آفتاب يزد: اين هم نامه « بلر» است؟!‌

«اين هم نامه بلر است؟!‌» عنوان سرمقاله‌ روزنامه آفتاب يزد است كه در آن مي‌خوانيد؛ رئيس دفتر احمدي‌نژاد پس از دستور رهبري براي لغو حكم قبلي او - انتصاب به معاونت اولي رئيس جمهور - ترجيح داده بود سكوت پيشه سازد. زيرا مقاومت احمدي‌نژاد در برابر همه مخالفان اعم از مراجع تقليد، نمايندگان مجلس و گروه‌هاي ديگري از اصولگرايان را كافي مي‌دانست.

مشايي در آن ايام به خوبي آگاه بود كه بدون دفاع او از خود نيز، حتي دستور رهبري براي لغو حكم او بلافاصله اجرا نخواهد شد. اما اكنون به نظر مي‌رسد با گذشت حدود يك ماه، نوبت به مشايي رسيده تا ابراز لطف رئيس خويش را پاس بدارد و بخشي از مخالفت‌ها با خويش را نيز به نحوي پاسخ بگويد. البته او توان حمله مستقيم به مخالفان اصلي و با نفوذ خود را ندارد، حمله به نمايندگان مجلس هم در شرايط فعلي به مصلحت نيست زيرا مي‌تواند شرايط نه چندان مساعد نسبت به وزراي پيشنهادي را نامساعدتر كند. پس ظاهراً راهي وجود ندارد جز آنكه بار ديگر پرونده‌اي كه با بسياري از جعليات براي اصلاح طلبان درست شده، بازگشايي شود تا در مقابل تحقيرهاي يكي دو ماه گذشته، نوعي قدرت نمايي صورت گيرد.

اظهارات اخير مشايي را مي‌توان از اين زاويه مورد ارزيابي قرار داد. به هر حال در شرايط فعلي، تنها صحبت عليه رفسنجاني، خاتمي، كروبي و ميرحسين امكان انتشار در برخي رسانه‌ها را مي‌يابد و اگر كسي مي‌خواهد سخن او، پاس داشته شود حتما بايستي به «انقلاب مخملي» هم گريزي بزند.

بر همين اساس، نيازي نيست كه كسي در مقام پاسخگويي برآيد چون مجموعه اين سخنان نيز بيش از سخن ساير «صاحب‌ تريبون‌ها» عليه دولت‌هاي گذشته مقبوليتي نخواهد يافت. در خصوص انقلاب مخملي هم وضعيت به گونه‌اي است كه روزنامه اصلي مدعي دست داشتن اصلاح‌طلبان در اين انقلاب نوظهور- و فاقد زمينه در ايران- آنقدر در گسترش حوزه انقلابيون مخملي اصرار داشته كه حتي يك‌بار مشايي را نيز در زمره اين انقلابيون قرار داده است. پس همان بهتر كه از كنار بخش‌هاي عمده سخنان اين دوست، همكار و منسوب احمدي نژاد عبور شود. اما در ميان سخنان او نكته‌اي وجود دارد كه نمي‌توان آن را ناديده گرفت. مشايي گفته است: «در مورد مراسم تنفيذ، همه كشورهاي اروپايي به وزارت خارجه پيام فرستادند كه در مراسم شركت مي‌كنيم فقط خواهش مي‌كنيم آقاي رئيس جمهور كه صحبت مي‌كنند ملاحظه ما را نيز بكنند.» البته اين سخن قدري عجيب به نظر مي‌رسد. زيرا اگر آنچه كه مشايي اعلام كرده، موضع متحد كشورهاي اروپايي بود آنها مي‌توانستند توسط سفير كشور سوئد به عنوان رئيس دوره‌اي اتحاديه اروپا، پيام خود را برسانند؛ همان‌طور كه در ماه‌هاي اخير، مواضع متحد و ادعاهاي هماهنگ آنها عليه روند انتخابات، به همين نحو ابلاغ گرديده است.

اما به فرض كه سخن مشايي، ناشي از يك اطلاع دقيق باشد بهتر است دولت مقتدر احمدي‌نژاد،‌ يقه اروپايي‌ها را بگيرد و از آنها توضيح بخواهد كه«چرا پيام‌هاي غيردوستانه و بعضاً تهديدآميز خود را به صورت علني مي‌فرستيد اما براي ابراز دوستي، پيام محرمانه مخابره مي‌كنيد؟» مشايي لابد به ياد مي‌آورد كه روز پانزدهم فروردين ماه 86، روزنامه كيهان اظهارات تهديد آميز و ضرب‌الاجل 48 ساعته توني بلر براي آزادي 15 ملوان متجاوز انگليسي را منعكس نمود و چند ساعت بعد از آن، احمدي نژاد در گفتگويي كه مستقيماً توسط شبكه‌هاي مختلف راديو تلويزيوني مخابره مي‌شد حكم آزادي ملوانان را صادر كرد. اين روند تحقيرآميز،‌ دوسال موجب آزار ذهني بسياري از غيرتمندان ايراني بود تا آنكه در خرداد 88، احمدي نژاد در يك گفتگوي تلويزيوني، اعلام كرد: «بلر كتباً نامه نوشت، عذرخواهي كرد و تعهد داد كه اين حوادث تكرار نشود. پس از آن، ايران حكم آزادي ملوانان را صادر كرد.» البته از 15 فروردين 86 كه تهديدهاي بلر در روزنامه‌ حامي احمدي نژاد منعكس شد تا نيمه خرداد 88 كه خبر عذرخواهي كتبي بلر توسط احمدي نژاد مطرح گرديد، هيچ كس نامه را نديده بود و پس از آن هم تنها نامه‌اي از سفارت انگليس در تهران منعكس شد كه حتي اطلاق نام عذرخواهي بر آن توسط سفارت انگليس - چه رسد به توني بلر -چندان آسان نبود.

اكنون در حالي كه هر روز تهديدهاي علني مقامات اروپايي و ادعاهاي واضح آنها عليه انتخابات 22 خرداد و منتخب آن در رسانه‌هاي عمومي منعكس مي‌شود، رئيس دفتر احمدي‌نژاد از پيام همراه با التماس اروپايي‌ها براي شركت در جلسه تنفيذ خبر مي‌دهد كه البته ظاهرا پيامي محرمانه بوده و جز در سخنراني مشايي در جاي ديگري منعكس نشده است.

اظهارات اخير مشايي، نكته مهم ديگري را نيز به ذهن مي‌آورد و هر كس حق دارد از دولت مدعي شفافيت با مردم سوال كند «توقع دولت‌هاي اروپايي براي رعايت حال آنها توسط رئيس دولت ايران چه بوده و آيا اين تقاضا اجابت شده است يا نه؟» البته اگر استحكام اين سخن نيز به اندازه ادعاي «عذرخواهي كتبي بلر» باشد نيازي به توضيح بيشتر در مورد آن نيست اما اگر واقعا اروپايي‌ها در تريبون‌هاي علني، پرمدعايي مي‌كنند و در خفا پيام هاي التماس آميز ارسال مي‌كنند دولت حق ندارد بيش از اين اجازه تحقير نام ايران را به آن مدعيان پرسر و صدا اما كم‌جرئت بدهد. مشايي و مقام مافوق او كه در برابر نيروهاي داخلي با اقتدار فراوان سخن‌ مي‌گويند موظفند يك بار براي هميشه، پرونده قلدربازي‌هاي روزانه و التماس‌هاي شبانه اروپايي‌ها - اگر واقعا وجود دارد- را ببندند.

بهترين راه براي بستن اين پرونده نيز آن است كه ضمن افشاي دقيق «پيام‌هاي التماس آميز اخير» متن نامه عذرخواهي بلر را نيز براي اطلاع عموم انتشار دهند. تعدادي از خبرگزاري‌هاي حامي و شيفته دولت كه در روزهاي اخير علاقمندي خود به انتشار اعترافات اصلاح‌طلبان زنداني را به نمايش گذاشته‌اند، مي‌توانند در انتشار عذرخواهي‌هاي همراه با اعتراف اروپايي‌ها پيشقدم شوند.

كيهان: پرده ها افتاد !

