پول ملی عراق (دینار) به دنبال تشدید سخت گیریهای آمریکا برای نقل و انتقالات بینالمللی این کشور در 2 ماه گذشته در سراشیبی کاهش ارزش قرار گرفته و جناحهای طرفدار ایران در عراق، واشنگتن را مسئول مشکلات دینار میدانند، چون می گویند آمریکا به بهانه اعمال تحریم های ایران، جلوی مبادلات دلاری عراق را گرفته و در این مسیر سنگ اندازی می کند.
به گزارش عصرایران به نقل از گزارش هفته نامه "عرب ویکلی"، در حالی که نرخ رسمی مبادله هر دلار آمریکا، 1470 دینار عراقی تعیین شده است، اما به گفته رسانه های دولتی عراق، هر دلار آمریکا از اواسط ماه نوامبر گذشته در بازار غیر رسمی مبادله ارز در عراق تا 1600 دینار معامله می شد و سپس به نرخ 1570 دینار رسید.
اگرچه کاهش ارزش دینار طی 2-3 ماه گذشته به ویژه در مقایسه با سایر کشورهای منطقه چشمگیر به نظر نمی رسد، اما باعث وحشت مردم عراق شده است که از افزایش قیمت کالاهای وارداتی مانند گاز و گندم می ترسند.
"مظهر صالح" مشاور مالی نخست وزیر عراق در این رابطه گفت: " دلیل اساسی این کاهش ارزش محدودیت های خارجی است."
اما دیگر مقامات عراقی تقصیر را کاملا بر دوش یک بازیگر خارجی یعنی ایالات متحده می اندازند.
"هادی العامری" یکی از چهرههای کلیدی حشدالشعبی (بسیج مردمی عراق)، ایالات متحده را به استفاده از دلار به عنوان سلاحی برای گرسنگی دادن به کشورها متهم کرده است.
اما "احمد طباقچالی" کارشناس اقتصادی عراقی معتقد است: "برخلاف تصورات غلط، شایعات و اطلاعات نادرست فعلی، هیچ مدرکی دال بر فشار آمریکا بر عراق وجود ندارد."
از اواسط نوامبر، بانکهای عراقی برای دسترسی به ذخایر خارجی خود که 100 میلیارد دلار تخمین زده میشود و در فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) ایالات متحده نگهداری میشود، مجبور به رعایت معیارهای سیستم انتقال بینالمللی سوئیفت شدهاند.
طباقچالی می گوید: "شرکت در نقل و انتقالات بینالمللی وجوه فرامرزی، مستلزم رعایت مفاد جهانی مبارزه با پولشویی، مقررات مقابله با تامین مالی تروریسم و مقررات تحریمی - مانند مواردی که در مورد ایران یا روسیه اعمال میشود، است."
از نظر این کارشناس اقتصادی عراق: "مقررات جدید مستلزم سطوح بالایی از شفافیت است و این یک شوک برای بسیاری از بانکهای ما بود که به این کار عادت نداشتند."
به گفته صالح، بانک های عراقی اکنون باید حواله های دلاری خود را "در یک سکوی (پلتفرم) برخط (آنلاین) که درخواست های انتقال را بررسی می کند، ثبت کنند."
وی گفت: بانک مرکزی آمریکا درخواست ها را بررسی می کند و در صورت وجود هرگونه ظن، انتقال را متوقف می کند.
به گفته صالح، از زمان تصویب سازوکار جدید در ماه نوامبر، بانک مرکزی آمریکا حدود 80 درصد از درخواست های انتقال به بانک های عراقی را به بهانه تردید در مورد مقصد نهایی این نقل و انتقالات، مسدود کرده است.
قدرت خرید عراقی ها کاهش می یابد
این امر منجر به کمبود دلار در بازار عراق و در نتیجه کاهش ارزش دینار شده است.
بانک مرکزی عراق نوسانات ارز را "وضعیت موقت" توصیف کرده است و مقامات اقداماتی را برای تثبیت نرخ ارز انجام داده اند.
این اقدامات شامل تسهیل تجارت دلاری در بخش خصوصی از طریق بانک های عراقی و باز کردن مراکز ارزی در بانک های دولتی برای کسانی است که مایل به سفر به خارج از کشور هستند.
کابینه عراق همچنین تصمیم گرفته است همه ارگانهای دولتی را موظف کند کالاها و خدمات را در عراق به دینار به نرخ مبادله رسمی بانک مرکزی (1470 دینار) به دلار بفروشند.
صالح استدلال کرد که "این اقدامات مهم هستند زیرا نشان می دهند که دولت عزمی جدی برای محافظت از بازار و شهروندان عراقی دارد."
تورم عراق در اکتبر سال گذشته میلادی حدود 5.3 درصد ثبت شده است.
اما نگرانی ها در مورد کاهش قدرت خرید در میان عراقی ها وجود دارد.
"سعد الطایی" بازنشسته ای که به پسرش کمک می کند تا یک مغازه کوچک در منطقه کراده بغداد راه اندازی کند، گرمای نوسان نرخ ارز را احساس می کند و آن را "یک مشکل واقعی" برای تاجران و مشتریان توصیف می کند.
او می گوید:" زمانی که دلار 1470 ارزش داشت، حقوق بازنشستگی من 336 دلار بود. امروز نرخ ارز 1570 دینار است و حقوق بازنشستگی من 314 دلار شده است."