۱۰ فروردين ۱۴۰۳
به روز شده در: ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - ۰۸:۳۲
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۹۸۷۱۷
تاریخ انتشار: ۱۵:۳۲ - ۰۷-۱۱-۱۳۸۸
کد ۹۸۷۱۷
انتشار: ۱۵:۳۲ - ۰۷-۱۱-۱۳۸۸
تهمينه ميلاني
سر انجام دهمين فيلم تهمينه ميلاني پس از كش و قوس‌هاي فراوان و بعد از سه سال توقيف در بيست و هشتمين جشنواره فيلم فجر اكران خواهد شد،فيلمي كه توقيفش مسير فيلمسازي ميلاني را از آثاري درباره حقوق زنان به سمت سينماي معناگرا كشانده بود. از همان چند دقيقه‌اي كه فيلم را در دفتر ميلاني ديدم به نظر مي‌آيد با اثري تابو شكن رو به رو خواهيم بود كه اكرانش هم در جشنواره و هم در اكران عمومي با حرف و حديث‌هاي بسياري رو به رو خواهد شد. به مناسبت اكران اين فيلم در جشنواره فيلم فجر امسال تهران امروز گفت‌وگويي را با او انجام داد
که در پی می آید:

تهران امروز

مشكل« تسويه حساب» چه بود كه در اين سه سال امكان نمايش پيدا نكرد؟

راستش سال 1386 كه فيلمنامه براي پروانه ساخت به وزارت ارشاد ارائه شد، شوراي تصويب فيلمنامه با اين فيلم مشكلي نداشتند تا اينكه فيلم ساخته شد و براي پروانه نمايش به معاونت ارزشيابي ارائه شد. آن زمان هم با فيلم مشكلي نداشتند و حتي گفتند فيلم پروانه نمايش خواهد گرفت و اكران خواهد شد، تقريباً چند روز بعد از اين ديدار بود كه با من تماس گرفتند و گفتند فعلاً صلاح نيست فيلم اين چنيني اكران شود! و حرفشان هم اين بود كه فيلم من جلوتر از جامعه است و اجتماع آمادگي پذيرش چنين فيلمي را ندارد.

مگر فيلمنامه را نخوانده بودند؟

حرف من هم همين بود، ما ذره‌اي از فيلمنامه‌اي كه به وزارت ارشاد داده بوديم،تخطي نكرديم. حتي در اعتراضي كه من كردم آقاي صفارهرندي وزير ارشاد وقت آقاي نيرومند را مسئول كنترل اين موضوع كرد كه آيا ما با فيلمنامه ارائه شده جلو رفتيم يا خير كه آقاي نيرومند فيلم را بازبيني كردند و در كمال شرافت گفتند فيلم ما طبق فيلمنامه ساخته شده و ما هيچ عدولي نكرديم.

مي‌دانم هنگام گرفتن پروانه ساخت «سوپر استار» خيلي اذيت شديد، اين اتفاق در «تسويه حساب» هم افتاد؟ يا فيلمنامه در شورا بدون مشكل پروانه ساخت گرفت؟

تمام فيلمنامه‌هايي كه من تا به امروز به وزارت ارشاد ارائه دادم با مشكلات زيادي رو به رو شده است. تنها فيلمي كه ظرف يك هفته پروانه ساختش از زمان ارائه به من داده شد همين فيلم «پرنسيب» است كه از نيمه فروردين آن را كليد خواهم زد.

خب با اين شرايط چگونه فيلم امكان نمايش در جشنواره امسال را پيدا كرد؟

ببينيد فيلم من در طول اين سه سال توقيف نبود بلكه وضعيت مبهمي داشت و مرتب در جواب ما مي‌گفتند صلاح نيست فيلم اكران شود تا اينكه يك روز مانده بود به بستن جدول فيلم‌هاي بخش مسابقه كه با من و آقاي نيك بين تماس گرفتند و گفتند يك كپي از فيلم را به دفتر جشنواره ارسال كنيد مشكلي براي اكران فيلم نيست.

فيلم براي اكران جشنواره چند دقيقه مميزي خورده؟

فيلم دو بار در دو حالت مختلف اصلاحي خورد. اولين بار زمان آقاي اربابي بود كه گفتند براي گرفتن پروانه نمايش يك چيزي حدود دو دقيقه را بايد حذف كنيم. دومين بار هم چند روز پيش بود كه به ما اطلاع دادند فيلم در بخش مسابقه جشنواره حضور دارد و آنجا هم حدود دو دقيقه از فيلم كم شد.

