میراث فرهنگی: کرمانشاه یکی از مهمترین مقاصد گردشگری کشور است که بیستون، هشتمین اثر ثبت شده ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو در این شهر تاریخی واقع شدهاست. اما گردشگری کرمانشاه تنها به یک یا دو اثر ختم نمیشود و تمامی استان کرمانشاه مملو از آثار تاریخی است. با اینحال در بسیاری موارد هیچ تابلو راهنمایی برای هدایت گردشگران وجود ندارد و گردشگران در کرمانشاه گم میشوند.
کرمانشاه نهمین شهر پرجمعیت ایران است و امروز عنوان کلانشهر را با خود همراه کردهاست. این شهر دومین پایتخت ساسانیان بوده و به همین علت آثار تاریخی مهمی از جمله تاقبستان در این شهر واقع شدهاست. آثار تاریخی کرمانشاه به یک یا دو اثر ختم نمیشود و مجموعهای از آثار باستانی از پیش از تاریخ گرفته تا دورههای تاریخی و اسلامی و حتی معاصر، این شهر و استان را به یکی از قطبهای گردشگری کشور بدل کردهاست. با اینحال گردشگران همواره در کرمانشاه سرگردان بوده و بیشتر اوقات موفق به دیدن آثار تاریخی این استان نمیشوند.
بیستون شاید یکی از پرآوازهترین نامها در تاریخ و تمدن ایران باشد. کتیبهای از دوران هخامنشیان با نقش برجسته داریوش و شورشیانی که به اسارت وی درآمدهاند، سندی زنده از تاریخ 2500 ساله ایران است. این مجموعه عظیم تاریخی که شامل مجسمه هرکول، غار شکارچیان، نقشبرجستهای از دوره ساسانیان و صفویان، نقش برجسته و کتیبه بیستون، صفحه عظیم فرهاد تراش، کاروانسرا و کاخ خسرو میشود در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده و به عنوان مقصد گردشگری مورد توجه گردشگران داخلی و خارجی است. با این حال اگر گردشگری از شهر کرمانشاه به بیستون برود و نداند که این اثر در جاده همدان ـ تهران واقع شده بدون پرس و جو به بیستون نمیرسد.
میدان امام حسین کرمانشاه یکی از مهمترین میادن این شهر است. چندین مسیر دسترسی از جمله مسیر سنندج به کرمانشاه و تهران ـ همدان به کرمانشاه به این میدان میرسد. با این حال بهغیر از تابلویی که مسیر دسترسی به تاقبستان را نشان میدهد هیچ راهنمای دیگری برای دسترسی به دیگر آثار کرمانشاه از جمله اثر جهانی بیستون وجود ندارد.
اگر شما نقشه کرمانشاه را ندارید و از مرکز شهر قصد رفتن به بیستون را دارید، بهتر است که از عابران و کاسبان شهر پرس و جو کنید؛ چون برای دسترسی به این اثر جهانی هیچ راهنمایی گذاشته نشدهاست. پرس و جوها شما را به میدان امام خمینی که میدان خروجی شهر به طرف همدان و سپس تهران است میرساند. اگر شما ندانید که بیستون در مسیر تهران قرار گرفته، باید چند بار بدون نتیجه دور میدان امام خمینی بچرخید تا شاید تابلویی که مسیر بیستون را نشاندهد پیدا کنید؛ در آخر مجبورید از رانندگان تاکسی بین شهری که اولی اتوبان همدان ـ تهران ایستادهاند بپرسید و به محض آنکه وارد این اتوبان شده و 500 متر رانندگی میکنید به تابلوی "بیستون 29 کیلومتر" برمیخورید.
نه تنها در هیچجای دنیا که در ایران هم به آثار میراث جهانی تا این حد بیتوجهی نشدهاست. شما در سفر به تختجمشید، پاسارگاد، چغازنبیل و هفتتپه، میدان نقشجهان، گنبد سلطانیه و دیگر آثار میراث جهانی کشور با دهها تابلوی راهنما مواجه هستید که مسیر را به شما نشان میدهند تا از آن اثر بازدید کنید. اما در کرمانشاه اثری منحصربه فرد چون بیستون در 29 کیلومتری کرمانشاه واقع شده و هیچ تابلوی راهنمایی در داخل شهر برای دسترسی به آن وجود ندارد.
بیستون بیرون شهر کرمانشاه واقع شده اما تاقبستان در خوشآب و هواترین نقطه شهر واقع شده و یکی از مکانهای تفریحی کرمانشاه است. اگر شما کرمانشاهی نباشید و مثلا هتل شما در مرکز شهر واقع شده، بهتر است دوباره با پرس و جو شروع کنید و این سئوال عجیب را از کرمانشاهیها بپرسید که برای رفتن به تاقبستان از کدام طرف بروید؟!
پرس و جوها شما را به میدان امامحسین یا انتهای خیابان بهشتی میکشاند. در میدان امامحسین تابلوی دیده میشود که مسیر تاقبستان را نشان میدهد. اما همین و بس؛ دیگر در ادامه مسیر اثری از تابلوهای راهنما به طرف تاقبستان دیده نمیشود و باید باز هم با پرس و جو مسیر را یافت.
یکی از گردشگرانی که از تهران به کرمانشاه آمده بود از کمبود تابلوهای راهنمایی گله میکرد و میگفت که بیشاز یکساعت برای پیدا کردن بیستون و تاقبستان در داخل شهر وقت گذاشته و در آخر هم با پرس و جو این آثار را پیدا کردهاست.
آثاری چون بازار کرمانشاه، مسجد عمادوالدوله، تکیه بیگلربیگی، تکیه معاونالملک و بسیاری آثار دیگر شهر کرمانشاه هم فاقد مسیریابی درست شهری و تابلوهای راهنمایی هستند.
کرمانشاه استان بزرگی است که آثار زیادی دارد. سرابهای متعدد، طاقگرا، گوردخمههای هخامنشی، معبد کنگاور، مساجد تاریخی، امامزادهها و بقعهها، عمارتهای تاریخی و اسلامی و دهها اثر دیگر که فاقد تابلوهای راهنمایی برای کشف مسیر دسترسی هستند.
برای مثال اگر بزرگراه و جاده معروف کربلا را که به قصرشیرین و مرز خسروی ختم میشود، برای سفر انتخاب کنید، آثار مهمی را میتوانید ببینید؛ از جمله این آثار طاقگرا است که پس از پلیس راه دالاهو و نزدیک دوراهی روستای ریجاب واقع شده و یادگاری از عهد اشکانیان یا ساسانیان است. اگر محلی نباشید و محل این اثر را نداید، محال است که موفق به دیدن آن شوید. زیرا حتی گردشگران نمیدانند که این اثر پس از پلیس راه دالاهو واقع شده و بدون آنکه سئوالی کنند میروند. هیچ تابلویی که مسیر این اثر ساسانی را نشان دهد در جاده وجود ندارد و به همین علت کمتر گردشگری موفق به دیدن این جاذبه تاریخی استان شدهاست.
کرمانشاه سرشار از آثار تاریخی است و پتانسیل مهمی برای معرفی میراث فرهنگی به گردشگران محسوب میشود. پتانسیلی که بدون تابلوهای راهنمایی در میان جادهها و خیابانهای شهرها رها شدهاست.