شوپنهاور، فیلسوف برجستهای که مکتب «ایدهآلیسم آلمانی» را به اوج خود رساند، بر این باور بود که جهان چیزی جز یک رؤیای پیچیده نیست. از نظر او در اصل و اساسِ این رویا نیرویی شوم و رنجآفرین به عنوان «اراده» وجود دارد.
کد خبر: ۱۰۲۰۱۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۹
کلمۀ "خود" در زبان روزمرۀ ما کلمۀ بسیار پرکاربردی است؛ «خودم این کار را میکنم» یا «خودم این را میدانم» و جملههای بیشماری مثل اینها هستند که دربارۀ "خود" سخن میگویند. اما اصلا "خود" چیست؟ برخی از فلسفه های شرقی که از دل اندیشۀ بودایی بیرون آمدهاند، پاسخ جالب توجهی به این پرسش میدهند.
کد خبر: ۱۰۱۸۷۱۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۱۴
برخی مفهوم «بینهایت» در فلسفه آناکسیماندر را منشأ گرفته از تفکر شرقی–ایرانی میدانند و معتقدند که امر بینهایت و بیکران در تفکر یونانی سابقه نداشته و این اندیشه برای نخستینبار از طریق ایرانیان به اندیشه متفکران یونانی راه یافته است.
کد خبر: ۱۰۱۷۴۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۰۹
جستجوی معنای «خوشبختی» همواره نقطه اشتراکی برای اندیشمندان و فیلسوفانی بوده که به دنبال معنا و هدف در پیچیدگیهای زندگی بودهاند. اما فیلسوفان در دورههای گوناگون خوشبختی را به شیوههای مختلفی تفسیر کردهاند. در اینجا به طور مختصر مروری خواهیم داشت بر مهمترین دیدگاههای فلسفی دربارۀ خوشبختی در دورههای مختلف تاریخ فلسفه .
کد خبر: ۱۰۱۷۱۹۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۰۸
مذاکره غیر از ایده به اجرای قوی هم نیاز دارد، مذاکرهکنندهها هم باید بدانند میز مذاکره کلاس درس تاریخ و فلسفه نیست.
کد خبر: ۱۰۱۶۷۹۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۰۶
کییرکگور معتقد بود که تا وقتی ما فقط به دیدگاههای علمی، منطقی و انتزاعی نسبت به جهان متکی باشیم، هرگز نمیتوانیم به آن چیزی دست پیدا کنیم که به زندگی فردی ما معنا میبخشد. از نظر او برای پیدا کردن دلیلی برای شروع کردن روز و بلند شدن از تختخواب، ما به نوعی از فلسفه یا اندیشه نیاز داریم که به جای تبیینهای بیطرفانه از واقعیت، دربارۀ زندگی فردی و واقعی انسان حرف بزند و عمق دلهرهها، شورمندیها و شادیهای او را بررسی کند.
کد خبر: ۱۰۱۶۵۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۹/۰۶
نقلقولهای فلسفی سقراط هنوز هم پس از قرنها درسهای ارزشمندی دربارۀ خرد، خوداندیشی، معرفت و خطرات نادانی در بر دارند.
کد خبر: ۱۰۱۲۲۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۲۰
سارتر مینویسد: «چیزی به عنوان "ذات انسانی" وجود ندارد؛ انسان صرفا وجود دارد و هیچ چیز نیست جز آنچه خودش از خودش میسازد».
کد خبر: ۱۰۱۱۱۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۵
کار، غذا، خواب . . . و زندگی ما شنبه، یکشنبه، دوشنبه، سهشنبه، چهارشنبه و پنجشنبه با همین ریتم ادامه مییابد؛ اما یک روز سوال «چرا» به وجود میآید و همه چیز در آن خستگیِ آمیخته با حیرت آغاز میشود.
کد خبر: ۱۰۱۰۲۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۳
پورهون الیسی میگفت: «چیزها به خودی خود خنثی، بیثبات و نامشخص هستند. بنابراین، نه حواس ما و نه عقاید ما نه درست هستند و نه غلط. به همین دلیل، نباید به آنها اعتماد کنیم، بلکه باید بدون عقیده و بدون تعصب باشیم و در مورد هر چیز بگوییم که آن چیز نه هست و نه نیست، یا هم هست و هم نیست».
کد خبر: ۱۰۰۶۸۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۲۹
سورن کییرکگارد، فیلسوف دانمارکی، در کتاب «مفهوم اضطراب» مینویسد: «اگر انسان یک حیوان یا یک فرشته بود، نمیتوانست در اضطراب باشد. اما از آنجایی که او هم حیوان است و هم فرشته، میتواند در اضطراب باشد و هرچه اضطراب بیشتر باشد، انسان بزرگتر است».
