.png "عصر ایران")
۲۱ آذر ۱۴۰۴
به روز شده در: ۲۱ آذر ۱۴۰۴ - ۰۶:۰۰
شادی مردم جده پس از بارش شدید باران (فیلم) ایران به روایت آثار؛ قسمت سیزدهم: حلقه ارجان - بازنشر
داستان حلقه رازآمیز پادشاه / تابوتی که همه را شگفتزده کرد (فیلم)
حلقه ارجان یکی از عجیبترین اشیاء تاریخی ایران از دوره عیلام است. داستان آن را در این قسمت از «ایران به روایت آثار» ببینید.
عصر ایران؛ محسن ظهوری ـ «تمام خاک شهر شوشان و شهر ماداکتو و شهرهای دیگر را با توبره به آشور کشیدم، و در مدت یک ماه و یک روز کشور عیلام را با همه پهنای آن، جاروب کردم.» این را «آشوربانیپال» پادشاه قدرتمند آشور گفته است؛ وقتی به شوش لشگر کشید و آن را ویران کرد. پس از این شکست، تمدن عیلام گرچه دیگر قدرت پیشین خود را به دست نیاورد، اما همچنان در هنر و صنعت یگانه بود. نمونهاش شیئی عجیب که در تابوت شاهی عیلامی قرار داشت و آن را حلقه قدرت نامیدهاند.
در این قسمت از مجموعه ایران به روایت آثار» داستان کشف این شیء عجیب را همراه با بررسی نقوش و نحوه ساخت آن میبینید.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
در قسمت قبل منتشر شد:
ایران به روایت آثار؛ قسمت دوازدهم: رستم و شغاد
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
تابستان سال ۱۳۶۱ بود که عملیات احداث سد شهدای مارون در شمال شهر بهبهان ناگهان متوقف شد. آنها به آرامگاهی سنگچین رسیده بودند، پس تیم باستانشناسی همراه «فائق توحیدی» و «علیمحمد خلیلیان» از کارشناسان دفتر حفظ آثار تاریخی وقت به منطقه رفتند. آنچه اینجا در محوطه باستانی ارجان پیدا شد، همه باستانشناسان جهان را شگفتزده کرد؛ درون آرامگاه تابوتی بزرگ از جنس مفرغ بود و داخل آن اسکلتی به همراه خنجر، پایه آتشدان، تُنگ و ساغر و سینی، ظروف برنزی، دکمههای زرین و یک حلقه طلایی، حلقهای که از مهمترین کشفیات باستانشناسی در ایران است.
«کیدین هوتران پسر کورلوش» زبانشناسان کتیبه این حلقه را اینطور ترجمه کردند؛ نام پادشاهی که با بررسیهای خطشناسی و تاریخ هنری او را شناختند؛ یکی از حاکمان عیلام پس از ویرانی بزرگ «آشوربانیپال». از او چیز زیادی نمیدانیم، همچنان که از حلقه همراهش. شیء زرینی که روی سینه جسد قرار گرفته بود. حلقهای به وزن ۲۷۳ گرم با ارتفاع حدود ۱۷ سانتیمتر که شکلی نامتعارف دارد. دستهای است که به دو صفحه گرد میرسد با نقوشی از دو شیر بالدار که دو طرف گیاهی ایستادهاند و پنجه بر پنجه یکدیگر گذاشته غرش میکنند. دورتادور آنها نقشی گیسباف دیده میشود و زیر پای شیرها سه ردیف نقش به صورت طاق هلالیشکل کنده شده. روی دسته این حلقه شیارهایی است که انتهای آنها به یک گل ۱۲ پر میرسد.
این حلقه با ظرافتی ستودنی ساخته شده؛ دقت در قرینهنگاری نقوش این دو صفحه بینظیر است و کل اثر تماماً به صورت چکشکاری و حکاکی ساخته شده چراکه هیچ اثری از چسب یا لحیمکاری در آن دیده نمیشود. نقش شیر بالدار بر این حلقه که در آن دوران نشانه قدرت و فرمانروایی بوده، باعث شد تا این شیء عجیب را حلقه قدرت بنامند. اما کاربرد آن چه بوده؟
- تاکنون نمونههای مشابه کمی مثل این حلقه در شوش و چغازنبیل به دست آمده که کوچکتر از حلقه ارجان هستند و کاربری آنها هم مشخص نیست. حلقه ارجان چیزی نیست که بتوان آن را به گردن انداخت یا مثل دستبند از آن استفاده کرد. حتی دسته آن جای چهار انگشت یک دست را بر خود ندارد. پس احتمالا در مراسم مذهبی یا آئینی از آن استفاده نمیشده. در نقشبرجستههای مختلفی از تاریخ ایران باستان نمونه مشابه چنین حلقهای را دست بزرگزادگان یا شاهان میبینیم که انگار نمادی از قدرت بوده، اما نمیدانیم که کاربری حلقه ارجان هم مثل آنها بوده یا نه. از آنجا که تاکنون هیچ نمونهای مانند حلقه ارجان کشف نشده، کاربری این شیء بهصورت یک راز باقی مانده. حلقهای بیهمتا و رازآلود که هنوز نمیدانیم کجا ساخته شده، چرا آن را درست کردهاند و به چه کار میآمده؟
لینک کوتاه: کپی لینک
تصویر بوسه مصدق بر دستان ثریا اسفندیاری قصههای نان و نمک(70)/ خون خروس روی پلاک در عصر در عصر ABS و ایربگ! ریکاوری عضلات در هوای سرد با این ۷ پروتئین گیاهی! ترمز دستی برقی چگونه کار میکند؟ گنگ؛ نقطهای روشن که بخش مهمی از جامعه را به رسمیت میشناسد ۲۹ ساعت در آسمان؛ طولانیترین پرواز جهان شما را شگفتزده میکند ۵۰ شرکت سودآور جهان در سال ۲۰۲۵ بر اساس درآمد خالص ۱۲ ماهه (+ اینفوگرافیک) فعال توییتری که به شبکه افق هم آمده بود: آقای ثابتی گربهصفت نباشید! سرعت، ردیابی برخی از جتهای جنگنده را آسانتر میکند، نه سختتر! کنایه مشاور قالیباف به طالبی اردستانی: از کشته بازی ضد انقلابیها رسیدیم به سکته بازی سوپرانقلابیها! چرا هنگام برخاستن هواپیما احساس میکنیم ته دلمان خالی میشود؟ چرا هلال حاصلخیز خاستگاه تمدن بشر شد؟ پاسخ در غارهای زاگرس نهفته است ۱۰ کشور دارای بالاترین ارزش دلاری منابع طبیعی در جهان و سهم هر نفر (+ اینفوگرافیک) مرگ 4 نفر بر اثر گازگرفتگی در سنندج ادعای معاون نخستوزیر اوکراین: حمایت ایران از روسیه کاملا غیرقابل قبول است
در مورد تاریخ بعد از اسلام لطفا مطلب بگذارید
متشکدم
بامداد شنبه و سهشنبه هر هفته با اشتیاق عصر ایران رو برای دیدن این مجموعه بازدید میکنم.