خصوصی سازی در نیمه راه متوقف شد

به گفته مسئولان و فعالان بازار سرمایه و وزارت امور اقتصادی و دارایی و بر اساس شاخصهای بازار سرمایه، هم اکنون بازار سهام در وضعیت مناسبی قرار دارد، به نحویکه ورود هر نوع سهام جدیدی متعلق به شرکتهای اصل 44 در این بازار با استقبال مواجه خواهد شد، به عبارت دیگر با رشد بورس عطش بازار برای ورود سهام جدید شدت گرفت.

اجرای اصل 44 به عنوان یکی از برنامه های جدی دولت در بخش اقتصادی طی سالهای اخیر همواره مورد توجه بوده است، به نحوی که طی 5 سال گذشته سهام 340 شرکت دولتی به میزان 68 هزار میلیارد تومان به بخش خصوصی سازی واگذار شده که بخش عمده این واگذاری ها از طریق بورس بوده است.

واگذاری 524 شرکت

بر اساس برنامه ریزیهای انجام شده نیز قرار بود امسال بر اساس قانون بودجه و مصوبه هیئت وزیران سهام 524 شرکت دولتی به بخش غیر دولتی واگذار شود که 489 شرکت آن جزء شرکتهای گروه یک و 35 شرکت جزء شرکتهای گروه دو هستند.

البته مسئولان سازمان خصوصی همواره مطرح می کنند که واگذاری سهام شرکتها در نیمه اول سال به دلیل برگزاری مجامع شرکتها و غیره کند تر از نیمه دوم سال است و روند واگذاری ها در نیمه دوم سال شدت می گیرد.

نقش اصل 44

گرچه نمی توان نقش سازمان خصوصی سازی و واگذاری های اصل 44 را در رونق بورس نادیده گرفت، اما در عین حال اخیرا ابهامات و شبهاتی در برخی از واگذاری های این سازمان در بورس به دولتی ها و شبه دولتی و غیره و نحوه واگذاری برخی از سهام شرکتهای بزرگ مانند خودروسازی ها و عدم قطعی شدن آنها ایجاد شده است.

برخی از فعالان بازار سرمایه بر این اعتقادند که شاید دلیل توقف سهام اصل 44 در بورس همین شبهات و ابهامات باشد. بر اساس برنامه های قبلی اعلام شده سهام بیمه دانا و پالایشگاهها از جمله مهمترین سهام شرکتها برای عرضه در بورس بود که اولین آن (بیمه دانا) واگذار شد و عرضه بقیه همچنان در ابهام قرار دارد. البته واگذاری سهام بیمه دانا نیز با قیمتی نامتعارف در بازار سرمایه انجام شد.

آمادگی بورس

مسئولان بازار سرمایه در پاسخ به انتقاداتی که به توقف عرضه سهام شرکتهای اصل 44 صورت می گیرد، مطرح می کنند که بورس از آمادگی لازم برای واگذاری سهام برخوردار است و منتظر اعلام نظر سازمان خصوصی سازی است. در عین حال سازمان خصوصی سازی نیز که اخیرا با تغییرات و تحولاتی در بخش مدیریت مواجه شده روزه سکوت را در پیش گرفته و پاسخی به شبهات و مسائل مختلف نمی دهد.

فعالان بازار مطرح می کنند که هم اکنون با وجود تعادل در بازار سرمایه، عطش تقاضا برای سهام جدید، وجود شرکتهای مناسب برای عرضه و باقی ماندن تعداد زیادی از سهام شرکتهای مشمول خصوصی سازی دلیلی برای توقف عرضه سهام جدید در بازار سرمایه وجود ندارد، حتی آنها مطرح می کنند که برای نگهداشتن تعادل موجود در بازار سرمایه باید سهام شرکتهای جدید وارد بورس شود.

سید شمس الدین حسینی وزیر امور اقتصادی و دارایی در مورد وضعیت بازار سرمایه کشور گفت: شاخص کل بورس تهران از 12 هزار و 537 واحد در ابتدای سال به 18 هزار و 549 واحد در پایان شهریور ماه رسید یعنی با رشد 48 درصدی مواجه بوده که رشدی بی‌سابقه است.

وی افزود: ارزش بازار بورس تهران از 65 هزار میلیارد تومان در ابتدای سال به 87 هزار و 500 میلیارد تومان در پایان شهریور ماه رسیده که حکایت از 34 درصد رشد دارد.

حسینی حجم معاملات بازار سرمایه را 70 میلیارد خواند که نسبت به مدت مشابه 65 درصد رشد داشته است و افزود: ارزش معاملات بورس تهران به 12 هزار میلیارد تومان در شش ماه ابتدای امسال رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با رشد 115 درصدی مواجه شده است.

دلایل رونق بورس

گرچه دلایل رونق بازار سرمایه نیز در جای خود نیاز به تامل دارد. ایجاد کدهای جدید، افزایش سهامداران در بازار سرمایه، فعال شدن کدهای غیر فعال، رکود بازارهای موازی بازار سرمایه، افزایش اعتماد مردم به بازار سرمایه، اتخاذ سیاستهای درست و منطقی پولی نظیر کاهش نرخ سود سپرده ها، افزایش قیمت فلزات اساسی، کاهش واردات، اتخاذ سیاستهای تعرفه ای و گمرکی مناسب، حمایت مقامات و مسئولان از بازار سرمایه، سیاستهای اصل 44 و پذیرش سهام شرکتهای جدید در بورس و غیره از جمله این دلایل به شمار می رود.

حسن قالیباف اصل مدیرعامل شرکت بورس و اوراق بهادار در این خصوص مطرح کرد: سهام 2 پالایشگاه برای عرضه در بورس پذیرفته شده و بورس منتظر است که سهام آنها وثیقه شود تا امکان عرضه در بازار سرمایه فراهم گردد.

وی در پاسخ به این سئوال که آیا کندی عرضه ها در واکنش به انتقادها نسبت به نحوه واگذاری ها است، بیان کرد:‌ خیر. به هر حال پذیرش شرکتها در بورس یک فرآیند است و بر اساس دستورالعمل صورت می گیرد.
 
همچنین محمد شیخ معاون مالی، اقتصادی شرکت ملی مس با اشاره به اینکه هم اکنون بهترین زمان برای فروش سهام شرکتهای پالایشگاهی است، افزود: سازمان خصوصی سازی باید هر چه سریعتر زمینه ورود سهام شرکتهای مشمول اصل 44 به بورس را فراهم کند.