۱۰ فروردين ۱۴۰۳
به روز شده در: ۱۰ فروردين ۱۴۰۳ - ۱۱:۱۴
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۷۱۹۰۰۹
تعداد نظرات: ۵۳ نظر
تاریخ انتشار: ۱۴:۱۷ - ۲۶-۱۲-۱۳۹۸
کد ۷۱۹۰۰۹
انتشار: ۱۴:۱۷ - ۲۶-۱۲-۱۳۹۸
درگذشت اقتصاددانی که جمع اضداد بود
از آن چهره‌های خاص بود که حتی منتقدان نیز به او احترام می‌گذاشتند و دست کم برایشان جذاب بود و مصاحبت با او در خاطره می‌ماند.

عصر ایران؛ مهرداد خدیر- هم‌زمان با افزایشِ قربانیانِ کرونا در ایران که تا لحظۀ تحریرِ این نوشته از 600 نفر هم گذشته شمارِ درگذشتگانِ مشهور و مطرح در رسانه‌ها به خاطر ابتلا به این ویروس نیز دو‌ رقمی شده است. (پیش‌تر: سید هادی خسروشاهی، محمد میر‌محمّدی، فاطمۀ رهبر، حسین شیخ‌الاسلام، دکتر موسی زرگر، سید هاشم بطحایی، دکتر محمد‌رضا راه‌چمنی، دکتر اسماعیل یزدی، عفت موسوی همسر دکتر محمدی گرگانی و چند تن دیگر)

هر چند همه - مشهور و غیر مشهور و با هر گرایشِ فکری و سیاسی- هم‌میهنِ ما هستند و جان باختنِ اعضای کادر درمانی که فداکاری کردند هم دردآور و مظلومانه است، اما درگذشتِ چهره‌هایی که نام و آوازه‌ای در سطح عمومی دارند اولاً نشان می‌دهد که قضیه جدی‌تر از آن است که تصور می‌شود و کرونا نزدیک‌تر از آن است که می‌پنداشتیم یا همچنان می‌پنداریم. ثانیاً وقتی از جامعه‌ای محدود -صاحبانِ شهرتِ رسانه‌ای- این‌گونه قربانی می‌گیرد می‌توان حدس زد در سطح کلان چه می‌کند یا چه می‌تواند بکند.

در تازه‌ترین مورد، دکتر فریبرز رییس‌دانا اقتصاددان با گرایش‌های سوسیالیستی و سندیکالیستی، نویسنده، عضو کانون نویسندگان و فعال حقوق بشر به خاطر ابتلا به کرونا جان باخته است.

فریبرز رییس دانا؛ سعید امامی نتوانست، کرونا توانست...

دکتر رییس‌دانا از آن چهره‌های خاص بود که حتی مخالفان و منتقدان نیز به او احترام می‌گذاشتند و دست کم برایشان جذاب بود و مصاحبت و دیدار او در خاطره می‌ماند.

خوش‌پوش بود و کراوات می‌بست و زندگی مدرنی داشت اما لیبرال نبود و از حقوق کارگران می‌گفت.

اقتصاددان بود اما نه تنها مانند باورداران به اقتصاد آزاد نمی‌اندیشید که از جدی‌ترین و مشهورترین منتقدان سیاست‌های تعدیل اقتصادی در دوران سازندگی و خصوصی‌سازی‌های انجام شده به شمار می‌رفت.

هر چند اقتصاددانان مسلمان و حلقۀ پیرامون میرحسین موسوی و چهره‌هایی چون دکتر فرشاد مؤمنی یا دکتر ستاری‌فر و اصطلاحاً نهادگرایان را به عنوان منتقد و مخالف سیاست‌های لیبرالی می‌شناسیم اما رییس‌دانا نیز مانند آنها به‌تندی به آن سیاست‌ها می‌تاخت و با منافع کارگران و زحمت‌کشان مغایر می‌دانست.

تفاوت او با اقتصاددانان نهادگرا در این بود که آنان از دولت حسن روحانی حمایت کردند چون بیش از تعدیل با پوپولیسم دوران احمدی‌نژاد مخالف بودند و دوست نداشتند آن سیاست ها بازگردد.