چه قسمت‌هايي از فيلم در اين دو مميزي كم شد؟

در اصلاحي اول چند ديالوگ از ديالوگ‌هاي آقاي عبدي حذف شد و مشكل ديگري هم كه با فيلم داشتند مي‌گفتند چرا پليس فيلم با اين همه تعقيب و پيگيري نمي‌تواند اين دختر‌ها را دستگير كند. در اصلاحي جشنواره هم بخشي از ديالوگ‌هاي پاياني خانم افشار كه باز گو مي‌كند چرا از خانه فرار كرده اصلاحي خورد و بخش ابتداي فيلم كه اين دخترها در زندان قرار‌هاي خود را مي‌گذارند و بخش زندان زنان كم شد.

به نظر مي‌رسد توقيف همين فيلم باعث شد ‌ مسير ديگري در فيلمسازي را طي كنيد و «سوپر‌استار» را بسازيد؟

اگر واقعيت را بخواهم به شما بگويم در طي اين سه سال من هر چه فيلمنامه درباره مسائل زنان نوشتم با كلمه نه رو به رو شد البته اين فقط مشكل من نبود طي سه سال گذشته اگر دقت كرده باشيد كلا فيلمي درباره مسائل زنان ساخته نشد اما در مورد ساخت «سوپر استار» بايد بگويم من اين فيلمنامه را دوست داشتم و همين عامل باعث شد آن را بسازم. به نظرم آن فيلم هم روي يكي از معضلات جامعه ما كه انسان‌هاي خود شيفته هستند دست مي‌گذارد و آن را مورد واكاوي قرار مي‌دهد.

برسيم به «تسويه حساب»؛ چه چيزي باعث شد شما اين فيلم را بسازيد؟

به نظرم فيلم «تسويه حساب» همدلي است با زنان بزهكار، زناني كه توسط پدر، برادر و همسرشان در سنين پايين به راه‌هاي خلاف كشيده مي‌شوند و اغلب هم سابقه دار مي‌شوند و وقتي مي‌خواهند وارد جامعه شوند نه تخصصي دارند و نه سوادي و چاره‌اي جز باز گشت به خلاف ندارند. نكته بد ماجرا اين است كه اغلب اين دختران چهره‌هاي خوبي دارند و حتي نمي‌توانند كارگر خانه شوند. «تسويه حساب» درباره اين دختران است، اينكه ما چگونه راضي مي‌شويم به آدم‌هاي لگد خورده لگدهاي بيشتري بزنيم؟ اينكه چگونه انتظار داريم دختري كه در سن 12 سالگي توسط پدر و همسرش به قاچاق روي آورده به يك باره پاك شود.

آيا «تسويه حساب» هم مانند «آتش بس» فضاي طنز گونه دارد؟

داستان فيلم درباره چهار دختر بزهكار (مهناز افشار، لادن مستوفي، السا فيروز‌آذر و بهاره افشاري) است كه در زندان با يكديگر آشنا مي‌شوند و تشكيل يك باند را مي‌دهند. وقتي از زندان بيرون مي‌آيند به دليل اينكه نمي‌خواهند به بزهكاري و قاچاق روي بياورند دست به زورگيري از مردان با اسم و رسم و پولدار مي‌زنند. شروع فيلم كه در زندان مي‌گذرد و در واقع آشنايي اين چهار دختر با يكديگر است يك شروع كاملاً جدي و به دور از هر گونه طنزي است اما در ادامه شيوه زور گيري آنها، موقعيت‌هايي را به وجود مي‌آورد كه شما را به خنده وا مي‌دارد.

از نحوه شكل‌گيري فيلمنامه اين كار براي ما بگوييد؟

تابستان 1379 ‌با چند نفر از زنان بزهكار ملاقات كردم يكي از همين زنان كه نام مستعارش در زندان مهناز بود جرقه اوليه شكل گيري اين فيلمنامه را در ذهنم زد. كار او شناسايي مردان پولدار و باج گيري از آنها بود. الان هم تقريباً چنين شخصيتي در فيلم با بازي لادن مستوفي وجود دارد اما اتو كشيده شده‌تر و سينمايي‌تر.

چرا اسم فيلم را «تسويه حساب» گذاشتيد؟

در صحبت‌هايي كه با همين زن بزهكار داشتم از او سوال كردم نمي‌ترسيدي اگر يكي از همين افراد كه او را در خانه‌اش گرو گان گرفته بودي فوت مي‌كرد؟ او در جوابم چنين گفت: وقتي من 12 سال داشتم و زير دست يك حيوان بزرگ مي‌شدم مگر كسي به فكر من بود؟ به نوعي اين افراد داشتند با جامعه خود تسويه حساب مي‌كردند. نام را فيلم هم از اينجا الهام گرفتم.

