روزنامه رسالت در سرمقاله امروز خود نوشت: سال گذشته هنگامي که بند7 بودجه که مربوط به شرکت ملي نفت مي شد مطرح شد هيچ موافق و مخالفي بحث نکردند و پيشنهاد کميسيون تلفيق ظرف چند ثانيه راي آورد. در حالي که دهها موضوع برنامه اي و بودجه اي در لابه لاي اجزاي پيشنهاد که هر کدام در اندازه يک لايحه و طرح مستقل است مطرح بود. اما حساسيت کسي را برنينگيخت و همين عدم حساسيت در شوراي نگهبان ديده شد. نگاهي به تفريغ بودجه سالهاي84 تا87 نشان مي دهد اين عدم حساسيت چه زيانهايي براي بودجه نويسي پديد آورده است .
نقدهاي نمايندگان محترم مجلس در نشست مشترک دولت و مجلس و برخي نقدهاي مطرح در رسانه ها را در مورد بودجه سال89 خواندم. هيچ ايرادي در اين نقدها بر لزوم شفا ف سازي عملکرد مالي شرکت ملي نفت به عنوان بزرگترين بنگاه اقتصادي دولت ترتب ندارد. براي بيان حساسيت موضوع کافي است بدانيم که بودجه شرکت ملي نفت در سال89 رقمي نزديک به کل بودجه عمومي دولت است. آيا وقتي که براي بررسي و دقت در بودجه عمومي دولت صرف مي شود معادل زماني است که صرف بودجه شرکت ملي نفت مي شود؟
پيوست شماره3 بودجه که اختصاص به بودجه شرکتهاي دولتي دارد شرکت ملي نفت را به شماره طبقه بندي220000 با درآمدي معادل114 هزار ميليارد تومان و هزينه اي معادل87 هزار ميليارد تومان به ثبت رسانده است. آيا پيش بيني چنين درآمدي و برآورد چنان هزينه اي با توجه به اينکه سال آينده اولين سال اجراي قانون هدفمند کردن يارانه هاست واقعي به نظر مي رسد؟اگر تمامي1470 ميليون بشکه نفتي را که شرکت ملي نفت در سال آينده توليد مي کند با قيمت65 دلار بفروشد، پيش بيني درآمد آن کمتر از95 هزار ميليارد تومان مي شود. عدد114 هزار ميليارد تومان با چه محاسباتي تقويم شده است حال آنکه شرکت ملي نفت در سال آينده براساس ماده يک قانون هدفمند کردن يارانه ها590 ميليون بشکه از1470 ميليون بشکه توليدي را بايد با نصاب هاي مقرر در قانون هدفمند کردن يارانه ها به پالايشگاه هاي نفت بفروشد.
حداکثر درآمدي که براساس نصابهاي مورد نظر که مي شود به عنوان درآمد پيش بيني کرد20 هزار ميليارد تومان خواهد بود.لذا پيش بيني درآمد شرکت ملي نفت به80 هزار ميليارد تومان هم نمي رسد تا چه رسد به114 هزار ميليارد تومان؛ از سوي ديگر جمع جبري هزينه هاي6 شرکت بهره بردار نفتي در پيوست شماره3 بودجه سال89 و نيز4 شرکت طرف معامله شرکتهاي ياد شده و نيز 20 شرکت زير مجموعه شرکت ملي نفت که همگي دست اندرکار اکتشاف، استخراج، تدارک و توزيع و پالايش نفت هستند، به36 هزار ميليارد تومان نمي رسد. چگونه است که رقم هزينه هاي شرکت ملي نفت در پيوست شماره بودجه با عدد87 هزار ميليارد تومان برآورد شده است.
آيا در شرکت ملي نفت کارشناسان محترم و حسابداران و حسابرسان مي توانند تصوير درستي از تقويم محاسبات پيش بيني درآمد و برآورد هزينه بزرگترين بنگاه اقتصادي کشور را در سال89 ارائه دهند؟
نکته مهمتر اينکه جداول شماره3 خلاصه بودجه کل کشور در سال89 نشان مي دهد265 هزار ميليارد ريال مستند به بند اول منابع حاصل از نفت و فرآورده هاي نفتي و134 هزار ميليارد ريال مستند به بند هفتم مربوط به منابع حاصل از استفاده از صندوق توسعه ملي مندرج در جدول شماره4 اختصاص به بودجه عمومي دولت دارد. جمع اين دو رقم به400 هزار ميليارد ريال مي رسد.طراحان بودجه از پيش بيني درآمد114 هزار ميليارد تومان نفت، فقط40 ميليارد تومان آن را براي بودجه عمومي گذاشته اند .
سوال اين است که74 هزار ميليارد تومان آن تحت چه مکانيسمي در بودجه هزينه مي شود آيا درست است دولت، مجلس و شوراي نگهبان تنها به40 هزار ميليارد تومان درآمد نفتي نظارت کنند و از نظارت بر 74 هزار ميليارد تومان آن در سال آينده پرهيز کنند؟