فریبرز رییس دانا اما پس از برجام و بعد از ورود هیأت های خارجی به ایران نیز خوش‌بین نبود و جملۀ مشهور و مکرر او این بود که «اقتصاد ایران در گروگان گروه های خاص است و تنها دست به دست می‌شود» و دولت‌ها را تنها لایۀ رویی می‌دانست و بارها به حضور نام‌هایی چون اکبر ترکان و محمد رضا نعمت‌زاده و محمد نهاوندیان در دولت اول احمدی‌نژاد به عنوان مستند ادعای خویش اشاره می‌کرد در حالی که علی‌القاعده نباید هیچ نسبتی با آن دولت می‌داشتند.

مهم ترین انتقاد او این بود که آزاد‌سازی اقتصادی همان آزادی در اقتصاد و سیاست نیست و آنچه را که «انتقال منابع و سرمایه ها به گروه های خاص» توصیف می‌کرد برنمی‌تافت و زبان به انتقاد می‌گشود؛ صریح و بی‌مجامله.

رییس‌دانا به معنی خاص کلمه چپ بود اما خود او مثل چپ‌ها زندگی نمی‌کرد و این ناشی از استفاده از امکاناتی بود که خود به دست آورده بود نه با رانت و وابستگی به قدرت.

معیار او برای ارزیابی دولت‌ها هم بهایی بود که به سندیکاها و تشکل‌ها می‌دادند و از این رو در حالی که منتقد جدی سیاست‌های دولت هاشمی رفسنجانی بود از احمدی‌نژاد هم دفاع نمی‌کرد و حتی معتقد بود دولت احمدی‌نژاد راست‌ترین دولت بود و از حسن روحانی انتقاد می‌کرد که می‌خواهد از او هم جلو بزند:

«زمان احمدی‌نژاد اتحادیه‌های کارگری بیشترین ضربه را خوردند. بیشترین واردات در دوران او انجام شد. سندیکاها در این دوره تعطیل شدند. نظارت‌ها در این دوره برداشته شد و بیشترین خصوصی‌سازی در این زمان انجام شد و صندوق بین‌المللی پول به خاطر خصوصی‌سازی از احمدی‌نژاد تشکر کرد.»

از این استاد اقتصاد که در مدرسۀ اقتصاد و سیاسی لندن درس خوانده و درس داده بود یک بار سؤال شد سرمایه‌داری را نفی می‌کند یا نه؟

او در این‌باره به «الشرق الاوسط» گفته بود:

«‌سرمایه داری را نه یک‌سره می‌توان نفی کرد نه یک سره پذیرفت. من از آن دسته آدم‌های افراطی نیستم که یا عاشق بازار باشم یا عاشق استالین. من از عدالت اجتماعی صحبت می‌کنم. افراطی نباید فکر کرد. سرمایه‌داری ارزش های فراوانی را هم ایجاد کرده و هنوز دارد به وجود می آورد.

پس این داروها چه هستند؟ اما اینجا یک بیمار سرطانی باید درد بکشد و بمیرد. در حالی که 80 درصد هزینه‌های بیمار را تأمین اجتماعی باید پرداخت کند. اما چه کسی را رییس تأمین اجتماعی کردند؟ سعید مرتضوی را. در این دولت هم وزیر مسکن می‌گوید من از مسکن مهر بدم می‌آید. حال آن که 37 هزار میلیارد تومان از ذخیرۀ پرقدرت برداشتند و 200 هزار مسکن مهر ساختند. آیا هر خانه برای مستمندان 185 میلیون تومان تمام شده؟»

با این همه آنچه نام فریبرز رییس دانا را بیشتر بر سر زبان‌ها انداخت بازداشت شبانۀ او در آذر 1389 و درست شب اجرای قانون هدف‌مندی یارانه‌ها و در پی مصاحبه با تلویزیون فارسی بی بی سی بود. درحالی که بیشتر از دولت‌های قبل انتقاد کرد که در آن زمان ستوده هم می‌شد.

