شهر جنگل نیست، مظهر هنر و کار مهندسی است/ زبان معماری ایرانی را بریده‎ایم

معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران با بیان اینکه در تاریخ معماری ما فضاهای شهری، فضاهایی نبوده اند که پنجره و نمای روبه بیرون داشته باشند، گفت: از عمر مفهوم ساختمان سازی رو به خیابان درحدود 200 سال می گذرد.

به گزارش صما، عبدالرضا گلپایگانی، رییس همایش «نما با محوریت مصالح و جزئیات اجرایی» در جلسه شورای سیاست گذاری همایش مذکور با بیان این مطلب افزود: در گذشته ناصرالدین شاه برای اولین بار اجازه داد که یک پنجره را رو به میدان توپخانه تهران به عنوان یک فضای شهری باز کنند و به این ترتیب تغییرات و تحولاتی در این بخش روی داد.

وی با بیان اینکه اکنون فضای خیابان ها و کوچه ها جایگزین فضای حیاط خانه ها شده است، ادامه داد: در گذشته نمای ساختمان ها رو به حیاط خصوصی بوده است و اکنون فضاهای شهری تبدیل شده اند به جایی که محل آشکار شدن نمای ساختمان ها است. یعنی یک تغییر بنیادین در نما صورت گرفته که درستی یا غلطی آن یک بحث دیگر است.

این مسئول با اشاره به اینکه ما در معماری تاریخی خود، بحث نمای ساختمان را به شکل کنونی نداشتیم، تاکید کرد: در معماری گذشته ما بیشتر بحث فضاسازی مطرح بود و عناصری مانند ایوان، تالار، ارسی، پنج دری و سه دری در نما وجود داشت و معماری از ترکیب این عناصر شکل می گرفت و حالت های بسیار متنوعی را ایجاد می کرد.

معماری ایرانی و اسلامی یک موجود موهوم نیست

وی در عین حال یادآور شد: درست است که ما در معماری گذشته خود نمای معماری به این صورت که امروز در خیابان ها داریم، نداشتیم، اما تاریخی از معماری داریم و معماری ایرانی و اسلامی یک موجود موهوم نیست. خانه ایرانی، باغ ایرانی، مسجد، کاروانسرا، قلعه و حمام ایرانی نمونه هایی از این موجود زنده است که باید فرصت رشد و بالندگی به این موجود زنده بدهیم تا زبان معماری ایرانی در شهرها و خیابان های ما جاری و بالنده شود.

گلپایگانی در ادامه با انتقاد از اینکه ما در معماری ایرانی نتوانسته ایم خود را به روز کنیم گفت: سوال این است که چرا زبان معماری ایرانی را بریده ایم و امروز معماری ما نمی تواند حرف بزند. در حالی که موسیقی ایرانی و شعر ایرانی هنوز به معنای واقعی ایرانی است.

این مسئول تاکید کرد: باید از انقراض معماری ایرانی به عنوان یک موجود بی نظیر در دنیا که برای خود ریشه، تاریخ و هویت دارد، جلوگیری کنیم. در حالی که خودمان شکارچیان را دعوت کرده ایم که این موجود زنده را شکار کنند. امروز جریانی در ایران و تهران وجود دارد که پل های قدیمی را مرمت می کنند و مهمانخانه، کافه و انجمن های شعر و ادبی ایجاد می کنند و ما باید به این جریان کمک کنیم.

نقطه ضعف معماری امروز

گلپایگانی با انتقاد از نقطه ضعف معماری امروز ساختمان ها گفت: اتفاقی که امروز در بخش نمای ساختمان می افتد و خوشایند نیست و یک نقطه ضعف از نظر معماری محسوب می شود، این است که صرفا یک پوستر با استفاده از نوعی گرافیک نما طراحی می شود.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران ادامه داد: درست است که این گرافیک از گرافیکی که قبلا بوده و به معنای واقعی اصلا گرافیک نبوده، تاحدودی ارتقا پیدا کرده است، اما درحقیقت اسم آن معماری نیست. خوشبختانه ما در کمیته بناهای شاخص به این سمت رفته ایم که اساتید راهکارها را بررسی می کنند و راجع به آنها نظر می دهند.

