عراق؛ چراغ خاموش آمریکا و روز روشن ایران

عصر ایران - سفر رسمی 3 روزه "حسن روحانی" رییس جمهوری اسلامی ایران به عراق از دیروز – دوشنبه- آغاز شده و تا فردا – چهارشنبه- ادامه خواهد یافت.

این نخستین سفر حسن روحانی به عراق در دوران ریاست جمهوری اوست.

استقبال رسمی رییس جمهوری عراق از روحانی در بغداد

ایران و عراق در جریان این سفر 5 یادداشت تفاهم همکاری امضا کردند و رهبران دو کشور توافق کردند برای صدور روادید پولی از اتباع یکدیگر نگیرند.

عراق امروز برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از اهمیت بسزایی برخوردار است. سالانه بیش از 1.5 میلیون اتباع عراقی به ایران سفر می‌کنند و بالغ بر 2.5 میلیون ایرانی نیز سالانه به عراق می‌روند.

دو کشور در آستانه 20 میلیارد دلاری شدن حجم روابط تجاری سالانه قرار دارند.

دولت و بسیاری از احزاب سیاسی عراقی از نقش مثبت و سازنده ایران در مبارزه با تروریسم در عراق خرسند و سپاسگزارند.

ایران در شرایط تحریم‌های یکجانبه آمریکا چشم به بازار کشورهای همجوار به ویژه عراق دارد و همه اینها در حالی است که ایالات متحده آمریکا از گسترش روابط اقتصادی و سیاسی و امنیتی دو کشور همسایه بیمناک است و بارها و بارها نسبت به آنچه که توسعه نفوذ و دخالت جمهوری اسلامی ایران در عراق می‌خواند، هشدار داده است و دولتمردان عراقی را از نزدیکی به ایران برحذر می‌دارد.

اما سفر رسمی 3 روزه حسن روحانی به عراق در شرایطی که دولت واشنگتن می‌کوشد دولت بغداد را از نزدیکی و توسعه روابط با ایران برحذر دارد، دستاوردی مهم برای سیاست خارجی منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود و نوعی قدرت‌نمایی و "تودهنی" ایران  به آمریکا محسوب می‌شود.

ایالات متحده آمریکا طی ماه‌های گذشته عملا ناتوانی و عجز خود را از جلوگیری از گسترش روابط اقتصادی بغداد- تهران – اربیل نشان داده است.

عراقی‌ها به طرف آمریکایی می‌گویند چاره‌ای جز وارد کردن انرژی و برخی دیگر از محصولات صادراتی و صنعتی ایران ندارند. این همان استدلالی است که "رجب طیب اردوغان" رییس جمهوری ترکیه نیز بارها درباره واردات گاز از ایران مطرح کرده و تاکید کرده، نمی‌تواند بگذارد شهروندان ترکیه در سوز سرما بلرزند.

ایران و عراق بیش از 1450 کیلومتر مرز مشترک زمینی دارند و در مالکیت 5 حوزه نفتی اشتراک دارند. دو کشور در دهه ابتدایی پس از انقلاب اسلامی ایران، 8 سال با یکدیگر جنگ کرده‌اند و صدها میلیارد دلار خسارت دیده‌اند.

مسبب آغاز این جنگ "صدام حسین" دیکتاتور مخلوع عراق بود که در زمان حمله به ایران مورد حمایت ایالات متحده آمریکا و بسیاری دیگر از کشورهای غربی و قدرت های جهانی قرار داشت، اما دیری نپایید که همین صدام پس از ماجرای حمله و اشغال کویت تبدیل به "خار چشم" غرب شد و یک دهه پس از بیرون راندن ارتش بعثی عراق از کویت، خود به تیر غضب ایالات متحده آمریکا و برخی همپیمانان آمریکا گرفتار آمد و حکومت او ظرف مدت 3 هفته پس از حمله ائتلاف به رهبری ایالات متحده آمریکا در بهار سال 2003 سرنگون شد.

پس از پایان دوران صدام در عراق، به گواه بسیاری از آمریکایی‌ها، این ایران بوده است که بیشترین منفعت را از خلع صدام حسین و تاسیس یک حکومت دموکراتیک – با اکثریت شیعه- برده است.

اکثریت جمعیت ایران و عراق شیعه هستند و همین قرابت سبب شده سالانه نزدیک به 4 میلیون سفر مذهبی بین اتباع دو کشور برای زیارت قبور ائمه شیعیان در دو کشور صورت بگیرد.

