۲۹ اسفند ۱۴۰۲
به روز شده در: ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ - ۱۳:۴۵
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۷۴۸۵۰۴
تعداد نظرات: ۲۱ نظر
تاریخ انتشار: ۰۰:۲۷ - ۰۶-۰۷-۱۳۹۹
کد ۷۴۸۵۰۴
انتشار: ۰۰:۲۷ - ۰۶-۰۷-۱۳۹۹
در مقطع دکتری دانشگاه های آمریکا نیز، خود آمریکایی عمدتاً در رشته های علوم انسانی تحصیل می کنند و در مقابل، سهم بیشتری به دانشجویان مهاجر برای تحصیل در رشته های فنی و پزشکی می دهند.

عصر ایران؛ جعفر محمدی - در خبرها آمده بود که وزارت آموزش و پرورش می خواهد طلاب و روحانیون را برای تدریس علوم اجتماعی، تاریخ و ادبیات در مدارس استخدام کند.

نقد مفصلی در این باره در عصر ایران منتشر شده است ، لذا نمی خواهم در این مطلب دوباره نویسی کنم؛ بلکه می خواهم به این بهانه موضوع مهم تری را یاد آور شوم که به زعم من یکی از مباحث اصلی گفتمان توسعه در ایران است.

اگر بخواهیم یک تقسیم بندی کلی درباره علوم و رشته های تحصلیی در دنیای امروز داشته باشیم، با اندکی تساهل می توانیم سه گروه عمده را در نظر بگیریم:

- علم بدن (رشته های مختلف پزشکی و پرستاری و نظایر این ها)

- علم قوانین مادی جهان (رشته های ریاضی، فیزیک، شیمی، مهندسی و مانند این ها)

- علم روابط انسان با انسان و جهان پیرامون که مجموع آنها را تحت عنوان "علوم انسانی" می شناسیم مانند جامعه شناسی، روان شناسی، تعلیم و تربیت، فلسفه، حقوق، تاریخ، انسان شناسی، زبان شناسی، ادبیات، سیاست، مدیریت، بازرگانی، مالیه و ... .

علوم انسانی؛ مظلوم حتی در وزارت فخیمه آموزش و پرورش

من از افرادی نیستم که معتقدند فلان علم یا رشته بر دیگری برتری دارد؛ بلکه بر آنم که همه شاخه های علم برای بقا و پیشرفت نوع بشر لازم اند و نزاع بین رشته های مختلف را ساختگی و عبث می دانم.

در عین حال بر این باورم که بی اهمیت انگاشتن هر کدام از رشته های سه گانه علم، خیانتی آشکار به جامعه است. مثلاً اگر در جامعه ای رشته های پزشکی را کنار بگذارند، بعد از مدتی بیماری و مرگ آن جا را فرا خواهد گرفت یا اگر رشته هایی مانند مهندسی مغفول واقع شوند، روند پیشرفت جامعه به طرز قابل توجهی کُند می شود و توان بشر در مهار و مدیریت طبیعت به نفع خود، تضعیف خواهد شد.

این اتفاق، یعنی غفلت از اهمیت علم، در کشور ما به ویژه در خصوص رشته های علوم انسانی با شدت و حدت بیشتری رخ داده است و علوم انسانی با آن همه اهمیت و وسعتی که دارد، کم ارج انگاشته می شود.

مصداق بارز این نگاه نادرست، تصمیم اخیر وزارت آموزش و پرورش است. این وزارتخانه قاعدتاً باید نگهبان و مروج علم باشد اما می بینیم به رشته های علوم انسانی چنان نگاه سطحی و بی اهمیتی می شود که رسماً اعلام می کند از افرادی که حتی یک واحد جامعه شناسی و تاریخ و ادبیات نگذرانده اند، برای تدریس این دروس در مدارس استفاده خواهد کرد.

 واقعاً چه مظلومیتی بیش از این برای علوم انسانی می توان تصور کرد؟ وقتی مسؤولان فراگیرترین نهاد آموزشی کشور درگیر این توهم اند که علوم انسانی آنقدر ساده و سطحی است که حتی از غیر متخصصین نیز می توان برای آموزش آنها بهره برد، دیگر شکایت را باید به کجا برد؟!

در اهمیت علوم انسانی همین بس که در کشورهای توسعه یافته، نخبه ترین افراد در این رشته های تحصیل می کنند و بیشترین حقوق و دستمزدها نیز به شاغلان مرتبط با این رشته ها پرداخت می شود.