در آن مصاحبه این را هم البته گفته بود: «دولت آقای احمدی‌نژاد از طریق شوک درمانی وارد نشده از طریق توهّم درمانی وارد شده. یارانه‌ها را در واقع و به تدریج و قطعه قطعه حذف کرده‌اند و حالا دارند به جای آنها مقداری پول به حساب مردم می‌ریزند تا از توهّم پولی مردم محروم استفاده کنند. دولت‌های هاشمی و خاتمی هم می‌خواستند یارانه‌ها را حذف کنند اما توان و نیروی نظامی نداشتند. من از یارانه برای طبقات محروم دفاع می‌کنم اما این جور که یارانه‌ها را قطع کنی و به جای آن پولی بدهی به رفاه همگانی نمی‌انجامد.»

دلیل بازداشت او از زبان جعفری دولت‌آبادی دادستان وقت تهران این گونه اعلام شد: «وقتی در آستانۀ اجرای طرح بزرگی هستیم حق نداریم در آن اخلال ایجاد کنیم.»

با این همه منتقدان و مخالفانی هم داشت که اتفاقا خود او را به سخنان عوام‌گرایانه متهم می کردند اما نگاه انسانی و دغدغه های او را در علن یا خفا می‌ستودند.

این که اقتصاد خوانده باشی اما از کارگران و منافع آنان سخن بگویی و «سود محور» و محو آموزه های «آدام اسمیت» نباشی، این که سوسیالیسم را بستایی اما ازآزادی و حقوق بشر دفاع کنی و استالینی نیندیشی، این که بتوانی در لندن بی دغدغه زندگی کنی اما در ایران صریح و روشن حرف بزنی و به زندان هم بیفتی، این که مثل غالب اقتصاد خوانده ها اسیر اعداد نشوی ومدام حساب و کتاب نکنی و به عکس از انسان و به تعبیر مصطفی ملکیان از «‌انسان گوشت و پوست و استخوان‌دار» و نه اعداد و درصدها فارغ از آدم‌ها سخن بگویی از او یک شخصیت قابل احترام و حداقل جذاب برای رسانه ها ساخته بود. مردی با دغدغۀ انسانِ گوشت و پوست و استخوان‌دار که از آدم‌ها حرف می‌زد نه از توسعه و نرخ رشد و نمودار و جدول‌های بی‌روح و بی‌گوشت و پوست و استخوان.

این سطور هنگامی نوشته می شود که فریبرز رییس دانا در 71 سالگی و در پی ابتلا به کرونا جان باخته و فعلا نه امکان تشییع درخور جنازۀ اوست و نه برگزاری مراسمی. آن هم برای کسی که خود یک پای برگزاری مراسم مهم بوده است و ماندگارتر از همه تشییع پیکر احمد شاملو در مرداد 1379 از مقابل بیمارستان ایران‌مهر و حضور پررنگ و محکم او و تلاشی که هر سال برای مراسم سالگرد در امامزاده طاهر می کرد و گاه از جانب نهادهای رسمی همراهی می شد و گاه نه.

رییس‌دانا اقتصاددان بود اما اسیر اقتصاد و اعداد نشد. حرف سیاسی می‌زد اما نگاه او معطوف به قدرت نبود و با سیاسیون نشست و برخاست نداشت. احترام این قلم به او هم که در قالب این نوشته جلوه کرده الزاما به خاطر افکار و آرای او نیست که قطعا با گروهی از آنها هم‌داستانی ندارم.

به سبب «دغدغه‌ها»ی اوست و این که می‌خواست صدای طبقات ضعیف جامعه باشد و البته احترام به انسان و تشکل‌گرایی. او عاشق تشکل و انجمن و کانون بود و از این حیث شبیه مردی که به لیبرال بودن شهره است: مهندس مهدی بازرگان.

جایی هم نوشته بود که در پاییز 1377 و همان‌روزی که محمد جعفر پوینده – نویسنده و مترجم – را ربودند و کشتند ناهار با هم بودند و نگران محمد مختاری مفقود شده و این حدس که «باید اتفاقی افتاده باشد.»