«پرده ها افتاد!» عنوان يادداشت روز روزنامه كيهان به قلم حميد اميدي است كه در آن مي‌خوانيد؛

1- ديروز چهارمين جلسه دادگاه رسيدگي به اتهامات متهمان اغتشاشات اخير كشور در حالي برگزار شد كه عده اي از عوامل اصلي و جريان ساز اين ماجرا، پاي ميز محاكمه حاضر شدند. اعترافات متهماني چون حجاريان، امين زاده و رمضان زاده به وضوح بر تحليل هايي كه سرشاخه هاي اصلي آشوبهاي خياباني پس از انتخابات را بيرون از مرزهاي كشور جستجو مي كرد و آرايش آشوب ها و روشهاي آشوبگران را مطابق مختصات انقلاب هاي مخملي مي شمرد، صحه گذاشت. سعيد حجاريان-عضو شوراي مركزي حزب مشاركت- كه همگي وي را تئوريسين جبهه اصلاحات مي خوانند، در بخشي از اعترافات خود به اين موضوع تصريح مي كند:«قرار بود از تجارب بنياد سوروس در جهت انقلاب رنگي استفاده كنيم.»

2- شايد قصه انقلاب مخملي به ماجراهاي پس از انتخابات محدود نشود و عقبه آن به 10 سال پيش برگردد؛ 18 تير 1378و اغتشاشاتي كه آن روزها جامعه را دچار التهاب كرد.

روزهاي نخستين سال 78 بود كه نتانياهو، نخست وزير وقت رژيم صهيونيستي خواستار اجراي پروژه «انفجار از درون» در ساختار حكومتي و نظام جمهوري اسلامي شد و تاكيد كرد؛ بايد با ايران همان كاري را كرد كه در شوروي سابق اتفاق افتاد. برخي از مدعيان اصلاح طلبي نيز همان روزها با مصاحبه و درج مقاله در روزنامه هاي زنجيره اي سعي داشتند كشور را با شوروي سابق مقايسه كرده و شرايط هر دو را يكسان نشان دهند تا جايي كه خاتمي را نيز گورباچف ايران خواندند. غافل از آنكه نه شورش هاي تير78 و نه آشوبهاي تير 88 هيچكدام راه به جايي نبرد و نتوانست در پيكره صلابت مردم و نظام، كوچكترين روزنه اي باز كند.

جايگاه انقلاب الهي و اسلامي ايران با حكومت الحادي و سوسياليستي شوروي و همينطور نظامهاي حاكم بر كشورهاي آسياي ميانه از قبيل گرجستان و اوكراين، تفاوت هاي ماهوي و عميق دارد. نظام و حكومت اسلامي ريشه در باورهاي ديني مردم داشته و مردم آن را متعلق به خود مي دانند. پايگاه مردمي حاكميت طي 30 سال انقلاب اسلامي آنچنان استوار شده كه بادهاي مسمومي چون انقلاب رنگي و موج سبز نمي تواند آن را متزلزل سازد.
اما در طول دهه گذشته، چه در زمانه اي كه قدرت دست اصلاح طلبان بود و چه طي سالهايي كه بيرون گود نقشه ورود و نفوذ در بدنه حاكميت را مي كشيدند، امثال همين هايي كه امروز در پيشگاه عدالت و ملت لب به اعتراف گشوده و طلب حلاليت مي كنند!! با قلم هاي زهرآگين خود و آمد و شدهايي كه در خلال آن ماموريت هاي جديد تعريف مي شد، سعي داشتند تا مقدمات بروز يك ناآرامي ديگر كه -به زعم خود- كارساز باشد را فراهم كنند. به همين منظور انتخابات رياست جمهوري را نشانه رفتند و با رمز «تقلب» آشوبهاي خياباني را كه ظاهر آن اعتراض به نتايج انتخابات و هدف نهايي آن براي برنامه ريزان اصلي، ضديت با نظام و حاكميت ديني بود، به راه انداختند.

3- شايد تا قبل از اعلام نتايج انتخابات رياست جمهوري دهم كمتر كسي باور مي كرد كه رقيب شكست خورده انتخابات-موسوي- معبري براي قشون كشي و تهاجم كساني شود كه قصد براندازي نظام را دارند. اما حوادث بعدي و بيانيه ها و موضع گيري ها و هواداري سلطنت طلب ها و منافقين و دشمنان تابلودار نظام، پرده ها را كنار زد و نقابها را از چهره ها فرو افكند. معلوم شد تبليغات انتخاباتي و حتي مناظرات تلويزيوني كه تبديل به محاكمه دولت نهم شده بود، نه براي اثبات خود بلكه مقدمه اي براي آشوبهاي بعدي بوده است. با تاكيد و اصرار بر «دروغگو» خواندن رقيب و تكرار مدام آن كوشيدند اتهام «تقلب» را باورپذير كنند!

شايد در نگاه اول اينگونه انتقادات و اظهارنظرها نوعي بهره گيري از تاكتيك هاي جنگ رواني به منظور انفعال رقيب به حساب مي آمد اما موج سهمگين تبليغاتي غرب- خصوصاً BBC- اهداف و مقاصد پشت پرده را آشكار كرده و از تلاش مرموزانه آنان براي براندازي نرم، خبر مي داد.
محسن امين زاده كه روز گذشته در جايگاه متهم نسبت به اتهامات خود دفاع - بخوانيد اعتراف- مي كرد، مديريت ستاد عمليات رواني مذكور را برعهده داشته و در برج ده طبقه قيطريه - مربوط به فرزند يكي از مسئولان كه ارتباط تنگاتنگي با ستاد موسوي داشته- حين ضبط برنامه براي شبكه BBC فارسي دستگير شده است. شبكه اي كه با مصوبه مستقيم مجلس انگليس آغاز به كار كرده و علي اصغر رمضانپور- معاون فرهنگي عطاءالله مهاجراني، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي دولت خاتمي- سردبيري آن را برعهده دارد.

احزاب دوقلوي مشاركت و سازمان مجاهدين انقلاب كه در انتخابات حامي موسوي بودند با توجه به ذهنيت منفي و عمومي مردم نسبت به انگليس سعي داشتند تا جانبداري BBC از موسوي به صورت غيرمستقيم صورت گيرد، اما شكست در انتخابات و پيروزي قاطع احمدي نژاد باعث شد تا اين شبكه اصول حرفه اي را ناديده گرفته و مستقيماً وارد ميدان اغتشاشات كشور شود و نقش خود را در طرح كودتاي مخملي-اصطلاحاً- رو بازي كند كه البته با درايت رهبري نظام و حضور مردم آگاه و انقلابي ناكام ماندند.

4- موسوي دنبال راه اندازي تشكيلات سياسي است. تشكيلاتي كه ظاهراً قرار است به منظور تحكيم اعتراضات با اتكا بر حوادث پس از انتخابات علم شود. تحليل گران چنين تشكيلاتي را كه فاقد دستور سياسي مشخص و مدون بوده و طبعاً آينده اي مبهم برايش پيش بيني مي كنند- جداي از آنكه اساساً قابليت شكل گيري دارد يا خير- آن را سپر بلاي موسوي قلمداد كرده و مستمسكي براي مقابله با بازداشت وي ارزيابي مي كنند.

اعترافات عوامل مياني و ميداني طي محاكمات گذشته به وضوح نقش محوري برخي از خواص -انشاءالله فريب خورده- را آشكار كرده است. سوالي كه اين روزها ذهن مردم را به خود مشغول داشته، آن است كه چرا دستگاه قضايي و امنيت كشور اقدام به بازداشت و محاكمه عوامل اصلي اغتشاشات نمي كند؟!

اعتماد: من معترفم

«من معترفم» عنوان يادداشت روز روزنامه‌ اعتماد به قلم فاضل موسوي است كه در آن مي‌خوانيد؛ اگر شايعاتي که در مورد دفن عده يي از کشته شدگان حوادث اخير مطرح شده مورد رسيدگي جدي قرار نگيرد، براي مردم و دشمنان تبديل به يقين خواهد شد. من معترفم حرکت هاي آرام و عاقلانه مردم براي مهندسي انتخابات را چنان به بيراهه کشاندند که آدمي را به حيرت مي اندازد. راستي چرا؟معترفم عده يي که در سال 42 و سال 57 با چه هجمه هاي ناجوانمردانه به امام حمله مي کردند امروز به بهانه حمايت از حکومت اسلامي که قبل از سال 57 يک سطر هم در مورد آن مطلب ننوشته اند، تيشه به ريشه اين انقلاب مي زنند. من معترفم بسياري از ياران نزديک امام(ره) امروز از دايره ياري انقلاب امام کنار گذاشته شده اند. من معترفم در مباني دين ما و حتي در حکومت هاي لائيک اعتراف در حبس ارزشي ندارد.من نمي دانم علت چيست و چرا دولت يک سيماي روشن از وضعيت اقتصاد، امنيت، مدنيت، بهداشت، مسکن، فرهنگ، اشتغال، روابط خارجي و ... نمي دهد، اما مردم را خس و خاشاک مي نامند. اينها از کجا سرچشمه مي گيرد.

