۲۹ اسفند ۱۴۰۲
به روز شده در: ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ - ۱۷:۲۵
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۷۷۱۳۰۷
تعداد نظرات: ۹ نظر
تاریخ انتشار: ۰۰:۱۵ - ۰۲-۱۲-۱۳۹۹
کد ۷۷۱۳۰۷
انتشار: ۰۰:۱۵ - ۰۲-۱۲-۱۳۹۹
زبان تند و تیزی داشت. در روزنامه‌اش صریح و واضح مردم را به شورش و انقلاب دعوت می‌کرد. وقتی دستگیر و زندانی شد، اتفاق عجیبی برایش افتاد؛ درون زندان در آتش سوخت.

کیفیت پایین:

کیفیت خوب:

عصر ایران؛ محسن ظهوری - «من ملت ایران را به شورش و انقلاب خونین دعوت می‌کنم» این سرآغاز یکی از مهم‌ترین نشریات ایران است؛ «شورش». هفته‌نامه‌ای جسور با لحنی تند و بی‌پروا از «امیرمختار کریم‌پور شیرازی». کسی که عاقبت در زندان قصر تهران در آتش سوخت. مرگ غم‌انگیزی که هنوز هم پس از این همه سال مبهم باقی مانده.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

بیشتر ببینید:

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

«کریم‌پور شیرازی» را بیش از هر چیز به جسارتش می‌شناسند؛ به سرمقاله‌هایی که از سال ۱۳۲۹ تا کودتای ۱۳۳۲ می‌نوشت؛ به‌خصوص در هفته‌نامه «شورش» که در کنار «باختر امروز» با مدیریت «حسین فاطمی» به مهم‌ترین مدافعان مصدق تبدیل شده بودند:

«باید اقرار کنم که اغلب این زجر و شکنجه‌ها و توقیف و مشقت‌ها و بیکاری‌ها مستقیما از ناحیه دربار و یا از ناحیه وابستگان و ایادی دربار بوده است.»

همین سرمقاله‌ها بود که باعث شد «شورش» چندین‌بار توقیف شود، اما «کریم‌پور» هربار نشریه دیگری راه می‌انداخت و مثل قبل می‌نوشت تا فرصتی دست دهد و دوباره بتواند «شورش» را منتشر کند:

«شروع اصلاحات اساسی یا انقلاب خونین؟ / کارچاق‌کن‌های پرمدعا می‌خواهند مصدق محبوب را از مردم جدا کنند»

«امیرمختار کریم‌پور شیرازی» مدافع سرسخت مصدق و مخالف آتشین دربار بود. او در زمان کوتاهی که مشهور شد، در هیچ شماره‌ای از نشریه‌‌اش این عقاید را پنهان نکرد. خود را افشاگر توطئه‌های پشت پرده می‌نامید و قدرت‌های جهانی را عامل عقب‌ماندگی ایران معرف می‌کرد. زبان تند و تیزی هم داشت:

«هیچ‌چیز جز شعله‌های گرم و سوزان آتش مقدس انقلاب، این شکاف عمیق طبقاتی را از بین نخواهد برد.»

گرچه با معیار امروز او را بیشتر خطابه‌نویس می‌دانند تا روزنامه‌نگار، اما در آن روزگار اکثر روزنامه‌نگاران مطرح با همین طرز نوشته‌ها مشهور شده‌اند:

«اینجا دربار ایران است یا کعبه آمال لندن؟»

تیغ تیز «کریم‌پور» بیش از همه به سمت «اشرف» خواهر «محمدرضاشاه» بود؛ کسی که «مصدق» در زمان نخست‌وزیری‌اش بارها او را به دخالت در امور مملکت متهم می‌کرد. «کریم‌پور شیرازی» هم تندترین سرمقاله‌ها را علیه او می‌نوشت:

«مردم می‌گویند اشرف چه حق دارد در تمام شئونات مملکت دخالت کند و مقدرات و حیثیت یک ملت کهنسال را به بازی بگیرد... مردم می‌گویند چرا خواهر شاه در امور قضائیه و مقننه و اجرائیه این مملکت دخالت نامشروع می‌کند.»

