ناگفته‌های صنعت نرم‌افزار ایران

رئیس کمیسیون نرم‌افزار نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران گفت: احساس غالب در کشور به عنوان مانع پیوستن به کپی‌رایت، این است که ما در صنعت نرم‌افزار چیز زیادی برای ارائه نداریم، در صورتی که این‌طور نیست.

شاهین طبری در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: کشور ما قانون کپی‌رایت دارد، البته ممکن است مشکل کندی در این قانون مطرح شود، اما برای مثال اگر کسی نرم‌افزار یک شرکت نرم‌افزاری را کپی کند می‌توان به دادگاه شکایت کرد؛ درصورتی که اگر یک شرکت مثلا عراقی نرم‌افزار ما را کپی ‌کند، ما نمی‌توانیم معترض شویم، همان‌طور که ما نرم‌افزار مایکروسافت را کپی می‌کنیم و مایکروسافت نمی‌تواند از ما شکایت کند، چون ما جزو تعهد جهانی این موضوع نیستیم و به همین دلیل نرم‌افزارهای ما امنیت ندارد.

وی با تاکید بر تفکری که در ایران مانع از پیوستن به کپی‌رایت جهانی است افزود: احساس قانون‌گذار و غالب در کشور این است که ما در نرم‌افزار، هنر و صنعت سرگرمی مانند فیلم و موزیک که شامل کپی رایت می‌شوند، چیز زیادی برای ارائه نداریم و یا همه تصور می‌کنند همین ویندوزی که ارائه می‌شود چندین میلیون دلار است و ارزش ندارد که ما بخواهیم به بازار جهانی بپیوندیم، در صورتی که واقعا این‌طور نیست.

رئیس کمیسیون نرم افزار سازمان نصر استان تهران به این اشتباه رایج که باید برای ویندوز چندین میلیون دلار به مایکروسافت بدهیم اشاره و بیان کرد: کشورها در آستانه پیوستن به بازار جهانی با شرکت‌های نرم‌افزاری مذاکره می‌کنند و با برقراری تفاهم‌، امتیازاتی را در بازار می‌گیرند، همچنین نسبت به وضعیت گذشته، درخواست چشم‌پوشی دارند. برای آینده هم این موضوع قابل برنامه‌ریزی است و با آموزش‌هایی از جمله اینکه چه نرم‌افزاری به چه شکلی استفاده شود که کمترین هزینه را داشته باشد، این مساله حل‌شدنی است.

طبری با اشاره به تحریم‌های موجود علیه ایران تصریح کرد: عمده مشکلات ما در حال حاضر این است که فروش به ایران به دلیل تحریم‌های سیستم‌های بانکی مشکل دارد و همان‌طور که نمی‌توانیم تجهیزات نرم‌افزاری را بخریم و یا ورود سخت‌افزار دچار مشکل است، به تناسب آن خرید نرم‌افزار نیز دچار مشکل است و شرکت‌های خارجی پول ایران را قبول نمی‌کنند.

وی با بیان اینکه در برخی حوزه‌ها شانس جدی داریم و در برخی دیگر حداقل برای شروع شانسی نداریم، افزود: الگوی جالبی از بلغارستان وجود دارد که در یک برهه زمانی شرایطی مشابه ایران داشته و از بازار جهانی منفصل بود و بعد از مدتی به بازار متصل شد. در تاثیرات اولیه، شرکت‌های خوب توسط شرکت‌های بزرگ خریداری و به پایگاه محلی آنها با کارکنان موجود تبدیل می‌شوند؛ در ایران نیز خیلی‌ها نگران این تهدید هستند.

رئیس کمیسیون نرم افزار سازمان نصر استان تهران با اشاره به مشکلات ورود به حوزه نرم‌افزار جهانی اظهار کرد: در شروع کار اگر بخواهیم به فرض یک نرم‌افزار بانکی صادر کنیم، باید توجه داشته باشیم میلیاردها دلار برای نرم‌افزارهای بانکی در شرکت‌ها و بانک‌های مختلف اروپایی و آمریکایی هزینه شده، نرم‌افزارهای گران‌قیمتی که به تعداد زیادی فروخته شده است و ما اگر بخواهیم به این بازار وارد شویم، به دو دلیل اینکه برند آنها را نداریم و همچنین تجربه، تحقیقات و سرمایه‌گذاری آنها را نداشتیم، دشوار است.