من معترفم آن جايگاهي را که امام در راس امور مي دانست امروز عده يي در عمل و در بيان آن را ذيل امور هم نمي دانند.من معترفم جرياني که با امام مخالفت جدي از منظر انقلاب اسلامي و جمهوري اسلامي داشت و تلاش داشتند ثابت کنند امام در اين ايده و روش به خطا رفته است امروز در پي آن است.همکاران گرامي فرض کنيم اگر امام امروز در بين ما حضور پيدا کند و بگويد با يادگار من، انقلاب اسلامي چه کرده ايد و چه مي کنيد چه پاسخي داريم؟به خود آييم که ديري است جرياني غير جريان انقلاب در حال رشد است. اگر دير بجنبيم او رشد خواهد کرد و نه من را مي شناسد و نه شمايي که با گفته من مخالفت مي کنيد.

رسالت: انقلاب علمي و سياست خياباني

«انقلاب علمي و سياست خياباني» عنوان سرمقاله روزنامه‌ رسالت به قلم صالح اسکندري است كه در آن مي‌خوانيد؛

1 - پنج شنبه قبل از انتخابات يعني 21 خرداد در يادداشتي براي سعيد حجاريان که در روزنامه رسالت منتشر شد، نوشتم “ تلخ تر از شکست در جنگ هاي رواني- مخملي انگشت اتهاماتي است که مردم کشور پس از پايان يک مقطع حساس مانند انتخابات به سمت و سوي طراحان انقلاب هاي رنگي مي گيرند.”(1)

ديروز وقتي متن دفاعيه حجاريان توسط سعيد شريعتي در محضر دادگاه قرائت گرديد، مي شد سنگيني انگشت اتهام مردم به سوي سعيد حجاريان را لمس کرد.

اين حجاريان معروف به تئوريسين جريان اصلاحات بود که با ابراز ندامت از ارائه تحليل هاي ناصواب و نظريات خطرناک خود درباره انتخابات از ملت ايران عذر خواهي مي کرد.

حجاريان مبدع تز “فشار از پايين و چانه زني از بالا” همان کسي است که رئيس جمهور اصلاحات را مسحور و مفتون کلام خود مي کرد.
وقتي وي با شعار” اصلاحات مرد، زنده باد اصلاحات” فشار از پايين را براي چانه زني در بالا ناکافي خواند عملا استارت يک سياست بازي خياباني را زد.

حجاريان قبل از انتخابات در دانشگاه علامه طباطبايي در جمع حاميان ميرحسين با بيان اينکه هرچقدر بتوانيم فشار را از پايين بيشتر کنيم، بهتر مي توانيم در بالا چانه زني کنيم، تاکيد کرد:”مي توان متحجرترين جريانات را با يک تکيه گاه تکان داد و در اين راه طبقه متوسط بهترين تکيه گاه ماست.”(2)

اين عضو ارشد حزب مشارکت و از حاميان ميرحسين موسوي يکي دو ماه قبل از انتخابات با انتشار مقاله اي در ارگان اين حزب از وقوع انقلاب هاي مخملين و رنگي در کشورهاي اقمار شوروي سابق تمجيد کرد و نوشت:”انقلابهاي مخملين موجي از دموکراسي را براي کشورهاي اقمار شوروي سابق به ارمغان آوردند.”

امروز همه آن توهمات و سراب ها فرو ريخته است. تمام خوابهاي رنگي که براي ايران و ايرانيان ديده شده بود، همه آشفته شده است. ايران نه گرجستان و نه اوکراين و نه قرقيزستان است که آمريکايي ها بتوانند در آن بي گدار به آب بزنند. امروز حجاريان مقابل چشمهاي نظاره گر و پرسشگر ميليونها ايراني مي ايستد و مي گويد:” من هم در اين انتخابات با ارائه تحليل هاي ناصواب مرتکب خطاهاي سهمگين شده ام که از آنها تبري مي جويم چون قطعا مورد رضاي محبوب عالميان نيست و موجب ندامت است . من به خاطر اين تحليل هاي ناصواب که مبناي بسياري از اعمال نادرست قرار گرفته از ملت عزيز ايران عذر خواهي مي کنم .”

2- سعيد حجاريان در متن دفاعيه خود با اشاره به واکاوي ريشه ها و علل موضع گيري هايش طي ده پانزده سال اخير به نکته بسيار مهمي اشاره کرد که به زعم راقم اين سطور جزء امهات مسائل امروز و فرداي جامعه ايران و بستر بسياري از مشکلات کشور در حوزه نخبگي است.
“ متاسفانه در ايران با ضعف علوم انساني بخصوص در رشته هاي جامعه شناسي وعلوم سياسي مواجه ايم و عليرغم گسترش مراکز آموزشي عالي و کثرت دانشجو در رشته هاي علوم انساني ، متون آن از عمق چنداني بر خوردار نيست ومطالب با ترجمه هاي اغلب ناقص و بدون نقد در اختيار دانشجويان گذاشته مي شود.”

در هندسه مناسبات دين دولت و جامعه در ايران معاصر علوم انساني حلقه مفقوده اي است که کمتر مورد التفات مضاعف و راهبردي قرار گرفته است.نگارنده با حجاريان هم نظر است که امروز ام المسائل کشور در حوزه نخبگي مسئله علوم انساني بيگانه و ترجمه اي است که نمي تواند ارتباط منطقي و پيوسته اي با موضوعات اجتماعي در ايران برقرار کند. بديهي است دين گريزي دنياي جديد نقش موثري در پردازش علوم انساني معاصرداشته است و اين علوم مسموم بدون نگهداري در قرنطينه هاي دانشگاهي امکان ارائه و پرورش در يک جامعه ديني را ندارد. قبض و بسط اين علوم سکولار در جامعه نتايج سهمگين و خطرناکي رادر پي دارد که حجاريان به خوبي در دفاعيه خود بدانها اشاره کرده است:” اين نظريات در قالب هاي تنگ علمي و شبه علمي بيان شده است اما به هنگام بسط وگسترش بخصوص در مرحله عملياتي شدن ضايعات وصدمات فراواني به بار مي آورد که يک نمونه اش را در تخريب وحدت ملي در جريان انتخابات دهم ديديم که به اموال عمومي وشخصي مردم خسارات فراواني وارد شد وده ها کشته وزخمي به جا گذاشت وطمع بيگانگان را بر انگيخت .” امروز بايد به ذهنيت وابسته نخبگي در ايران پايان داد و بسترها را براي تفکر بومي و اسلامي هموار کرد. اين مهم ميسر نمي شود مگر با يک “انقلاب علمي”. ضعف نظري نخبگان دانشگاهي برونگرا با ذهنيت وابسته و عدم تطابق و تجانس آنها با تغيير و تحولات درونگراي ملت مسلمان ايران و همچنين فقدان نوعي اهتمام به نظريه پردازي بومي، مولد نوعي مديريت و تفکر غير مردمي، توزيعي، تقليدي، غير ابتکاري، با قوانين يک جانبه و از بالا به پايين شده است که فاقد توانايي کشف قواعد تحول است و اين از آن روست که باوري به منطق درونزاي تغييرات اجتماعي و سياسي در ايران بين برخي از نخبگان وجود ندارد.

تا زماني که مراکز توليد علم و دانشگاه ها در ايران در برابر تجويزات آمرانه انديشمندان و دانشگاه هاي غربي سر فرود مي آورند و به تعظيم، تکريم و تقرير آنها مي پردازند
نمي توان اميد چنداني به جبران مافات توسط جريان نخبگي داشت.
پي نوشت ها:
1 - روزنامه رسالت، 21 خرداد1388، صفحه 2
2 - سعيد حجاريان در ديدار با جمعي از دانشجويان حامي ميرحسين موسوي در دانشگاه علامه طباطبائي

ابتكار: هزينه هاي يک انتخاب براي دولت و نظام

«هزينه هاي يک انتخاب براي دولت و نظام» عنوان سرمقاله‌ِ روزنامه‌ ابتكار به قلم مسعود رضايي است كه در آن مي‌خوانيد؛ با معرفي اعضاي پيشنهادي کابينه دهم توسط رئيس جمهور به مجلس، ارزيابي ها و اظهار نظرها پيرامون اين کابينه، به بحث روز مبدل شده است.

در اين ميان به نظر مي رسد به ويژه بايد نگاه دقيق تري به پيشنهاد سردار مصطفي محمد نجار براي تصدي وزارت کشور، داشت. قبل از هر چيز بايد اين نکته را به روشني و صراحت اعلام داشت که خدمات و فداکاريهاي نيروهاي نظامي اعم از ارتشي يا سپاهي در طول سه دهه پس از انقلاب در راه خدمت به ايران و ايرانيان، بر هيچکس پوشيده نيست و به همين دليل بايد نظاميان را جزو شريف ترين و خدمتگزارترين اقشار به شمار آورد.

