احمدی‌نژاد منتقد مسكن‌مهر شد؟

دنیای اقتصاد نوشت: رييس‌جمهور روز گذشته در مراسم افتتاح 19 هزار واحد مسكوني‌مهر در استان همدان، ابتدا با استفاده از ادبياتي جديد و البته قابل‌تامل در تشريح ويژگي‌هاي نگفته از مسكن‌مهر، ذهن مسوولان اين پروژه‌ ملي و بيش از 2 ميليون متقاضي واحدهاي مسكوني‌مهر را تحت‌تاثير قرار داد و سپس با يادآوري وعده جذابي كه 12 تيرماه پارسال داده بود، براي بار دوم از قصد دولت براي واگذاري زمين به مردم خبر داد.

محمود احمدي‌نژاد سال گذشته از آمادگي دولت به تكه‌تكه‌ كردن زمين‌هاي ايران به قطعات 1000 متري و تقسيم آن به هر خانوار خبر داده بود؛ اما بعد از آن هيچ‌وقت چه او و چه مسوولان وزارت راه‌وشهرسازي از پيگيري عملياتي اين وعده و اينكه «آيا اصلا برنامه‌اي واقعي براي واگذاري زمين وجود دارد يا نه؟» سخن نگفتند.

اما ديروز رييس‌جمهور درحالي كه به گزارش‌هاي رسيده درباره نواقص مسكن‌مهر و ريزش گچ از يك برج در يكي از نقاط مسكن‌مهر اشاره كرد، از امكان تقسيم زمين‌هاي وسيع در كشور بين مردم براي مصارف خانه به شرط آبادكردن اين زمين‌ها نیز خبر داد.

آيا آنچه از گفته‌هاي روز گذشته رييس‌جمهور برداشت مي‌شود، نوعي نارضايتي از نتيجه سه‌‌سال تمركز همه توانايي‌هاي اقتصادي دولت در طرح «مسكن‌مهر» مي‌تواند باشد؟

در اين طرح صرف‌نظر از هزينه‌‌هايي كه براي تامين زمين و خدمات زيربنايي شد، در يك نمونه آشكار، فقط 40 هزار ميليارد تومان از منابع بانك مركزي در قالب خط‌اعتباري، صرف ساخت‌ اين واحدها شد. منابعي كه منتقدان اين طرح مي‌‌گويند: اگر به بخش توليد و صنعت كشور داده شده بود، بازدهي آن و اثرش بر رشد اقتصادي، به مراتب بيشتر بود.

حالا رييس‌جمهور در شرايطي كه بايد در پايان دولت با افتتاح‌هاي اين واحدها، از اثرات مثبت طرح مسكن‌مهر و اميد به خريداران اين واحدها بابت كيفيت تمام‌وكمال واحدها بگويد، روز گذشته ساخت‌وسازهاي مسكن‌مهر را به عنوان طرح ضربتي و فوري براي تسكين درد بازار مسكن، توصيف كرد. البته اين وصف حال مسكن‌مهر تاكنون چندين بار از زبان رييس‌جمهور مطرح شده؛ اما ديروز او بيشتر از اين را هم گفت و مسكن‌مهر را مقدمه اجراي طرح‌هاي «شايسته‌تر» در كشور عنوان كرد.

رييس‌جمهور همچنين با طرح این پرسش که «چرا همه باید در آپارتمان زندگی کنند و اصلا مگر آپارتمان جای زندگی است؟» گفت:‌ آپارتمان جای زندگی موقتی و اضطراری است.

مسكن‌موقتي، يعني سازه آماده تخريب

«دنياي‌اقتصاد» بازتاب آنچه رييس‌جمهور ديروز درباره مسكن‌مهر مطرح کرد را در گفت‌وگو با يك مقام سابق وزارت مسكن و عضو كنوني گروه جغرافيا و برنامه‌ريزي شهري دانشگاه تربيت مدرس، مورد بررسي قرار داد.

ابوالفضل مشكيني در پاسخ به اينكه «چرا رييس‌جمهور در دوره بهره‌برداري از پروژه‌هاي مسكن‌مهر با ادبياتي نه چندان امیدوارکننده درباره اين واحدها سخن مي‌گويد؟» گفت: آقاي احمدي‌نژاد در حالي نگاه موقتي به مسكن‌مهر دارد كه مسكن يك كالاي بادوام محسوب مي‌شود و حداقل عمر 100 ساله براي آن پيش‌بيني مي‌شود. مسكن موقتي معمولا در زمان بحران مثلا زمان جنگ يا زلزله ساخته مي‌شود. البته هر چقدر هم خوش‌بينانه به مسكن‌مهر نگاه كنيم، كيفيت مسكن‌مهر با توجه به قيمت آن از واحدهاي مسكوني معمولي پايين‌تر است؛ اما باز هم اين واقعيت نبايد به مسكن‌موقتي تعبير شود. مسكن‌موقتي يعني جايي كه بايد بعد از مدتي تخريب شود.

عضو هيات علمي دانشگاه تربيت مدرس در ادامه تاكيد كرد: نمي‌شود گلايه رييس‌جمهور به زندگي در آپارتمان‌نشيني را به انتقاد مستقيم ايشان از مسكن‌مهر ربط داد. آقاي احمدي‌نژاد از همان ابتداي شروع ساخت مسكن‌مهر در سال87 مخالف احداث ساختمان‌هاي بلندمرتبه در اين پروژه بودند و نظرشان بر ويلاسازي بود که البته این توقع رییس‌جمهور رعایت نشد، جز در مناطقی معدود.

مشكيني درباره تاكيد دوباره رييس‌جمهور بر اختصاص زمين به خانوارها به‌رغم برخورد انفعالي دولتي‌ها در مواجهه با تاكيد اول كه پارسال مطرح شد، گفت: من اعتقاد دارم اگر مساحت مراتع كشور را كنار بگذاريم، يك عدد و رقمي از متراژ زمين‌هاي باقيمانده، به دست مي‌آيد كه نشان مي‌دهد هرگز به هر خانوار يك قطعه 1000 متري نخواهد رسيد.

وي افزود: 4 درصد جمعيت كشور در شمال كشور زندگي مي‌كنند؛ در حالي كه 80 درصد جنگل‌هاي كشور در آنجا قرار دارد. از طرف ديگر 17 درصد مساحت كشور كوير است كه كمتر از يك درصد مردم در اين نقطه ساكن هستند. با اين حساب اگر زمين‌هاي شمال بين شمالي‌ها و زمين‌هاي كويري بين اهالي اين منطقه تقسيم شود، چگونه ممكن است عدالت مدنظر دولت در اختصاص زمين‌ مرغوب به همه خانوارها رعايت شود؟ بنابراين امكان تقسيم زمين براي طرح مدنظر رييس‌جمهور مبني بر ساخت خانه‌باغ، در كل كشور و براي همه خانوارها اصلا وجود ندارد.