.png "عصر ایران")
۲۸ آذر ۱۴۰۴
به روز شده در: ۲۸ آذر ۱۴۰۴ - ۲۳:۴۳
طعنه پوتین به زلنسکی: او هنرمند با استعدادی است (فیلم) تجربه تركيه در اصلاح پول ملي
مونا مشهدی رجبی
تورم بالا در کشور ترکيه و بيارزش شدن ﭘول ملي اين کشور در سالهاي آخر قرن گذشته ميلادي سبب شد تا زندگي ساکنان اين کشور بسيار سخت شود. طبق گزارشهاي موجود در سالهاي آغازين قرن بيست ويکم ميلادي مردم ترکيه براي خريد يک قرص نان بايد چند ميليون لير ترکيه هزينه ميکردند. همين مساله سبب شد تا برنامههاي اصلاحات اقتصادي در اين کشور با جديت بيشتري پيگيري شود.
در روز اول ماه ژانويه سال 2004 ميلادي دستورالعمل حذف شش صفر از ليره ترکيه ارائه شد و اجراي آن به ابتداي سال 2005 ميلادي موکول شد. در روز اول ژانويه سال 2005 ميلادي اسكناسها و سکههاي تازه با نام «ليره جديد ترکيه» وارد بازار اين کشور شد. اجراي اين طرح زمينه را براي رشد اقتصادي اين کشور فراهم کرد اما کليد اين تاثيرگذاري را ميتوان در سياستهايي جستوجو کرد که عامل اين رشد بودند. کارشناسان اقتصادي صندوق بينالمللي ﭘول دليل تاثيرگذار بودن سياست حذف سه صفر از واحد ﭘول ملي در اصلاح اقتصاد اين کشور را موفقيت آنها در مهار تورم ميدانند. در گزارش صندوق آمده است: «پيش از اينکه صفرها از پول ترکيه حذف شوند اين کشور موفق شده بود تورم را به کلي مهار کند و نرخ تورم را به ارقام يک رقمي تقليل دهد. در اين شرايط اصلاح بازار پول نيز به کمک اقتصاد آمد تا زمينهساز رشد اقتصاد شود.»
يکي از کارشناسان اقتصادي بانک مرکزي ترکيه ميگويد: «کشورهايي كه اقتصاد آنها از تورم بالا رنج ميبرد و ارزش پول ملي آنها در سراشيب سقوط قرار گرفته بود، براي سادهتر شدن مبادلات اقتصادي و بازرگاني و همچنين كاهش هزينه چاپ اسكناس اقدام به حذف صفر يا صفرهايي از اسكناسها كردند. عمده اقتصاددانان بر اين عقيدهاند كه حذف صفر از اسكناس هيچگونه تاثيري بر شاخصهاي اقتصادي و طرف عرضه و طرف تقاضا ندارد و بيشتر اثر رواني بر جامعه ميگذارد.
از اينرو حذف صفر از پول ملي ميبايست همراه ديگر اقدامات انقباضي در عرصه سياستهاي پولي و انضباط مالي دولتها باشد تا در كنار كنترل تورم، حذف صفرهاي اسكناس كاركرد خود را داشته باشد. در غير اين صورت خداحافظي صفرها به زودي اثر رواني خود را از دست داده و صفرها قدرتمندتر از گذشته بازميگردند. دادههاي بانك جهاني و صندوق بينالمللي پول حاكي از آن است كه 49 كشور جهان تاكنون اقدام به حذف صفر از پول ملي خود كردهاند كه در برخي از اين كشورها براي تكميل چرخه رواني نسبت به تغيير نام واحد پول نيز اقدام شده است. از جمله اين کشورها ميتوان به برزيل اشاره کرد که طي شش مرحله 18 صفر از واحد ﭘول خود حذف کرد. کشور آرژانتين طي چهار مرحله 13 صفر، کشور لهستان در يک مرحله چهار صفر و کشور يونان در يک مرحله سه صفر از واحد ﭘول خود حذف کردند.»
در مورد دليل حذف صفر از واحد پول ترکيه مطالب زيادي ذکر شده است که موثقترين آن در گزارش بانک مرکزي اين کشور ديده ميشود. در بخشي از اين گزارش آمده است:«تورم فزاينده در کشور ترکيه که از سالهاي اول دهه 1970 ميلادي شدت گرفت و نياز کشور به پول را بيشتر کرد، بانک مرکزي براي تامين نياز مردم و شرکتهاي توليدي و صنعتي به پول اقدام به چاپ اسکناسهاي درشت کرد. از سال 1980 ميلادي تا انتهاي قرن بيستم هر دو سال يک بار پولهاي موجود در بازار جمعآوري ميشد و اسکناسهاي درشتتر با صفرهاي بيشتر جاي آن را ميگرفت. در نتيجه اين طرح، کشور مذکور استفاده از اسکناسهاي 20 ميليون لير را نيز آغاز کرد.
اين مساله نه تنها از ارزش ﭘول در مبادلات اقتصادي کاست بلکه به عملکرد اسکناس به عنوان يک واحد مبادله نيز آسيب وارد کرد. از طرف ديگر اسکناسهاي پر از صفر موجب اختلال روند محاسباتي و آماري شد و بخشهاي مختلف را با مشکل مواجه کرد.
خلاصه حذف صفر از واحد ﭘول ترکيه زماني انجام شد که اين کشور با استفاده از ابزارهاي اقتصادي مختلف توانسته بود تورم را به کلي مهار کند. به همين دليل ليره جديد توانست به وظيفه خود به عنوان يک واحد مبادله تازه عمل کند و زمينه را براي رشد اقتصادي کشور فراهم کند.
منبع: اعتماد ملی
لینک کوتاه: کپی لینک
تحریمهای جدید آمریکا علیه ونزوئلا بنز چگونه با پیچ و مهره آلودگی هوا را کم میکند! هشدار درباره یخزدگی کنتورهای آب نامه بنیاد امید ایرانیان به پزشکیان؛ پیشنهاد استفاده از ظرفیت «کیش» برای امیدآفرینی ملی بحران عطش؛ وقتی هوش مصنوعی تشنهتر از انسان میشود راشاتودی رسانه دولتی روسیه از عبارت خلیج فارس، با نام جعلی آن استفاده کرد(عکس) شاید باعث تعجب باشد؛ اما سیاره زمین هم دنباله دارد سفیر آمریکا: درباره غزه و ایران اختلافی با اسرائیل نداریم آزمونهای داخلی مدارس هرمزگان شنبه ۲۹ آذر لغو شد رهبر کره شمالی: اسرائیل یک پروژه تروریستی تحت حمایت آمریکا است یک فعال کارگری: امروز حدود ۲۰ میلیون تومان فاصله میان مزد و سبد معیشت وجود دارد یونیماگ ؛ لوکس ترین آفرودر آلمانی توسط مرسدس بنز معرفی شد (+فیلم و عکس) توافق ایران و عراق برای افتتاح مرز «چیلات» افزایش شمار جانباختگان در سیلاب جنوب کشور به ۷ نفر انهدام مخفیگاه های داعشی در غرب عراق
اخبار و تحلیل های ترکیه
نظرسنجی
طنز «مهران مدیری» را بیشتر دوست دارید یا طنز «رضا عطاران» را؟