در اين ميان سردار نجار نيز از جمله افرادي است که در دوران تصدي وزارت دفاع در دولت نهم و چه پيش از آن، سابقه درخشاني از خود بر جاي گذارده و لذا بايد از وي به عنوان فردي خدمتگزار به ميهن اسلامي و مردم شريف ايران و مديري لايق و فعال در عرصه هاي مختلف نام برد.

اما از آنجا که هر سخن جايي و هر نکته مقامي دارد، آيا مي توان پيشنهاد ايشان به عنوان وزير کشور را، پيشنهادي مناسب تلقي کرد؟ اين درست است که وزارت کشور حوزه هاي مختلف سياسي، اجتماعي، انتظامي و امنيتي را تحت مسئوليت خود دارد و هرگونه خللي در هريک از اين حوزه ها مي تواند منافع ملي ما را به خطر اندازد، اما جاي شک نيست که وجه غالب مسئوليتها و وظايف اين وزارتخانه را امور سياسي و اجتماعي تشکيل مي دهد.

اين سخن به هيچ وجه به معناي عدم توانمندي شخصيتهايي همچون سردار نجار براي تدبير و طراحي راهکارهاي مناسب به منظور حسن انجام وظايف اين وزارتخانه نيست اما بايد در نظر داشت که کمترين پيامد تصدي اين وزارتخانه توسط يک فرد نظامي - فارغ از شخصيت حقيقي وي - قرار گرفتن دولت در مظان اتهام سايه افکني نظاميگري بر امور سياسي و اجتماعي است حال آنکه دستورات رهبران ديني ما و نيز شرط عقل و تدبير چنين است که بايد از موضع تهمت دوري جست. آيا شکي در اين وجود دارد که در صورت تصدي اين وزارتخانه توسط يک فرد نظامي، شديدترين و دامنه دارترين تبليغات منفي توسط رسانه هاي بيگانه و نيز مخالفان دولت در اين باره به راه خواهد افتاد؟

آيا مي توان منکر اين واقعيت شد که اين تبليغات به هر تقدير بر نوع نگاه و تحليل اقشار مختلف جامعه تاثيرگذار خواهد بود و فضاي ذهني جامعه را به سمت و سوي خاصي خواهد کشانيد؟ آيا ترديدي در اين مساله مي توان روا داشت که پس از اين امواج تبليغاتي، هرگونه عملکرد وزارت کشور در امور مختلف، از زاويه خاصي مورد ارزيابي محافل سياسي و نيز مردم قرار خواهد گرفت؟ و آيا از اين واقعيت مي توان گريخت که تبعات اين مسائل، نه تنها دامن دولت بلکه چه بسا دامن نظام را نيز خواهد گرفت؟ از طرفي پيشنهاد يک فرد نظامي براي تصدي وزارت کشور در حالي صورت مي پذيرد که انتخابات اخير مسائل گوناگوني را پشت سر خود داشت و شرايط موجود مي تواند در صورت تحقق چنين امري، فضاي تبليغاتي بسيار مناسبي را براي شبهه افکنان در مسائل انتخاباتي فراهم ساخته و حتي اصل انتخابات را نيز در افکار عمومي زير علامت سوال قرار دهد.

اين هزينه بسيار گزاف و سنگيني است که به واسطه اين پيشنهاد بر نظام بار خواهد شد. البته ناديده نبايد انگاشت که جو سنگين تبليغاتي از اين قابليت نيز برخوردار است که وزارت کشور را در موضع انفعال قرار دهد. همانطور که مي دانيم در هر کشوري ممکن است حوادث و وقايعي روي دهد که نظم و انتظام جامعه را بر هم زده و طبعا در چنين مواردي وزارت کشور مسئوليت اصلي را در مهار بحران و استقرار امنيت بر عهده دارد. در صورت تصدي اين وزارتخانه توسط يک فرد نظامي، به محض آنکه کمترين تحرکي در اين جهت به چشم خورد، سيل تبليغات منفي عليه «نظاميگري» مي تواند فضاي جامعه را پر کرده و افکار عمومي را تحت تاثير خود قرار دهد.

به همين دليل چه بسا وزارت کشور براي پرهيز از مواجهه با چنين وضعيتي دچار انفعال شده و از عمل به مسئوليتهاي خود اجتناب ورزد که اين نيز مي تواند منافع جامعه و نظام را به خطر اندازد. بنابراين چرا فردي نظامي در راس وزارت کشور قرار گيرد که يک سوي اين وضعيت، قرار گرفتن دولت و نظام در موضع تهمت باشد و خوراک تبليغاتي بي پاياني را براي ديگران فراهم آورد و سوي ديگر آن، حاکم شدن جو انفعال و ترديد بر وزارتخانه و به خطر افتادن مصالح جامعه و امنيت ملي؟ وزارت کشور و وزير اين وزارتخانه از ديرباز تاکنون، مهمترين مشخصه دولت در برخورد با مسائل سياسي و اجتماعي محسوب شده و به همين لحاظ فرهنگ سياسي جامعه همواره حساسيت خاصي را بر وزير کشور داشته است. اميد آنکه اين نکته مهم، مد نظر رئيس جمهور و نمايندگان محترم مجلس قرار گيرد.

جمهوري اسلامي: پشت پرده انفجارهاي عراق

«پشت پرده انفجارهاي عراق» عنوان سرمقاله‌ روزنامه جمهوري اسلامي است كه در آن مي‌خوانيد؛ انفجارهاي مهيب اخير بغداد علاوه بر آنكه حدود يكصد كشته و 1200 زخمي برجاي گذاشته موقعيت سياسي دولت عراق به خصوص شخص نوري مالكي نخست وزير را به چالش جدي كشيده است . پس از آنكه در جلسه اضطراري مجلس عراق احضار مالكي به مجلس براي توضيح درباره اين انفجارهاي مرگبار درخواست شد حملات و انتقادها به نوري مالكي از سوي سياستمداران نيز اوج گرفته است كه در تازه ترين مورد اياد علاوي نخست وزير اسبق عراق شخص مالكي را مسئول اتفاقات خونين اخير دانسته و از وي مي خواهد در ملا عام به مسئوليتش در قبال حوادث اخير اعتراف كند.

با توجه به تحولات اخير اكنون روز به روز آشكارتر مي شود كه طرح و نقشه بي كفايت نشان دادن دولت نوري مالكي كه توسط رقباي وي بطور جدي دنبال مي شود يك گام به جلو حركت كرده است .

هوشيار زيباري وزير خارجه عراق نيز ضمن اينكه اعلام كرد حملات تروريستي اخير در نزديكي ساختمان هاي وزارت خارجه و وزارت دارايي عراق واقع در منطقه به شدت امنيتي بغداد از چند ماه پيش برنامه ريزي شده بود هشدار داد امكان حملات تروريستي در آينده وجود دارد. هشدار زيباري بيانگر اين است كه تا چه حد اوضاع مخاطره آميز است .

در اين حال نوري مالكي در واكنش به حوادث اخير عناصر حزب بعث و عواملي در داخل دستگاه امنيتي عراق را عامل انفجارهاي اخير قلمداد كرد و قول داد عناصر خاطي را مجازات خواهد كرد. مقامات امنيتي نيز با اعلام اينكه عامل انفجارهاي اخير را دستگير كرده اند اقدام به پخش اعترافات وي نمودند. مقامات دولتي عراق همچنين از تجديد ساختار امنيتي عراق سخن گفته اند.

با اينحال با توجه به تجربيات گذشته اين تدابير بعيد است بتواند در بحران پيچده و عميق عراق گشايش ايجاد نمايد و ثبات و آرامش را به اين كشور باز گرداند. انفجارهاي با شدت و قدرت آنچه كه هفته گذشته بغداد شاهد آن بود ترديدي باقي نميگذارد كه دستان بسيار قدرتمندي پشت سر حوادث عراق قرار دارند و محدود دانستن اين عمليات پيچيده به يك يا چند گروه شورشي نوعي ساده انديشي است .

القاعده و عناصر حزب بعث گرچه مسئوليت اقدامات ميداني را برعهده دارند ولي بدون حمايت هاي قدرتمند اين عوامل هرگز قادر به ادامه حيات و فعاليت آنهم پس از گذشت شش سال از استقرار دولت در عراق نمي باشند.

با اينحال شناخت عوامل پشت پرده حوادث تروريستي عراق چندان هم دشوار نيست . اگر به شرايط زماني در تحولات سياسي عراق و نزديك بودن انتخابات مجلس اين كشور توجه كنيم و در كنار آن خروج نيروهاي آمريكايي از شهرهاي عراق را در نظر بگيريم ماهيت و چگونگي اتفاقات اخير بهتر درك خواهد شد.

