راز سکوت حاتمی کیا چیست ؟

محمد تاجیک در شفاف نوشت:

امروز دوم مهر روز تولد ابراهیم حاتمی کیا کار گردان مطرح سینمای ایران است.کار گردانی که از محبوبیت بسیاری میان مردم برخوردارست به طوری که سال گذشته در یک نظر سنجی به عنوان محبوب ترین فیلمساز از سوی جوانان انتخاب شد.

از سوی دیگر ابراهیم حاتمی کیا از معدود کار گردانان مطرح سینماست که علی رغم ساخت فیلمهای سیاسی و اجتماعی بحث برانگیز ،نسبت به مسائل اخیر جامعه ایران سکوت قابل تاملی کرده است .او حتی در هنگام انتخابات برخلاف بسیاری از بازیگران وکار گردانان شاخص سینمای ایران هیچ موضع گیری نکرد .باید عنوان کردبه نظر می رسد که او به همراه بهرام بیضایی تنها سینماگران سر شناس ایرانی هستند که هیچ موضع گیری در انتخابات نداشته اند .

چندی پیش یکی از روزنامه نگاران روزنامه اعتماد ملی در یادداشتی از این که کار گردان محبوب وتاثیر گذاری همانند حاتمی کیا نسبت به مسائل اخیر بی تفاوت است به شدت اعتراض کرده بود از حاتمی کیا خواسته بود که به خاطر حاج کاظم (شخصیت اصلی فیلم مشهور آژانس شیشه ای )واکنشی از خود نشان دهد .

اما چرااین روزها آقای حاتمی کیا ساکت است ؟آیا او عافیت طلب و محافظه کار شده است ؟پاسخ این سوال به شدت منفی است .مگر می شود حاج کاظم محافظه کار وعافیت طلب باشد ؟

نگارنده معتقد است که اتفاقا سکوت حاتمی کیا اصلا غیر منطقی نیست . او اتفاقا زمانی واکنشی نشان خواهد داد که به شدت تاثیر گذار باشد .اینکه در کنار دیگر کار گردانهای مطرح سینما بیانیه یا نامه های اعتراض آمیز بدهدبه نظرم کار چندان تاثیر گذاری برای حاتمی کیا نیست . البته به نظرم اینکه بسیاری از کار گردانهای مطرح سینما نسبت به مسائل اخیر واکنش نشان دهنده اند نشان دهنده مردمی بودن آنهاست از کیارستمی ،مجیدی و میلانی وصدر عاملی تا درویش و سینایی وفرهادی وبنی اعتمادوتبریزی ....واگر این کاررا نمی کردند شاید باید آنهارا دور از مردم می دانست . اما حساب حاتمی کیا جداست .او تک تیرانداز سینمای ماست .حاتمی کیا همیشه کم مصاحبه واظهار نظر می کندمی دانم این کاررا با قصد خاصی انجام می دهدچون می داند اگر اظهار نظر و صحبتهای او در هرزمینه ای زیاد شود تاثیر لازم خودراازدست می دهد .

حاتمی کیا در حال رصد کردن شرایط است .او فقط منتظر است که درست ودقیق به هدف بزند. اگر می خواهد اظهار نظری یا واکنشی داشته باشد این اظهار نظر وواکنش حتما باید به شدت تاثیر گذار و جریان ساز باشد پس او واقعا می ترسدکه با یک اظهار نظر معمولی و فاقد تاثیر گذاری ،همه چیز را خراب کند .

البته حاتمی کیا خود بزرگتر ین منتقد خود است .همین سال گذشته بود که در واکنش به انتخاب آژانس شیشه ای به عنوان بهترین فیلم پس از انقلاب در یک نظر سنجی در یادداشتی نوشته بود : دعا كنيد كه بشه «حاتمي‌كيا»ي دوازده سال پيش را پيدا كنم و بهش تبريك بگم كه احوالش چنين رتبه‌اي بين اهالي سينما و هنر پيدا كرده، .»
«حاتمي‌كيا» در ادامه نوشته بود : «آژانس شيشه‌اي» محصول زمانشه و چشم‌هاي بيدار و هراسان اون دوران.» او همچنین در یادداشت خود به موضوع مهمی اشاره کرده و نوشته بود: «اين روزها چشمم پف كرده، تنم كرخته، يك جورهايي، خودم را گروگان گرفتمو منتظر هستم يكي بياد و شيشه منو بشكنه.»

