متكي:قدرت جهاني در حال انتقال به آسياست

منوچهر متكي با بيان اينكه موضوع همگرايي آسيايي مهمترين موضوع مشترك كشورهاي آسيايي است، گفت: ضروري است تا كشورهاي اصلي آسيايي با توجه به سابقه تمدني و فرهنگي خود تلاش مضاعفي را براي همگرايي آسيايي به منظور تعريفي درست و آگاهانه از جايگاه كشورهاي آسيايي در نظام جهاني به عمل آورند و گام‌هاي اساسي‌تر و جدي‌تري براي همگرايي آسيايي برداشته شود.

به گزارش خبرنگار اعزامي ايسنا، منوچهر متكي وزير امور خارجه كشورمان ظهر امروز در جمع سفراي مقيم دهلي‌نو و همچنين خبرنگاران در مركز مطالعات آسياي هند سخنراني كرد.

وي گفت: جهاني كه در آن به سر مي‌بريم و زماني كه در آن زندگي مي‌كنيم در شرايط خطيري قرار دارد كه همه آگاهان به مسائل جهاني و انديشمندان عرصه سياست و روابط بين‌الملل معترفند كه جهان امروز متفاوت از جهان ديروز و مشخص‌تر جهان پس از پايان جنگ سرد است؛ اما در اينكه اين جهان چگونه جهاني است نظرات مختلف و پراكنده‌اي وجود دارد.

متكي با تشريح نظريه‌هاي مختلف در اين حوزه در حوزه روابط بين‌الملل گفت: به نظر مي‌رسد سرعت تحولات بين‌المللي در عرصه واقعيت‌ها بيشتر از سرعت شكل‌گيري مفاهيم انتزاعي نظريه‌پردازان براي توضيح اين تحولات است و وقايعي كه رخ مي‌دهند به گونه‌اي هستند كه نظريه‌هاي مطرح شده قدرت پيش‌بيني آن‌ها را ندارند.

وزير امور خارجه كشورمان همچنين گفت: شكل‌گيري گروه 20 در عرصه اقتصاد جهان به دنبال بحران مالي جهاني مويد اين نكته است كه ديگر نمي‌توان با ساختارهاي كهنه پس از جنگ جهاني دوم اقتصاد جهان را مديريت كرد و هر چه زودتر بايد در عرصه‌ي سياست جهاني هم اين اعتراف صورت گيرد كه ديگر ساختار كهنه‌ي شوراي امنيت كه بر روابط امنيتي شكل گرفته پس از جنگ جهاني دوم بنا شده قادر به مديريت سياست و امنيت جهاني نيست.

متكي گفت: آمارهاي مختلف اقتصادي و جمعيتي نشان مي‌دهد كه نرخ رشد اقتصادي در اروپا خصوصا پس از بحران مالي اخير نزديك به صفر شده و برعكس نرخ رشد اقتصادي در آسيا در حال افزايش است و جمعيت آسيا با رشد خود نسل جواني را به جمعيت جهان اضافه مي‌كند در حاليكه غرب با پيري جمعيت خود مواجه است.

رييس دستگاه ديپلماسي كشورمان خاطر نشان كرد: در جهاني كه تشنه‌ي انرژي است و در آينده به آن محتاج‌تر خواهد شد، كانون‌هاي اصلي انرژي را در شرق يافته است و به بالاخره آنكه معادلات ژئوپولوتيك جديد نشان مي‌دهند كه قدرت در مفهوم عام خود در حال انتقال به شرق است هر چند كه اين انتقال قدرت به شرق موجب منازعات سختي شده است.

وي در ادامه گفت: با مطالعه كتاب‌ها و اسناد منتشر شده توسط مراكز مطالعاتي مرتبط به صلح و امنيت جهاني به اين حقيقت مي‌رسيم كه شرايط امنيتي جهان عليرغم تمام تلاش‌هاي صورت گرفته نسبت به گذشته بهبود نيافته و تعداد منازعات و جنگ‌ها افزايش يافته است. آنچه در آفريقا خصوصا شاخ آفريقا مي‌گذرد، رقابت‌ها و منازعات آمريكاي لاتين و آنچه در قفقاز جنوبي رخ داده و آنچه كه در افغانستان مي‌گذرد و امروز دامنه‌ي منازعات آن به داخل پاكستان كشيده شده و آنچه در خاورميانه مي‌گذرد و همچنان آتش ناشي از اشغالگري صهيونيست‌ها جان كودكان، زنان و جوانان فلسطيني را مي‌گيرد و آنچه موجب افزايش عمليات تروريستي شده، همگي نشان دهنده اين امر است كه منازعات استراتژيك و رقابت‌هاي ژئوپولوتيك واقعيتي است كه خود را در پشت وقايع جاري پنهان ساخته است.

