آيا كودك شما هم از آمپول مي‌ترسد؟

- «يه بار ديگه شيطوني بكني بهت آمپول مي‌زنم!»، «يه بار ديگه از اين كارا بكني، آمپول‌زن رو صدا مي‌كنم!»

بله! اگر شما هم با جمله‌هاي تهديدآميزي مثل جمله‌هاي بالا بخواهيد فرزند حرف‌شنويي داشته باشيد، ندانسته و نخواسته، او را به ترسيدن از آمپول سوق داده‌ايد؛ غافل از آنكه كودك از بدو تولد براي مصونيت در برابر برخي بيماري‌ها و نيز براي درمان برخي ديگر ناگزير بايد مورد تزريق آمپول قرار بگيرد.

متأسفانه پيش از شناخت آمپول از طرف كودك، دردناكي آن از طرف بزرگ‌ترها به او القاء مي‌شود و به همين دليل وي تمام كوشش خود را مي‌كند تا از تزريق آمپول خلاصي يابد. گاه اين ترس چنان عمقي پيدا مي‌يابد كه كودك اجازه نمي‌دهد حتي پزشك نيز به معاينه او بپردازد. گريه و بي‌تابي و فرار كردن هم سلاح‌هاي كودك در چنين مواقعي به حساب مي‌آيند.

كودكاني مشاهده شده‌اند كه از ترس واكسيناسيون، يا از مدرسه فرار كرده‌اند يا اصلا حاضر نبوده‌اند قدم به محيط مدرسه بگذارند. اگر فرزند شما چنين رفتاري بروز مي‌دهد درنظر داشته باشيد كه در معرض خطري جدي قرار گرفته؛ چراكه او به‌دليل داشتن نقص احتمالي در برنامه دريافت واكسن، ممكن است به برخي بيماري‌هاي كشنده و سخت مبتلا شود؛ بيماري‌هايي كه تزريق به موقع واكسن مي‌توانست وي را در برابر آنها مصون نگه دارد.

در كشورهايي كه پديده مرگ و مير كودكان هنوز هم مشاهده مي‌شود، ترساندن كودك از آمپول بدترين تهديدي است كه مي‌تواند مورد استفاده قرار بگيرد. در سال‌هاي اخير ادعاهاي بي‌پايه برخي مبني بر مضر بودن تزريق واكسن نيز نه فقط بچه‌ها بلكه پدر و مادرها را هم نگران كرده است.

ترس احساسي است كه از نزديك شدن خطر پديد مي‌آيد و فرد را نسبت به فرار كردن متمايل مي‌سازد. هر چند فرار از روي ترس رفتاري است كه با هدف تأميني صورت مي‌گيرد، گاه اين عمل مي‌تواند موجب زيان شخص شود. چيزهاي ناشناخته معمولا منجر به بروز احساس ترس مي‌شوند و از همين رو ترس‌هاي دوره كودكي، بسته به سن كودك و مراحل رشد وي دستخوش تغيير هستند. علاوه بر تهديدهايي كه سرانجام منجر به هراس كودك از آمپول مي‌شود، در بيشتر موارد ترس از آمپول نتيجه كسب يك تجربه منفي به حساب مي‌آيد.

انجام تزريق به كودك بدون ارائه اطلاعات قبلي به وي در مورد نحوه و اهميت اين كار و نيز وارد كردن سوزن به بدنش به شكل غيرمنتظره و به همراه نوعي فريب دادن او، فارغ از نحوه تزريق يا تأثير محتواي سرنگ، منجر به ترس خواهد شد. اگر والدين به جاي توضيح ضرورت انجام تزريق، با جمله‌هايي مثل «فقط اين‌بار درد خواهد كرد» يا «اين‌بار قرار نيست درد كند» به آرام كردن فرزندشان بپردازند، ندانسته ابعاد وسيع‌تري به ترس كودك بخشيده‌اند.

كودك به والدين خود اعتماد دارد و وقتي توسط آنها با آمپول يا واكسن تهديد مي‌شود – پيش از كسب تجربه عملي در اين زمينه – ناخودآگاه ترس از اين كار نيز در وجودش شكل مي‌گيرد و اين هراس نه تنها او را در مقوله پيشگيري و مداوا با مشكل روبه‌رو خواهد كرد بلكه براي مراحل آتي زندگي‌اش نيز دردسرزا خواهد شد.

تعداد افراد بزرگسالي كه ديگران آنها را با صفت جسور مي‌شناسند ولي هراس از آمپول دست از سرشان برنداشته كم نيست. تزريق آمپول براي مداوا و تزريق واكسن براي جلوگيري از ابتلا به بيماري‌هاي حاد و تأمين يك زندگي سالم اهميت بسياري دارد. به همين دليل افراد در هر رده سني كه باشند بايستي به ترس از آمپول فائق آيند.

به‌رغم تلاش‌هاي مكرر، آمار كودكان واكسينه شده نقصان‌هاي موجود در اين عرصه را نشان مي‌دهد و همچنان كودكان بسياري به‌دليل ابتلا به بيماري‌هايي كه قابل درمان يا پيشگيري هستند جان خود را از دست مي‌دهند. بنابراين ضروري است عوامل ترس از تزريق را شناخت و به‌صورت علمي به مقابله با آنها پرداخت.

همهشری آنلاین