عراق همچنین پس از طی کردن سال‌ها تحریم و جنگ پس از پایان دوران صدام، نیازهای جدی به انرژی و برخی محصولات زیربنایی صنعتی و ساختمانی و.. داشت که بهترین راه تامین آن را واردات از ایران می‌دید.

این گونه بود که روابط دو کشور ایران و عراق پس از پایان دوران صدام به سرعت رو به گرمی رفت و این در حالی بود که سفارت خانه بسیاری از کشورهای عربی حاشیه‌ خلیج فارس از جمله عربستان سعودی در بغداد تعطیل بود و این کشورهای عرب شاهد آن بودند که دشمنان سابق(ایران و عراق) حالا دارند تبدیل به دو کشور دوست و متحد می‌شوند.

این کشورهای عربی از اینکه یک کشور عرب مدعی همچون عراق، تبدیل به عمق استراتژیک رقیب اصلی منطقه‌ای آنها یعنی جمهوری اسلامی ایران شده است، نگران و ناراحت شدند و این ناراحتی و نگرانی را با ایالات متحده آمریکا و برخی کشورهای غربی و اسراییل شریک و سهیم شدند.

اما واقعیات ژئوپلتیک را نمی‌توان تغییر داد. ایران با وجودی که تحت تحریم‌های یکجانبه ایالات متحده آمریکا قرار دارد اما هیچ‌گاه در قالب انزوای منطقه ای فرو نرفته و سهل است که حتی به لحاظ نفوذ فزاینده، جایگاهی بسیاری برتر و فراتر از قدرت‌های مداخله‌گر منطقه همچون ایالات متحده آمریکا دارد.

"دونالد ترامپ" که شخصیتی "صریح اللهجه" دارد پس از سفر سرزده و چراغ خاموش دسامبر سال گذشته خود به عراق، چند مرتبه از نحوه سفر خود به این کشور ابراز ناراحتی کرده است و حتی اخیرا گفته است از اینکه پس از خرج کردن تریلیون‌ها دلار در خاورمیانه هواپیمای حامل او مجبور است با چراغ خاموش و شبانه در عراق به زمین بنشیند، بسیار ناراحت است.

این در حالی است که رییس جمهوری اسلامی ایران هم اینک در عراق به سر می‌برد و در روز روشن و با استقبال رسمی و اعلام قبلی به این کشور سفر کرده است و این سفر در شرایطی انجام شده که ایران تحت شدیدترین تحریم‌های یکجانبه ایالات متحده آمریکا قرار دارد.

رییس کشوری که از نظر آمریکا عامل بی‌ثباتی در منطقه است! هم اینک در عراق است و این سفر با اعلام قبلی انجام شده است.

روحانی "دزدکی" و با "چراغ خاموش" و "شبانه" به بغداد سفر نکرده است و این دونالد ترامپ بود که 3 ماه پیش به صورت دزدکی و با چراغ خاموش در عراق به زمین نشست و به جای استقبال مقامات رسمی عراق یک راست به پایگاه نظامیان آمریکایی- پایگاه الاسد- در استان الانبار عراق رفت و در آنجا چند ساعتی را گذراند و سپس در حالی که سفر او زیر شدیدترین انتقادات احزاب و شخصیت‌های عراقی قرار داشت، خاک عراق را ترک کرد.

مقایسه این دو سفر خود به خوبی گویای وضعیت کنونی منطقه خاورمیانه است. ایالات متحده آمریکا 16 سال پیش، عراق را با حمله نظامی اشغال کرد و برای ماه‌های نخست اداره آن فرماندار نظامی در آنجا گمارد. اما به فاصله  گذشت 16 سال از اشغال عراق و هزینه کردن تریلیون‌ها دلار در این کشور و کشته شدن حدود 5 هزار نظامی آمریکایی در عراق، حالا رییس این کشور مجبور است به صورت مخفیانه و دزدکی به عراق سفر کند و نحوه سفر او با انتقاد و اعتراض بیشتر احزاب و شخصیت‌های سیاسی عراقی مواجه می‌شود.

اما در سوی دیگر، عالی‌ترین مقام اجرایی ایران به عراق سفر می‌کند و مورد استقبال رسمی قرار می‌گیرد و در جریان این سفر توافقات مهمی برای توسعه هرچه بیشتر روابط دو کشور در حوزه های مختلف، صورت می‌پذیرد.

تماشاخانه

از کودکی برخی مردهای ایرانی تا قفس سرباز پارسی / لگدی که معنای زیادی پیدا کرد (فیلم)

فیلمی ناب از بازار تهران در حدود ۱۲۰ سال قبل / لباس پوشیدن مردان و زنان تهرانی جالب است (فیلم)

فیلم های دیگر