ظاهراً در اين فيلم هم باز روي صحبت شما زنان هستند؟

زياد با اين حرف شما موافق نيستم. به نظرم همه افراد با اين فيلم ارتباط برقرار خواهند كرد. به نظرم هر مرد و زني در فيلم‌ گوشه‌اي از خود را خواهد يافت. در چند نمايش محدودي كه براي اين فيلم داشتيم ‌نشد كسي فيلم را ببيند و واكنشي نسبت به آن نشان ندهد. به همين دليل است كه مي‌گويم تسويه حساب يكي از پر فروش‌ترين فيلم‌هاي سال آينده خواهد شد در حالي كه فيلم تلخ و تا حدودي سياه است.

يكي از ويژگي‌هاي آثار شما انتخاب دقيق بازيگران است طوري كه هنگام تماشاي فيلم شخص ديگري را نمي‌توانيم تصور كنيم. كمي درباره چينش بازيگران فيلم تسويه حساب براي ما صحبت كنيد؟

انتخاب بازيگر‌ها درست بر اساس شخصيت‌هاي درون فيلمنامه شكل گرفت. لادن مستوفي نقش يك دختر سختي كشيده را بازي مي‌كند. در مقابلش بهاره افشاري را داريم كه دختر عموي لادن مستوفي را بازي مي‌كند به دليل تشابه ظاهري و نوع حالت چشمان هر دوي آنها اين انتخاب صورت گرفت. مهناز افشار هم نقش زني را بازي مي‌كند كه وسواس شديدي دارد و به نظرم خانم افشار بهترين گزينه براي ايفاي اين نقش بود. السا فيروز آذر نقش دختري را بازي مي‌كند كه از دست پدر متعصبش كه نمي‌گذارد درس بخواند از شهرستان فرار كرده است. مردان فيلم هم با توجه به ويژگي‌هاي رفتاريشان انتخاب شدند براي مثال اگر ما مي‌خواستيم يك مرد تاجر و تا حدودي لات مسلك را نشان دهيم به نظرم آقاي طهمورث بهترين گزينه بودند و يا احمد مهرانفر كه نقش دامادي را بازي مي‌كند كه در شب اول عروسي‌اش مي‌خواهد به نوعي زير آبي بروديا حامد بهداد كه نقش شوهر خواهر السا فيروز آذر را بازي مي‌كند او سرباز فراري است، نقاشي ساختمان مي‌كند و مي‌خواهد بچه زن حامله‌اش را بيندازد و يك شخصيت عصبي و رنجوري را بازي مي‌كند.

رضا عطاران در اين فيلم چه نقشي دارد؟

آقاي عطاران نقش عشق دوران گذشته لادن مستوفي را بازي مي‌كند كه به او خيانت كرده و حالا در صدد جبران است.

هر فيلمي براي سازنده‌اش يك مشخصه بارز دارد كه به واسطه آن مشخصه فيلم برايش دوست داشتني تر مي‌شود. اين شاخصه براي شما در فيلم تسويه حساب چه بود؟

حرفي كه قرار است فيلم بزند. به نظرم اين فيلم تاثير عجيبي روي بيننده‌اش خواهد گذاشت و اين تاثير به واسطه ساخت يك ملودرام توسط تهمينه ميلاني نيست بلكه ياد آوري شرايط اجتماعي حاكم بر جامعه ماست كه به بيننده گوشزد مي‌شود. به نظرم تسويه حساب يك تلنگر است اما تاثيرش بسيار عميق تر از يك فيلم است.

به نظرتان فيلم در جشنواره امسال توسط منتقدان ديده خواهد شد؟

در مورد منتقدان با يد بگويم با يك مساله سليقه‌اي رو به رو هستيم و اين براي يك كار هنري طبيعي است همان طور كه برخي از فيلم‌هاي من خوششان نمي‌آيد برخي ديگر طرفدار‌هاي پرو پا قرص فيلم‌هاي من هستند. من براي تمام اين دوستان احترام قائل هستم.

خاطره‌اي از حضور در جشنواره فيلم فجر داريد؟

مادر من زياد مايل نبود من در رشته سينما فعاليت كنم و هر جا كه مي‌نشست مي‌گفت دختر من مهندس است. تا اينكه فيلم «بچه‌هاي طلاق» در جشنواره فجر سال 68 توانست جايزه بهترين فيلم اول را بگيرد. جايزه را آقاي خاتمي به من داد و اين مراسم اختتاميه به طور زنده از تلويزيون پخش مي‌شد؛ مادر من با ديدن اين تصوير نظرش درباره سينما عوض شد و متوجه شد سينما حرفه مهمي است و از آن به بعد من را به عنوان كارگردان به همه معرفي مي‌كرد، شايد بزرگ‌تر از آن جايزه همين تغيير نگاه خانواده‌ام نسبت به مقوله سينما بود و اين اتفاق شيريني بود كه به واسطه جشنواره فيلم فجر برايم افتاد.

ارسال به دوستان
وبگردی