پوینده به رییس‌دانا می‌گوید: «حس می‌کنم مرا تعقیب می‌کنند» و به همین خاطر با هم از دفتر خارج می‌شوند. پایین در مقابل دفتر یک سواری مسافرکش اصرار داشته آن دو را سوار کند: «من به‌خاطر درخواست قبلی از تاکسی تلفنی امتناع کردم اما احساس می‌کنم سواری به دنبال جعفر [پوینده] راه افتاد. چند ساعت بعد خبر محمد مختاری پخش شد و به گمانم همان ساعت‌ها نیز جعفر را خفه کرده بودند...»

اندک زمانی بعدتر وزارت اطلاعات دولت اصلاحات در اطلاعیۀ تاریخی 15 دی 1377 اعلام کرد که آن قتل‌ها کار «عوامل خودسر درون وزارت اطلاعات» بوده و پس از چندی نیز نام سعید امامی بر زبان‌ها افتاد.

کسی نمی‌داند شاید اگر در پاییز 1377 فریبرز رییس‌دانا هم سوار آن اتومبیل شده بود او را نیز خفه می‌کردند یا شاید هم چون دو نفر بودند از این کار می‌گذشتند و جعفر پوینده هم زنده می‌ماند.

کرونا اما جان او را در واپسین روزهای اسفند 1398 ستاند تا اگر از آن پاییز و در 50 سالگی جَسته باشد در این زمستان و در 71 سالگی قربانی شود.

با این همه و دربارۀ مرگ مردی که اهل اقتصاد بود اما با کلمه نسبت داشت و با شاملو دوستی، گویاترین سخن شعر بامدادِ شاعر می‌تواند باشد:

مرگ را دیده‌ام من

در دیداری غم‌ناک

من، مرگ را سوده‌ام.

من، مرگ را زیسته‌ام

با آوازی غم‌ناک، غم‌ناک

و به عمری سخت دراز و سخت فرساینده...

----------------------------------------------------

بیشتر بخوانید:

 

