از قوانین اسلام مساله ساز شده است.

اینکه چه مدتی طول می کشد تا تغییرات رخ دهد موضوعی است که مورد بحث قرار دارد. اغلب کسانی که با آنها گفت و گو کردم انتظار نداشتند در کوتاه مدت این مساله تحقق یابد.

و در آخر صحبت یک زن ایرانی که می گوید: "می توانم احساس کنم که مردم در جستجوی یک چیز جدید هستند، چیزی که بیاید و اوضاع را تغییر دهد. شاید یک چیزی در این کشور رخ دهد اما وضعیت واقعاً پیچیده است ما نمی توانیم پیش بینی کنیم." »

کانال عصر ایران در تلگرام

تماشاخانه