هند به عنوان سومین تولیدکننده بزرگ انرژی خورشیدی در جهان، در حال تجربهای «عصر طلایی» در استفاده از انرژی پاک است. با حمایت دولت و یارانههای دولتی، هند توانسته است به سرعت به جمع سه کشور بزرگ تولیدکننده انرژی خورشیدی پیوسته و ظرفیت قابل توجهی از انرژی خورشیدی را به شبکه انرژی خود اضافه کند. با این حال، این موفقیت بزرگ، مشکلات زیستمحیطی جدیدی را به همراه دارد که به بحران زبالههای خورشیدی تبدیل شدهاند. طبق گزارشهای جدید، هند تا سال ۲۰۴۷ میتواند بیش از ۱۲ میلیون تن زباله تولید کند که این امر ممکن است تهدیدی جدی برای محیط زیست و منابع طبیعی کشور باشد.
به گزارش تجارت نیوز ، در دهه اخیر، هند به طور قابل توجهی در استفاده از انرژی خورشیدی پیشرفت کرده است. با تشویقهای دولتی و اعطای یارانههای مناسب، بیش از ۲.۴ میلیون خانوار هندی به استفاده از پنلهای خورشیدی روی آوردهاند که منجر به تولید بیش از ۲۰ درصد از ظرفیت انرژی کشور از طریق خورشید شده است. این تحول نه تنها به کاهش وابستگی هند به سوختهای فسیلی، بلکه به کاهش آلایندهها و کاهش آلودگی هوا کمک کرده است.
با این حال، این رشد سریع در صنعت انرژی خورشیدی، مشکلاتی را نیز به همراه دارد. یکی از اصلیترین مشکلات، مدیریت ضایعات پنلهای خورشیدی است. در حال حاضر هند فاقد بودجه کافی و امکانات صنعتی لازم برای مدیریت صحیح این ضایعات است. طبق گزارشها، میزان ضایعات خورشیدی هند در سال ۲۰۲۳ به حدود ۱۱۰ هزار تن (معادل ۱۰۰ هزار تن) میرسد، اما پیشبینی میشود این رقم تا سال ۲۰۳۰ به ۶۶۱ هزار تن (معادل ۶۰۰ هزار تن) افزایش یابد و در نهایت تا سال ۲۰۴۷ به بیش از ۱۲ میلیون تن (معادل ۱۱ میلیون تن) برسد.
این حجم عظیم زبالههای خورشیدی میتواند تهدیدی جدی برای محیط زیست کشور باشد. این ضایعات معمولا شامل فلزات گرانبهایی مانند نقره و مس است که در صورت مدیریت نادرست، میتوانند به آلودگی آبهای زیرزمینی و در نهایت به زنجیره غذایی نفوذ کنند. در حال حاضر در هند، بازیافت پنلهای خورشیدی به طور غیررسمی و در مقیاس کوچکی انجام میشود که باعث از دست رفتن بسیاری از مواد گرانبها میشود.
برای مقابله با بحران زبالههای خورشیدی، هند نیازمند سرمایهگذاری کلان در زیرساختهای بازیافت است. طبق برآوردهای کارشناسان، برای مدیریت این زبالهها در آینده، هند به حدود ۳۰۰ مرکز بازیافت نیاز دارد که برای راهاندازی و فعالیت این مراکز، سرمایهگذاری ۴۷۸ میلیون دلاری در مدت ۲۰ سال ضروری است. علاوه بر این، این مراکز باید مجهز به فناوریهای پیشرفته بازیافت باشند که قادر به بازیابی فلزات گرانبهایی چون نقره و سیلیکون و همچنین بهبود بازده بازیافت پنلها باشند.
با وجود این بحران، بازیافت پنلهای خورشیدی میتواند یک فرصت اقتصادی عظیم برای هند باشد. از طریق بازیافت با فناوریهای پیشرفته، میتوان فلزات گرانبهایی مانند نقره و سیلیکون را از پنلهای قدیمی استخراج کرده و آنها را در تولید پنلهای جدید استفاده کرد. طبق پیشبینیها، این فرآیند میتواند ۳۸ درصد از مواد پنلها را بازیابی کرده و از انتشار حدود ۳۷ میلیون تن (معادل ۴۱ میلیون تن) کربن جلوگیری کند.
با این حال، برای موفقیت در این زمینه، هند باید طی دهه آینده به حرفهایسازی بخش بازیافت خود بپردازد و اطمینان حاصل کند که تولیدکنندگان انرژی خورشیدی در کل چرخه عمر محصولاتشان مسئولیتپذیر خواهند بود. این امر مستلزم همکاری نزدیک دولت، صنایع و بخش خصوصی است.
بحران زبالههای خورشیدی هند تنها به این کشور محدود نمیشود. آمریکا و چین نیز با رشد سریع صنعت انرژی خورشیدی خود، خود را برای حجم عظیمی از زبالهها آماده میکنند. اما واکنشهای نظارتی در این کشورها بسیار متفاوت است. در حالی که هند هنوز در مراحل ابتدایی حل این بحران قرار دارد، کشورهای دیگر در تلاشند تا از تجربیات هند استفاده کنند و راهکارهای مناسبتری برای بازیافت و مدیریت زبالههای خورشیدی ارائه دهند.
در حالی که هند به عنوان یکی از پیشروهای جهان در استفاده از انرژی خورشیدی شناخته میشود، باید با دقت به مدیریت زبالههای خورشیدی خود توجه کند تا این صنعت از لحاظ زیستمحیطی پایدار باقی بماند. مدیریت صحیح این زبالهها نه تنها میتواند به حفظ محیط زیست کمک کند بلکه فرصتی اقتصادی برای کشور ایجاد خواهد کرد که به توسعه صنعت بازیافت و کاهش آلایندگی کمک میکند.