نکته دیگری که باید به آن اشاره کرد این این است که حاتمي كيا همچنانکه که پیش از این در مصاحبه های خود گفته فیلمسازی است که بحث به روز بودن و به تعبيري به محاكات كشاندن خودش با زمانه، بسيار اهميت داشته است . او زماني در پاسخ به اين پرسش كه چقدر مشكلات سياسي و اجتماعي جامعه، در تغيير رويه‌ي وي در فيلمسازي موثر بوده گفته بودکه چيزي كه به شدت براي او اهميت دارد شناور بودن هنرمند در زمانش است كه اگر نباشد براي هنرمند، فساد به وجود مي‌آورد

.حاتمی کیا هم مثل همه آدمهايي كه در اين جامعه زندگي مي‌كنند شناور هست و دارد حركت مي‌كند .جالب است بدانید که حاتمي كيا همواره در صحبتهای خود خطاب به مخاطبان خود گفته است: شما كساني را كه در شكل‌گيري اين انقلاب تاثير داشتند تصور كنيد، اوايل انقلاب و الآن آنها را هم ببينيد. حاتمي كيا همیشه اعتقادداشته احساسي كه او هم اكنون دارد قطعا احساسي كه در زمان ساخت مهاجر يا ديده‌بان داشته نيست و حتي او احساس مي‌كند اگر بخواهد امروز ديده‌بان را بسازد يك نگاه ارتجاعي دارد و حس او اين است كه الان بايد مسائل جامعه را بگويد و مسايل جامعه بخش واقع‌گرايانه آن تاثيرگذارتر است.

همین سال گذشته بود که درزمان اکران فیلم دعوت در پاسخ به سوالی گفته بود : فيلمساز در زمان تعريف مي‌شود و او نيز در فضايي كه ساير اقشار جامعه در آن تنفس مي‌كنند، نفس مي‌كشد. زماني مختصات جامعه حكم مي‌كرد فيلمي مانند «آژانس شيشه‌اي» بسازم اما اكنون بحث‌هاي جديدي مطرح است.

شهید آوینی درباره حاتمی کیا گفته بود خانه حاتمی کیا در دهانه آتش فشان است وحاتمی کیا تن به روزمرگی های خاص این دوران نمی دهد.خود حاتمی کیانیز درباره این اظهارات گفته است که همیشه سعی کرده که همین گونه باشد .به نظر می رسد همه ما علاقه مندان حاتمی کیا همیشه باید این حرف شهید آوینی رااز یاد نبریم .

سالها قبل در زمان حضور فیلم ارتفاع پست در جشنواره خبرنگار كيهان در نشست مطبوعاتی با کنایه از اين كه حاتمي كيا هنوز زنده است، اظهار خوشحالي كرده بود و منوچهر محمدي تهیه کننده فیلم ارتفاع پست که فیلم از کرحه تاراین را هم تهیه کرده بود در در جوابش گفته بود: در زماني كه فيلم كرخه تا راين را مي‌ساختيم، مدير مسوول اين روزنامه مي‌گفت در حاتمي كيا با ساختن اين فيلم فاتحه‌اش خوانده است و من خيلي خوشحال هستم كه بعد از چند سال اين صحبت را از زبان خبرنگار اين روزنامه مي‌شنوم.

«رکود رفاقت» به مردان رسید!

تماشاخانه

وقتی پوتین فریب اخبار ساعت ۱۴ صدا و سیما را می‌خورد / مدیران ایرانی می‌توانند چه بلایی سر روسیه بیاورند؟ (فیلم)

کوروش یغمایی، خداحافظی با گل یخ (+صدا)

فیلم های دیگر