تحلیل صادق زيباكلام از خطبه های دیروز هاشمی

اعتمادملی: خطبه‌هاي هاشمي‌ رفسنجاني در نماز جمعه اين هفته مقدم بر هر امر ديگري نشان داد كه چرا مرحوم امام خميني اين همه نسبت به هاشمي تعلق خاطر داشت و چرا همواره در امر بسيار خطير و سرنوشت‌ساز نهضت چه قبل و چه بعد از انقلاب به وي تكيه مي‌كرده‌اند. چرا در حكمي كه قبل از انقلاب براي مرحوم مهندس بازرگان و همكارانشان به منظور سامان دادن به مشكلات و مسائلي كه در نتيجه اعتصابات به وجود آمده بود صادر كردند، هاشمي‌رفسنجاني را نيز در آن گنجاندند.

چرا هاشمي را چند ساعت پس از سقوط رژيم شاهنشاهي راهي تلويزيون كردند؛ چرا سرنوشت جنگ را به هاشمي سپردند و چرا حل‌وفصل بسياري از مسائل پيچيده و حساس بعد از انقلاب را به ايشان محول مي‌كردند. هاشمي در روز جمعه نشان داد كه توانايي‌هاي وي در مقوله مهم و استراتژيك يك مديريت بحران كم نيست و در شرايط بحراني اين توانايي را دارد كه كشتي نظام را از ميان امواج و صخره‌ها به سلامتي عبور دهد.

اينكه او در آن خطبه‌ها چه بگويد و چگونه نظام را از بحراني كه بيش از يك ماه است در آن گرفتار آمده هدايت كند مساله‌اي بود كه ميليون‌ها نفر بي‌صبرانه در انتظار شنيدنش بودند. في‌الواقع از روز سه‌شنبه كه حضور ايشان در نماز جمعه قطعي شد مجموعه‌اي از سوالات، ترديدها، ابهامات و نگراني‌ها در جامعه به راه افتاد.

همگان از خود مي‌پرسيدند او چه خواهد گفت و پس از 50 روز سكوت سنگين و معنادار، 50 روزي كه توفاني سهمگين كه ظرف 30 سال گذشته سابقه نداشت ايران را درنورديده بود، هاشمي چه تحليلي، چه موضع‌گيري اتخاذ خواهد كرد.

بسياري از مخالفان و معترضان كه تصميم به رفتن به نماز جمعه گرفته بودند، با ترس و ترديدي جانكاه كه از خود مي‌پرسيدند كه نكند او از در سازش درآيد و پاي روي همه كژي‌ها و زشتي‌ها كه از جانب مسوولان ظرف چند هفته گذشته صورت گرفته بگذارد. نكند او اشاره‌اي به انتخابات و ترديدهاي به وجود آمده از سوي مردم ننمايد و در عوض همگان را دعوت به اخوت و اتحاد كند. نكند او خانواده‌هاي داغدار حوادث اخير را فراموش كند. نكند او خيل گسترده دوستان و ياران در بند را فراموش كند. حتي از اينها هم بدتر نكند او مهر تاييد بر عملكردهاي اخير بزند. نكند او تسليم تهديدات گسترده چند روز اخير مطبوعات وابسته به دولت شده و كوتاه بيايد و بسياري نكندهاي دلهره‌آميز ديگر.

در عين حال از اين نكته مهم نيز نبايد غافل بود كه هاشمي زير فشار سنگين نيز قرار داشت. شايد در قريب به 50 سال زندگي سياسي‌اش او كمتر در يك چنين وضعيت دشواري قرار گرفته بود. اما او توانست به نحو شايسته‌اي به وظيفه و مسووليت‌هاي اسلامي، اخلاقي و انقلابي خود عمل نمايد.

شايد برخي از معترضان راديكال و افراطي بيش از اينها از هاشمي توقع داشتند اما آنان بايد به هر حال واقعيت‌هاي انكارناپذير جامعه‌مان را در نظر بگيرند. نفس اينكه او خواهان دلجويي از خانواده‌هاي داغدار شد به نفس اينكه او خواهان آزادي بازداشتي‌ها شد؛ نفس اينكه او پذيرفت نتايج انتخابات با ترديدهاي جدي روبه‌رو ست و بالاتر از همه، نفس اينكه او به خواست و اراده اركان قدرت تن نداد و مهر تاييد به نتايج انتخابات 22 خرداد نزد، بزرگترين نكات موضع‌گيري‌هاي او بود.

در عين حال اين نكته مهم را نيز نبايد ناديده گرفت كه هاشمي سعي كرد به مسوولان يادآوري كند كه همه عظمت و شكوه نظام بعد از اسلاميت آن در راي مردم خلاصه مي‌شود. به هر دليل و انگيزه‌اي كه نظام راي مردم و پشتوانه‌ مردمي‌اش را از دست بدهد، نه ديگر آن را محصول انقلاب اسلامي مي‌توان دانست، نه نظامي كه مرحوم امام خميني اصرار به ايجادش داشت.

راز میل شدید به صبحانه‌های شیرین

تماشاخانه

دو دقیقه جلوه‌های ویژه که زبان بصری سینمای اکشن و گیم‌ها را برای همیشه تغییر داد (تماشا کنید)

دو دقیقه «خشونت واقعی و بی‌رحم» در سینمای گانگستری (تماشا کنید)

فیلم های دیگر