ترديدي نيست كه اشغالگران غربي و به خصوص آمريكا اصلي ترين نقش را در مسير تحولات عراق و جهت دادن به بحران اين كشور دارند. براي پي بردن به اينكه آمريكايي ها برخلاف شعارهايي كه مي دهند خواستار صلح و ثبات در عراق نمي باشند بلكه در انديشه هرچه ناآرام تر ساختن اين كشور هستند كافي است به مذاكرات محرمانه چندي پيش مقامات آمريكايي با رهبران گروههاي شورشي و تروريست ها در اسلامبول تركيه و همچنين اظهارات تهديدگونه مقامات ارشد آمريكا مبني بر لزوم دخالت دادن بعثي ها در حكومت اشاره شود.

اصولا با توجه به ماهيت سياستهاي آمريكا ساده لوحي است اگر پذيرفته شود. سردمداران واشنگتن با صرف هزينه اي بالغ بر 900 ميليارد دلار و دادن بيش از 4300 كشته بدون چشمداشتي دست از سر كشور عراق بردارند . موضوع عقب نشيني آمريكا از عراق كه از چندي قبل مطرح است تنها درصورتي قابل تحقق خواهد بود كه دولتمردان آمريكا بتوانند دستاوردي را براي ارائه به جهان و افكار عمومي آمريكا همراه داشته باشند.

هرگونه عقب نشيني بدون دستاورد به منزله شكست مفتضحانه براي آمريكايي ها تلقي خواهد شد و قطعا تبعات جبران ناپذير و رسوايي بزرگي هم در صحنه بين المللي و هم در داخل آمريكا براي حكومت آن كشور در پي خواهد داشت .

در چنين فضايي است كه آمريكايي ها به ادامه و يا حتي تشديد بحران در عراق نياز دارند تا اولا ادامه حضور خود را تا رسيدن به تدبيري براي فرار شرافتمندانه از عراق موجه سازند و ثانيا دولت كنوني عراق را كه در كنترل شيعيان است تحت فشار قرار دهند تا از اين طريق جريانهاي مزدور و وابسته به خود را در دستگاه حاكميت عراق جاي دهند و درصورت خروج اجباري از عراق پايگاهي براي خود در اين كشور داشته باشند.

آمريكايي ها در توطئه ناامن ساختن هرچه بيشتر عراق تنها نيستند. برخي كشورهاي عرب همسايه عراق نيز كه با حاكم شدن ائتلاف شيعيان در عراق خود را شكست خورده تلقي مي كنند با اشغالگران همدست مي باشند. اين موضوعي است كه مقامات عراقي نيز بارها به صورت سربسته و برخي مواقع آشكارا به آن اذعان كرده اند. اين دسته از حكام عرب با ايجاد كانالهاي ارتباطي با بعثي هاي عراق ارسال امكانات گزاف مالي و همچنين توسل به فتاوي مفتي هاي دست نشانده خود به تشدي اقدامات تروريستي در عراق مشغول هستند.

با در نظر گرفتن اين مسائل روزها و هفته هاي آتي در عراق بسيار حساس و سرنوشت ساز است و طبعا بايد منتظر تشديد بحران در اثر وقوع حوادثي بود كه در هفته گذشته رخ داد. اين شرايط حساس هشياري و درك شرايط از سوي شيعيان به خصوص مراجع ديني و شخصيتهاي تاثيرگذار عراقي را مي طلبد.

دنياي اقتصاد: آيا ايران هم از ركود خارج مي‌شود؟

«آيا ايران هم از ركود خارج مي‌شود؟» عنوان سرمقاله روزنامه‌ دنياي اقتصاد به قلم محمد صادق الحسيني است كه در آن مي‌خوانيد؛ در حالي که اقتصاددانان پيش‌تر پيش‌بيني کرده بودند که بحران در جولاي و آگوست تمام خواهد شد،اخباري مبني بر بهبود اقتصاد کشورهاي مختلف از جمله آمريکا، ژاپن، آلمان و فرانسه منتشر شده است. در‌ اين آمارها از افزايش فصلي يا ماهانه توليد ناخالص داخلي در ‌اين کشورها، کاهش شدت بيکاري و نيز از افزايش تقاضاي مجوزهاي گوناگون به عنوان شواهدي در جهت تمام شدن رکود جهاني ياد مي‌شود.

حال که هم تئوري اقتصاددانان و هم وضعيت واقعي اقتصاد نشان از اتمام رکود و شروع دوره بازيابي و بهبود دارد، اين سوال مطرح مي‌شود كه آيا کشور ما هم از‌اين بهبود متاثر مي‌شود؟

براي پاسخ به‌اين سوال، نياز است که ابتدا مشخص شود که تا چه مقدار متغيرهاي اقتصاد جهاني نظير تورم جهاني، رکود جهاني، بيکاري جهاني و امثالهم، بر اقتصاد داخلي‌ايران تاثير مي‌گذارند. البته مشخص است که تاثير تغييرات شاخص‌هاي جهاني در کشورهايي که اقتصادهايي باز و آميخته با تجارت جهاني دارند، بسيار زياد است و شايد بتوان مهم‌ترين منبع نوسانات و تغييرات را در ‌اين کشورها، همين در‌هاي باز ‌اين کشورها دانست.

البته بايد اشاره شود که اين امر البته معنايي منفي در خود ندارد؛ چرا که رکودها در اقتصاد دنيا قابل مقايسه با وسعت رونق و وسعت پيشرفتي که تحولات جهاني در اقتصادهاي داخلي‌ايجاد مي‌کنند، نيست. به‌طوري که پس از جنگ دوم جهاني کشورهاي فقيري که به‌دليل باز کردن در‌هاي اقتصاد خود بر دنيا پيشرفت کرده و هم‌اکنون کشورهاي صنعتي شده و پيشرفته محسوب مي‌شوند، بي‌شمار هستند. از سوي ديگر کشوري که چنين ارتباط اقتصادي با دنيا ندارد و سهمش از مبادلات جهاني اندک است، هرچند از‌اين نوسانات چندان متاثر نمي‌شود، اما از قطار پيشرفت دنيا عقب خواهد ماند.

در تحقيقاتي که در‌اين مورد انجام شده است، نشان داده مي‌شود که کشورهايي که اقتصادهاي بسته‌اي دارند، ضرري که از رکودها و نوسانات نامطلوب جهاني نصيبشان مي‌شود، از سودي که از بهبودهاي جهاني مي‌برند، بسيار بيشتر و به عبارتي ‌اين سود و زيان نامتقارن است. بنابراين نفع‌اين اقتصادها ‌ايجاب مي‌کند که هرچه سريعتر در‌هاي اقتصاد خود را به روي اقتصاد جهاني باز کنند تا بتوانند از منافع آن بهره‌مند شوند.

به هر صورت، از آنجا که کشور ما کشوري است که در معادلات و معاملات جهاني تجارت، سهمي ‌بسيار ناچيز دارد و در‌هايش را به‌روي اقتصاد دنيا بسته است، همان طور که نبايد نگراني جدي بابت رکود جهاني داشته باشد، از بهبود جهاني هم سهم چنداني ندارد (هرچند که اثرات‌ اين دو در‌ اين اقتصادها متقارن نيست).‌ اين امر همان طور که در مقالات متعددي نشان داده شده است، در مورد تورم داخلي و جهاني هم مصداق دارد. به ‌اين معنا کشوري همانند ايران که در‌هاي باز اقتصادي ندارد، از تورم جهاني آسيب چنداني نخواهد ديد، همان طور که از کاهش قيمت‌هاي جهاني هم سهم ‌چنداني نخواهد داشت.ضمن اينكه ريشه‌يابي ركود فعلي در اقتصاد ايران نشان از آن دارد كه اين ركود تحت تاثير پيامدهاي سياست‌گذاري‌هاي داخلي ايجاد شده و ربطي به ركود جهاني ندارد و به همين دليل تنها با اصلاح همين سياست‌‌ها قابل رفع خواهد بود.

بنابراين آنچه مسلم مي‌نمايد، ‌اين است که بهبود اقتصاد جهاني ارتباط وثيقي با وضعيت داخلي اقتصاد‌ايران پيدا نخواهد کرد و ‌اين بهبود اقتصادي، سبب بهبود و شکوفايي در اقتصاد‌ايران نخواهد شد. البته براي يک کشور نفتي هميشه يک «اما» وجود دارد، و آن اين است که با بهبود جهاني، قيمت نفت افزايش پيدا کرده و درآمدهاي نفتي‌اين اقتصادها افزايش مي‌يابد، که البته‌اين به معناي احتمال افزايش درآمدهاي نفتي دولت در سال‌هاي آينده است و به هيچ روي به معناي بهبود وضعيت اقتصادي در ‌اين کشورها نيست و به نحوه استفاده از اين درآمدها بستگي دارد.

