روایتی تازه از فرایند بررسی برجام در مجلس

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای تحت عنوان گزارش به مردم در مورد برجام، فرایند بررسی برجام در مجلس و اقدامات خود به عنوان یک نماینده در این زمینه را تشریح کرد.

به گزارش ایسنا احمد توکلی بخش اول روایت خود را بر اساس پاسخ به این سوال‌ها که «در فرایند بررسی برجام در مجلس چه گذشت؟ بر سر سرمایه اجتماعی چه آمد؟ به عنوان یک نماینده چه کردم؟ » تنظم کرده و برداشت‌ها و اعتقادات خود را درباره عملکرد وزیر امور خارجه، رییس سازمان انرژی اتمی، رییس مجلس شورای اسلامی، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان و ... به شرح زیر آورده است:

این گزارش که طبق معمول برای شفاف شدن نحوه ایفای وظیفه خدمتگزاری مردم در مقام نمایندگی تقدیم می‌شود، گوشه‌هایی از این ماجرای تاریخی را نیز روشن می‌سازد که ثبت و انتشار آن‌ها خود وظیفه مستقلی است. در این قسمت کارکرد مجلس در این عرصه و اثر آن بر سرمایه اجتماعی و بخشی از اقدامات بنده در این ارتباط را ملاحظ می‌فرمایید. سه پرسش دیگر در قسمت پایانی پاسخ داده می‌شود.

روز یکشنبه 12 مهر 1394 در مجلس دو موضوع در ارتباط با برجام رخ داد: قرائت گزارش کمیسیون ویژه بررسی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) و تقاضای دو فوریت برای طرح "اقدام متناسب و متقابل دولت در اجرای برجام". مجلس به شدت متشنج شد و رئیس در اداره جلسه دچار مشکل بود. رفتارهای مغایر با شئونات نمایندگی مکررا صحنه‌هایی را رقم زد که به حیثیت مجلس آسیب جدی زد. چرا این گونه پیشامد؟ این صحنه‌های تلخ با کیفیت بدتری در روزهای یکشنبه 19 و سه‌شنبه 21 مهر94، حین بررسی کلیات و جزئیات طرح مذکور تکرار شد. چرا؟

داستان از نگاه یک هموطن که ماجرا را از صداوسیما و رسانه‌ها به طور مستقیم و غیرمستقیم پیگیری می‌کرد، گیج کننده، تأسف بار و سئوال برانگیز است. ملاحظه بفرمایید:

در 28 مرداد کمیسیون ویژه ای برای رسیدگی به برجام تشکیل می‌شود. اعلام می‌کنند که این کمیسیون با توافق همه فراکسیون‌ها با ترکیب 7 نفر از رهروان به مدیربت عملی آقای لاریجانی6 نفر از فراکسیون اصولگرایان به مدیریت آقای حداد و2 نفر از اصلاح‌طلبان برگزیده می‌شوند. در این میان رهبری بزرگوار ضرورت دخالت مجلس در تصویب یا عدم تصویب را یادآور می‌شوند و تأکید می‌کنند مبادا برجام اسباب تفرقه در کشور شود. هموطن تماشاگر صحنه تا اینجا گرچه از دولت علاقه‌ای به تمکین به قانون جهت تقدیم لایحه نمی‌بیند ولی ظاهرا در مجلس کارها دارد با وفاق کامل پیش می‌رود.

در روز یکشنبه 12 مهر، در حالی که نقوی حسینی دارد گزارش قوی و مستدل کمیسیون ویژه در نقد برجام را می‌خواند، طرحی با قید دو فوریت تقدیم صحن می‌شود. مخالفان مدعی میشوند که طرح جدای از نتایج گزارش تهیه شده است. در مسیر بررسی دوفوریت جنجالی به پا می‌شود. رئیس مجلس و برخی از جبهه پایداری یکدیگر را با دادن اخبار متفاوت تخطئه می‌کنند. آقای لاریجانی می‌گوید این طرح با هماهنگی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی و دوستان فراکسیون اصولگرا تهیه شده و آنان تعهد سپرده بودند که نتیجه را امضاء کنند. اعتراضات پی‌درپی چند نماینده جبهه پایداری در ضمن اخطار و تذکر رئیس را به واکنش وامی‌دارد تا به راحتی وقت اخطار و تذکر ندهد. همین مسئله تشنج را دامن می‌زند. بجای نمایش همدلی و وحدت، مانور تفرقه به چشم می‌خورد؛ آن هم نه بین دولت و مجلس و نه بین اصلاح‌طلبان و اردوگاه اصولگرایان، بلکه بین خودِ اردوگاه به اصطلاح اصولگرا. دو فوریتی به رغم مطرح شدن از زبان بروجردی و دفاع لاریجانی و توکلی، رأی نمی‌آورد و پس از تصویب یک فوریت، طرح بر خلاف معمول، به جای کمیسیون ویژه، به کمیسیون امنیت ملی ارجاع می‌گردد.

کمیسیون فردای آن روز آن را با سرعت در یک جلسه تصویب می‌کند و اعلام می‌کند 200 پیشنهاد را بررسی و رد کرده است! گزارش کمیسیون امنیت ملی صبح یکشنبه 19 /07 /94 در صحن مطرح می‌شود. جنجال شدیدتر از هفته پیش است.

تلخ‌ترین قسمت، تخطئه متقابل رئیس مجلس و رئیس کمیسیون ویژه و دفاع بسیار هیجانی دکتر صالحی از خود و تیم مذاکره کننده و بیان تهدید دفن در بتن است. بالاخره کلیات طرح با 139 رای موافق و100 رای مخالف و 12 رای ممتنع از 253 نماینده حاضر در جلسه تصویب میشود. بحث در جزئیات به سه شنبه 21 /07 /94 موکول می‌گردد. آن روز آقای لاریجانی با تصلب سختی اجازه مطرح شدن هیچ پیشنهادی از 200 و اندی پیشنهاد چاپ شده را نمی‌دهد. در حالی که حق مسلم قانونی نمایندگان بود. با فشار لاریجانی ، طرحی که معلوم بود ده ها سال سرنوشت کشور را رقم می‌زند، طی حدود 20 دقیقه به تصویب می‌رسد! شورای نگهبان نیز با سرعت غیرمتعارف در این‌گونه موارد، فردای آن روز مصوبه مجلس را تأیید می‌کند. واقعا مردم حق دارند سرگیجه بگیرند!! سرمایه اجتماعی برباد رفته به دلیل این‌گونه رفتار توجیه ناپذیر حاکمان چگونه جبران می‌شود؟