فارس: شايد فكر نمي كرديم روزي بازار كامپيوتر هم به تسخير چيني ها در بيايد و صاحب بلامنازع اين بازار كاملا تخصصي شوند.اما شد .اين بازار هم مثل خيلي از بازارهاي ديگر همچون بيل و دسته كلنگ و شن و ماسه و سنگ پا به تسخير چشم باداميها درآمد.
* و اما مشاهدات بازار
آيا در روز هاي اخير سيستم رايانه اي خريداري و يا با دقت به اجزاي رايانه خود نگاه كرده ايد؟ از آخرين بار كه يك قطعه و يا يك وسيله جانبي براي رايانه خود خريداري كرده ايد چه مدت مي گذرد؟
چندي پيش براي خريد يك قطعه رايانه به بازار رفته بودم؛ هنگام مراجعه به بازار رايانه و گذري بر ويترين هايي كه اجزاي رايانه را به نمايش گذاشته اند، اولين چيزي كه به ذهن مي رسد اين است كه قطعه مورد نظر محصول كدام شركت است و كدام شركت اين قطعه را پشتيباني و يا به اصطلاح گارانتي مي كند؟
عده اي بهت زده تنها به قطعات نگاه مي كردند اما عده اي يك ليست حاوي مشخصات قطعات مختلف رايانه را در دست داشته و بدنبال قطعه مورد نظر خود مي گشتند. شايد از يك قطعه چند نوع مشابه در بازار وجود داشت.
براي خريد قطعه مورد نظر وارد يك مغازه شدم، خريداري داشت با فروشنده صحبت مي كرد.
مي گفت: اين قطعه اي را كه از شما خريداري كرده ام يك ماه بيشتر كار نكرد.
فروشنده لبخندي زده و پاسخ داد: اين قطعه اي كه دست شما است چيني است. اما اين قطعه نوع ديگر هم دارد كه كيفيتش بسيار بالاتر از قطعه چيني است.
من با ديدن اين وضعيت بدون آنكه درخواست خود را مطرح كنم از مغازه بيرون آمده و به گشت و گذار پرداختم.
اگر واقعيت را بخواهيد وارد هر مغازه اي كه مي شدم وضعيت به همين منوال بود گويي كشور چين تمام قطعات بدون كيفيت و يا با كيفيت خود را وارد بازار رايانه ايران كرده است.
از فكر خريد قطعه منصرف شدم و با تلفني كه در دست داشتم شماره يكي از دوستان خود كه دانش آموخته رشته سخت افزار رايانه است را گرفته و با او صحبت كردم.
* قطعات چيني در بازار ايراني
محمد محمدي يكي از دانش آموختگان رشته سخت افزار رايانه مي گويد: 80 درصد از قطعات موجود در بازار رايانه از كشور چين تهيه مي شود و اكثر فروشندگان از اين موضوع مطلع هستند.
وي با اشاره به وجود دو نوع كيفيت در بازار قطعات چيني ادامه مي دهد: كيفيت بعضي از اين قطعات چيني مانند قطعه اصلي و يا به اصطلاح اورجينال موجود در بازار است به گونه اي كه نمي توان به طور قطع ويقين گفت همه قطعه چيني كيفيتش پايين تر از قطعه آمريكايي است.
محمدي خاطرنشان مي كند: شركت آمريكايي سازنده قطعه رايانه، بعد از چند ماه توليد قطعه و پس از آنكه توانست اعتبار لازم را در بازار كسب كند، "برند " شركت را همراه با شرايطي به يك شركت چيني مي فروشد و شركت چيني مشغول مونتاژ قطعه رايانه با نام اصلي آمريكايي مي شود.
وي اظهار مي كند: علت اين كار تنها به دليل وجود نيروي كار و تكنولوژي ارزان در كشور چين است، ولي بايد گفت كه شركت اصلي برروي ساخت قطعات به طور مستقيم نظارت دارد و اگر قطعه اي از نظر كيفيت مناسب نباشد آن قطعه از جريان توليد خارج مي شود، بنابر اين كليه قطعات مونتاژ شده كيفيتي مشابه با قطعه اصلي دارند.