مردم سالاري: از پشتوانه مردمي تا راي اعتماد مجلس

«از پشتوانه مردمي تا راي اعتماد مجلس» عنوان يادداشت روز روزنامه‌ مردم سالاري به قلم حميدرضا شکوهي است كه در آن مي‌خوانيد؛ چهار سال پيش در چنين روزهايي بود که محمود احمدي نژاد همراه با وزراي پيشنهادي خود در مجلس حاضر شد تا وزرايش از مجلس راي اعتماد بگيرند.

تا آن زمان سابقه نداشت که چهار وزير پيشنهادي يک رئيس دولت در جمهوري اسلامي، در همان بدو امر با راي عدم اعتماد نمايندگان مواجه شود و بازهم سابقه نداشت که رئيس دولتي براي تعيين وزير يک وزارتخانه، مجبور شود چهار نفر را به عنوان وزير پيشنهادي آن وزارتخانه به مجلس معرفي کند تا سرانجام يک نفر از آنها راي بياورد.

البته اين مشکل، صرفا مربوط به دوره قبلي نيست و از شواهد امر اين گونه بر ميآيد که در اين دوره نيز تعدادي از وزراي پيشنهادي، همچون دوره گذشته موفق به جلب راي اعتماد نمايندگان نخواهند شد. اما چرا وزراي پيشنهادي احمدي نژاد در کسب راي اعتماد نمايندگان بر خلا ف روساي جمهوري قبلي موفق نيستند؟ براي پاسخ به اين پرسش مي توان دلا يل متعددي را مطرح کرد که اغلب از ديدگاه فعالا ن و صاحبنظران سياسي و نيز در رسانه ها انعکاس يافته است; عواملي همچون تقدم رفاقت و دوستي بر تخصص در انتخاب وزرا، متناسب نبودن مناصب پيشنهادي با تخصص وزراي پيشنهادي يا تمايل به انتخاب وزرايي حرف گوش کن- با توصيف هماهنگي- که با پاسخ «وزراي ژنرال مي خواهيم، نه سرباز» از سوي مجلس مواجه شده است. همه اين عوامل مي تواند در راي عدم اعتماد مجلس به وزراي پيشنهادي موثر باشد.

در اين ميان البته نگرش هاي سياسي نمايندگان نيز تاثير بسزايي در راي اعتماد يا راي عدم اعتماد به وزراي پيشنهادي دارد; به طوري که تناسب و هماهنگي بين مجلس و دولت، مي تواند شانس وزراي پيشنهادي را براي جلب راي اعتماد نمايندگان مجلس افزايش دهد.

اما نکته اي دراين ميان گاه مغفول واقع شده و آن اينکه چرا برخي از وزراي پيشنهادي احمدي نژاد براي دولت نهم در جلب راي اعتماد نمايندگان مجلسي که با دولت همسو بودند ناکام ماندند و پيش بيني مي شود همين اصطکاک بين دولت اصولگرا و مجلس اصولگرا در مورد وزراي پيشنهادي دولت دهم نيز تکرار شود، اما في المثل در زمان معرفي وزراي پيشنهادي دولت اول سيد محمد خاتمي به مجلسي که در تقابل با دولت اصلاح طلب بود و رياست آن را رقيب خاتمي در انتخابات رياست جمهوري هفتم بر عهده داشت، هيچ يک از وزراي پيشنهادي با راي عدم اعتماد مجلس مواجه نشدند؟ البته براي پاسخ به اين پرسش بايد تمام جوانب را در نظر گرفت اما نکته اي که توجه بهآن ضروري به نظر مي رسد، درک فضاي سياسي - اجتماعي حاکم بر کشور پس از دوم خرداد 1376 است.

راي 20 ميليوني بي سابقه مردم به سيد محمد خاتمي، آنقدر کوبنده و بدون حرف و حديث بود که حتي مخالفان سنتي متمايلان به تغيير را تحت تاثير قرار داده و در شوک بهت انگيزي فرو برده بود; به طوري که آنها حاضر نشدند بهاي مخالفت با راي مردم به رئيس جمهور منتخب را به جان بخرند و اينگونه شد که در مجلسي با اکثريت محافظه کاران، همه وزراي يک رئيس جمهور اصلاح طلب، حتي عبد الله نوري و عطاالله مهاجراني که از هفته ها پيش از جلسه راي اعتماد، محافظه کاران سنتي مجلس برايشان خط و نشان مي کشيدند، راي اعتماد گرفتند.

امروز، 12 سال پس از آن روزها، محمود احمدي نژاد بنا بر آمارهاي رسمي، 24ميليون راي کسب کرده و طبيعتا اين پشتوانه مردمي مي تواند ياريگر او در جلسه راي اعتماد براي اقناع نمايندگاني که اتفاقا اغلب از هم جناحي هاي رئيس دولت هستند باشد، اما اين پشتوانه مردمي با آن پشتوانه مردمي 12 سال قبل چه تفاوتي دارد که آن روز، تمامي وزراي رئيس جمهوري اصلا ح طلب که 20 ميليون راي آورده بود، در مجلسي با اکثريت محافظه کار، راي اعتماد مي گيرند، اما امروز وزراي رئيس دولتي اصولگرا که 24 ميليون راي آورده در مجلسي با اکثريت اصول گرا، همچون چهار سال پيش در معرض راي عدم اعتماد مجلس قرار گرفته اند؟

قدس: تأملي بر اعترافهاي تئوريسين اصلاحات

«تأملي بر اعترافهاي تئوريسين اصلاحات» عنوان سرمقاله‌ روزنامه‌ قدس به قلم غلامرضا قلندريان است كه در آن مي‌خوانيد؛ در ادامه رسيدگي به اتهامهاي متهمان پرونده آشوبهاي اخير، چهارمين جلسه دادگاه پروژه شکست خورده کودتاي مخملي پس از انتخابات رياست جمهوري در حالي برگزار گرديد که سريال اعترافهاي دستگير شدگان به پدر معنوي اصلاح طلبان و عقبه تئوريک اين جريان رسيد. اظهارات آقاي حجاريان با عنايت به شأنيت فکري و علمي ايشان در اين تشکل، از جايگاه قابل اعتنايي برخوردار مي باشد.

ايشان در بخشي از اعترافها با اشاره به تئوريهاي وارداتي و تکيه به انديشه هاي غربي، آنها را با هنجارهاي بومي ناسازگار توصيف نمود. از اظهارات حجاريان مي توان اين گونه استنتاج نمود که انگاره هاي ماترياليستي بعد از رنسانس غربي، نه تنها به پيشرفت و توسعه در جامعه ايران منجر نگرديد، بلکه امنيت ملي و منافع ملي را نيز تحت تأثير قرار داد و موانعي را در مسير تحولات انقلاب اسلامي ايجاد نمود.

بدون ترديد، واکاوي ورقهاي تاريخ مشروطه و رخدادهاي دهه 20 و 30 شمسي در ايران بيانگر صحنه رويارويي دو جريان بومي و اسلامي از يک سو و جريان وابسته و وارداتي از سوي ديگر مي باشد که در نهايت به دليل عدم حمايت مردم و نخبگان، مسير سرنوشت کشور دچار سير قهقرايي مي گردد و منافع ملي قرباني مطامع بيگانگان و وابستگان داخلي آنها مي شود، اگر چه در اين بين از کوتاهي و عدم ريسک پذيري خواص و نخبگان نيز نمي توان غفلت نمود.

روشنگريهاي امام راحل و مقام معظم رهبري در خصوص تهاجم فرهنگي مبين ورود انديشه هاي بيگانگاني بود که عدم سنخيت آنها با انگاره هاي مذهبي جامعه کاملاً محرز بود و بي تفاوتي خواص سبب گرديد چالشهاي بعدي دامنگير جامعه شود، ضمن اينکه هزينه هاي کنوني ثمره غفلت گذشته است.

جريان روشنفکري پس از انقلاب اسلامي، نبايد ترديد داشته باشد که انديشه هاي ماکس وبر، هابرماس، پوپر و ديگر نحله هاي غربي نمي توانند در کشور جمهوري اسلامي بستر زايش ايده جديد شوند و ظرفيتهاي معرفتي و مياني فکري و انديشه اي مذهبي، هر گونه امکاني را از الگوهاي غربي در خصوص بومي سازي آنها سلب مي نمايد.

اين در حالي است که استحاله ليبراليسم شروع شده است و اين روند به استيلاي دين و فرهنگ ديني خواهد انجاميد. اينک کار به جايي رسيده است که برژينسکي از اخلاق و پارسايي صحبت مي کند. نوليبراليسم امروز خيلي تعديل شده است و پسا مدرنيسم پرچم شکست و بن بست مدرنيته را به اهتزاز درآورده است.

