خيزحلقه «سلطان» براي قبضه قدرت در عربستان

سلطان عبدالعزیز وليعهد‌عربستان که یکی از ارکان پرقدرت در نظام پادشاهی عربستان به شمار می‌رود، پس از افزون بر یک‌سال دوره نقاهت و انجام اقدامات پزشکی به عربستان سعودی بازگشت. او و فرزندانش مانند بندر بن سلطان و خالد که فرماندهی ارتش را به عهده دارند جایگاه مهمی را در ساختار قدرت عربستان برعهده داشته و حلقه وصل سعودی‌ها به آمریکا به شمار می‌روند. از طرف دیگر، زمینه‌های رقابت قدرت میان جریان‌های مختلف در بالای هرم قدرت در غیاب سلطان (که احتمال مرگ او بسیار بالاست) زمینه رقابت را میان جناح‌های مختلف در مجموعه قدرت پادشاهی عربستان فعال کرد، به نحوی که تلاش می‌شد در غیاب او از این فرصت استفاده شود تا سهم و جایگاه بقیه افراد مانند نایف و خانواده‌ها و بخش‌های دیگر در مجموعه مسؤولیت‌های حکومتی جابه‌جا شده و ارتقا یابد.

بازگشت سلطان به عربستان با توجه به مسؤولیت‌های ولیعهدی، فرماندهی دفاع، فرماندهی بخش‌های نظامی و همچنین بخشی از مسؤولیت‌های امنیتی موجب شده ‌چند نکته در دستور کار وی قرار بگیرد. اول اینکه با توجه به هزینه‌های زیادی که برای ساخت و تجهیز ارتش عربستان صورت گرفته و ارقام بسیار هنگفتي که به آن اختصاص یافته، امروز در برابر یک اثبات مصداقیت قرار گرفته است. حال سلطان باید ثابت کند که آیا این ارتش، کارآمدی لازم را پس از این هزینه‌ها دارد یا خیر؟ ناکارآمدی ارتش، حیثیت و جایگاه سلطان را زیرسوال خواهد برد.

بنابراین به نظر می‌رسد یکی از وجوه اهتمام سلطان برای آنکه حیثیت و جایگاهش را حفظ کند، رسیدگی به ارتش خواهد بود. وی تلاش می‌کند در این زمینه فعالیت‌های گوناگونی انجام دهد تا به مجموعه خود و فرزندانش در این دستگاه‌ها ‌وجاهت بیشتری بخشد و در واقع موقعیت خود را در درون ساختار قدرت ترمیم کند. دستور کار دوم این است که زمینه‌های تغییر و تحولی که دیگر رقبای سلطان سعی می‌کردند در زمان غیبت وی در ساختار قدرت پادشاهی به وجود آورند را خنثی کند در نتیجه آنها هم باید جابه‌جایی و تغییرات جدید را تحمل کنند، یعنی سلطان سعی می‌کند دیگران را پس زده و موقعیت خودش را در مجموعه قدرت دوباره تعریف و حلقه وابسته به خود را به رأس هرم قدرت نزدیک‌تر کند.

این امر بویژه از این جهت مهم است که بندر مهم‌ترین فرزند سلطان که 20 سال سفیر عربستان در آمریکا بوده و بعدها به عنوان یکی از افراد بسیار نزدیک به نئوکان‌ها مطرح شد، طی یکی، دو سال اخیر به علت ناکامی‌هايی که در لبنان و سوریه متوجه او شد، تقریباً از سیکل مسؤولیت‌ها که مسؤولیت امنیتی عربستان مهم‌ترین آنها بود کنار گذاشته شد و اکنون با بازگشت سلطان باید انتظار داشت که مجددا بندر هم به تیم مسؤولان عربستان بازگردد. این بدان معناست که سیاست‌های عمومی و امنیتی عربستان به سمت نوعی افراطی‌گری پیش خواهد رفت، یعنی استفاده از سلفی‌ها در محیط منطقه افزایش می‌یابد.

