واحدهای آتش‌نشانی شهری و استانی بسیاری برای نوسازی ناوگان خودرویی و تجهیزاتشان اعلام نیاز رسمی کرده‌اند، ازجمله تهران، یزد، گرگان، خلخال، گچساران، کاشمر، خرم‌آباد و... .

محمدعلی دیانتی‌زاده نوشت:

آتش‌نشانی یکی از ارگان‌های مهم در رسیدگی به حوادث شهری از جمله آتش‌سوزی و امدادونجات است و به همین‌ترتیب برخورداری از تجهیزات و ناوگان خودرویی مناسب یکی از پیش‌شرط‌های ارائه خدمات با کیفیت بهتر از سوی این ارگان.

این در حالی است که ناوگان خودرویی آتش‌نشانی در شهرهای مختلف کشور نیازمند نوسازی است و تاکنون واحدهای آتش‌نشانی شهری و استانی بسیاری برای نوسازی ناوگان خودرویی و تجهیزاتشان اعلام نیاز کرده‌اند، ازجمله این درخواست‌ها می‌توان به اعلام‌های رسمی مناطق استان تهران، یزد، گرگان، خلخال، گچساران، کاشمر، خرم‌آباد و... اشاره کرد.

تولید خودروهای آتش‌نشانی در دوران تحریم

تا سال 91 خودروهای آتش‌نشانی در ایران همچنان تولید می‌شدند و با وجود نبود امکان تامین پمپ‌های مصرفی در این خودروها از کشورهای اروپایی به‌خاطر تحریم، این وسیله در داخل کشور تولید می‌شد و مورد استفاده قرار می‌گرفت. اما با جهش ناگهانی قیمت دلار، قیمت خودروهای آتش‌نشانی تولید داخل که زمانی یک‌سوم مشابه وارداتی آن بود، رو به افزایش گذاشت و در مقابل از کیفیت آن‌ها کاسته شد.

بدین ترتیب طول عمر و کیفیت تولیدات داخلی در مقایسه با نمونه‌های وارداتی کمتر شد. از سوی دیگر در دوران تحریم‌ها به دلیل کمبود منابع و نقدینگی برای خرید، سعی شد قیمت تمام‌شده محصول کاهش یابد و سفارش مشتریان اعم از سازمان آتش‌نشانی و شهرداری‌ها با آلیاژها، مواد اولیه و ورق‌های فلزی ارزان‌تری ساخته شود اما این ورق‌ها به دلیل تماس دائم با آب دچار خورندگی می‌شوند، زیرا طول عمر ورق آهن از ورق گالوانیزه و ورق گالوانیزه از ورق استیل کمتر است. از این رو می‌توان گفت تولید خودرو آتش‌نشانی در ایران گرچه با دانش فنی و مهارت ایرانی به‌طور کامل انجام می‌شود اما کیفیت آن در گرو فعالیت ریخته‌گری نیز هست.

درحال‌حاضر اما با افزایش تعاملات خارجی زمینه برای ورود خودروهای جدید مناسب ناوگان مساعدتر شده است و علاوه بر برخی خودروسازان داخلی که از شش ماه پیش مدل‌های را در این راستا عرضه کرده‌اند، برخی مدل‌های خارجی نیز که مناسب تجهیز به همین منظورند اکنون با سهولت بیش‌تری قابل تأمین‌اند و اگر مشکل منابع و نقدینگی در این خصوص حل شود، تولید و تأمین خودرو با کیفیت به این منظور دشواری دیگری ندارد.

ناوگان پایتخت

توسعه ایستگاه‌های آتش‌نشانی در تهران به‌عنوان یکی از کلان‌شهرهای ایران با جمعیتی نزدیک به 12 میلیون نفر یکی از ضرورت‌های حیاتی بوده است. به گفته شهردار تهران، تمامی تجهیزات آتش‌نشانی مدرن شده اما کماکان در بخش امکانات و تجهیزات جانبی مانند دستگاه‌های برش سطوح سخت مانند هوابرش، هلی‌کوپترهای ویژه، تجهیزات پیشرفته آواربرداری، تکمیل ناوگان جرثقیل و نیز استفاده از فناوری‌های روز دنیا نیازمند سرمایه‌گذاری‌های بیش‌تر و همچنین در بخش قوانین نیازمند چاره‌اندیشی و بحث هستیم.