تئوريسين حزب مشارکت با اين اعترافها طبعاً به دامنه نزد، بلکه به قله انديشه هاي افراط گرايانه و وابسته به بيگانه زد و نشان داد که در سالهاي اخير با ارائه نظرات خلاف واقع، زمينه تحميل هزينه بر نظام را فراهم نموده است. او اظهار نمود که طراحي استراتژي از جانب ايشان به عنوان راهکار حزبي در دستور کار قرار مي گرفته است و تحليلهاي ناصواب در مقطع انتخابات، منشأ اقدامهاي غيرقانوني سمپاتها و هواداران بوده است.

در واقع مي توان ادعا کرد که سخنان ايدئولوگ حزبي دوم خرداد به واقعيتهاي موجود در اردوگاه اصلاح طلبان، به منزله آغاز روند فروپاشي و شمارش معکوس حزبي آنها تلقي مي گردد. فارغ از اظهارات ديگر همفکران آقاي حجاريان که آنها نيز به نوبه خود بخشي از حقايق و تصميمهاي محفلي را رسانه اي نمودند، اعترافهاي چهره ارشد مشارکت را مي توان به مثابه فرو ريختن پايه هاي حزبي اصلاحات عنوان نمود. بدون شک، خروجي ديدگاه هاي آنها رجحان منافع گروهي را بر منافع ملي اثبات نموده است، به نحوي که پس از 22 خرداد بر اساس اظهارات متهمان در دادگاه و ارتباط آنها با جريانهاي برون مرزي، هويت و شناسنامه حزب مشارکت در آستانه ابطال قرار گرفته است.

اين سخنان نشان داد تلقينات صاحب نظران انگلو فيل و يورو فيل در محافل آکادميک که به عنوان تنها نسخه شفابخش مطرح مي گردد، سرابي بيش نيست. اکنون شاگردان آنها پس از عملياتي نمودن ديدگاه هاي مذکور لب به اعتراف گشوده و ناکارآمدي ايشان را در جمهوري اسلامي اذعان کرده اند، زيرا صورت بندي قدرت و ساختارهاي نظام که ملهم از آموزه هاي ديني مي باشد، نمي تواند قرابت و مؤانست با مفاهيم وارداتي برقرار کند.

مدير ارشد اتاق فکر اردوگاه اصلاحات که افق جريان همفکر خويش را با ترسيم برنامه هاي بلند مدت موفق ارزيابي مي کرد و با تزريق خوراک فکري برخي جوانان را به صحنه رويارويي با نظام از سال 1378 کشانيده است، اکنون از حزب مشارکت استعفا داده و از هزينه هاي تحميلي بر ملت ناشي از تصميم سازيهاي خود طلب بخشش و حلاليت مي نمايد.

اگر اين سخنان تاکتيک نباشد و واقعاً تحول فکري و تعديل و تجديدنظر در مواضع کنوني ايشان تلقي گردد، با عنايت به اظهارات پيشتر هم حزبي هاي آقاي حجاريان، بايد پرده ترحيم افکار دوم خرداد 1376 را نصب کنند و بر مزار آن مرثيه بخوانند. سطور فوق زماني از وثاقت بيشتري برخوردار مي گردد که مواضع روزهاي اخير آقاي کروبي نيز به آن ضميمه گردد.

اعلام حمايت منافقين از اظهارات آقاي کروبي نشان داد خروجي رفتارهاي برخي چهره ها، منافع اپوزيسيون مسلح را نيز تأمين نموده که اين گونه سراسيمه به حمايت از دبيرکل حزب اعتماد ملي پرداخته اند. نبايد فراموش کرد که امام راحل فرمودند: «هر زماني دشمن از شما اعلام پشتيباني نمود بدانيد که کنش و واکنش شما سود آنها را در برداشته است» و يا مقام معظم رهبري در اظهاراتي مشابه در اين خصوص فرمودند: «هر گاه دشمن از شما حمايت کرد بدانيد به دروازه خودي گل زديد.»

برگزاري دادگاه و پخش اعترافها اگر نهضت روشنگري و تبيين حقايق ناميده شود، سخني گزاف نيست. اين محکمه نشان داد، دشمنان جبهه جديد را با مهره چيني از داخل پيگيري مي کرده اند تا از اين رهگذر هزينه هاي اقداماتشان را به حداقل برسانند. روزنامه آمريکايي «يواس اي تودي» هم يکي از طرحهاي پشت پرده دولت اوباما را افشا کرد و نوشت: «دولت اوباما طرحهايي را تهيه کرده و در جستجوي گروه هايي است که بتوانند به معترضان ايراني کمک کنند.

بنابر اين، رويدادهاي پس از وقايع 22 خرداد مقطع خاصي از انقلاب اسلامي است که برخي افراد و جريانها با پذيرش پارادوکس رفتاري و کلامي دچار پالايش گرديده و نظام جمهوري اسلامي بيش از گذشته در مواجهه با حوادث از اقتدار برخوردار و قادر است هر گونه حرکتي مغاير با منافع و امنيت ملي خود را با استفاده از ظرفيتهاي خويش مهار نمايد.

حمايت: نظريه هاي انگيزش کارکنان‏

«نظريه هاي انگيزش کارکنان‏» عنوان يادداشت روز روزنامه‌ حمايت به قلم محمدرضا حسن پور است كه در آن مي‌خوانيد؛ انگيزش از موضوعات و مفاهيم اساسي در مديريت سرمايه اي انساني بوده و آثار و نوشته هاي بسياري در خصوص انگيزش از سوي دانشمندان مختلف مطرح شده كه در آنها هم از نظر تئوريك و هم از نظر تجربي، فنون انگيزشي مورد استفاده توسط مديران براي بهبود عملكرد افراد مورد بحث و بررسي گرفته است.

نظريه پردازان كليد موفقيت سازماني را مديريت موثر نيروي انساني مي دانند و با وجود حركت سريع سازمانها به سوي فن آوري، نقش انسان به عنوان عامل حياتي و استراتژيك سازمان بيش از بيش مورد توجه قرار گرفته است. از اينرو جلب رضايت كاركنان و علاقمند كردن بيشتر آنها به شغل مورد تصدي و در نتيجه برآورده شدن اهداف سازماني از اهميت خاصي برخوردار است.

يكي از وظايف مهم مديران در سازمان‌‌ها، شناسايي استعدادهاي بالقوه كاركنان و فراهم نمودن زمينه‌هاي رشد و شكوفايي آنان است كه زمينه ارتقاي بهره‌وري را فراهم مي‌كند. امروزه نمي‌توان بدون توجه به ميزان بهره‌وري در توليد و بدون آگاهي از عوامل موثر بر افزايش آن، به سوي توسعه پايدار گام برداشت. از آنجا كه انسان در توسعه نقش كليدي دارد و تحقق توسعه به دست انسان صورت مي‌پذيرد، برطرف كردن نيازهاي روحي و رواني افراد از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. بنابراين يكي از وظايف مهم مدير، انگيزش افراد است، انسان‌هايي با نيازهاي متعدد براي نيل به هدف‌هاي سازماني. در يك طبقه‌بندي كلي انگيزه‌ها در سه گروه (فيزيكي، اجتماعي و رواني) قرار مي‌گيرد. به بخشي از نيازهاي انسان در محيط كار مانند تسهيلات رفاهي محيط كار (محل مناسب كار، هوا، نور و...) انگيزه‌هاي فيزيكي اطلاق مي‌شود. به دسته اي از نيازهاي افراد كه به رفتار ديگران به ويژه مديريت سازمان ارتباط پيدا مي‌كند و بيشتر نيازهاي اجتماعي را برطرف مي سازد، انگيزه هاي اجتماعي مي گويند و آن گروه ازنيازهايي که رضايت روحي افراد را در پي دارد، جزء انگيزه‌هاي رواني محسوب مي‌شود.‏
روش تحقيق در اين مقاله، توصيفي و جمع‌آوري اطلاعات به صورت كتابخانه‌اي بوده است و بديهي است به دليل گستردگي و پيچيده‌گي موضوع، امكان ورود به عمق و تحليل جامع همه نظريه‌ها و ارزيابي آنان وجود نداشت. ‏

مفهوم انگيزش
اصطلاح انگيزش به معني حرکت است و انگيزه را چرايي رفتار گويند. به عبارت ديگر هيچ رفتاري را فرد انجام نمي دهد که انگيزه اي يا نيازي محرک آن نباشد. انگيزش انسان اعم از خودآگاه يا ناخودآگاه، ناشي از نيازهاي اوست. بنابراين در تعريف انگيزه مي توان گفت: انگيزه يا نياز عبارت است از حالتي دروني و کمبود يا محروميتي که انسان را به انجام يک سري فعاليت وا مي دارد .تعريف ديگر انگيزه "ميل به کوشش فراوان در جهت تامين هدفهاي سازمان به گونه اي که اين تلاش در جهت ارضاي برخي از نيازهاي فردي سوق داده شود"
‏
يکي از وظايف اوليه مدير فراهم نمودن موجبات انگيزش کارکنان در سطح بالايي از عملکرد مي باشد. يعني مدير بايد اطمينان پيدا کند که افراد کار مي کنند، بطور منظم سرکار حاضر مي شوند و سهم مثبتي از رسالت سازمان دارند. عملکرد شغلي به توانايي، محيط و همچنين انگيزش مرتبط است .

