عربستان به دنبال سلطه بر باب‌المندب

 
درگیری های یمن همچنان ادامه دارد و هر روز بر تعداد کشته شدگان و آوارگان افزوده می شود. دکتر محمد مهدی مظاهری استاد دانشگاه درخصوص ریشه های این درگیری، مولفه های خارجی دخیل در آن و ضرورت دخالت سازمان های بین‌المللی به سوالات خبرنگار سیاسی «فردا» پاسخ گفته است که در زیر می‌خوانید.

فردا: از نظر شما عوامل شکل‌گیری درگیری‌ها در یمن چیست؟

مظاهری: باید در نظر داشت 45 تا 55 درصد از مردم یمن زیدی مذهب هستند، حتی 30 درصد جمعیت شافعی این کشور نیز دارای ارتباط قوی بازیدی‌ها هستند. از این رو نفوذ این گره بر 16 استان از 20 استان یمن کاملاً مشهود است. ارتش یمن به رغم توافقات قبلی مبنی بر رعایت حق و حقوق زیدیان، در یازدهم اوت 2009 عملیات گسترده نظامی را بر علیه مبارزان طایفه الحوثی آغاز نموده است. کشور یمن مدعی است که مخالفان شیعه، درصدد ساقط کردن حکومت هستند و ممکن است این نبرد در پنج سال اخیر همچنان تداوم داشته باشد. اما سرچشمه این تنش‌ها در این است که شیعیان یمن از تبعیض در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در کشور خود رنج می‌برند، متأسفانه ورود مستقیم عربستان سعودی به درگیری‌های داخلی یمن و تجهیزات ارسالی به ارتش این کشور شرایط را برای فتنه‌انگیزی بیشتر فراهم نموده است.

فردا: مؤلفه‌های خارجی مثل دخالت های عربستان یا آمریکا به چه میزان در تشدید درگیری‌ها مؤثر بوده است؟

عربستان از ده‌ها سال پیش در تلاش بوده تا بر یمن سیطره یابد به همین منظور برای رسیدن به این هدف، از سال 2000 بر حجم حملات خود به این کشور افزوده است. در گام اول، عربستان سه استان شمالی یمن را که بحث مالکیت بر آنها موجب بروز اختلاف و جنگ بین دو کشور شده بود را خریده و از خاک یمن جدا کرد، در عین حال با هزینه‌های تبلیغاتی و رسانه‌ای سرسام‌آور سعی نمود که وزنه حنبلی‌ها را در مجلس و دولت یمن تقویت کند بطوریکه حنبلی‌ها با ائتلاف با وهابی‌ها و یهودی‌های توانستند اکثر کرسی‌ها و کمیسیون‌های مجلس را تحت اختیار خود بگیرند. دخالت مستقیم امریکا در جنگ داخلی یمن هر چند مشهود نیست اما با این وجود عربستان به نیابت از غرب تلاش دارد ضمن سرکوب زیدیان و نفوذ در یمن، سلطه غرب بر مناطق سوق الجیشی نظیر باب المندب را قطعی سازد.

فردا: آیا سازمان‌های بین‌المللی می‌توانند در این موضوع ورود پیدا کنند؟ اگر پاسخ شما مثبت است، چگونه این امر امکان‌پذیر است؟

مظاهری: بی‌تردید سازمان‌های منطقه‌ای بویژه سازمان کنفرانس اسلامی باید برای توقف کشتار مسلمانان یمن اقدام عاجل به عمل آورد. در این میان وظیفه کشورهای مسلمان منطقه برای بازداشتن عربستان از دخالت در امور داخلی ضروری به نظر می‌رسد. البته باتوجه به اینکه مقر این سازمان در شهر جده قرار دارد، از اقتدار و استقلال عمل خاص برای برخورد با این مسئله برخوردار نیست.

در چنین شرایطی برای خاتمه بحران دولت‌های منطقه باید در جهت خاموش کردن آتش جنگ و تشویق دو طرف به مذاکره و توافق گام بردارند. چرا که سرایت آتش جنگ داخلی یمن می‌تواند ثبات و امنیت منطقه را برهم بزند و بی‌تردید اولین قربانی این جنگ داخلی، خود سعودی‌ها خواهند بود، بافت جمعیتی عربستان سعودی و استقرار طوائف شیعی در مرزهای همجوار این کشور را بیش از همه آسیب‌پذیر ساخته است.

فردا: از نظر شما ایران چه سیاستی را می‌تواند در قبال این موضوع داشته باشد؟

مظاهری: سعودی‌ها و برخی از رسانه‌های وابسته به غرب در جنگ اخیر یمن با شایعه پراکنی و جنگ تبلیغاتی سعی نمودند که ایران را به حمایت مستقیم از گروه الحوث (زیدهایی) متهم نمایند و از این رو با وارونه نشان دادن حوادث اخیر و نیز سرپوش گذاشتن بر جنایتی که علیه زیدیان یمن در حال انجام است در فکر تبدیل بحران داخلی یمن به بحران منطقه‌ای و حتی نشان دادن آن به عنوان جنگ میان شیعه (ایران) و سنی (عربستان) هستند. قطعاً ایران باید ضمن اتخاذ تدابیر لازم، شرایط را برای دخالت مستقیم سازمان کنفرانس اسلامی برای خاتمه این بحران دامن‌گیر فراهم کند، چرا که طرف‌های درگیر بحران یمن همه مسلمانان هستند، لذا ضرورت اقدام این سازمان مهم در منطقه بیش از گذشته حساس می‌شود.