اختلاف تاچر و کارتر بر سر بحران گروگانگیری در ایران

عصر ایران – انتشار اسناد شخصی مارگارت تاچر نخست وزیر اسبق بریتانیا، نشان داد که این نخستین بانوی نخست وزیر انگلیس بر سر بحران گروگانگیری کارکنان سفارت آمریکا در تهران، با دولت جیمی کارتر در آمریکا اختلافات زیادی داشته است.

به گزارش عصر ایران و به نقل از وب سایت روزنامه واشنگتن پست آمریکا، تاچر محافظه کار در برابر اصرار های کارتر دموکرات مبنی بر نشان دادن واکنش شدید از سوی آمریکا و بریتانیا در قبال ایران، مقاومت کرده و به رییس جمهور آمریکا گفته است که واکنش شدید در قبال ایران ، تنها موضوع را پیچیده تر کرده و آسیب های آن بیشتر از منافعش خواهد بود .

اسناد هشت ماهه نخست نخست وزیری تاچر ( که بحران گروگانگیری در همین مدت اتفاق افتاد ) نشان می دهد که سه موضوع رسیدگی به وضعیت اقتصادی داخلی در بریتانیا ، اشغال افغانستان از سوی نیروهای اتحاد جماهیر شوروی سابق و نیز بحران گروگانگیری در ایران از مهم ترین چالش های سیاست داخلی و خارجی تاچر بوده است .

با این حال این اسناد نشان می دهد که تاچر محافظه کار با کارتر دموکرات در زمینه بحران گروگانگیری هم عقیده نبوده و خواسته های او در زمینه واکنش هماهنگ و شدید در قبال گروگانگیری دیپلمات های آمریکایی در ایران را اجابت نکرده است.

این اسناد نشان می دهد که در 14 نوامبر 1979 ( 23 آبان 1358 و تنها 10 روز پس از اشغال سفارت آمریکا به دست دانشجویان پیرو خط امام در تهران) کارتر طی یک تماس تلفنی با تاچر از او می خواهد که دولت بریتانیا در اعتراض به گروگانگیری کارمندان سفارت آمریکا در تهران و نیز برای افزایش فشار سیاسی به دولت ایران ، برخی از  دیپلمات هایش را از تهران فرا بخواند .

تاچر هفته بعد در تماس تلفنی با کارتر ضمن مخالفت با این درخواست او می گوید:" ما فکر نمی کنیم که این کار نتیجه مثبت بدهد چرا که از سویی واقعا نمی دانیم که این کار چه میزان تاثیر در رفتار دولت ایران دارد و از سوی دیگر از واکنش ایران نسبت به دیپلمات های باقی مانده مان در تهران نگرانی داریم ".

همچنین این اسناد نشان می دهد که در " می 1979 " ( اردیبهشت 1358) و درست دو هفته پس از انتخاب تاچر به نخست وزیری بریتانیا ، کارتر از او خواسته است که در برابر خبرهایی مبنی بر اعدام یهودیان در ایران نماینده ای ویژه و فوری به تهران اعزام کنند تا از  مقامات تهران در این باره توضیح بخواهند، اما تاچر با او مخالفت کرده و به او می گوید که بررسی های سفارت بریتانیا در تهران این خبر را تایید نمی کند و از سوی دیگر این کار صرفا وضعیت یهودیان ایرانی را بغرنج تر و امنیت آنها را کمتر خواهد کرد .

دولت تاچر که 11 سال در بریتانیا حکومت کرد (1979 تا 1990)  پس از پرزیدنت کارتر که در ژانویه 1981 با کاخ سفید خداحافظی کرد ، با دولت محافظه کار رونالد ریگان روابط بسیار حسنه و نزدیکی داشت و در طول مدت 8 سال ریاست جمهوری ریگان در ایالات متحده ، دو دولت محافظه کار برتانیا و آمریکا در بسیاری از مسایل بین المللی هم عقیده و هم نظر بودند .