۱۰ فروردين ۱۴۰۳
به روز شده در: ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - ۰۹:۲۹
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۷۵۹۲۵۱
تاریخ انتشار: ۱۶:۵۰ - ۱۵-۰۹-۱۳۹۹
کد ۷۵۹۲۵۱
انتشار: ۱۶:۵۰ - ۱۵-۰۹-۱۳۹۹
رپرتاژ آگهی

روانشناس واقعی چه مشخصات علمی و اخلاقی دارد؟  آیا همه کسانی که مدرک روانشناسی دارند صلاحیت درمانگری دارند؟ روانشناس می‌تواند با کسی که با او مشاوره می‌دهد رابطه عاطفی برقرار کند؟ آیا با گذراندن یک دوره مهارت های زندگی می شود روانشناس شد؟ برخی از به اصطلاح روانشناس ها که هویت علمی مشخصی ندارند پیشنهاد های غیر اخلاقی به افراد می‌دهند. آیا اینگونه پیشنهادهای روانشناس بر اساس رویکردهای علمی مطرح میشود؟ آیا یک روانشناس اجازه دارد چنین پیشنهادهایی بدهد؟ اخلاق حرفه‌ای به شیوه و عملکرد مناسب در نقش‌های حرفه ای اطلاق می شود. اخلاق حرفه‌ی در روانشناسی تلفیقی از اخلاقیات، هنجارهای اجتماعی و شاخص‌های فرهنگی مورد توافق عموم جامعه است. سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران اصول اساسی در مورد نحوه اجرا  و شرافت حرفه‌ای روانشناسان را به دقت توصیف کرده است. این ضوابط شامل توصیه‌هایی است که در سایت سازمان نظام روانشناسی به راحتی قابل دستیابی می باشد. برای یافتن بهترین روانشناس تهران این نکات را به گفته دکتر ترانه موذنی در ادامه بررسی می کنیم.

 

اصول اخلاقی یک روانشناس

  روانشناسان در کار خود چهار اصل اخلاقی را باید حتماً در نظر داشته باشند.

  • رازداری
  • خودمختاری
  • خیرخواهی
  • عدم زیان بخشی

رازداری

یکی از مقدمات دیرینه اخلاق روانشناسی، روانشناس را موظف میکند که همه اطلاعات مربوط به بیمار را محرمانه نگه دارد. این وظیفه حرفه ای رازداری نامیده می شود. رازداری به مسئولیت درمانگر برای عدم افشای اطلاعات که در جریان درمان کسب کرده و عدم انتقال آن به اشخاص ثالث اطلاق می شود. در این زمینه مراجع از حق ویژه‌ای برخوردار است که به موجب این حق مراجع میتواند برای جلوگیری از افشای اطلاعات درمان، در محاکم دادرسی طرح دعوی نماید. روانشناس باید رازداری را رعایت کند چون جزء لاینفک مراقبت و حمایت‌های روانشناسی او محسوب می‌شود و پیش‌شرط تمایل بیمار برای صحبت آزادانه نزد درمانگر است. در مواردی که مراجع  تهدید قابل توجهی برای صدمه به فرد دیگری یا به خود مطرح میکند رازداری با مسئولیت محافظت از دیگران قابل بررسی است. در  مواردی همچون کودک آزاری یا تهدید خود یا دیگران ارائه گزارش با در نظر گرفتن شرایط اجباری است.

خودمختاری

احترام به خودمختاری مستلزم آن است که شخص پس از دریافت اطلاعات کافی و در اختیار داشتن زمان مناسب برای درک منافع، خطرات و هزینه ها به صورت ارادی تصمیم بگیرد. این به معنای احترام به حقوق فرد است. روانشناس باید فهم منطقی از اختلال بیمار و گزینه های درمانی را به وی ارائه کند. بیماران نیازمند درک مفهومی هستند و روانشناس نباید فقط به بیان حقایق مجزا بسنده کند. مراجعه برای اندیشیدن و صحبت با دوستان و خانواده در مورد تصمیم خود نیاز به زمان دارد و باید بتواند با استفاده از حق خود بهترین تصمیم را برای ادامه درمان بگیرد.

خیرخواهی

این اصل از رابطه اعتماد آمیز و امانت دارانه هر روانشناس با مراجع نشأت می‌گیرد. روانشناس در نتیجه الزام به حمایت، به مصالح بیماران توجه میکند. حتی اگر خود بیمار به این مسئله توجه نداشته باشد. این اصل به نوعی  بیان رابطه  پدر مابانه است. یعنی روانشناس از قضاوت خود در مورد بهترین سیر اعمال و اقدامات  لازم برای بیمار استفاده می‌کند. حتی در مواقعی که  اختلال بیمار مانع  از انتخاب مستقلانه از سوی او باشد. آنچه اهمیت دارد ترکیب مطلوب از حداکثر کاهش آسیب، کاهش خطر و حداقل نقض خودمختاری بیمار می باشد.

عدم زیان بخشی

طبق این اصل روانشناس باید در تصمیمات خود دقت کند و تضمین کند برای آنچه انجام می دهد آموزش کافی دیده است. در واقع روانشناسان نباید با عمل یا عدم انجام عمل خود برای بیمار خطری ایجاد نمایند.

