عنان: جنگ با ایران اوضاع خاورمیانه را وخیم تر می کند

عصرایران، سید امید عرب- در حالی که تنها سه هفته دیگر به پایان ماموریت کوفی عنان دبیرکل سازمان ملل متحد باقی مانده است، وی به رغم سکوت در زمان آغاز جنگ عراق، همچنان بابت این جنگ افسوس می خورد و آمریکا را از جنگ با ایران بر حذر می دارد. عنان با شبکه خبری BBC مصاحبه ای انجام داده که مشروح آن را می خوانید:

BBC : آیا اشغال عراق در سال 2003 میلادی آن هم بدون قطعنامه شورای امنیت سخت ترین مقطع در دوره فعالیت شما بود؟

کوفی عنان: واقعا سخت بود، زیرا بنا به اعتقاد من با تامل بیشتر می توانستیم به بازرسان وقت بدهیم تا به نتیجه ای مطمئن برسیم. البته برای آمریکاییان و متحدانش نیز نگران بودم و هستم زیرا می دانستم که جنگ در عراق برای آنها راحت نخواهد بود.

شما در سپتامبر- اواسط شهریور تا اواسط مهر- گفته بودید که عراق را بروز جنگ داخلی تهدید می کند.

جنگ داخلی، بله.

چند روز قبل هم گفته بودید که عراق تقریبا درگیر جنگ داخلی است.

بله.

بالاخره جنگ داخلی صورت گرفته یا خیر؟

به نظر من، اوضاع درعراق واقعا پیچیده است و باید با کمک به مردم و همسایگان این کشور، از بروز درگیری داخلی جلوگیری کنیم. فکر می کنم عراق به تنهایی نمی تواند این کار را به سرانجام برساند. مساله دیگر، تقسیم عادلانه نفت این کشور میان سه یا چهار گروه اصلی مردم است. مساله بعد هم تقسیم قدرت میان آنهاست، زیرا اگر این مسایل را بدون توجه مانند خاکروبه ای زیر فرش قدرت پنهان کنیم، بالاخره در مقطعی از زمان دردسر ساز خواهد شد.

جنگ داخلی صورت گرفته یا خیر؟

این بستگی به میزان خشونت در عراق دارد. چند سال قبل در لبنان زمانی که اوضاع به بدترین شکل پیش می رفت، ما آن را به جنگ داخلی تعبیر کردیم.

بعضی از عراقی ها گفته اند که وضعیت فعلی آنها از دوران صدام حسین هم بدتر شده است. آیا این یک اشتباه است؟

در مقایسه با زندگی عادی مردم، حق با آنهاست. من هم اگر از طبقه متوسط مردم عراق بودم، همین حرف ها را می زدم.

شما به عنوان دبیرکل سازمان ملل متحد چندبار بر این نکته افسوس خورده اید که : من چنین مقامی داشته ام و می توانستم با یکسری کارها از وخامت ماجرای امروز عراق جلوگیری کنم؟

منظور شما از "ماجرا" موقعیت است یا جنگ؟

جنگ

به عنوان دبیرکل سازمان ملل متحد هر کاری که می توانستم انجام دادم. با بسیاری از اعضای سازمان ملل متحد نیز دیدار کردم و بیانیه های من را نیز در مورد جنگ خوانده اید.

بله. بیانیه های فراوانی دادید و از جمله آنها می توان به مصاحبه شما در سال 2004 با BBC اشاره کرد که طی آن گفتید جنگ علیه عراق "غیرقانونی" است. چرا در سال 2003 حرفی نزدید و نگفتید که آغاز حمله به عراق بدون قطعنامه شورای امنیت غیرقانونی است؟

خودتان دیدید که با وجود تظاهرات خیابانی در سراسر دنیا، هیچ تغییری در تصمیم آن ها صورت نپذیرفت.

اما موقعیت شما با افراد معمولی تفاوت زیادی دارد. حتی همکاران شما هم معتقدند که صدایی از شما به گوش نرسید.

بله، موقعیت خیلی سخت و دردناک بود و فکر می کنم باید کاری می کردیم تا از بروز جنگ جلوگیری کنیم اما در عین حال نگران خیلی از مسایل بودم.

در حالی که تنها سه هفته به پایان ماموریت شما باقی مانده، مساله ای وجود دارد که زمینه نگرانی شما را فراهم آورد؟ برای مثال: طی سفری که به ایران داشتید، آن ها صراحتا اعلام کردند که قصد عقب نشینی از موضع اتمی خود را ندارند. حتی ایران خود را برای رویارویی با بدترین شرایط آماده کرده است. اینکه درگیری نظامی دیگری اتفاق بیفتد شما را نگران نمی کند؟

امیدوارم که چنین نشود. در حال حاضر اوضاع خاورمیانه به اندازه کافی بحرانی هست و توان مواجهه با درگیری نظامی دیگری را ندارد. بهترین راه حل وضعیت ایران هم مذاکره است و جنگ هیچگونه نتیجه ای نخواهد داشت.

فکر می کنید کشوری وجود داشته باشد که به جای حل مساله ایران به فکر رویارویی نظامی با آنها باشد؟

به نظر من عاقلانه نیست که کشوری بخواهد چنین رویکردی داشته باشد و اگر هم موجودیت کشوری با این دیپلماسی ثابت شود، دیگران باید جلوی آن را بگیرند.

بزرگترین افسوس شما؟

من 23 نفر از بهترین همکاران و دوستانم را به عراق فرستادم و همه آن ها کشته شدند. آن ها به عراق آمده بودند تا مردم را از حواشی جنگ دور کنند و ناگهان دوستان خوب و حرفه ای من شبانه با انفجار بمب روی هوا رفتند. همیشه هم بعد از حوادث سوال هایی برایم مطرح می شود که آیا اگر من آنها را به عراق نفرستاده بودم، الان در کنار من بودند؟

توصیه ای برای جانشین خود دارید؟

او باید راه خودش را دنبال کند. من نیز راه خودم را رفتم و قبل از من هم دبیرکل های دیگر روش مختص به خودشان را داشتند.

پیام تسلیت مقام معظم رهبری در پی درگذشت شاهچراغی

تماشاخانه

وقتی پوتین فریب اخبار ساعت ۱۴ صدا و سیما را می‌خورد / مدیران ایرانی می‌توانند چه بلایی سر روسیه بیاورند؟ (فیلم)

کوروش یغمایی، خداحافظی با گل یخ (+صدا)

فیلم های دیگر