این مسئول یادآور شد: امروز در نقطه ای قرار گرفته ایم که این تغییر رویکرد ایجاد شده و شهرداری هم روی این موضوع حساسیت دارد و این برآیند حرکت جامعه ماست که به اینجا رسیده است. درواقع این برآیند نظام فکری و اندیشه ماست که به این پختگی رسیده ایم که شهر را مظهر هنر و معماری و کیفیت و مظهر کار مهندسی می بینیم. این نگاه متفاوت با این است که شهر را یک جنگلی ببینیم که هر کسی کار دلخواه خود را در آن انجام دهد.

گلپایگانی تاکید کرد: وظیفه ما در جایی که قرار داریم، این است که کمک کنیم تا این جریان فکری و مهندسی بهتر و زودتر شکل بگیرد. هنر ما در شهرداری و یا وزارت راه و شهرسازی این است که موانع را برداریم و حتی لازم نیست که کار تشویقی انجام دهیم. همین که مانع تراشی نکنیم و اگر کسی خواست کار خوب انجام دهد، برای او سنگ اندازی نکنیم، بزرگترین هنری است که انجام داده ایم.

وی با اشاره به دستاوردهای کمیته نما ادامه داد: یک واقعیت این است که در شهرداری، کمیته های نما به سدی تبدیل شده که مردم اوایل در برابر آن مقاومت می کردند و اکنون نیز ناراحت هستند. باید توجه کنیم که در این کمیته های نما ضوابط را تدوین کنیم و ارائه دهیم و از اعمال سلیقه پرهیز کنیم.

گلپایگانی هدایت بخش عمده ای از نماها به سمت منطق مهندسی را الزامی دانست و گفت: در همایش نما و کمیته های نما باید به سمتی پیش برویم که موانع را کم کنیم و اجازه بروز خلاقیت ها و بروز جریان های درست فکری را در جامعه بدهیم.

وی با ارزیابی مثبت از حجم بالای مهندسان در کشور تاکید کرد: با توجه به حضور 200 هزار مهندس دارای پروانه و پایه مهندسی در تهران، این مهندسان می توانند کار طراحی انجام دهند. در این بین ما باید به طور مستمر به این جریان فکری و مهندسی کمک و آن را پالایش کنیم و موانع را برداریم. برگزاری همایش نما نیز به معنی همین تشویق و پیشبرد این جریان است.

ضرورت حضور انجمن های صنفی و متخصصان در همایش نما

گلپایگانی با تاکید بر حضور جامعه مهندسان مشاور، انجمن های صنفی، اساتید دانشگاه و منتقدان در همایش نما تاکید کرد: در پانل های تخصصی این همایش متخصصانی حضور یابند که حرفی برای گفتن دارند و مسائل موجود را به نقد و گفتگو بکشند و ایرادات را شناسایی کنند.

وی در ادامه با تاکید بر ضرورت افزایش تعداد معمارانی که زبان معماری ایرانی را می شناسند، گفت: هر سال باید بر تعداد معمارانی که با زبان معماری ایرانی هستند، افزوده شود. اهداف ما در شورای عالی معماری نیز این است که از انقراض معماری ایرانی، این موجود بی نظیر در دنیا که رو به انقراض است، جلوگیری کنیم.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران همچنین تصریح کرد: اگر در این همایش از جیب شهرداری هزینه می کنیم، به صاحب نظران اجازه دهیم که نظر دهند و از ما نقد تند بکنند. همچنین از مهندسان جوانی که طی چند سال اخیر رشد کرده اند و به نوعی یک زبان معماری وارد ادبیات معماری ما کرده اند؛ نظرخواهی کنیم.

تماشاخانه

همه چیز درباره کشفیات مرموز باستان‌شناسی در اصفهان / از کشف یک کوره اعجاب‌انگیز تاریخی تا لوله‌های عظیم آب و فاضلاب ۱۰۰۰ ساله و یک سازه عجیب مسقف احتمالا متعلق به یهودیان (فیلم)

جشن آب یا سال نو تایلندی / ببینید فقط از یک مراسم آب پاشی، تایلند چقدر درآمد داشته‌است (فیلم)

فیلم های دیگر