مصدق دوره پرتلاطمی را در نخست‌وزیری‌اش طی می‌کرد. او دو ماه پس از رسیدن به این سمت، تعیین وزیر جنگ را برعهده خود می‌دانست اما شاه مخالف این امر بود. مصدق استعفا داد و با حمایت آیت‌الله کاشانی اعتراضات گسترده‌ای علیه شاه و «قوام‌السلطنه» نخست‌وزیر جدید شکل گرفت. این اعتراضات در سی‌ام تیر سال ۱۳۳۰ به اوج رسید و مصدق دوباره به نخست‌وزیری برگشت. «کریم‌پور» برای این روز ویژه‌نامه‌ای منتشر کرد که اوج طرفداری‌اش از مصدق را نشان می‌دهد:

«اگر زندگانی توأم با آزادی و استقلال نباشد، به قدر پشیزی ارزش نخواهد داشت.»

این نطق مصدق است هنگام بازگشت به نخست‌وزیری که تیتر «شورش» شده. نشریه‌ای که با انتشار عکس کشته شدگان این واقعه، بیانیه‌ای تند و تیز علیه مخالفان مصدق صادر کرد:

«پایه‌های حکومت دکتر مصدق با خون و آتش بنا شده است؛ خون‌های پاک و گلگون شهدای جانباز سی‌ام تیر ضامن استقلال و عظمت ملت ایران است.»

تا اینجای کار کاشانی با مصدق همراه و رفیق‌ است و «کریم پور شیرزای» هم از هواداران اوست. او را «حضرت آیت‌الله کاشانی پیشوای عالیقدر»، «رهبر نهضت مقدس ملی و مذهبی» و «حافظ استقلال و حامی سعادت و رفاه عمرم مردم» خطاب می‌کند.

پس از واقعه سی‌تیر، مجلس شورای ملی «کاشانی» را به‌عنوان رئیس مجلس انتخاب می‌کند و از اینجاست که اختلافش با مصدق کم‌کم بروز می‌کند. سال ۱۳۳۲ این اختلافات دیگر آشکار شده و همگان از آن باخبر شده‌اند.

روی جلد شماره ۳ مرداد ۱۳۳۲ شورش، تصویری منتشر شد از مردی که پرچم پیروزی مصدق بر دست دارد و بر فرق اسکلت‌هایی می‌کوبد که یکی‌شان «کاشانی» است. در تابستان سال ۳۲، جنگ سیاست در ایران به اوج خود رسیده؛ «کریم‌پور» در شماره‌های مختلف «شورش» تصاویری علیه آیت‌الله کاشانی منتشر می‌کند و از آن‌سو نشریه‌های مخالف مصدق هم بیکار نمی‌نشینند؛ «نبرد ملت» نشریه هوادار کاشانی تنها را رهایی را دار زدن مصدق و فاطمی وزیر خارجه‌اش می‌داند. هفته‌نامه «چَلِنگَر» از حزب توده، مصدق را چون بوزینه‌ای ترسیم می‌کند که آلت دست آمریکاست.

روز ۲۸ مردادماه ۳۲ نبرد به خیابان می‌کشد؛ ارتش و اوباش کودتا را به انجام می‌رسانند و دولت مصدق سقوط می‌کند. حالا وقت فرار «کریم‌پور شیرزای» است که می‌داند تشنه به خونش هستند.

او در دفتر هفته‌نامه‌اش «شورش» در خیابان «اکباتان» نشسته بود که خبر نزدیک شدن دارودسته «شعبان جعفری» را به سمت دفتر نشریه شنید. «کریم‌پور»  بام به بام خود را به «خیابان چراغ‌برق» در نزدیکی «چهارراه سرچشمه» رساند که امروز تقاطع خیابان‌های «امیرکبیر و مصطفی خمینی» است. از آن‌جا سوار اتوبوس شد و به «شمیران» رفت. چند روز بعد توسط یکی از دوستانش به قم رفته و آن‌جا با لباس روحانی در مقبره‌ای خانوادگی پنهان می‌شود. اما نمی‌تواند یک‌جا بند شود. دوباره به شمیران برمی‌گردد؛ به خانه‌ای در خیابان «مقصودبیک» که حالی «دربندی» نام دارد. هیمن‌جاست که او را شناسایی و نیمه‌شب ۲۶ مهرماه ۳۲ دستگیرش می‌کنند.