کد خبر: ۱۰۰۴۶۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۲۲
در فلسفۀ چین باستان مفهومی هست که نشان میدهد هر کس چگونه میتواند به بهترین نحو کار خود را انجام دهد؛ چه یک آشپز باشد که دارد گوشت گاو را برش میزند و چه حاکمی که کشور را اداره میکند.
کد خبر: ۱۰۰۲۷۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۱۵
«جهنم دیگران هستند» یک عبارت مشهور از نمایشنامه فلسفی «خروج ممنوع» (۱۹۴۴) اثر ژان پل سارتر فیلسوف اگزیستانسیالیست فرانسوی است. برخی معتقدند مفهوم کلی این نمایشنامه این است که روابط انسانی اساساً سرشار از تعارضات هستند و هیچگاه نمیتوان امیدوار بود که رابطهای مثبت و حقیقتا شادیبخش میان انسانها برقرار شود.
کد خبر: ۱۰۰۰۸۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۰۸
فلسفه در یونان باستان، از حدود قرن هفتمِ پیش از میلاد مسیح تا شکلگیری امپراتوری روم در قرن نخستِ میلادی را شامل می شود. در طول این دوره، پنج مکتب یا سنت فلسفیِ برجسته و جریانساز به وجود آمد: «مکتب افلاطونی»، «مکتب ارسطویی»، «مکتب رواقی»، «مکتب اپیکوری»، و «مکتب شکگرایی».
کد خبر: ۹۹۹۱۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۰۱
جورج اورول (1903-1950) نویسندۀ مشهور نیمۀ اول قرن بیستم بود که بیشتر به خاطر دو رمان «قلعۀ حیوانات» و «1984» شناخته میشود. اما او همچنین مقالات، رمانها و کتابهای غیر داستانی نیز مینوشت. دیدگاههای فلسفی او را در هر دو دسته از آثارش میتوان جستجو کرد.
کد خبر: ۹۹۲۲۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۰۳
آیا کسی هست که به هیچ چیز امید نداشته باشد؟ به نظر میرسد اکثر ما در وجود خودمان سرشار از امیدواریهای گوناگون هستیم. اما آیا تا به حال به این فکر کردهایم که امید دقیقا چیست، چگونه از سایر احساسات متمایز میشود و ارزش و اهمیت آن در زندگی چقدر است؟
کد خبر: ۹۹۰۴۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۲۸
تاثیر ایدههای مارکس آنقدر گسترده و عمیق است که شاید خیلی از مردم حتی خودشان هم ندانند که تا چه اندازه تحت تاثیر ایدههای او هستند؛ چه از مارکس خوشمان بیاید و چه با او دشمن باشیم، این یک واقعیت غیر قابل انکار است که تحلیلها و تبیینهای او سهم مهمی در تغییر مسیر تفکر فلسفی و اجتماعی در دوران معاصر داشتند.
کد خبر: ۹۸۹۳۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۲۳
از نظر هابز چیزی وحشتناکتر از زندگی در «وضع طبیعی» نمیتواند وجود داشته باشد. به همین دلیل باید نیروی مقتدری وجود داشته باشد که همۀ ارکان اجتماع را در اختیار خود بگیرد و همۀ افراد را تسلیم قدرت بی حد و حصر خود کند.
کد خبر: ۹۸۸۰۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۱۷
جهان فرهنگی و ذهنی ما چگونه شکل میگیرد؟ نگاهها و رویکردهای کلی ما در جامعه چگونه و از کجا سرچشمه میگیرند؟ برای پاسخ دادن به این پرسشها شاید لازم باشد که قبل از هر چیز به «کودکی» و آن تاثیرات و ایدههایی که در کودکی دریافت کردهایم توجه کنیم.
کد خبر: ۹۸۰۵۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۱۹
آیا «مکان» به عنوان چیزی مستقل از همۀ اشیاء جهان وجود دارد؟ آیا میتوانیم دربارۀ چیزی به عنوان «خود مکان» صحبت کنیم که حتی بدون وجود هیچ یک از اشیاء مادی باز هم به وجود خود ادامه دهد؟ یا باید طور دیگری نگاه کنیم و مکان را صرفا نوعی «نسبت» و «رابطه» بین اشیاء ببینیم؟ در اینجا مطلب مختصری را دربارۀ این دوگانۀ دشوار فلسفی میخوانید.
کد خبر: ۹۸۰۱۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۱۸