بـاز همـ روزِ معلّـمـ . بـاز همـ نشریـات ، مدارس و دانشگاههـا ، برنامههـای صداوسیـما ، سخنرانان ، همهوهمه شدهاَند مبلّغِ اندیشههای «استادشهید مرتضیمطهـری» . سالهاست که استادمطهـری شده تبیینگرِ آرمـانهای ما . و در اینهمه سال ، صدای بـاِصطلـاحْ مبلّغانِ ایشان ، از خود او بلندتر بوده . همانهایی که استادمطهـری را نه راهبری که راه را نشان میدهد ، و نه استادی که باید از او آموخت ، که صرفـاً تأیید کنندهی آنچه دلخواهشان است ، دیدند . استادمطهـری آنچه را لـازمـ بود ، با آثارش بیان کرد . امـا این مبلّغینِ اویـند که نمیگذارند صدایش به همهگان برسد .حتـی اگر این دوستـانْ مقصّـر همـ نباشند ، قطعاً قاصـراَند . شاید عمدهْخطایی که دربارهی استادمطهـری رُخ داد ، در وهلهی اوّل ایجـادِ هالهای از تقدّس به گردِ افکارِ ایشان و بعد همـ پیوند زدنِ افکارِ ایشان به عملکردِ سیاسیون بود . از اینجاست که تذکّر دو نکته ضروری مینماید :
1
. حسابِ «اندیشه» ، از «اندیشْمند» جداست . اندیشه از تحلیلِ عقلـانی برمیخیـزد ، و عقل همـ ناگزیر از خطاست . از اینجاست که حیاتِ هـر اندیشهای به نقد و بررسیاَش گره خورده . پس هیچ تفکّـری را نباید مقدّس کرد . بنابراین - اگر خود را شاگرد و دوستدارِ استادمطهـری میدانیمـ - لـازمـ است آموزههـایش را از فضـای "دور شو و کور شو" بیرون بیـاوریمـ . او با علّـامه طباطبایی چنین نکرد ، مـا نیز با او چنین نکنیمـ .
2. هـر حزب و جناح و گرایشِ سیاسی ، نظراتی در بابِ سیاست ، فرهنگ و اقتصاد دارد که تعیینکنندهی خطّـِ مَشـیِ آن است . حال ، این خطّـِ مَشـیْ ممکن است به نتیجهی مطلوبی نرسـد . در صورتِ هزینهکردنِ آموزههای مطهـری به پـای این سیاستها ، آیا اشتباهاتِ سیاسیون به پای او نوشته نمیشود ؟ و آیا بهانه به دستِ مخالفینِ مُغرِض ندادهایمـ ؟ در این صورت ، آیا میتوانیمـ پاسخگو باشیـمـ ؟
کوتاهسخن اینکه : مطهـری ، بیش از وکیلمدافع ، مبلّغ و بیش از مبلّغ ، رهـرو میطلبد . برای ادامهی راهاَش نیز ، باید از از آنجا که او افتاد ، برخیزیمـ . امّا ، ما نه راهاَش را ادامه دادیمـ ، و نه مبلّغین خوبی برایش بودیمـ ، بلکه فقط – به نامـِ تبلیغْ - از او بد دفاع کردیمـ .
________________________________________
پـ . ن :
منظورمـ از نقدِ اندیشههای استادمطهـری این نبود که مثلن آدمـِ بیسوادی چون من ، اندیشمندِ بزرگی چون او را نقد کند . گرچه هرکس میتواند نظرِ خود را راجعبه افکارِ ایشان داشته باشد ؛ اما همهی حرفاَمـ اینست که اگر متخصصین و صاحبنظران ، دست به چنین کاری زدند ، برایشان برچسبِ سیاسی دست و پا نکنیمـ .