مرثیه‌ای به یاد داریوش مهرجویی ؛ سازها این‌بار برای باخون کوک شدند (+فیلم و موسیقی ساخته شده برای مهرجویی)

عصر ایران ؛ ساجده عرفانی و حسن ظهوری ــ در روز ۲۲ مهر ۱۴۰۲، فاجعه‌ای تلخ در خانه داریوش مهرجویی و همسرش وحیده محمدی‌فر رخ داد که باعث شوکه شدن جامعه فرهنگی ایران شد. مراسم خاکسپاری داریوش مهرجویی، یکی از بزرگ‌ترین فیلمسازان تاریخ سینمای ایران، در تالار وحدت برگزار شد. علی جعفری پویان، نوازنده ویولون، که در آن روز در این مراسم حاضر بود، به بیان احساسات خود پرداخت و از بی‌تفاوتی جامعه به این فاجعه اظهار تاسف کرد. او گفت: «فکر می‌کردم از چهارراه ولیعصر تا خود تالار خیابان بسته باشد، اما متعجب شدم که جامعه خیلی از این اتفاق بی‌خبر بود.»

گزارش را این‌جا ببینید

این صحبت‌ها در حالی بیان شد که هنوز پرونده قتل مهرجویی و همسرش باز است و ابهامات زیادی در مورد این حادثه وجود دارد. یک سال پس از این واقعه، تلخی این داغ به مرثیه‌ای تبدیل شده است که قرار است در روز تولد داریوش مهرجویی به او و خانواده‌اش تقدیم شود. این مرثیه نه تنها به یاد این کارگردان بزرگ است، بلکه به یاد خاطرات و آثار ماندگاری است که او برای سینمای ایران به ارمغان گذاشت.

مرثیه‌ای که برای داریوش مهرجویی ساخته شده، برگرفته از موسیقی کهن جهان است. این قطعه توسط علی جعفری پویان، نوازنده ویولون، پیشنهاد شد و احسان بیرقدار، آهنگساز معروف، بر اساس موومان دوم کنسرتو ویولون باخ آن را ساخته است. جعفری پویان درباره این قطعه گفت: «اسم این قطعه را گذاشتیم ‘با خون’، چرا که در آن هم به موضوع باخ و هم به حادثه‌ای که رخ داده اشاره داریم.»

این قطعه که بر اساس موسیقی کلاسیک ساخته شده، دارای تمی عاطفی و عمیق است. اگرچه قطعه‌ای با ریشه در تاریخ موسیقی کلاسیک است، اما آهنگسازان تلاش کرده‌اند تا آن را به موسیقی معاصر نزدیک کنند. برای این منظور از صداهای الکترونیک استفاده شده است که به ارکستر کمک می‌کند تا فضای خاصی را که سازندگان این اثر در نظر داشتند، به وجود آورد.

موسیقی را این‌جا بشنوید

احسان بیرقدار، آهنگساز این اثر، در گفت‌وگویی درباره این قطعه توضیح داد: «موسیقی در فیلم هامون برای من جایگاه ویژه‌ای داشت. همانطور که علی در صحبت‌هایش اشاره کرده، این قطعه به نوعی به یاد موسیقی فلسفی و عمیق فیلم هامون ساخته شده است. موسیقی این فیلم نقشی حیاتی داشت و ما سعی کردیم در این قطعه همان روح فلسفی را بازسازی کنیم.»

درباره موسیقی فیلم «هامون»، بیرقدار افزود: «در آن فیلم موسیقی چیزی بیشتر از یک مکمل بود؛ موسیقی نقش دانای کلی را ایفا می‌کرد که نظاره‌گر تمامی اتفاقات و پیچیدگی‌های داستان بود. این ویژگی در قطعه جدید نیز مد نظر قرار گرفته است.»

داریوش مهرجویی کارنامه‌ای درخشان در سینمای ایران دارد. او با فیلم «گاو» به شهرت رسید و بعدها با «هامون» تأثیر شگرفی بر نسل‌های مختلف ایرانی گذاشت. حالا، پس از مرگ او، ارکستری با اجرای این قطعه جدید، تلاش کرده است تا بخشی از میراث این کارگردان بزرگ را زنده نگه دارد.

قتل مهرجویی و همسرش شوک‌آور بود و در تمامی نقاط خانه خون پاشیده بود. همان خون، که به‌طور نمادین در این قطعه از نوای سازها جوشیده و در ارکستر به صدا در آمده است. این قطعه، که ترکیبی از سازهای ویولون و سنتور است، یادآور خاطراتی از فیلم‌های مهرجویی است که اکنون در قالب موسیقی به‌جا مانده است.

به‌ویژه صدای سنتور که در این قطعه استفاده شده، و علاقه داریوش مهرجویی به این ساز را به نمایش می‌گذارد. نوازندگی سنتور در این قطعه، همچون روحی از مهرجویی، به‌نوعی در کنار ویولون و دیگر سازهای ارکستر حضور دارد و به یاد او پرواز می‌کند.

این قطعه، که به یاد داریوش مهرجویی و تأثیرات او در سینمای ایران ساخته شده، نمادی از پیروزی‌ها، شکست‌ها، و رنج‌های این فیلمساز بزرگ است. اگرچه مهرجویی در دنیای فیزیکی حضور ندارد، اما با نواهای خونین این ارکستر، روح او هنوز در میان ما زنده است.

ترافیک سنگین در محور هراز؛ افزایش حجم تردد در مسیر جنوب به شمال

بیشتر بخوانید:

امیر خواجه‌فرد: پروژه قاهر در تایپ بدون سرنشین درحال انجام تست‌های پروازی است و در آینده مردم پرواز آن را خواهند دید (فیلم)

محمدجواد لاریجانی: موضع ایران در مورد سوریه عوض نشده است (فیلم)

داریوش مهرجویی؛ قتل فجیع کارگردان در خانه/ نشر مصاحبه با مقتول در روز قتل

پرونده قتل مهرجویی و همسرش به دادسرا برگشت / «احتمال وجود شخص یا چاقویی دیگر ...»

پای شخص دیگری در پرونده قتل داریوش مهرجویی مطرح است؟

تماشاخانه

ایران در پرتگاه بحران آب؛ یک نوسان اقلیمی کافی است تا همه‌چیز فروبریزد / اگر فقط ۴۰ درصد آب مصرف می‌شد ایران امروز تشنه نبود (فیلم)

دو دقیقه سینمای شاعرانه ؛ جمع اضداد (تماشا کنید)

فیلم های دیگر