ارسال به دوستان
انتشار یافته: ۵۳
در انتظار بررسی: ۲۵
غیر قابل انتشار: ۰
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۲۶ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
15
135
اینهایی که برای احمدی نژاد گفتید اگر واقعیت داشته باشه که دادستان کل کشور باید علیه او اعلام جرم بکنه؟؟؟
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۳۶ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
163
44
باز هم یکی مرد و.اسطوره شد .
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۵:۰۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
چی میگی ؟ فکر کنم کرونا گرفتی .برو قرنطینه
ناشناس
| Netherlands |
۱۷:۵۱ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
دقیقا همینطوره.
حقیقت اینه که امثال مرحوم رئیس دانا در سپهر تصمیمات اقتصادی ایران جایی نداشتن و مهجور بودن. اما حالا پس از مرگش براش نوحه سرایی میکنند.
چرا؟ چون دیگه خطری نداره و نمیتونه حقایق رو بیان کنه.
این فرهنگ ماست.
هوشنگ
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۸:۲۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
وای براین قوم زنده کش مرده پرست
ازاده
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۹:۲۱ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
... به بزرکان این اب و خاک بی احترامی نکن
هدا
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۳۸ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
5
140
چقدر تلخ است روزگار
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۴۰ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
10
200
خدا رحمتش کنه او هم رئیس بو هم دانا
علی
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۴۶ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
23
151
چه شکوهی دارد قلمت مهرداد خدیر....
پاسخ ها
ناشناس
| Netherlands |
۱۷:۴۴ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
به "ما قال" هم بنگر دوست عزیز.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۰۲ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
9
160
روحش شاد . شرافتمندانه زندگی کرد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۰۶ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
7
119
مرسی آقای خدیر .روحشان شاد
ایرانی
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۱۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
12
152
آقای ناشناس او اسطوره نشد ...او اسطوره بود. یادش تا ابد گرامییاد و راهش قطعا پر رهرو
پاسخ ها
ناشناس
| Netherlands |
۱۰:۲۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
وقتی بود راهش خریدار و طرفداری نداشت.
وقتی مرد راهش قطعا پر رهرو؟!!!!
علی باقری
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۱۸ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
3
56
روحش شاد.....جوارحق مبارکش......
سلیمی
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۴۳ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
2
67
خدایش بیامرزاد. مرد شریفی بود و یک جنتلمن واقعی.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۴۶ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
70
16
جالبه این تجلیل از رئیس دانا رو سایت تبلیغات چی آقای روحانی و هاشمی نوشته!‌ اصلا نگران تناقض هم نیستند!
احمدی نژاد اگه خصوصی سازی کرد در مناطق محروم هم یک عالم کارهای عمرانی کرد و طبق شاخص ضریب جینی فاصله طبقاتی در دور دوم او کاهش پیدا کرد. پس اگه رئیس دانایی هستید باید قضاوت بهتری از احمدی نژاد داشته باشید.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۹:۱۱ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
ضریب جینی که همون موقع مشخص شد برعکس گرفته نمودارو
فریبرز
China
۱۶:۰۱ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
5
22
با احترام ، بعنوان کسی که شدیدا به اقتصاد لیبرال از نوع دست راست ، اعتقاد دارم همیشه سوسیالیست رو بهترین نوع اداره جامعه میدونم . بخش خصوصی لیبرال ، دولت سوسیالیست ، به به چه شود
( لطفا اشنباه نشه با چین ! چین هنوز روزنامه آزاد در کشور نداره )
ناشناس
Germany
۱۶:۱۸ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
1
28
روانش شاد ،
ناشناس
Japan
۱۶:۲۳ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
3
31
خدا رحمتشون کنه. یک بار ایشون دعوت شده بود دانشکده ما که سخنرانی کنه، گفت چند مدت قبل از انفجار برجهای دوقلوی نیویورک در یک سخنرانی گفتم اگر من بودم برای مبارزه با جهانی سازی و یکجانبه گرایی آمریکا زیر برج های دو قلوی نیویورک مواد منفجره کار میذاشتم و اونا رو تخریب می کردم. ایشون گفت :بعد از اینکه حادثه ۱۱ سپتامبر اتفاق افتاد اومدن سراغم و گفتند نکنه کار تو بوده!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۳۲ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
