9 شاهكار ايراني كه به كرملين رفتند

در اينجا بيش از هرچيز خاطره هواي گرم آسيايي تداعي مي‌شود. جالب است كه در ميان بازديدكنندگان جوانان 20، 25 ساله هم ديده مي‌شود... .»

اعتمادملی: چهار قرن بعد از آنكه پدران‌مان، بنا به ملاحظات سياسي، هدايا و پيشكش‌هايي را روانه كاخ كرملين كردند، آن هدايا و پيشكش‌ها در يكي از گالري‌هاي معروف شهر واشنگتن به نمايش گذاشته شده است. عنوان اين نمايشگاه، «تزار و شرق: هدايايي از تركيه و ايران در كاخ كرملين» است. اين نمايشگاه از سوي گالري «آرتور ساكلر و با همكاري موزه كرملين مسكو برگزار شده و تا 13 سپتامبر (22 شهريور) ادامه دارد. نمايشگاه دربردارنده 60 شيء هنري است كه طي سفرهاي سياسي پادشاهان عثماني و صفوي به روس‌ها اهدا شده است. آثار هنري مزبور، در حقيقت تحفه‌هاي پادشاهان عثماني و صفوي براي تزارهاي روس هستند كه شماري از آنها را بايد شاهكارهايي هنري محسوب كرد. به نوشته وبلاگ سفر ايراني (مجله علمي و فرهنگي ـ جهانگردي و جامعه‌شناسي)، اولين اثر ايراني يك مدال طلاي سلجوقي است كه نمادي از بزم و رزم خانواده سلطنتي سلجوقي محسوب مي‌شود. اين مدال در قرن‌هاي 12 و 13 ميلادي در ايران يا عراق ساخته شده است.

اثر بعدي، تكه‌اي بزرگ از بخش پاييني يك جوشن است كه بين سال‌هاي 900 تا 700 پيش از ميلاد در بخش شمال‌غربي ايران ساخته شده است. از ديگر آثار اين نمايشگاه مي‌توان به قرآن مربوط به عهد صفوي، جام نقره‌اي، بشقاب نقره‌اي، كاشي فيروزه‌اي يافته شده در تخت سليمان و... اشاره كرد. اين نمايشگاه در گالري آرتور ساكلر برپا شد. كه از زيرمجموعه‌هاي مجتمع موزه‌هاي «اسميتسونين» است.

اين مجتمع در فاصله‌اي كوتاه از كاخ سفيد و در نزديكي يادمان معروف لينكن در شهر واشنگتن قرار دارد. مطبوعات آمريكا متفقا روي ابعاد هنري اين آثار تاكيد دارند، اما نكته مهم‌تري كه به آن اشاره كرده‌اند اين است كه چطور اين اشياي هنري به سمبلي نيرومند براي حكومت روسيه و كليساي ارتدوكس بدل شده‌اند گزارشگر واشنگتن‌پست به استقبال وسيعي اشاره مي‌كند كه براي بازديد از اين نمايشگاه در واشنگتن راه افتاده است. او مشاهدات خود را از يكي از روزهاي نمايشگاه چنين شرح مي‌دهد: «هوا گرفته و دم كرده است. بليت‌ها تمام شده و جمعيتي بالغ بر 200 نفر بليت در دست، منتظرند تا به داخل گالري بروند و آثار هنري را از نزديك ببينند. در اينجا بيش از هرچيز خاطره هواي گرم آسيايي تداعي مي‌شود. جالب است كه در ميان بازديدكنندگان جوانان 20، 25 ساله هم ديده مي‌شود... .»

اين نمايشگاه براي مخاطبان غيرايراني پيام‌هايي تاريخي دارد، هرچند براي ايراني‌ها اين پيام‌ها در عين تاريخي بودن معناي سياسي خاص خود را هم دارند. شاه‌عباس در سال 1617 يعني 196 سال قبل از انعقاد معاهده گلستان، به محمدقاسم كه يك بازرگان بوده ماموريت مي‌دهد براي جلب حمايت كرملين از ايران در جنگ با عثماني به مسكو سفر كند. در ميان هدايا و تحفه‌هايي كه از سوي شاه‌عباس و توسط محمدقاسم به تزار ميخائيل فدورويچ اهدا مي‌شود، خنجري جواهرنشان ديده مي‌شده كه دسته آن با ياقوت و فيروزه تزيين شده بود، حالا، چهار قرن بعد از آن زمان، اين خنجر زيبا از گنجينه موزه كرملين به گالري ساكلر آمده تا در معرض ديد شهروندان واشنگتن قرار گيرد.

لازم به گفتن است كه اولين سفير دربار صفوي در سال ۱۵۲۱ به وسيله شاه اسماعيل روانه مسکو شد. اعزام هيات‌هاي سياسي و تجاري ايران به روسيه در دوران حکومت شاه عباس به اوج رسيد ولي با به روي کار آمدن جانشين‌هاي او اين روابط به تدريج رو به سردي گراييد. علاوه بر اعضاي دربار و فرماندهان نظامي که به عنوان سفير نزد دولت روسيه فرستاده مي‌شدند، شاهان صفوي گاهي بازرگانان را مامور ارسال پيام به دربار کرملين مي‌کردند. هر کدام از اين هيات‌هاي نمايندگي که عازم کرملين مي‌شدند، با خود هدايا و تحفه‌هاي گرانبهايي را همراه مي‌بردند و ماموران دربار روسيه بادقت و وسواس آنها را در دفاتر دولتي ثبت و تحويل خزانه مي‌دادند.بازرگانان ايراني همواره از همراهي هيات‌هاي رسمي استقبال مي‌کردند زيرا مي‌توانستند بدون پرداخت ماليات و در قالب يک مقام رسمي ماالتجاره خود را به روسيه منتقل کنند.

بسياري از اين بازرگانان، تاجران ارمني ابريشم بودند. بازرگاناني هم که همراه هيات‌ها فرستاده مي‌شدند، با خود هدايايي براي پيشکش مي‌بردند که از نظر ارزش کمتر از هداياي سلاطين نبود.شمشير، زره، زين و يراق اسب، اشياي تزئيني، پرده‌هاي نفيس و فرش‌هاي گرانبها از جمله اين هدايا بودند.

پربیننده ترین پست همین یک ساعت اخیر

استقبال ویژه عراقی‌ها از منصوریان با لقب «داش علی منصور» (+عکس)

خبر بعد نظرات کاربران خبر قبل

اشتراک گذاری :

کانال عصر ایران در تلگرام

یافته‌های تازه علوم اعصاب؛ چرا برخی افراد مدام تصمیمات اشتباه می‌گیرند؟

تماشاخانه