از پرچم‌دوزی‌های محرم چه مانده؟

با وجود هیاهوی ماشین‌ها، چرخ‌های دستی و خریداران و فروشندگان در رفت و آمد، صدای چرخ‌های گلدوزی را از چند متر آن طرف‌تر هم می‌توان شنید. آدرس سرراست است؛ خیابان ناصرخسرو، پشت بازار بزرگ تهران.

به گزارش ایسنا، این‌جا روزی مرکز گلدوزی پرچم‌های محرمی بود و هنوز هم پارچه‌هایش رنگ و بوی محرمی دارند، پرچم‌های گلدوزی‌شده‌ با پس زمینه‌های سبز و سیاه با داستان‌ها و دردهایی که در پس هر کدام نهفته و دل‌های شکسته‌ای که در هر پیچشِ دوختِ گل‌ها و «یا حسین»‌ها روی پارچه‌های سیاه نقش می‌بندند.

عباس جلالی، یکی از آن پیرهای کارِ دوخت پرچم‌های محرمی در خیابان ناصرخسروست. حالا آدرس قدیمی‌ترین مغازه پرچم‌دوزی را به نام «درخشان» می‌شناسند، کسی که از ۶۸ سال سنش، ۶۰ سالش را در این مغازه سپری کرده، همپای پدربزرگ، عمو و پدرش.

جلالی تعداد پرچم‌دوزهای محرمی را خیلی کمتر از گذشته می‌داند، روزهایی که تعدادشان در کل سال به حدود ۱۰ مغازه می‌رسید و از آن ۱۰ پرچم‌کار، امروز فقط سه مغازه باقی مانده‌اند، به جز روزهای محرمی که باز هم تعداد به همان ۱۰ مغازه می‌رسد تا بعد از دهه اول که همه به کسب و کارهای خودشان برمی‌گردند و حاج حسین، قدیمی‌ترین پرچم‌دوز که دوران نقاهت بیماری را می‌گذراند و حاج عباس و یک پرچم‌دوز نسبتا جدیدتر از دو مغازه‌ دیگر باز هم تنها می‌مانند تا محرم سال بعد.

عباس جلالی در گفت‌وگو با ایسنا می‌گوید: از قدیم راسته‌ پرچم‌دوزها همین خیابان ناخسرو بود، من هم از بچگی در کنار پدرم و عمویم در این کار بوده‌ام، اما از ۴۰ سال قبل خودم دست به چرخ شدم.

او انجام این کار را شغل آبا و اجدادی‌اش می‌داند و ادامه می‌دهد: سالی به ۱۲ ماه در این کار هستیم، بعد از عاشورا و زمستان و تابستان هم همچنان پرچم می‌دوزیم. مغازه من و حاج حسین، همچنان در این کار فعالیم، اما از قدیمی‌هایی که تا همین یکی دو سال گذشته هم در این کار بودند، دو نفر درگذشتند و یک مغازه دیگر هم موبایل‌فروشی شد، که در محرم به کار سابق خود برمی‌گردد.

او با بیان این که طرح‌های پرچم‌دوزی امروز نسبت به گذشته تغییر کرده‌اند، ادامه می‌دهد: آن‌قدر امروز تنوع در این کار هست که دیگر حالت سنتی سابق را ندارد، امروز پرچم چینی چاپی وارد شده و برخی نیز کار کامپیوتری می‌کنند.

او اما کار پرچم‌دوزی‌های سنتی را که امروز با همان چند مغازه باقی‌مانده کار می‌کنند، در حکم «فرش دستی» می‌داند و ادامه می‌دهد: بنر و پرچم چاپی هم امروز در بازار وجود دارد.

جلالی اما به سفارش‌هایی که هنوز از شهرها و دیگر کشورهای اسلامیِ همجوار مانند عراق دارند، اشاره می‌کند که با هر طرحی که بخواهند، او برایشان پرچم می‌دوزد.

سعید محمدی، پسر حاج حسین، از قدیمی ترین پرچم‌دوزهای ناصرخسرو و رفیق شفیق حاج عباس است، پدرش حالا دوران نقاهت بیماری را می‌گذارند و خودش از تجربه‌ ۳۰ ساله‌اش در این مغازه برای گذراندن محرم امسال استفاده می‌کند.

او هم قدیمی‌ترین مغازه‌ای را که در ناصرخسرو پرچم‌دوزی می‌کرده مغازه‌ خودشان و حاج عباس و حاج مجتبی معرفی می‌کند، که به واسطه‌ علاقه‌شان هنوز پای کارند.

تهران تا پنجشنبه بارانی است

تماشاخانه

مردهایی که نه برای زنان که برای «حقوق مردها» مهریه ۱۴ سکه‌ای را تصویب کردند؛ اصلاح قانون یا تضعیف حقوق زنان؟ (فیلم)

سوتی بد پیمان قاسم خانی جلوی استاد شجریان ؛ یکی از ضایع‌ترین خاطرات زندگیمه (فیلم)

فیلم های دیگر