در پی اکران فیلم مستند سینمایی "انتهای خیابان پاستور" در خانه هنرمندان ، سایت تابناک در نقدی به این اثر پرداخت و آن را اثری چند وجهی خواند که بخشی از تاریخ ایران را برای همیشه ثبت کرده است.
متن کامل یادداشت به شرح زیر است:
در این عصر پر از تصویر و صدا آنچه در وهله اول ذهن را درگیر یک فیلم مستند میکند، موضوع یا موضوعاتی است که فیلمساز انتخاب کرده و در فیلمش به آن پرداخته است.
در افتتاحیه سینما تک خانه هنرمندان، فیلم مستند «انتهای خیابان پاستور» به کارگردانی مشترک محسن خانجهانی و جعفر محمدی نمایش داده شد که این اتفاق همان درگیری ذهنی را به همراه داشت، فیلم روایت رقابتها و فعالیتهای تبلیغاتی کاندیدهای ریاست جمهوری اخیر است.
از همان شروع فیلم تکلیف مخاطب معلوم است که نتیجه رقابت به کجا ختم شده است، پس متوجه میشویم آن چیزی که در این فیلم حائز اهمیت است و فیلمسازان به دنبال آن بودهاند، ثبت وقایعی از تاریخ معاصر ایران می باشد که جامعه کنونی ما به شکلی کاملا مشهود با آن درگیر است و برآیند تاثیرات آشکار و پنهان آن در زندگی یکایک مادیده می شود.
«انتهای خیابان پاستور» فیلمی چند وجهی است که میتوان درباره آن به تفصیل نوشت ولی فارغ از اتفاقات رخ داده در زمان قبل از انتخابات، مناظره های تلویزیونی و جهت گیریهای سیاسی نامزدهای ریاست جمهوری و طرفدارانشان، که خود تا حدی با آنها آشنایی داریم و با دیدن فیلم کاملا از آنها مطلع می شویم، نکته قابل توجه این است که زوایایی از جامعه ایران به تصویر کشیده میشود که همسنگ با مباحث آشکار سیاسی مطرح شده در فیلم مهم و قابل تامل است.
برای مثال گستره متنوع زبانی افراد نشان داده شده چنان است که مخاطب بیاطلاع از پراکندگی جمعیتی و قدمت تاریخی چندهزار ساله ایرانیان برایش بسیار عجیب و باور نکردنی خواهد بود که چگونه این آدمها با زبان، جغرافیا، قومیت وحتی لباس متفاوت همگی ایرانی هستند!
یا مشارکت اقشار مختلف جامعه از پیر، جوان، زن و مرد در سخنرانیهای کاندیداها و شادمانی کردن بدون دعوا و درگیری مردم چه در زمان رقابت و چه بعد از پیروزی یکی از نامزدها همگی نشان از بلوغ سیاسی جامعهای دارد که اکثریت آن را جوانان تشکیل دادهاند یا تصویر رییس جمهور جدید که دست رییس جمهور سابق را گرفته است و با خود میبرد، بسیار هشداردهنده برای تمامی کسانی است که عمر مدیریت خود را ابدی میدانند و... .
در نگاه دقیق نکات و اشکالاتی در فرم روایی و عناصر روایی فیلم قابل طرح است که ای کاش نمی بود اما سوژهای که این مستندسازان با آن درگیر بودهاند بسیار متفاوت از موضوعات دیگری است که در جامعه ما کمابیش از آنها مستند ساخته شده یا می شود.
به همین خاطر بررسی مباحث زیباشناختی فیلم بسیار مهم و ضروریست. فقط باید متوجه باشیم که ما را به بیراهه نبرد و از پرداختن به موضوعات مهم و قابل تاملی که در فیلم وجود دارد دور نکند، ولی باز معتقدم با وسواس و دقت بیشتر نتیجهای که حاصل میشد بسیار بهتر و به مراتب تاثیرگذارتر می شد اما با این وجود ازخود می پرسم که در زمان سفر تبلیغاتی کاندیدهای ریاست جمهوری فیلمسازان تا چه اندازه میتوانند درگیر مسائلی مانند قاب زیبا و کادربندی درست یا صدای واضح شوند؟
در فیلمی مثل «انتهای خیابان پاستور» که در بطن خود بسیار ملتهب است انتخاب تصمیم درست در کسری از ثانیه اتفاق می افتد، که آیا رویداد پیش رو را برای همیشه ثبت کنی یا اینکه آن را به هر دلیلی از دست بدهی؟
به رای نگارنده ثبت آن ارجح است حال شاید تصویرش فوکوس نباشد یا صدای مزاحمی هم وجود داشته باشد ولی با وجود چنین نواقصی هم، ثبت و نشان دادن این سند تاریخی غیر قابل تکرار، بسیار بهتر است از اینکه آن را ازدست بدهیم و فقط خاطره ای باشد در ذهن گروه فیلمسازی، از این جهت هم به گروه سازنده این مستند باید تبریک گفت.