طبری در ادامه با بیان اینکه می‌توان به صورت هوشمند به فرصت‌های موجود نگاه کرد، گفت: ما می‌توانیم از فضاهای محدودتر مثلا در حوزه بازی‌ها، سلامت و سایر خدمات شروع کنیم؛ جوانان ما می‌توانند با تاسیس شرکت‌ها و با استفاده از ابتکاری که دارند، بازی درست کرده، برای خود یک پایگاه کاربری ایجاد و شروع به فروش کنند. آنها لازم نیست از نرم‌افزارهای میلیون دلاری و چندصد هزار دلاری شروع کنند، بلکه می‌توانند از نرم‌افزارهای کوچکتر شروع و به بازار جهانی فکر کنند.

وی به شرایط ورود به بازار نرم‌افزار اشاره و بیان کرد: در حال حاضر که بازار باز شده، شرکت‌ها فقط به بازار منطقه و فارسی‌زبان فکر می‌کنند، در حالی که ما کم‌کم باید دریابیم که دنیا هفت میلیارد نفر است و محدود به 400 میلیون جمعیت ایران و کشورهای اطراف ایران نیست؛ بنابراین شما می‌توانید به جای اینکه یک نرم‌افزار چندین هزار دلاری بفروشید، یک نرم‌افزار یک دلاری را به چندین میلیون نفر بفروشید.

رئیس کمیسیون نرم افزار سازمان نصر استان تهران افزود: البته در بازار جهانی مدل‌های مختلف تجارتی وجود دارد، مثلا خیلی از بازی‌ها یا نرم‌افزارها رایگان است، اما در بخش‌هایی از این نرم‌افزارها برای فروش پیش‌بینی‌هایی شده و امتیازات و امکاناتی قرار داده شده که می‌تواند برای صاحبانش ایجاد درآمد کند.

طبری با بیان اینکه ما نیز مثل هر کشور دیگری، حجم قابل توجهی تولید نرم‌افزار و تا حدی نیز واردات داریم، افزود: اگر به این توجه داشته باشیم که ارزش پول کشور ما پایین است، اما تعداد دانش‌آموختگان ما بسیار بالاست، جمع این دو نشان می‌دهد کارهای فکری مثل تولید نرم‌افزار در ایران ارزش صادرات دارد.

وی ادامه داد: اینکه شما بتوانید یک نرم‌افزار را تولید و صادر کنید، با توجه به اینکه دلاری که وارد ایران می‌شود ارزش بالایی دارد و میزان پرداختی شما نسبتا مناسب است، حداقل روی کاغذ نشان می‌دهد که اگر ما به مقوله نرم‌افزار بپردازیم و زیرساخت و شرایط مناسب را برای شرکت‌های نرم‌افزاری فراهم کنیم، می‌توانیم در مقوله صادرات و بهره‌وری داخلی که به منزله رشد و بلوغ است و نیز در بازار جهانی و بین‌المللی ارزش‌آفرینی و ارز‌آوری کنیم.

طبری با تاکید بر برنامه‌ریزی در مقوله نرم‌افزار گفت: اگر برنامه‌ریزی داشته باشیم، با این فرصت فوق‌العاده در کنار سرمایه‌گذاری شرکت‌های خارجی، برند و تولید محصولات داخلی خواهیم داشت، در غیر این صورت شرکت و جریانی دلش برای ما نمی‌سوزد که بخواهد در ایران شرایط پیشرفت را ایجاد کند، اتفاقی که می‌افتد این است که شرکت‌های خارجی می‌آیند و شرکت‌های خوب را می‌خرند و به پایگاه خود تبدیل می‌کنند و ما هم به کارمندهای شرکت‌های خیلی بزرگ چندملیتی تبدیل می‌شویم و به هیچ برند ایرانی و موقعیت محلی بها داده نمی‌شود.