با آغاز اجرای طرح اصلاح قیمت سوخت، اکنون انتقادات و حمایتها از این طرح، افزایش یافته. این در حالی است که پزشکیان میگوید: «درآمد ناشی از اجرای طرح اصلاح قیمت سوخت، به طور تمام و کمال و ۱۰۰ درصدی در راستای بهبود وضع معیشت مردم هزینه خواهد شد و طبیعتاً نباید ریالی از این طرح برای بخشهای دیگر دولت خرج شود یا اختصاص یابد.»
به گزارش فرارو، این که رئیس جمهور گفته میخواهد درآمد این طرح را به شکل تمام و کمال به شهروندان ایرانی اعطا کند پرسشهایی را ایجاد میکند که چگونه و اصلا این رقم چه میزان خواهد بود؟ مسعود دانشمند عضو اتاق بازرگانی و تحلیلگر و کارشناس حوزه اقتصاد در گفتگو با فرارو به بررسی این موضوعات پرداخته است:
مسعود دانشمند به فرارو گفت: «حرفهای آقای پزشکیان و سخنگوی دولت درباره این که هرچه از درآمدهای تغییر قیمت حاملهای انرژی کسب شود، در نهایت خرج مردم میشود را بارها شنیدهایم. بماند که این حرفها با چه ادبیات یا با چه منتی بر سر مردم مطرح میشود. دولت که نباید منت تصمیمات خود را سر ملت بگذارد.
جالب است که قبل از دولت چهاردهم در دولت احمدی نژاد هم این تصمیم گیریها و تصمیمات مشابه گرفته شده بود. تفاوت آن دوران با اکنون این است که احمدی نژاد ما به التفاوت افزایش قیمت سوخت را با ماهی ۴۵ تومانی بود که به همه مردم ایران میداد. در دوره آقای روحانی این ۴۵ تومان به طور کامل حذف شد، حالا دوباره آمدهایم سر خانه اول.»
وی افزود: «اکنون چطور قرار است درآمد را صرف معیشت مردم کنیم؟ اصلا آیا قرار است آن چیزی که مردم میخواهند را به مردم بدهیم یا آن چیزی که خودمان دلمان میخواهد؟ قبل از هرچیز باید مشخص شود، تفاوتی که این وسط ایجاد میشود چگونه محاسبه میشود و میزان آن چقدر است؟ آقایان صریح بگویند کجا و چگونه به فکر معیشت مردم هستند؟ خب اعداد و ارقامی را که میخواهند به واسطه آن به معیشت مردم کمک کنند، صریح بگویند و ما نیز از این موضوع حمایت میکنیم.»
این عضو اتاق بازرگانی در ادامه گفت: «از یک طرف گفته میشود ۸۰ درصد مردم در حال گذران زندگی با همین بنزین کوپنی هستند. اگر درست گفته باشند، میماند ۲۰ درصد. فرض کنید در کل مصرف روزانه این عدد ۲۰درصد چقدر میشود؟ روزی ۱۳۰ میلیون لیتر بنزین اعطا میشود که ۲۰ درصد این رقم میشود روزی ۲۶ میلیون لیتر. یعنی ۲۶ میلیون، ۲ هزار تومان. این دو عدد را در هم ضرب کنیم میشود ۵۲ میلیارد تومان، روزانه.
تمام دعوا سر همین ۵۲ میلیارد است. این ۵۲میلیارد تومان را اگر به ۸۰ میلیون نفر تقسیم کنیم، کمتر از ۲ هزار تومان میشود. یعنی کمتر از ۲ هزار تومان روزانه به مردم میرسد. این عدد در ماه میشود حدود ۶۰ هزار تومان. ۶۰ هزار تومان، چه چیزی را جبران میکند؟ قیمت گوشت را جبران میکند؟ قیمت آب و برقی را که افزایش یافته جبران میکند؟ قیمت حمل و نقل را جبران میکند؟ باید بحثهایی منطقیتر انجام داد.»
وی افزود: «مگر نه این که آب و برق گران شده و پول آن هم به خزانه دولت میرود؟ چرا آن جا گفته نمیشود ما به التفاوت افزایش قیمتها کجا میرود؟ چرا اینجا و درباره بنزین منت سر مردم میگذارید؟ شاید چون مسئولان بر اساس تجارب پیشین نگرانیهایی درباره عکس العمل مردم داشتند. مسئولان میگویند روزی ۱۰۰ میلیون لیتر بنزین تولید میکنند. مصرف ما روزی ۱۳۰ میلیون لیتر بشکه در روز است. ۲۰ میلیون لیتر هم که قاچاق داریم.
این عددها را که ما نمیگوییم. این اعداد را مسئولان و دست اندرکاران، مطرح میکنند. چرا جلوی قاچاق گرفته نمیشود که تولید ما با مصرف برابر شود؟ از طرف دیگر، نفت به شکل مجانی به پالایشگاه اعطا میشود و بعد تصمیم گرفته میشود بنزین گران شود چرا که چارهای وجود ندارد. اتفاقا میتوان چارهای هم ایجاد کرد. چاره این است که نفت را به قیمت همان ۷۰ درصد اوپک به پالایشگاه بدهیم و از پالایشگاه، بنزین را بر اساس همان قیمت تمام شده بخریم و اگر میخواهیم به مردم سوبسید بدهیم از اینجا به بعد این کار را انجام بدهیم.»
این کارشناس حوزه اقتصاد افزود: «اکنون اصلا مشخص نیست پالایشگاهها چقدر تولید میکنند. قاچاقی که میرود از کجا میرود؟ از کوپن سوخت من و شما که نمیرود. از پالایشگاهها یا مراکز نگهداری عمده سوخت میرود که اتفاقا دولتی هستند. میخواهید جلوی قاچاق را بگیرید؟ کافی است نفت را به قیمت افق خلیج فارس و اوپک به پالایشگاه بدهید و از پالایشگاه هم بنزین را بخرید.
فرض کنید بنزین پالایشگاه لیتری ۳۰ تومان باشد، این بنزین را میتوان با ۲۷ تومان سوبسید با قیمت ۳ تومان به مردم داد. پس با این روش اتفاقا برای دولت بسیار ارزانتر خواهد بود. اگر مسئولان به فکر تغییر رویه باشند راههای زیادی وجود دارد منتها بستگی دارد دلشان بخواهد یا نه. در حال حاضر حداقل ۸۰ میلیون دلار نفت مجانی به پالایشگاهها داده میشود. تمام گرفتاریها همین جا است. چرا مسئله از این طرف حل نمیشود و چرا با گران کردن قیمت حل میشود؟»