2
51
روحش شاد ايشان هم مي توانست وارد حاكميت شود و با همراهي با اونها از رانت سرشار بهره ببرد ولي مردانه و ازاد زيست و سرافراز از اين دنيا پر كشيد .
علیرضا
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۳۳ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
1
30
روحش شاد
تاريخ
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۳۳ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
0
60
مرحوم رييس دانا را از خيلي وقت پيش مي شناختم، نوع دوست و مردم دوست بود، ميهن پرست بود؛ واقعيت هاي اقتصاد را بيان مي كرد، مطالبش بر دل من مي نشست....به عنوان يك فرد زحمت كش جوياي لقمه حلال احساس مي كردم كسي هست كه من و امثال من را درك كند، حيف شد، خدايش او را بيامرزاد. خيلي متاثر شدم....
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۴۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
36
10
خدا رحمتش کند .
ایشان استاد اقتصاد شهری اینجانب در دانشکده شهرسازی دانشگاه تهران بود .
اما افکار و گفتار و عملش همانند مثل :
شتر - گاو - پلنگ بود !
پاسخ ها
Amir
| United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland |
۰۸:۰۰ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
حرف زدن بلد نیستی لااقل حرف نزدن بلد باش
علیرضا
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۸:۵۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
فکر کنم درس نمی خواندی و نمره هم می خواستی، ای کلک!
مجتبی
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۵۶ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
1
35
خدا رحمتش کنه
نسل مردان بزرگ و تکرار نشدنی
احمد
Iran (Islamic Republic of)
۱۷:۱۳ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
0
26
روحش شاد
ناشناس
Netherlands
۱۷:۴۳ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
6
39
پرداخت یارانه ها کار بزرگی بود.
اما به همان میزان احمقانه هم بود. دقیقا افول صنعت و تولید در جامعه، و فروپاشی اقتصاد و جهش های شوک گونه ی هر چند سال یکبار نرخ ارز، از عواقب اجرای همان طرح بزرگ! بود و هست.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۸:۳۸ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
1
40
واقعا تنها کسی که بود که ریشه اصلی نابسامانی های اقتصادی ایران را درک کرده بود. ما در چمبره اتحادیه سرمایه داران گرفتار شده ایم
ناشناس
France
۱۸:۴۴ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
0
40
جناب خدیرگرامی .با درود .ممنون از مقاله خوبتان درمورد شادروان دکتر فریبرز رئیس دانا. اوحقیقتا یک انسان متفکر بود که در ارزشگذاری جان و جهان خودش ْ به زحمتکشان جامعه بسیار فعال بود .او یک چپ ملی بود .سوسیالیسم را به معنای انسانی کلمه دوست داشت .رنج های فراوانی در دفاع از آرمانهای خود کشید .یادش گرامی و نامش همواره پررهرو باد .
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۸:۴۶ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
50
3
تهمت زدن و بر اساس تهمت و افترا نوشتن رسم شده تو این مملکت ، جناب نویسنده سعید امامی ربطی به قتل ها نداره ، تو که ادعای آزاد اندیشی داری اینگونه افترا نزن
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۲:۴۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
بله درست می فرمایید
کار سعید امامی نبوده ولیکن کار یک تفکر بوده
که بدرستی غده سرطانی ریشه کن نشد
هنوز هم بعضیها بجای سعید میگن شهید
نیما
Iran (Islamic Republic of)
۱۸:۵۸ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
1
31
روحش شاد چناب رییس دانا، نگارنده در مورد شخصیت ایشان درست و به جا نوشت و چقدر حیف ما هیچوقت از دانایان کشورمان استفاده مناسب نمیکینم. یادت همیشه گرامی است استاد
ایران زیبا
Iran (Islamic Republic of)
۱۹:۲۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
1
22
روحت شاد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۱:۱۰ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
7
29
در یک جلسه رسمی با حضور کارشناس های IMF وقتی صحبت از مسکن مهر شد یکی از اون کارشناسها با لحن تلخی گفت : شما همه منابع محدود کشور خودتون رو بردید در یک طرح خانه سازی. پس سهم بهداشت و درمان و صنعت و آموزش و کشاورزی چی؟ فقط مسکن؟؟؟
بطور قطع اگه دولت احمدی نژاد نبود کشور امروز اینهمه مشکل نداشت.
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۹:۴۰ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
بدبختانه اینجوری که بوش میاد باید چشم به راه یه احمدی نژادتر در 1400 باشیم.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۲:۱۹ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
1
19