خط قرمز های یک روانشناس چیست؟

 

از دیدگاه عملی و حرفه ای  چندین مسئله بسیار مهم وجود دارد که روانشناسان همواره باید در نظر داشته باشند.

۱)  نقض مرزبندی های جنسی

۲) نقض مرزبندی های غیر جنسی

۳) نقض رازداری

۴) بدرفتاری با بیمار (عدم کفایت، جاسوسی دو جانبه)

 ۵) فعالیت های غیرقانونی(عدم رعایت شرایط اخلاقی، نقض حقوق انسانی مراجع، هزینه های غیر مجاز)

 

✓نقض مرزبندی جنسی

برای روانشناس برقراری رابطه جنسی با بیمار واضحاً غیر اخلاقی و مطلقاً غیرقانونی است. به تحریم‌های قانونی علیه چنین رفتارهای غیراخلاقی همواره تاکید شده است. اتهام تجاوز به عنف در چنین مواردی مطرح می شود‌. طرفداران دیدگاه« بیمار همیشه بیمار محسوب می‌شود»  اصرار دارند که رابطه جنسی نه تنها با بیمار فعلی بلکه با بیماری که دوره درمانش کامل شده و بیمار دیگر محسوب نمیشود جرم تلقی می‌شود. در اصول اخلاق حرفه ای روانشناسی چنین آمده است که رابطه جنسی با بیمار فعلی یا بیمار سابق غیر اخلاقی است. در واقع واکنش انتقالی که همواره بین بیمار و درمانگر وجود دارد مانع از تصمیم گیری منطقی دو طرف در مورد آمیزش جنسی یا رابطه‌ عاطفی میان آنها می شود. در چنین مواردی بی‌طرفی درمانی نقض می شود و عوامل خارج از هوشیاری هر دو طرف نقش مخربی ایفا می‌کنند. در طول درمان و حداقل دو سال بعد از درمان باید از هرگونه دوستی با مراجع اجتناب کرد. بر اساس همین دلایل است که  این مطلب در روانشناسی کودک و نوجوان  اهمیت بیشتری دارد. در اکثر برنامه های  روانشناسی کودک و نوجوان بر این نکته تاکید می شود که والدین نیز خود بیمار محسوب می‌شوند و ممنوعیت  قانونی و اخلاقی علاوه بر کودک شامل والدین نیز می شود.

✓نقض مرزبندی غیر جنسی

رابطه بین پزشک و بیمار به منظور  دریافت درمان و ارائه خدمات در طی یک رابطه ای به نام «رابطه پزشک_ بیمار» صورت میگیرد. این رابطه در درون خود مرزبندی هایی دارد که هر یک از طرفین ممکن است خودآگاه یا ناخودآگاه این مرزبندی ها را زیر پا بگذارند‌. تمامی موارد عبور از مرز بندی های احتمالی در جریان پویایی های رابطه پزشک_ بیمار  نقض مرزبندی محسوب می شود. برای مثال پزشک ممکن است در پایان جلسه یک ساعته در حالی که از نفوذ مراجع در یک ارگان دولتی مطلع است تقاضایی داشته باشد یا مراجع از پزشک تقاضایی خارج از چارچوب درمانی داشته باشد که از مرز رابطه نرمال پزشک و بیمار عبور کند و رابطه قرض دهنده-بدهکار را ایجاد کند. نقض مرزبندی نوعی عبور از  هر نوع مرز بندی است. این عمل نیاز پزشک را به بهای قربانی کردن رابطه درمانی با بیمار برآورده می کند. مسئولیت حفظ مرزبندی یک تصمیم گیری اخلاقی است و کلیه مسئولیت آن با روانشناس  خواهد بود.

✓مسائل مالی

برای روانشناسانی که در بخش خصوصی کار می کنند بحث در مورد مسائل مالی با بیماران به نوعی بخشی از درمان عملی محسوب میشود‌. کلیه مسائل مالی شامل تعیین حق الزحمه جلسات، طول جلسات، نحوه دریافت حق الزحمه، طول درمان، حق الزحمه جلساتی که بیمار غیبت می کند و یا سایر مشکلات مربوطه می‌باشد که  باید در اولین جلسه درمان به اطلاع مراجع رسانده شود. در تمامی این موارد ملاحظات اخلاقی بایستی همواره در نظر گرفته شود. تعرفه های سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران بر اساس پروانه فعالیت روانشناس، گواهی نامه های مربوطه، مدارک تحصیلی و سوابق کاری آنان کاملا مشخص است.

✓شکل گیری مراودات مالی (معامله)

تقریباً هر رابطه تجاری با بیمار سابق دردسرساز است و تقریباً هر گونه رابطه تجاری با بیمار فعلی غیر اخلاقی است. طبیعتا شرایط و مکان نقش مهمی در این ممنوعیت ندارد‌‌. چرا که در هر شرایطی کنترل مرزهای موجود برای طرفین کار راحتی نخواهد بود. روانشناس اخلاق گرا از انجام هرگونه معامله با بیمار یا اعضای خانواده وی اجتناب می کند.

