روی سکوها دنبال مقصر نگردید

عصر ایران ورزشی ، مهدی قدیمی- جنجال ایجاد شده بر سر ناتمام ماندن بازی پرسپولیس و داماش همچنان ادامه دارد و صدور حکم کمیته انضباطی هم آتش این ماجرا را برافروخته تر کرده است.

اما قطعا تا چند هفته آینده همه چیز به فراموشی سپرده می شود و لیگ به پایان می رسد. فصل آینده نیز دوباره هواداران به ورزشگاه ها خواهند رفت، داوران اشتباه خواهند کرد و هواداران هم اعتراض خواهند کرد.

هر زمان هم که وقایعی اینچنینی پیش بیاید، داوران مورد اهانت قرار می گیرند، تیم ها جریمه نقدی می پردازند و محرومیت و کسر امتیاز نصیبشان می شود و هواداران که به نظر می رسد مسببان اصلی ماجرا هستند مجازات نمی شوند. اما این تنها یک روی سکه است.

 روی دیگر سکه بازی پرسپولیس داماش و بازی هایی از این دست ، نگاه کردن به این بازی از روی صندلی های هواداران فوتبال است. شاید بتوان گفت که اگر اشتباهات فاحش رفیعی در این روز، از سوی هر داور دیگری و در خانه هر تیم پرهوادار دیگر نیز به وقوع می پیوست، احتمال به وجود آمدن جوی شبیه ورزشگاه آزادی وجود داشت.

این مسئله را اگر بخواهیم در قالب سخنان کلیشه ای چون لزوم فرهنگ سازی و ... ارزیابی کنیم بیش از همه خود را فریب داده ایم.

اگر برای هوادارانی که در بدترین شرایط ممکن برای حمایت از تیم های محبوب خود به ورزشگاه های فاقد امکانات ما می آیند هم، در این میان حقی قائل باشیم باید یک بار به طور منصفانه بررسی کنیم و ببینیم که در این سال ها، چند بار حقوق تضییع شده تیم های مختلف نادیده گرفته شده است؟

در همین هفته ای که گذشت صنعت نفت آبادان به دلیل اشتباه فاحش داور، سه امتیاز به دست آمده را با یک امتیاز عوض کرد و به خانه بازگشت. این که وقوع اشتباه داوری اجتناب ناپذیر و جزئی از فوتبال است را همه می دانند و اگر به این امر واقف نبودند قطعا باید در تمام بازی های فوتبال کشور شاهد اعتراض هواداران همه تیم ها به داوری می بودیم.

نکته اینجاست که هواداران فوتبال در کشور ما در کنار احساساتی بودن و حتی تحت تاثیر هیجانات کاذب و گاه سازمان یافته قرار گرفتن، دارای فهم فوتبالی هستند. هوادارانی که در جریان تمام اخبار روز فوتبال کشور هستند و از تاثیر نتیجه هر بازی بر وضعیت دیگر تیم ها در جدول رده بندی آگاهی دارند، وقتی در طول یک فصل چندین بار شاهد تضییع حق تیم های خود به سود برخی تیم های خاص هستند خود را محق می دانند که فریاد بزنند و اعتراض کنند.

اما از آنجایی که هیچ مرجع و نهادی یک نتوانسته یا نخواسته است که با فساد مستتر در فوتبال مبارزه و عوامل آن را به جامعه معرفی کند، همواره این بدگمانی عمومی نسبت به دستگاه داوری فوتبال انباشت و تکثیر می شود.

این گونه است که تمام داوران زحمت کش و با صداقت فوتبال نیز در نظر هواداران متهم به فساد پنداشته می شوند و هر ورزشگاه تبدیل به انبار باروتی می شود که با جرقه اولین اشتباه داوری آماده انفجار است.


چند سال قبل وقتی دکتر پرویز سیار به عنوان کارشناس داوری در برنامه نود به رد و بدل شدن پول و خودرو میان برخی از مدیران باشگاه ها و بعضی از داوران اشاره کرد، تنها بازخورد این حرف محرومیت وی از حضور در صدا و سیما بود. اما جلوگیری از بیان این مسئله هیچ گاه موجب ازبین رفتن این شائبه در میان اهالی فوتبال نشد.

از قضا کسانی در این سال ها به وجود روابط ناسالم در فوتبال و داوری اعتراض کرده اند که اهالی فوتبال آن ها را به صداقت و سلامت می شناسند و در آخرین مورد هم مجید جلالی در مصاحبه چند روز قبل خود به این مسائل اشاره کرده بود.

به نظر می رسد راه حل اساسی و ریشه ای به جای روش هایی نظیر "آموزش فرهنگی به هواداران" که امروز از سوی نایب رئیس فدراسیون فوتبال پیشنهاد شده است، این باشد که یک بار برای همیشه نهادهای صاحب قدرت و صلاحیت وارد عمل شوند و با بیرون کشیدن عناصر نا سالم از میان خیل خدمتگزاران فوتبال و داوری ، و معرفی و مجازات آن ها و برخورد قاطع با تیم هایی که از این روابط سوء استفاده کرده اند، به هواداران و اهالی فوتبال اطمینان دهند که هر اشتباهی در زمین بازی رخ می دهد "سهوی" بوده و فرد خاطی هم هزینه اشتباه خود را خواهد پرداخت.

در غیر این صورت و تا زمانی که شائبه سازمان یافته بودن اشتباهات داوری در ذهن هواداران و اهالی فوتبال وجود دارد، هیچ تضمینی برای تکرار نشدن وقایع بازی پرسپولیس و داماش وجود نخواهد داشت.