در مقطع دکتری دانشگاه های آمریکا نیز، خود آمریکایی عمدتاً در رشته های علوم انسانی تحصیل می کنند و در مقابل، سهم بیشتری به دانشجویان مهاجر برای تحصیل در رشته های فنی و پزشکی می دهند.

پیچیدگی روز افزون روابط انسانی و لزوم رو به رشد ایجاد هماهنگی بین اجزای پیچیده تر شده جامعه انسانی، علوم انسانی را در دنیای امروز به مراتب مهم تر از قبل کرده است.

با این حال، در جامعه ایران به جای تبیین اهمیت علوم انسانی، سوق دادن نخبگان به سمت رشته های علوم انسانی و تعمیق این علوم، نه تنها شاهد بی اعتنایی که ناظر تنزل علوم انسانی هستیم و اقدام اسفناک وزارت آموزش و پرورش دلیلی است بر این مدعای تلخ.

همان گونه که بهبود سلامت و بهداشت جامعه جز با تقویت رشته های پزشکی میسر نمی شود، همان طور که پیشرفت فیزیکی و مادی جز با تقویت رشته های فنی ممکن نیست، توسعه انسانی هم در گرو تقویت علوم انسانی است. 

تا قبل از این فکر می کردم، اهمیت علوم انسانی، دستکم بر مسؤولان نظام آموزشی کشور آشکار است و باید در سطح عموم جامعه کار ترویجی کرد. با نابخردی اخیر مسؤولان وزارت فخیمه آموزش و پرورش مشخص شد که کار زیادی در کشور برای ارتقاء آگاهی های عمومی و از جمله تبیین اهمیت علوم انسانی داریم و بسیار فاصله است بین ما و توسعه ای که لقلقه زبان مان شده است و به الزاماتش نه تنها پایبند نیسیتم که بدان ها لگد هم می زنیم. 

بیشتر بخوانیم:

*استخدام طلاب برای دبیری ادبیات و تاریخ؛ عدالت یا تبعیض و تحقیر تخصص؟
*اعتراض 7 انجمن تخصصی به استخدام طلاب به عنوان دبیر تاریخ و علوم اجتماعی

ارسال به دوستان
انتشار یافته: ۲۱
در انتظار بررسی: ۷۷
غیر قابل انتشار: ۰
Mona
Iran (Islamic Republic of)
۰۰:۳۹ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
7
59
متاسفانه در وزارت آموزش و پروش نه تنها علوم انسانی، بلکه علوم پایه هم جایگاهی ندارد. کلا ۸۰ درصد پذیرش ها منوط به داشتن مدرک حوزوی و علوم تربیتی- روانشناسی میباشد. واقعا جای تاسف دارد که وزارت محترم هنوز فرق زمین شناسی و جغرافیا را هم نمیداند و زمین شناسی را زیر شاخه جغرافیا در نظر میگیرد!!!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۱:۴۳ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
6
91
در جایی که انسانیت مرده است علوم انسانی چه ارزشی می تواند داشته باشد؟
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۷:۱۴ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
3
59
بی عدالتی است
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۸:۱۴ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
21
39
کنکورکه نباشه خیلی خوبه
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۸:۲۰ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
5
41
40 سال دیگه نخبه هایی داریم از مدارس چه شود
علیرضا پاک نژاد
Iran (Islamic Republic of)
۰۸:۳۸ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
6
26
بسیار زیبا و عالی بود .هیهات درست شود
Iran (Islamic Republic of)
۰۸:۴۷ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
7
70
علوم انسانی از بنیاد در این مملکت جایی نداشت و ندارد. جامعه ای با این مشکلات خرد و درشت اخلاقی و فرهنگی در نتیجه همین عدم توجه به علوم انسانی است.
ریحانه
United States of America
۱۱:۱۰ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
10
57
من خودم انسانی می خونم امسال که انتخاب رشته کردم جز حقوق چیزی بازار کار نداشت واقعا جای تاسف
ستار
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۳۵ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
4
72
اصلا اینها علوم انسانی و اجتماعی را قبول ندارند!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۰۹ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
4
60
در همه کشورهای توسعه یافته مسئولین دولت متخصصین در علوم انسانی هستند حتی در وزارت بهداشت این کشورها هرگز یک پزشک رو وزیر نمیکنند اما در ایران همه چیز برعکس هست و به همین دلیل مسئولینی که خودشان چیزی از جایگاه علوم انسانی نمی دانند فکر میکنند هرکس که سواد خواندن و نوشتن دارد میتواند با یک کتاب درس بدهد و کافیست امروز صفحاتی از کتاب را حفظ کند و فردا به خورد دانش آموز بی نوا بدهد!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۱۳ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
3
53
مقاله بسیار مفید و قابل تامل بود، هزار آفرین بر این نکته بینی و فهم شما....
حسن
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۱۸ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
2
21
با وجود انکه کلیات مقاله تان صحیح است اما بر خلاف نوشته های پیشین شما در بستر متن مقاله اخیر شما چندین نگاه اشتباه وجود دارد:
۱.کار مهندس و علوم فنی "مهار و مدیریت طبیعت" نیست بلکه شناخت طبیعت و استفاده پایدار از ان است.
۲. بهداشت و سلامت عمومی جامعه صرفا با پرورش پزشک و کادر پزشکی میسر نمیشود همانگونه که در مقوله کرونا شاهد هستیم جامعه شناسی سلامت و مسئولیت پذیری اجتماعی شهروندان نقش مهمتری دارد.