عکسی از او در روزنامه اطلاعات (۲۶ مهرماه ۱۳۳۲) منتشر شده که کریم پور را در اطاق فرماندار نظامی تهران نشان می‌دهد؛ کتک خورده و دستمالی خونی را روی صورت گذاشته. او را ابتدا به زندان فرمانداری نظامی فرستادند که در ساختمان شهربانی بود؛ ساختمانی که هنوز هم در میدان مشق تهران خودنمایی می‌کند. مقصد بعدی او زندان لشکر ۲ زرهی در پادگان قصر بود. جایی که حالا به باغ‌موزه قصر تبدیل شده و در آن روزگار محل حبس مصدق و یاران نزدیکش بود.

کریم‌پور در زندان بیش از دیگران شکنجه می‌شود. این را «شعبان جعفری» هم در خاطرات خود تعریف کرده. او یک‌بار از پنجره طبقه دوم ساختمان دادرسی ارتش در «خیابان ثبت» قدیم که حالا «فناخسرو» نام دارد، پرید و پایش شکست. روزنامه‌ها به نقل از او نوشتند که می‌خواسته خودکشی کند، اما «پرویز خطیبی» فیلمساز و روزنامه‌نگار که هم سلولی او در زندان بوده می‌گوید «کریم‌پور» قصدش فرار بوده، نه خودکشی.

نیمه‌شب ۲۴ اسفند سال ۳۲، «کریم‌پور شیرازی» درون زندان در آتش می‌سوزد و غروب همان روز در بیمارستان ارتش از دنیا می‌رود.

قتل او را به دستور اشرف پهلوی دانسته‌اند که می‌گویند به زندان آمد و او را در شب چهارشنبه سوری آتش زد. اما اشرف در آن زمان در ایران حضور نداشت و مرگ کریم‌پور هم در شب چهارشنبه‌سوری نبود.

اطلاعیه رسمی منتشر شده در روزنامه‌ها اینطور می‌گوید که کریم‌پور قصد فرار داشته؛ پارچه‌ای آغشته به نفت چراغِ درون سلول را آتش زده به سمت سربازی پرت می‌کند و می‌خواهد بیرون برود که آتش به ریش خودش می‌گیرد و صورتش می‌سوزد.

خطیبی هم در خاطراتش آورده که شب واقعه صدای شلیک دو گلوله را شنیده و صبح به او گفته‌اند کریم‌پور که آتش گرفته بود همچنان می‌دوید و آن‌ها هم تیر هوایی زده‌اند.

شعبان جعفری در خاطرات خود آورده که برخی از سربازان لحاف‌های آغشته به نفت را درون سلول او انداخته‌ و آتشش زده‌اند.

آخرین اظهارنظر رسمی درباره مرگ او هم گفته‌های «اسدالله مبشری» وزیر دادگستری دولت «مهدی بازرگان» است، حدود دو هفته بعد از پیروزی انقلاب. او می‌گوید شخص شاه کریم‌پور را آتش زده و نوید رو کردن اسنادی را در این‌باره داد که هیچ‌گاه منتشر نشد.

هرچه بود کریم‌پور شیرزای ۳۳ ساله بود که در آتش سوخت و پس از مرگ او را در گورستان قدیمی مسگرآباد در شرق تهران دفن کردند؛ او زاده استان فارس بود؛ در زمستان سال ۱۲۹۹ در روستای «دِهویِه» شهرستان «استهبان». به تهران آمد و حقوق خواند، و به سرعت مشهور شد؛ روزنامه‌نگار جسوری که خودش را همیشه در حال مبارزه ترسیم می‌کرد.