یاد این جانباخته عدالت و آزادی و انسانیت گرامی باد و سپاس و تقدیر از شما به جهت این یادکرد جوانمردانه
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۲:۲۳ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
14
2
جنتلمن باشی ویا نباشی وقتی اجل سر برسه براش فرقی نمیکنه همه این بازی ها مال زمان حیاته .چون روح از بدن خارج بشه با هفت هزار سالگان سربه سری
پاسخ ها
ناشناس
| Netherlands |
۰۹:۱۳ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
مگه حالا مقاله گفته چون جنتلمن بود نباید می مرد؟!!!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۲:۲۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
29
0
از نظر علمی چیزی نبود...
پاسخ ها
زهرا
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۰:۰۹ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
آدم حسابی، داره میگه فعال حقوق بشر بود. به فکر فرودستان بود. برای عدالت اجتماعی تلاش می کرد. دغدغه ی جامعه رو داشت. داره میگه می خواستن بکشنش مثل رفقاش که خفه شون کردن اونوقت تو میگی از نظر علمی چیری نبود؟! وقتی این جر مطالب را می خونم میگم حیف آدمایی که بخوان برای دیگران زندگی شون رو صرف کنن.
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۰:۲۰ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
چه پاسخ کوبنده و باحالی دادید زهرا خانم. واقعن متوجه نشده. نویسنده داره به نقل از خودش می گه 21 سال پیش کم مونده بود بکشنش اون وقت این آقا یا خانم که جرأت نداره اسمش رو بذاره می گه از نظر علمی چیزی نبود. مگه این مقاله درباره ی جایگاه علمی شه که تازه اونم از لندن دکترا گرفته بود نه این بنگاهای مدرک فروشی ولی داره به جایگاه انسانیش اشاره می کنه. یعنی با این همه توضیح اینقد سخت بود که متوجه نشده؟؟؟؟
پرتو
France
۲۳:۴۱ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۶
0
22
روانش ارام.
ناشناس
United Arab Emirates
۰۰:۴۰ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
1
7
برای فهمیدن ایشان دیر نیست
کوروش
Iran (Islamic Republic of)
۰۱:۴۱ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
7
2
خدا رحمتش کنه
این همه استاد اقتصاد با سواد در دانشگاهها وجود دارند و عصرایران فقط دنبال سیاست بازی و پر کردن صفحات سایتشه.چرا با آنها مصاحبه نمیکنه؟
ناشناس
Germany
۰۴:۵۵ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
0
9
آفرین به وجدان و شرافتت آقای خدیر، که عملا ثابت کردی انسان دمکراتیک هستی.
این جمله خیلی ارزشمند است، با هر اختلافی ما اهل این جامعه هستیم از یک خانواده ایم با اختلاف نظرهای مختلف.
مخالف من دشمن من نیست بلکه برای اداره ی جامعه طوری دیگر می اندیشد.
برای پیشرفت جامعه مان باید بپذیریم که جامعه ی ایران چند صدایی است.
علی
Iran (Islamic Republic of)
۰۷:۵۰ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
0
8
خدایش بیامرزد نام نیکی از خودش باقی گذاشت
ایرانی آباد و آزاد
Iran (Islamic Republic of)
۰۸:۵۱ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
0
11
انسانی آزاده و صادق و متفکر و اندیشمند و مردمی...
خدا بیامرزدش
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۰۳ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
0
8
روحش شاد و حيف که فرهيختگان مي روند!
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۰۸ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
0
9
درود برشما. روحش شاد. از معدود چپهای وطنی بود. او براستی یک سوسیالیست ملی بود. او طرفدار برابری و آزادی و عدالت اجتماعی بود. او اقتصاد دان قابلی بود.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۳۷ - ۱۳۹۸/۱۲/۲۷
10
1
اگر هم بصورت طبیعی فوت می کرد می نوشتید سعید امامی نتوانست اما عزرائیل توانست
قیمت طلا، سکه و ارز امروز ۱۰ فروردین‌ماه ۱۴۰۳/ طلا به کانال جدید نزدیک شد سقوط اتوبوس به دره در آفریقای جنوبی با ۴۵ کشته زمین خواری ۳۰۰۰ میلیارد تومانی در گیلان؛ برکه چندهزارساله یک شبه مالک پیدا کرد! عصبانیت شدید امام جمعه شیراز: اگر نمی توانید مساجد نصیرالملک و وکیل را اداره کنید، به سبک خودم مدیریت کنم /فکر می کنید همه کاره هستید؟ نوزاد شیرخواره غزه‌ای که با مرگ دست و پنجه نرم می‌کند وزارت آموزش و پرورش یک اطلاعیه مهم داد نهایت خلاقیت هوش مصنوعی در طراحی پله های فانتزی (عکس) ب ام و E30 M3؛ یکی از جذاب ترین طراحی ها در صنعت خودرو (عکس) کشف میدان‌های مغناطیسی قدرتمند اطراف سیاهچاله کهکشان راه شیری طبیعت شفاف هوش مصنوعی (عکس) محاسبه جالب یک اقتصاددان درباره نرخ ارز در پایان سال ۱۴۰۳/ قاسمی: قیمت دلار چند درصد گران می‌شود؟ Ferrari 250 GTO ؛ چند تصویر خاص از گران ترین خودرو جهان کسب دو نقره و دو برنز بوکسورهای ایرانی در تورنمنت جاده ابریشم ایده های جالب برای پله های سنگی؛ کدامیک بهتر است؟ (عکس) آماده‌ترین هیکل هادی چوپان را ببینید (عکس)
وبگردی