از این رو با توجه به بازگشت سلفی‌ها باید منتظر فعال شدن دوباره آنها در لبنان در قالب گروه فتح الاسلام وهمچنین تشدید فعالیت‌های آنان در عراق باشیم. از سوی دیگر نوع ارتباط با آمریکایی‌ها تغییر کرده و موجب فعال‌تر کردن این ارتباط یا هضم شدن سیاست‌های منطقه‌ای عربستان در سیاست آمریکا می‌شود. حال با بازگشت سلطان می‌توان انتظار داشت که این اتفاق‌ها تدریجا بوقوع بپیوندد. بخش دیگر این تغییرات مربوط به این است که ساختار حکومتی با بازگشت سلطان‌ به عربستان دچار تغییر خواهد شد و طبق آخرین گزارش‌ها ترکیب حکومتی عربستان دستخوش تغییراتی اساسی خواهد شد و جابه‌جایی‌هایی احتمالا در مجموعه تیم حکومتی صورت می‌گیرد.

قتل عام زنان و کودکان یمنی

از سوی دیگر جنبش شیعی حوثی با اشاره به حمله جنگنده‌های سعودی به اردوگاه آوارگان صعده از کشته شدن 3زن و یک کودک بر اثر این حملات خبر داد.جنبش شیعی حوثی در بیانیه‌ای از 19مورد حمله هوایی ارتش عربستان علیه این جنبش خبر داد. در بیانیه این جنبش آمده است: 9 حمله هوایی در محور تهامه و بر مناطق جبل المدود، منطقه الجابری، غافره، قمامه، جزاع و شدا متمرکز بود.

جنبش حوثی همچنین اعلام کرد: جنگنده‌های سعودی 10 حمله هوایی نیز علیه مناطق مختلف استان صعده انجام دادند که در جریان آن از بمب‌های چند تنی و سمی استفاده کردند. این جنبش با اشاره به هدف قرار گرفتن شمال و شرق شهر ضحیان و مناطق طخیه، یسنم و العشاش تاکید کرد بر اثر حملات جنگنده‌های سعودی به اردوگاه آوارگان 3زن و یک کودک کشته شدند.

این جنبش همچنین از ادامه حملات موشکی عربستان بر کوه‌های الدخان، المدود و الرمیح و اصابت بیش از 70 موشک بر این کوه‌ها خبر داد. این جنبش تاکید کرد تلاش ارتش عربستان سعودی برای بازپس‌گیری پایگاه الجابری که روز جمعه به تصرف مبارزان حوثی درآمد را با شکست مواجه کرده است.

محمد عبدالسلام، سخنگوی شیعیان حوثی یمن نیز به خبرگزاری فرانسه گفت: به دنبال درگیری‌های شدید در منطقه نزدیک به پایگاه نظامی الجابری در شمال یمن، بیش از 200 تن از نیروهای عربستان مجبور شدند با رها کردن تجهیزات خود از منطقه فرار کنند.

وی افزود: شیعیان حوثی جبهه چهارم را در این جنگ بر ارتش عربستان باز کردند و با وجود اینکه نیروهای سعودی تلاش زیادی را برای باز پس‌گیری پایگاه الجابری به‌کار گرفته و منطقه را بشدت بمباران و موشک باران کردند، موفق نشدند نیروهای حوثی را به عقب برانند و مجبور شدند از منطقه عقب‌شینی کنند.

از سوی دیگر پایگاه اطلاع‌سانی صعده آنلاین دیروز اعلام کرد ارتش عربستان در عملیات علیه شیعیان حوثی شنبه شب بیش از ۲۳۰ موشک به سوی شهرهای شیعه‌نشین یمن شلیک کرد. با وجود حجم سنگین آتش سعودی‌ها، کماکان جنگ به نفع شیعیان پیش می‌رود و نظامیان عربستان که کماندوهای اردنی را نیز در کنار خود می‌بینند تاکنون به موفقیت قابل ملاحظه‌ای دست نیافته‌اند.

این در حالی است که عربستان با خرید بیش از 40 میلیارد دلار تسلیحات جنگی در خرید ادوات نظامی رکورد دار محسوب می‌شود.

منبع: وطن امروز