✓مسائل ایدئولوژیک

مسائل ایدئولوژیک و اعتقادات روانشناس ممکن است قضاوت فرد را خدشه ‌دار کرده و منجر به اشتباهات اخلاقی فاجعه باری گردد. هرگونه تصمیم‌گیری بالینی باید بر مبنای مصلحت بیمار فارغ از سلیقه و عقیده شخصی روانشناس اتخاذ شود. ایدئولوژی روانشناس باید نقش ناچیزی در چنین تصمیم گیری هایی داشته باشد. روانشناسی که با بیمار مشاوره می‌کند باید اجازه دهد بیمار از سیر درمان خودش آگاه باشد.

آیا هر روانشناسی، روانشناس است؟

روانشناس خوب چه ویژگی هایی دارد؟

برای بررسی ویژگی های یک روانشناس یا در اصطلاح کلی یک درمانگر  باید از دو منظر به آن پرداخت:

 ۱) ویژگی های شخصیتی: یعنی داشته های شخصیتی، که مشخصاً او را به عنوان روانشناس میشناسیم. از جمله این ویژگی ها میتوان به موارد زیر اشاره نمود:

 مهارت پذیرش، مهارت های  ارتباطی، انگیزه درونی بالا برای کمک رسانی به دیگران، ثبات شخصیت و هوشمندی.

۲) ویژگی های حرفه‌ای: یعنی داشته های حرفه ای و تخصصی، فردی که او را روانشناس میدانیم.

 بنیه علمی، سوابق تحصیلی، تسلط بر اصول و فنون درمانی، تشخیص مناسب، مسئولیت حرفه ای

ارجاع به موقع و درست به سایر  متخصصین مربوطه از جمله ویژگی های یک روانشناس حرفه ای خواهد بود.

 

آیا از حقوق خود به عنوان مراجع در یک جلسه روانشناسی آگاهی دارید؟

۱) روانشناس شما اجازه ندارد که محتویات جلسه را به چه به صورت کلی چه به صورت جزئی در اختیار خانواده یا افراد نزدیک شما قرار دهد

۲) روانشناس شما موظف است که به کلیه سوالات شما در مورد میزان تحصیلات، پروانه فعالیت، سابقه کار و تخصص شما جواب بدهد و حق  غلو کردن در هیچ یک از موارد بالا از جمله در تحصیلات و تجربه اش را ندارد

۳) روانشناس شما موظف است طبق خدماتی که به شما ارائه می دهد و بر اساس تحصیلات، سوابق کاری، ویزیت مشخص شده بر اساس تعرفه سازمان نظام روانشناسی و مشاوره ایران را دریافت کند

۴) روانشناس شما باید اختصاصاً در یک یا چند رویکرد درمانی مسلط باشد

۵) روانشناس شما باید در صورت عدم برخورداری از توانمندی علمی و تخصصی در حل مشکل شما  در زمان مناسب و با رضایت، شما را به متخصص مربوطه ارجاع دهد

۶)  زمانی که شما برای دیدار با یک روانشناس در  نظر گرفته‌اید اختصاص به شما دارد و فقط مختص شماست. در طول جلسه درمان روانشناس نباید پیرامون مسائل دیگری همچون کار، بیزینس، مسائل شخصی  یا پاسخ دادن تلفن های خود استفاده کند

۷) روانشناس شما حق برقراری رابطه دوستانه و کاری فراتر از رابطه درمانی یا به هر عنوان دیگری با شما ندارد.

منبع: دکتر ترانه موذنی

برچسب ها: روانشناس خوب
ارسال به دوستان
سقوط جنگنده نیروی هوایی روسیه در دریای سیاه خاطره شیرین رهبر معظم انقلاب از بافتن موی دخترشان قبل از رفتن به عید دیدنی/من بافتن موی سر را خیلی خوب بلدم اما با یک دست نمی شود (+عکس) هوای تهران در وضعیت «پاک» یکی از عوامل تیراندازی شبانه در پارک بهبهان دستگیر شد آتش سوزی یک کارگاه شیرینی پزی در رشت رویترز : سرگرمی نظامیان اسرائیلی با لباس زیر زنانه در غزه (+ عکس) دی 1402؛ آزادی دو دختر خبرنگار و تایید و تکذیب امتیاز استخدامی طلاب در‌ آموزش و پرورش آغاز بهار در ژاپن با عطر سرمست‌کننده شکوفه‌های آلو(+عکس) تحقیق جدید: حضور در طبیعت ظاهراً تأثیر عمیقی بر نحوه تجربه زمان دارد حمله جدید اسرائیل به سوریه / رویترز : 33 کشته تشخیص بیماری زوال عقل با اجسام لویی قبل از بروز علائم ممکن شد مطالعه جدید: ماه روی اکوسیستم‌ صخره‌های مرجانی تأثیر عجیبی می‌گذارد فواید ورزش شنا که از آن ها بی خبر بودید پژوهشی جدید: مغز انسان درحال بزرگ‌ترشدن است از «صید ارواح» چه می‌دانید؟
وبگردی