نخستين ساختمان كلانتري تهران شئون تاريخي ندارد؟!

نخستين ساختمان كلانتري تهران باقي‌مانده از دوره قاجار، از 29 بهمن‌ماه سال گذشته از فهرست آثار ملي خارج شده است.

به گزارش ايسنا ، دبير كميته‌ي پيگيري خانه‌هاي تاريخي تهران با محوريت خانه‌ي تاريخي امين‌السلطان (اتحاديه) صبح امروز (سه‌شنبه، 26 ارديبهشت‌ماه) در نشستي خبري با اعلام اين مطلب گفت: نخستين ساختمان كلانتري تهران كه در محله‌ي بازار قراردارد و جزو هسته‌ي اوليه‌ي تهران است حدود سه‌ماه پيش از فهرست آثار ملي خارج شد.

او با اشاره به برخي ويژگي‌هاي تاريخي اين بنا، اظهار كرد: بخش شرقي خانه فروريخته و براساس بررسي‌هايي كه روي باقي‌مانده‌هاي آن انجام شده، به نظر مي‌رسد در آن بخش، آثاري از دوره‌ي صفويه بوده، پس ممكن است برخي بخش‌هاي اين خانه به دوره‌ي صفوي متعلق بوده باشد كه متأسفانه اكنون با توجه به اين‌كه اين خانه به تملك سازمان تعاون ناجا درآمده، در حال تخريب است.

وي با اشاره به دليلي كه ديوان عدالت اداري براي خروج اين اثر از ثبت ارائه كرده است، گفت: در حكم آمده، اين بنا شئون تاريخي ندارد. اگر اين‌گونه بوده، چرا در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است. اين در حالي است كه خانه‌ي كلانتري در بازار تهران قرار دارد كه هويت تهران را تشكيل مي‌دهد. امروز اين بنا شرايط خوبي ندارد. از سوي ديگر، ديوان عدالت اداري مي‌خواهد حقوق خصوصي را بر حقوق عمومي ارجح بداند.

عسگري ادامه داد: چرا زماني كه يك اثر با حكم ديوان عدالت اداري از ثبت ملي خارج مي‌شود، اما هنوز در حيطه‌ي آثار تاريخي است، سازمان ميراث فرهنگي پاي خود را از آن بيرون مي‌كشد و مي‌گويد قضيه‌ي آن بنا ديگر به ما ربطي ندارد. متأسفانه اكنون از سه‌هزار بناي تاريخي، 800 خانه بيشتر در بافت تاريخي تهران باقي نمانده‌اند.

او در ادامه‌ي اين نشست، با اشاره به تشكيل شدن كميته‌ي پيگيري خانه‌هاي تاريخي در تهران به پيگيري‌هاي اين كميته براي جلوگيري از گودبرداري كنار خانه‌ي باغ امين‌السلطان مانند صحبت با برخي مسؤولان كنوني و سابق ميراث فرهنگي اشاره كرد و گفت: در پيگيري‌هايي كه انجام شد، موفق شديم با نامه‌ي اداره كل ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران گودبرداري را هرچند دير متوقف كنيم. اكنون پيمانكار ساختماني كه در‌ آن گودبرداري انجام مي‌شود براساس نقشه‌اي كه به اداره كل ميراث فرهنگي داده، اعلام كرده است مي‌خواهد دو طبقه زير و يك طبقه روي زمين بسازد. البته اين مسأله مطرح است كه چقدر مي‌توان به اين نقشه اعتماد كرد؟

وي با اشاره به وجود 50 مالك براي خانه‌ي اتحاديه، بيان كرد: اين كميته اعلام مي‌كند اگر خانه‌ي اتحاديه توسط هر ارگاني خريده شود، به تبع آن، اين كميته و همه‌ي NGOهاي شهر تهران از مالك آن حمايت مي‌كنند.

او اظهار كرد: در دوران رياست مديران پيشين سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري كشور براساس طرحي كه اداره كل ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران داد، بودجه‌اي 10ميليارد توماني براي اين خانه تخصيص يافت كه به‌دليل هزينه نشدن و ايجاد كارشكني‌هايي، آن پول آن زمان براي هدف اصلي هزينه نشد. اكنون اين خانه با نه‌هزار مترمربع وسعت باقي‌مانده از دوره‌ي قاجار، هنوز بنايي سالم است و فقط بخش‌هايي از شش باغ باقي‌مانده‌ي فتحعلي‌شاهي قدري وضعيت نامناسبي دارند.

عسگري افزود: براساس قانون، اداره‌هاي دولتي بايد دفاترشان در بافت تاريخي باشد. اين در حالي است كه اداره كل ميراث فرهنگي و گردشگري استان تهران در جايي به‌جز بافت تاريخي است.

او همچنين با اشاره به شناسايي خانه‌ي معين‌التجار بوشهري توسط اين كميته، گفت: وضعيت اين خانه نامناسب است و به توجه نياز دارد. با مكاتباتي كه با سازمان ميراث فرهنگي انجام داده‌ايم، اقداماتي براي ثبت آن انجام شده است. اين خانه مانند خانه ـ باغ امين‌السلطان به حالت خانه ـ باغ بوده است كه متأسفانه باغ آن در سال‌هاي اخير توسط مالك تخريب شد و اكنون در حال ساخت‌وساز در آن هستند و قرار است به پاساژ تبديل شود.