متكي با اشاره به آمارهاي منتشر شده توسط مراكز مطالعاتي مرتبط با خلع سلاح گفت: هزينه‌هاي خريد تسليحات در جهان پس از پايان جنگ سرد همچنان در حال افزايش است. بودجه‌هاي نظامي كشورها مرتب در حال افزايش بوده و مناطق و كشورهاي جديدي به عرصه خريد تسليحات وارد شده‌اند.

وي اضافه كرد: عدم استفاده اوليه از سلاح‌هاي كشتار جمعي كه در دوران جنگ سرد امري مسلم تصور مي‌شد، امروز به بهانه مبارزه با تروريسم يا دفاع از منافع حياتي كنار گذاشته شده است و آشكارا از ضربه اول هسته‌اي در دكترين‌هاي نظامي قدرت‌هاي دارنده سلاح‌هاي هسته‌اي سخن گفته مي‌شود و به بهانه‌هاي مختلف از جمله فني مانند تسليحات با اورانيوم ضعيف شده راه براي كاربرد سلاح‌هاي كشتار جمعي گشوده مي‌شود.

وي تصريح كرد: قدرت‌هاي بزرگ به خود حق مي‌دهند تا هر چه را كه به نفع خود نمي‌بينند تهديد صلح جهاني جلوه دهند و منافع ملي خود را منافع جهاني معرفي كنند و ابزارهاي نظامي را براي تامين منافع خود در پوشش منافع جهاني به كار گيرند.

وي در ادامه با اشاره به بحران‌هاي مالي دنيا گفت: انرژي و امنيت امروز موضوعي بين‌المللي است كه هيچ كشوري نمي‌تواند به آن بي‌تفاوت باشد و توليدكنندگان و مصرف كنندگان انرژي را سخت به يكديگر گره زده است. نكته مهمتر آنكه بعضا وجود يا عدم وجود انرژي نيست كه مشكل‌آفرين مي‌شود بلكه قيمت انرژي كه از تاثيرات بازار بورس ناشي مي‌شود مي‌تواند ضربه‌هاي اساسي به اقتصاد‌هاي ملي و حتي امنيت ملي كشورها وارد كند.

وي با اشاره به مسائل زيست محيطي گفت: امروز تغييرات آب و هوايي به همان ميزان كه قطب جنوب را تهديد مي‌كند براي آفريقا، اروپا و آسيا خطرآفرين است.

وزير امور خارجه گفت: اگر تصور شود مي‌توان از طريق به وجود آوردن مناطق عاري از سلاح‌هاي هسته‌يي و يا بي‌طرفي و عدم تعهد از تهديدات هسته‌يي و نظامي تا حدودي فارغ شد، اما نمي‌توان از تهديدات ناشي از گرم شدن زمين و تغييرات آب و هوايي به مكان خاصي در اين كره زمين پناه برد. امروزه هيچ نقطه‌اي از جهان از تهديدات ناشي از گرم شدن زمين و تغييرات آب و هوايي ايمن نيست.

وي در ادامه گفت: تاريخ ظرف زماني مشترك ايران و هند است. قاره آسيا ظرف مكاني مشترك ما محسوب مي‌شود و سرنوشت و آينده آسيا، آينده‌ي ما و شما را رقم خواهد زد.

متكي در ادامه با اشاره به موضوعات مشترك ميان كشورهاي قاره آسيا تاكيد كرد:‌ قاره آسيا قاره قرن بيست و يكم است. عمده ذخاير انرژي جهان در آسيا است. جمعيت جوان دنيا در آسيا پرورش مي‌يابد. رشد اقتصادي در آسيا قرار گرفته و بالاخره آنكه قدرت جهاني در حال انتقال به آسيا است.

وي افزود: ضروري است كه كشورهاي اصلي آسيايي با توجه به سابقه تمدني و فرهنگي خود تلاش مضاعفي را براي همگرايي آسيايي به منظور تعريف درست و آگاهانه از جايگاه كشورهاي آسيايي در نظام جهاني به عمل آورند. البته تلاش‌هاي زيادي در اين راستا صورت گرفته و خوشبختانه هند در اين مسير پيشگام است.

متكي افزود: ضروري است گام‌هاي اساسي‌تر و جدي‌تر براي همگرايي آسيايي برداشته شود.