ارسال به دوستان
انتشار یافته: ۹
در انتظار بررسی: ۹
غیر قابل انتشار: ۶
علی
Iran (Islamic Republic of)
۰۰:۵۶ - ۱۳۹۹/۱۲/۰۲
4
15
یادش گرامی و روح ش شاد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۶:۵۷ - ۱۳۹۹/۱۲/۰۲
3
17
روحش شاد خیلی خیلی شجاع بوده
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۷:۰۸ - ۱۳۹۹/۱۲/۰۲
4
24
بهنام محجبوی که کسی «را به شورش و انقلاب خونین دعوت» نکرد. فقط اعتراض داشت
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۸:۰۳ - ۱۳۹۹/۱۲/۰۲
14
8
واقعا این مصدقی ها هیچکدام در پخش اخبار و نویسندگی و روزنامه نگاری کوچکترین صداقتی نداشته اند اون از خودکشی تختی که چه ها گفته بودن اینم از این !!!!!!!!!!!
علي
Iran (Islamic Republic of)
۰۸:۵۵ - ۱۳۹۹/۱۲/۰۲
2
9
عالي هستيد
amir
Iran (Islamic Republic of)
۰۹:۵۲ - ۱۳۹۹/۱۲/۰۲
1
13
از گزارش های روشنگر و مهمی که تهیه میکنید سپاسگزارم
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۳۹ - ۱۳۹۹/۱۲/۰۲
2
11
جناب ظهوری مرسی که هستی
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۴۳ - ۱۳۹۹/۱۲/۰۲
10
13
وقتی با فاصله نگاه میکنیم، مصدق و نهضت ملی شدن نفت، نقش بسیار زیادی در رادیکال کردن سیاست ایران، عوامگرایانه شدن آن، فرو کاستن سطح بحث و دامن زدن به ناسالم ترین جنبه های فرهنگ سیاسی ایران داشت. سیاست ایران، برای حفظ مصدق در قدرت، محبوب نگه داشتنش و سپس شهید ساختن از او بهایی بسیار سنگین پرداخت. آنچه از مصدق باقی ماند، آمیخته ای از مرثیه ها و افسانه ها بود که تا ۲۵ سال بعد دستمایه سیاست بازان از هر سوی طیف راست و چپ شد و البته دولت مصدق و دورانش نیز هیچ کمکی به قوام گرفتن دموکراسی یا نهادهای آن در کشور نکرد.
علی
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۰۸ - ۱۳۹۹/۱۲/۰۲
10
10
خیلی تندرو بوده ما همیشه از تندوری ها صدمه دیده ایم .
مصاحبه پرحاشیه ایلان ماسک پخش شد؛ از تأیید مصرف کتامین تا دیدار با دونالد ترامپ فعالیت دریایی در خزر ممنوع شد روایت یک اتفاق عجیب در تعیین دستمزد ۱۴۰۳/ میرغفاری: یک تهاجم بزرگ به سمت سرکوب مزدی داریم جزییات جدیدی از ماجرای برکناری ظریف از نمایندگی سازمان ملل (عکس) سقوط پزشکی ایران ؛ به زودی / یادداشتی از دکتر معین تصویر فراموش نشدنی از زلزله 7 ریشتری آلاسکا تقدیر تشکل های کشاورزی از اقدامات بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی وقتی شبکه‌های اجتماعی فیلتر شده برای صدا و سیما تعیین تکلیف می‌کنند بازداشت ۵ نفر از عاملان تیراندازی در مراسم عروسی در ایذه / ۱۳ نفر مجروح شدند؛ تالار هم پلمپ شد هوش مصنوعی برای سواری هر سیاستمدار یک حیوان را در نظر گرفته، ببینید چه خبر است! کدام کشورهای دنیا بیشترین جنگ را داشته اند؟ توکیو ؛ تفاوت های یک منظره از 1945 تا کنون! (عکس) بارش باران در جاده‌های ۲۰ استان / برای اطلاع از وضع جاده ها با این شماره‌ها تماس بگیرید بیانیه حوزه علمیه امام خمینی: دفاع از صدیقی یا تیر خلاص به او؟ رسانه اسرائیل: گانتس از مذاکرات مبادله اسرا کنار گذاشته شد
وبگردی
#videojsscript