در‌حال‌حاضر سازمان آتش‌نشانی تهران برای افزایش بهره‌وری و خدمت‌رسانی به شهروندان، 210 دستگاه خودروهای عملیاتی آتش‌نشانی، نجات، پشتیبانی و ویژه در اختیار دارد که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از 125 دستگاه تویوتا هایلوکس، 11 دستگاه خودروی کاپرا، 49 دستگاه ایویکو دیلی ویژه معابر کم‌عرض، 3 دستگاه جرثقیل پالفینگر 8 تن، یک دستگاه جرثقیل 130 تن، 10 دستگاه رول‌آف مخصوص حمل تجهیزات عملیاتی و 53 دستگاه موتورپمپ پورتابل توهاتسو. علاوه بر این تا سال گذشته، به‌جای خودروهای کم‌عرض ویژه معابر باریک، موتور‌های هوندا در سه کلاس 125،250 و 750 مجهز به کپسول‌های خاص آتش‌نشانی بدین منظور مورد استفاده قرار می‌گرفت اما از سال 93 واردات تدریجی دو نوع خودروی آتش‌نشانی ویژه معابر باریک آغاز شد.

مصوبه واردات شاسی

سال 93 مصوبه دولت در مورد ورود شاسی‌های قابل تبدیل به خودروهای خدمات‌رسان از قبیل آتش‌نشانی، آمبولانس و حمل زباله از سوی معاون اول رئیس‌جمهور ابلاغ شد. این در حالی است که بحث خودروهای آتش‌نشانی در جهان از بحث تجهیز شاسی بسیار فراتر رفته و قابلیت‌های ویژه‌ای برای آن‌ها در نظر گرفته شده است.

جدیدترین خودروهای آتش‌نشانی افزوده‌شده به ناوگان‌های شهری در ایران مانند خودرویی که سال گذشته در شهر مرزی آستارا مورد بهره‌برداری قرار گرفت، ۱۳ تنی و چندمنظوره‌اند و از پیشرفته‌ترین امکانات امدادی، انواع ست‌های قیچی هیدرولیک، دستگاه‌های تنفسی، تجهیزات اطفای حریق و ابزار و وسایل امداد و نجات جاده‌ای برخوردارند.

مدل‌های روز دنیا

اما علاوه بر این امکانات در مدل‌هایی که در آینده نزدیک به بازار جهانی خودروهای اطفای حریق ارایه خواهند شد، تغییرات ارزشمندی در این خودروها انجام شده که باعث جهشی در قدرت عملیاتی آن‌ها خواهد شد. در این مدل‌ها کابین راننده به گونه‌ای طراحی شده که دید پانارومایی را برای راهبر دستگاه مقدور می‌سازد. از نظر تأمین روشنایی نیز این خودروها با بهره‌گیری از فن‌آوری ال.ای.دی روشنایی مطلوبی را در جریان عملیات تأمین خواهند کرد.

از نظر ایمنی، خودرو در مقابل تصادف و حتی برخورد اشیای ناشی از انفجار ایمن‌سازی شده است. گاردهای مقاوم جانبی، کیسه‌های هوای متعدد و تنظیم‌کننده خودکار کمربند ایمنی، جان راننده و سایر سرنشینان را در حوادث ناگهانی حین عملیات و حتی در زمان توقف محافظت خواهد کرد. ضمن آن‌که در طراحی کابین و صندلی‌ها ارگونومی کاربران و امکان مانور ایشان درون فضای آن مورد توجه ویژه است.

خودروهای جدید دارای اتاقک‌های مستقل برای حمل ابزار جانبی و مورد نیاز در امدادرسانی هستند. این امکان دسترسی به ابزار مورد نیاز را در زمان کوتاه‌تر مهیا خواهد ساخت. پمپ‌های بسیار قوی و جعبه دنده خودکار 6 تا 8 سرعته از امکانات خودروهای جدید است. سیستم تعلیق پیشرفته و فنربندی دستگاه به‌گونه‌ای است که سرنشین‌ها با مشکلی در عملیات‌های خارج از جاده مواجه نخواهد شد.

در مدل‌های جدید، خودروها مجهز به دوربین‌های مدار بسته جانبی و سیستم ثبت اطلاعات مشابه جعبه سیاه هواپیماها هستند. دوربین‌های مادون قرمز نیز امکان تصویربرداری از مراحل عملیات در شب را نیز مهیا خواهد کرد. بدنه خودرو در مدل‌های جدید یکپارچه طراحی شده است. خوردروهای جدید امکان کاربرد چند نوع ماده اطفای حریق خشک و یا تر را در خود دارند.

سیستم‌های پمپاژ آب و پرتاب مواد خشک از خودرو با استفاده از سیستم‌های رایانه‌ای و بدون انجام عملیات یدی از درون کابین کنترل می‌شود. این سیستم نسبت به انواع قدیمی‌تر قابلیت پرتاب مواد به فواصل دورتر، امکان تنظیم حجم مواد براساس شدت حادثه و زمان‌بندی عملیات و در نهایت افزایش ظرفیت مخازن از قابیلت‌های جدید دستگاه است. سیستم‌های مانیتورینگ پیشرفته درون اتاقک راننده این امکان را برای تکنسین‌های خودرو مهیا ساخته است.