با تشکر
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۲۰ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
3
22
با احترام به نظر شما اما معتقدم که برای توسعه کشور، علوم انسانی کاربردی و عقلانی و بروز (نه ماورائی و تاریخی) از دو نوع علم دیگر که گفتید بسیار کاربردی تره، چون تربیت مدیر خلاق و کارآمد در سطوح ارشد کشور از دانشکده های علوم انسانی بیرون میاد.....

بخاطر همینه که تو آمریکا اکثرا خودیهارو راه میدن به دانشکده های علوم انسانی ....
ناشناس
Spain
۱۲:۲۵ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
7
50
محمدی عزیز به شتر گفتند چراگردنت کجه ؟ گفت آخه کجام درسته ..داستان این نسل سوخته ایرانه .چه گویم که ناگفتنم بهتره ....
ناشناس
Iran, Islamic Republic of
۱۳:۳۵ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
19
8
خوب دارین آموزش و پرورش را می کوبین ها.... چی دادیم چی می خواییم .... همه مدعی هستیم ... همه...
بهار
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۴۳ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
6
14
درود خدمت تمامی خوانندگان
سپاس از اهمیت و دلسوزی نویسنده و جامع علوم انسانی در این مورد لحاظ شده
بنده هم‌ تحصیلاتم را در زمینه جامعه شناسی داشته ام
تمام قد در حمایت از این موضوع ایستاده ام

طلاب گرامی باید در مدارس و دانشگاهها مدرس علوم دینی باشند
تخصص در زمینه علوم اجتماعی متفاوت ولی دربرگیرنده علوم دینی میباشد
جای بسی تاسف است که اخیرا نابخردی و بی تدبیری از سوی سازمان آموزش و پرورش بسیار دیده میشود

مسئولین تدبر
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۴۱ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
2
11
علوم انسانی زمانی ارزشمند است که انسان ارزش داشته باشد . تعجب از صاحب نظران علوم انسانی است که به جای اینکه مسیر تحلیل ها را از علوم انسانی به ارزش انسانی عوض کنند همچنان مشغول نظرات علوم انسانی بدون توجه به اثر بخشی آنها هستند . بطور طوطی وار
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۵۸ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
1
11
جعفر خان تو مدرسه ما سواد رسانه ای و محیط زیست و هویت اجتماعی و اخلاق حرفه‌ای را میدن به دبیر ریاضی و دبیر فیزیک تا با بچه‌ها تو ساعت این دروس ریاضی و فیزیک کار کنند تا بچه‌ها قوی تر بشن ،و هفته ای یه روحانی میاد در کلاس های پرورشی با دانش آموزان احکام و سیاست کار میکنند.،و مدیر مدرسه 8 ساعت کلاس عربی داره و بچه‌ها را میفرسته منزل و............
محمد
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۵۵ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
2
13
برن دیوان عدالت اداری و تقاضای ابطال مقرره ی آموزش و پرورش بدهند و بر حسب اختیار ، صلاحبت و سوابق، حتما این مصوبه ابطال خواهد شد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۷:۲۰ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
1
13
فعلا که به جز سه رشته پزشکی و چند رشته پیراپزشکی ، بقیه رشته ها مظلومند. تعداد دانشگاه های غیرپزشکی متجاوز از 2600 با ظرقیت های بالا که اغلب پر نمی شوند و تعداد دانشگاه های پزشکی حدود 50 عدد با ظرفیت های قطره چکانی که سال به سال کاهش هم می یابد.
زهرا
Iran (Islamic Republic of)
۱۷:۵۵ - ۱۳۹۹/۰۷/۰۶
3
20
الان با چه امید و انگیزه ای علوم انسانی ها انتخاب رشته کنکور بکنن
وبگردی