وي با اشاره به مونتاژ قطعات شركت "سوني " در كشورهاي چيني، مالزي، و اندونزي مي گويد: در ابتدا اين قطعات تنها در كشور ژاپن ساخته مي شد، اما اكنون شاهد مونتاژ قطعات "سوني " در كشور هاي ديگر هستيم و از نظر كيفيت با قطعه اصلي تفاوتي نمي كند، حتي در بعضي از مواقع كيفيت آن بالاتر از قطعه اصلي است.
محمدي در خصوص بازار لبتاب نيز اظهار مي كند: لبتاب شركت dell كه در كشور آمريكا توليد مي شد، امروز به دليل هزينه ارزان تر و صرفه زيادتر در كشور چين توليد مي شود و از نظر كيفيت با نوع اصلي آن هيچ تفاوتي نمي كند.
اين دانش آموخته رشته سخت افزار مي گويد: اما بايد گفت كه همه قطعات موجود در بازار داراي كيفيت ايده آل نيستند زيرا ممكن است در بعضي از قطعات در كارگاه هاي خانگي و يا محيط هايي كوچك تر از كارخانه ساخته شوند كه هيچ گونه نظارتي بر روي آنها وجود ندارد و به علت آنكه قيمت اين قطعات پايين است بعضي از تجار ايراني خواستار اين گونه قطعات هستند.
بنابراين با ورود اين قطعات بدون كيفيت كه با بسته بندي قطعات با كيفيت و به اصطلاح هولوگرام دار منجر به بي اعتمادي مشتريان به فروشندگان مي شود.
با او خداحافظي كرده و به گشت زني خود در بازار ادامه مي دهم.
* اول مشورت بعد خريد
هنگامي كه در بيرون يك مغازه مشغول نگاه كردن قطعات بودم شخصي كه يك ليست حاوي مشخصات قطعات گوناگون در دست داشت كنارم ايستاد و از روي لیست قطعاتي كه در پشت ويترين بود را نگاه مي كرد.
كنارش رفتم و از او پرسيدم: به دنبال قطعه خاصي مي گرديد؟
گفت: يك ليست تهيه كرده ام تا بتوانم از روي آن بهترين قطعات موجود در بازار را براي تهيه يك رايانه خريداري كنم اما هنگام مراجعه به مغازه ها بعضي از فروشندگان قيمت فروش را چندين برابر قيمت واقعي اعلام مي كنند و از طرفي ديگر نمي توان به قطعات اعتماد كرد زيرا بعضي از قطعات چندين سال كار مي كند وبعضي بعد از يكي دوماه بايد تغيير كنند.
* گارانتي ايراني قطعات چيني
محمد عباسي يكي از فروشندگان لوازم و قطعات رايانه با اشاره به گارانتي هاي موجود در بازار قطعات ايران مي گويد: حرف اول را در بازار رايانه شركت سازنده قطعه نمي زند، بلكه بايد ديد كدام شركت اين قطعه را گارانتي مي كند، در حال حاضر تمام گارانتيهاي موجود ايراني هستند و گارانتي خارجي در ايران فعاليت نمي كند.
عباسي تصريح مي كند: معتبر ترين شركتهايي كه در ايران گارانتي قطعات رايانه را برعهده دارند شركت هاي "سازگار ارقام، سرير، آلبالو و رهرو گارانتي " است كه شركت رهرو گارانتي پشتيباني قطعات شركت "سوني " را بر عهده دارد.
وي اظهار مي كند: هر كدام از اين شركت ها ممكن است كه همزمان با هم چند قطعه را گارانتي كنند و علتش مي تواند زياد بودن يك قطعه در بازار و ديگري همكاري چند شركت گارانتي با شركت سازنده قطعه رايانه باشد.
* واردات مجاز قطعات رايانه از چين
براي اطلاع از وضعيت قطعات موجود رايانه در بازار با شهرام شير مست رئيس اتحاديه رايانه و سخت افزار تهران گفتوگو كرده. وي به خبرنگار اقتصادي خبرگزراي فارس اظهار مي كند: اكنون 80 تا 90 درصد از كالاها و قطعات موجود در بازار رايانه چيني ولي تحت برند شركت اصلي در حال توليد است.