انگيزش يک فرايند زنجيره‌اي است که با احساس نياز يا احساس کمبود و محروميت شروع مي شود ، سپس خواست را به دنبال مي آورد و موجب تنش و کنش بسوي هدفي مي شود که محصول آن، رفتار نيل به هدف است. توالي اين فرايند ممکن است منجر به ارضاي نياز شود. بنابراين انگيزه ها موجب تشويق و تحريک فرد به انجام يک کار يا رفتار مي شود در حالي که انگيزش يک خواست کلي را منعکس مي نمايد. در تمام تحقيقات انگيزش هنوز جايگاه تنبيه و تشويق به عنوان انگيزه هاي بسيار قوي مطرح مي باشد و در اين رابطه پول به عنوان ابزاري براي اعطاي پاداش مطرح بوده، اما تنها عامل انگيزشي نيست.

نظريه هاي انگيزش‏
تحويل انديشه مديريت در زمينه انگيزش کارکنان، سه مرحله نسبتا متمايز را پشت سر گذاشته است. در نخستين نظرات انگيزش به ارايه الگوي منحصر به فردي از انگيزش پرداخته شده که آنرا درباره هر کارمند و در هر موقعيتي قابل صدق مي دانند. اين ديدگاه ها عبارتند از مدل سنتي، مدل روابط انساني و مدل منابع انساني.
‏
مدل سنتي ‏
‏ مدل سنتي انگيزش با نام فردريک تيلور و مکتب مديريت علمي همراه است. تيلور هنر مديريت را به عنوان ابزار شکل دهنده رابطه مديران و کارگران مورد ملاحظه قرار داد و عامل انگيزش را صرفا" براساس مهارت بيشتر و توليد کارايي بيشتر دانسته و تشويق و تنبيه را مورد تاکيد قرار مي دهد. تيلور پاداش مادي تنها محرک براي توليد کارايي مي دانست. اين مكتب معتقد بود يكي از جنبه‌هاي مهم کار مدير اين است که اطمينان حاصل کند انجام وظايف تکراري و ملال آور با بيشترين بازدهي همراه است. مديران تعيين مي کردند که چگونه بايد کار انجام شود و سيستم دستمزد تشويقي را به کار مي بردند تا کارکنان برانگيخته شوند.اين مدل مبتني بر انگيزش مادي بوده و در آن پرداخت حقوق و دستمزد به ازاي توليد بيشتر افزايش مي يافت. طبق اين نظريه مديران معتقد بودند کارگران داراي سستي و تنبلي ذاتي بوده و تنها به وسيله عوامل اقتصادي مي توان آنها را به توليد بيشتر تحريک کرد. از اين رو مدل انساني اقتصادي از اين نظريه حاصل مي شود .

‏ مدل روابط انساني‏
روابط انساني حاصل مطالعات هاثورن بود. طبق اين نظريه انسانها بجز پول با عوامل ديگري نيز برانگيخته مي شوند. کارهاي تکراري و کسالت آور موجب کاهش انگيزه کارکنان مي شود اما رفتار اجتماعي موجب افزايش انگيزه و کارايي کارکنان مي شود. افراد به عنوان موجودات اجتماعي در پاسخ به محيط کار برانگيخته مي شوند. طبق اين نظريه وجود انگيزه لازم مانند رضايت شغلي، موجب بالا رفتن عملکرد کارکنان مي شود. مدل انسان اجتماعي از اين نظريه حاصل مي شود.‏

‏ مدل منابع انساني ‏
از دهه 1960 به بعد مسلم شد که نظريه هاي کلاسيک و روابط انساني، تاثير روابط اجتماعي و ساختار رسمي را ناديده گرفته و مفروضات مدل روابط انساني تصوير ناقصي از رفتار انساني را در محل کار ارايه مي داد. مدلهاي معاصر انگيزشي بر اين فرض هستند که عوامل زيادي قادر به تاثير گذاري در رفتار انسان مي باشد. اين عوامل شامل اهميت نظام پاداش، تاثيرات اجتماعي، ماهيت شغل، الگوي رهبري، نياز و ارزشهاي کارکنان و ادراک خود از محيط کار است.پژوهشگران اين بخش ضمن استفاده از دو مدل قبلي از نظر ساده تلقي کردن مساله انگيزش و نگاه تک بعدي به آن، به دو مجموعه مفروضات بدبينانه و خوش بينانه از انگيزش پرداختند. در نظرات معروف اين مدل مفروضات ‏Y‏ و ‏X‏ و ديدگاه مازلو است،دول شماره 1 جنبه هاي مختلف سه مدل سنتي، روابط انساني و منابع انساني تشريح شده است .‏

‏ نظريه‌هاي محتوايي
نظريه‌هاي محتوايي از توصيف "هست" و "نيازها" صحبت مي کنند و نظريه پردازان محتوايي درصدد شناخت و مشخص کردن عواملي هستند که موجب انگيزش انسان براي کار مي شود. به عبارت ديگر تئوريهاي محتوايي بيشتر به مسائل دروني انسان و عوامل انگيزش توجه دارند و در جستجوي چيزهايي هستند که رفتارفرد را براي انجام کار فعال مي سازدنظريه سلسه مراتب نيازها: ابراهام مازلو مدل خود را درباره انگيزش انساني، بر مبناي تجربه کلنيکي خود در سال 1943 ارايه داد. وي احتياجات بشري را به پنج طبقه تقسيم نموده و آن را سلسله مراتب نيازها مي نامد که عبارتند از
‏
‏1- نيازهاي فيزيولوژيک - ارضاي سائقه هاي تشنگي، گرسنگي و جنسي ‏
‏2- نيازهاي ايمني - رهايي از ترس آسيب هاي بروني، تغييرات شديد بروني ‏
‏3- نيازهاي مربوط به تعلق - ميل به داشتن روابط عاطفي و مراقبتي يعني دريافت محبت و حمايت شخصي از ناحيه ديگران ‏
‏4- نياز به قدرت و منزلت - احترام و ارج گذاري مثبت از جانب همسالان و وابستگان ‏
‏5- خوديابي يا شکوفايي - فرصت براي ارضاي توان بنيادين فرد تا حد نزديک تر شدن به خود طبيعي

پيروان مکتب کلاسيک معتقدند اگر احتياجات جسماني زير دستان برآورده شود آنان حداکثر تلاش خود را براي کسب هدف هاي سازمان بکار خواهند برد. اينگونه مديران معمولا از خود سوال مي کنند که چرا کارايي سازمان اضافه نمي شود؟ در حالي که ما پول خوبي مي پردازيم و موقعيت کار عالي است. در حقيقت پولي که به کارمندان پرداخت مي شود تا احتياجات جسماني خود را از قبيل خوراک، پوشاک و مسکن تامين کنند وقتي به مصرف مي رسد که آنها در خارج از محيط سازمان خود هستند و معمولا هيچکس پول را در موقع کار خرج نمي کند. بنابراين پول به تنهايي نمي تواند انگيزه اي در کارمندان سازمان ايجاد کند. آنچه باعث انگيزه مي شود برآوردن نيازهايي است که در سلسله مراتب نيازها در مرتبه بالاتري قرار دارد يعني احتياجاتي از قبيل امنيت، تامين اجتماعي، تعلق، احترام و مانند آن به ندرت کاملا" ارضا مي شوند بخصوص براي افرادي که در رده هاي پايين سازمان قرار دارند و به فوق العاده يا پاداش متکي هستند. ارضاي نياز قدر و منزلت، احساساتي مانند اتکاي به نفس، ارزش داشتن، صلاحيت و قابليت داشتن و مانند آن در فرد به وجود مي آورد حال آنکه عدم ارضاي اين نيازها باعث مي شود که شخص احساس خود کم بيني، ضعف و بي پناهي کند و احتمالا ناراحتي هاي عصبي در شخص ايجاد شود .

کانال عصر ایران در تلگرام

تماشاخانه