عصرایران - امسال برای اولین بار، هفتهای به عنوان پدافند غیرعامل به ثبت رسیده است که البته به نظر میرسد سخن اصلیاش با دستگاهها و وزارتخانههایی باشد که به نوعی کلید ارایه خدمات عمومی به مردم را در دست دارند.
یکی از این وزارتخانهها، وزارت نیرو است که با در دست داشتن اختیار کامل و تام شبکه برق کشور به صورت انحصاری - همانطور که در تمام دنیا نیز مرسوم است - بار اصلی تامین برق کشور را به دوش میکشد.
حتی اهمیت این وزارتخانه در تامین آب و برق مورد نیاز مردم به خصوص در مقابل تهدیدات امنیتی، آنچنان اهمیتی دارد که پوستر هفته پدافند غیرعامل نیز در طراحی صندوقچهای خلاصه شده که به نوعی محافظت از نیروگاههای کشور را به عهده دارد.
به همین دلیل شاید اهمیت نقشآفرینی نیروگاهها در حوزه پدافند غیرعامل بیش از هر حوزه دیگری اهمیت داشته باشد.
اما در این میان اگرچه وزارت نیرو در سالهای گذشته همزمان با تشدید تحریمها و صحبت از حملههای نظامی به ایران، اقدام به ایمن کردن شبکه برق کشور در مقابل این تهدیدها کرد، اما روند آن در یک و نیم سال گذشته بسیار کند شده است و کمتر خبری در مورد اجرای اهداف پدافند غیرعامل در این وزارتخانه به گوش میرسد.
این در شرایطی است که یکی از مهمترین حوزههایی که وزارت نیرو بر روی اجرای برنامههای پدافند غیرعامل بر روی آن مانور بسیاری داد، حوزه نیروگاههایی بود که به طور همزمان تولید برق و انرژی میکنند تا به صورت جزیرهای، برق مورد نیاز کشور را تامین نمایند.
اجرای این ایده در ابتدای مطرح شدنش که در دولت نهم بود، رونق بسیاری داشت و حتی در گام اول نیز، وزارت نیرو خود در راه تامین برق مورد نیاز ساختمان عریض و طویل خود در اتوبان نیایش گام گذاشت و اقدام به راهاندازی یک نیروگاه کوچک کرد که تامین همزمان برق و انرژی را برایش انجام دهد و در مقابل، الگویی باشد برای بسیاری از کارخانجاتی که همواره از قطعی برق در زمستان و تابستان نالانند؛ البته گزارشها حکایت از این دارد که کار این نیروگاه هم اکنون متوقف شده است!
این در شرایطی است که وزارت نیرو در مقاطع مختلف ، برنامههای کلانی را برای ایجاد این نیروگاهها منتشر کرد و بار دیگر در کتاب اول که به نوعی نقشه راه این وزارتخانه در دولت دهم است، مورد تاکید قرار داد؛ به نحوی که به صراحت اعلام شد که تا پایان دولت دهم، 3000 مگاوات از برق مورد نیاز کشور از طریق CHPها تامین شود. موضوعی که مطابق با آمارهای وزارت نیرو، در سال انتهایی دولت که البته چند ماه بیشتر از آن باقی نمانده است، تنها به گواه آمارهای اعلامی آن هم از سوی این وزارتخانه، 700 مگاوات بوده است.
این رقم در حالی از سوی مدیران توانیر به تازگی اعلام شده است که مدیرعامل سازمان توسعه برق ایران در گفتگوی خود در حاشیه نمایشگاه صنعت برق که چند روزی است به کار خود پایان داده است، اینگونه آمارها را اعلام کرده که در سال جاری و تاکنون؛ دو هزار و 593 مگاوات نیروگاه جدید وارد مدار شده است که از این میزان، در بخش نیروگاههای تجدیدپذیر، 54 مگاوات نیروگاه بادی و تنها 175 مگاوات نیروگاه تولیدپراکنده بوده است.
وی البته این را هم به توضیحات خود اضافه میکند که از مجموع ظرفیت منصوبه موجود نیروگاهی در کشور، 56 هزار و 700 مگاوات نیروگاه حرارتی، یک هزار مگاوات برق اتمی،9 هزار و 436 مگاوات نیروگاه برق آبی،209 مگاوات انرژیهای نو و تنها 433 مگاوات نیروگاه تولید پراکنده است.
البته آمار دیگری هم وجود دارد که بر مبنای آن، قدرت نصب شده مولدهای کوچک در نیمه اول امسال 423 مگاوات اعلام شده است. رقمی که در سال گذشته تنها 400 مگاوات بوده است، در حالیکه همایون حائری، مدیرعامل توانیر اعلام کرده بود که تا پایان سال 90 باید حداقل 1000 مگاوات نیروگاه تولید پراکنده در کشور راهاندازی شود. حال با این شرایط بعید به نظر میرسد اکنون که 8 ماه از سال 91 سپری شده است، بتوان حداقل هدفگذاری سال گذشته را تحقق بخشید.
به هرحال این سوال هم اکنون مطرح است که آيا علاوه بر اظهارات اميدبخشی که برخی مقامات وزارت نیرو داشتهاند و با تکیه بر آن، مجید نامجو وزیر نیرو نیز اعلام کرده است که قرار است سه هزار مگاوات نیروگاه تولید پراکنده تا پایان دولت دهم به مدار آید، میتوان این کندی در اجرای برنامهها را در وزارت نیرو جبران کند یا اینکه نیروگاههای تولید پراکنده، موضوعی است که وزير نيرو در پايان مسئوليت خود بايد نسبت به کندی آن پاسخگو باشد؟
از طرفی نرخ خرید برق نیز با متوقف شدن طرح هدفمندی یارانه ها افزایش نمی یابد که خود عاملی است بازدارنده در رونق این صنعت .
صرف نظر از نرخ فعلی دلار عدم پایداری و نوسانی بودن ان نیز مزید برعلت است. برفرض که سرمایه گذار بخواهد این سیستم ها را خریده و نصب و بهره برداری نماید با کدام جرات ؟ دریافت مبلغ فروش برق به ریال و باز پرداخت با دلار ؟ توجه داشته باشیم که بحث وابستگی و یا عدم وابستگی خارجی ما به تجهیزات نیروگاه های پراکند ه امری است که بحث جداگانه ای را می طلبد ولی همینقدر بدانیم که در بحث سی اچ پی های کوچک وابسته هستیم و بخشی از تجهیزات با توجه به نوع پایه نیروگاه بایستی از خارج خریداری شود. مسئله مهم دیگر نسبت هزینه به فایده این طرح ها برای سرمایه گذار است که در حال حاضر جذابیتی ندارد با عملیات دلالی و ریسک تقریبا صفر در کوتاه مدت چند ده برابر ان نصیب دلا خواهد شد. مگر ازار است که بروی سمت کارتولیدی ؟. در کنار این قضایا مکانیزم خرید ، انتقال تجهیزات و گارانتی ها و اعتبار اسناذی و....همگی تحت تاثیر تحریم قراردارند .
چیزی که کار را خرابتر از همه انها ی دیگر کرده مسئله افزایش نرخ دلار و از ان بدتر ناپایداری ان است . درست مانند خیابانی است که با کف صابون لیز شده باشد.
هیچ کس امنیت ندارد الا دلال و سرمایه دار ی که دلالی می کند . وزارت نیرو به تنهایی مقصر نیست .
عمرا اگه چاپ کنی!