وي با اشاره به كالاهاي چيني فاقد كيفيت در بازار رايانه مي گويد: وجود كالاهاي فاقد كيفيت چيني بيشتر در لوازم مصرفي وجانبي رايانه است كه درصد آن نسبت به كل قطعات موجود بسيار ناچيز است اما نمي توان منكر وجود اين قطعات در بازار رايانه شد.
شير مست با اشاره به يكسان بودن كيفيت بعضي از توليدات چيني با شركت اصلي سازنده قطعات رايانه خاطر نشان مي كند: بعضي از قطعات داخلي و به اصطلاح سخت افزار رايانه كه داخل كشور چين توليد مي شود هيچ مشكلي را براي مشتريان ايجاد نكرده است و از نظر كيفيت با قطعات اورجينال هيچ گونه تفاوتي نداشته و تحت گارانتي شركت هاي اصلي مشغول فعاليت هستند.
وي اضافه مي كند: در لوازم مصرفي رايانه مانند كيبورد- صفحه كليد- و يا موس بعضي از تجار سفارش كالاي بدون كيفيت چيني را به سازندگان چيني مي دهند، اما اكنون اين نوع كالاها در تهران خريداري ندارند، زيرا نمونه اين وسايل باكيفيت بالا قيمت زيادي ندارند بنابر اين خريدار اين گونه لوازم به دنبال خريد وسايل با كيفيت است.
شير مست با اشاره به عدم ورود قطعات قاچاق در بازار رايانه تصريح مي كند: با توجه به همكاري خوبي كه كميسيون ماده (1) اداره مقررات با اتحاديه رايانه و سخت افزار انجام داده است ورود اكثر كالاهاي جانبي رايانه با نرخ تعرفه 4درصد انجام مي شود بنابراين قاچاق اين گونه قطعات تقريبا به صفر رسيده است.
وي خاطر نشان مي كند: قطعات موجود در بازار رايانه با يكديگر هيچ گونه تفاوتي ندارند و تنها علتي كه موجب مي شود يك كالا از ديگري متمايز باشد گارانتي آن قطعه است ،در غير اين صورت قطعات موجود در بازار رايانه با يكديگر هيچ گونه تفاوتي ندارند.
شيرمست تصريح مي كند: بهتر آن است كه براي خريد قطعات رايانه با افراد خبره به سراغ بازار رويد تا دچار مشكل نشويد.
* درآخر
محسن بيات يكي از تكنسين هاي رايانه مي گويد: هنگامي كه شخصي رايانه اي را جمع آوري مي كند، حداقل بايد 12 ساعت مورد آزمايش قرار دهد تا بتوان عيب هاي آن را بر طرف كند.
وي اظهار مي كند: عيب هايي كه در اولين استفاده از رايانه ايجاد مي شود يا به دليل مشكلات قطعات است و يا به دليل موارد جانبي از قبيل رطوبت و يا اتصال جريان برق و يا ضرب ديدگي دستگاه رايانه كه هركدام از اين شرايط بسته به نوع گارانتي قطعه معيوب عوض مي شود.
بيات مي گويد: قطعات موجود در بازار تنها به دليل نوع شركتي كه از آن قطعه پشتيباني مي كند گرانتر و يا ارزان تر از قطعات مشابه ديگري هستند.
وي با اشاره به رايانه هاي آمريكايي موجود در بازار تصريح مي كند: رايانه هاي آمريكايي موجود در بازار به صورت اورجينال و يك پكيج كامل به فروش مي رسد و به گونه اي نيست كه بتوان قطعات را جدا از يكديگر جمع آوري وسرهم كرد به همين دليل اين گونه رايانه ها به دليل قيمت بالاتر كمتر مصارف خانگي دارند. اين سيستم بيشتر مصارف اداري و تجاري داشته و به همين دليل براي خريد يك رايانه متوسط آمريكايي حداقل بايد 800 هزار تومان هزينه كرد.