جام جم آنلاين: اين روزها براي تماشاي فيلمهاي سينمايي روي پرده سينماها بايد بسته به كيفيت سينماي نمايش دهنده مبلغي بين 1000 تا 3000 تومان پرداخت كنيد. پيگيريهاي دستگاههاي سينمايي و تلاشهاي پليس باعث شده تا ديگر امكان «عرضه سريع» فيلمهاي ايراني روي پرده در شبكه نمايش غير قانوني به حداقل ممكن برسد.
اما شبكه ديگري با حداكثر سرعت، فيلمهاي روز دنـيــا را تـهـيــه، زيـر نـويـس فـارسـي و در فروشگاههاي زنجيرهاي خود كه اين روزها در گوشه و كنار هر پيادهرويي برپا ميشود، عرضه ميكنند. استقبال مردم از اين بازار غير قانوني و پر رونق نشان ميدهد در ميان مردم زمينه وسيعي براي ديدن «فيلم خارجي» وجود دارد اما در طول 4 ماه گذشته تنها « دو فيلم خارجي» آن هم فقط در 3 سينما و سه سئانس به نمايش درآمده است.
عدم تمايل به حضور رقيب
فيلمهاي كينه 2 و فرار از گوانتانامو تنها فيلمهاي خارجي است كه طي سال 1388 در سينماهاي تهران روي پرده رفته است.
طبق آماري كه بنياد سينمايي فارابي در اختيار ما قرار ميدهد، اين فيلم در سه هفته اكران و در يك سئانس با صداي اصلي و زير نويس فارسي يك ميليون تومان فروش داشته است. فيلم «كينه 2» در طول سه ماه نمايش نيز حدود24 ميليون تومان فروش داشته كه تقسيم اين عدد بر مبلغ بليت دو هزار تومان نشان ميدهد اين فيلم 12 هزار مخاطب داشته است.
اين روزها هم كه پرديس سينمايي زندگي فيلم كينه 2 را در يك سئانس به نمايش گذاشته، 70 تا 80 درصد مخاطب دارد. تا اين لحظه شهرستانها همچنان از نمايش فيلم خارجي محروم هستند. در تهران هم جز چند تالار، بقيه سينماها فيلم خارجي نمايش نميدهند.
يكي از كاركنان سينما سپيده نيز كه مدتي فيلم خارجي نمايش ميداد، در پاسخ به سوال خبرنگار ما ميگويد: «مدتي است فيلم خارجي نمايش نميدهيم و فقط روزهاي يكشنبه در قالب برنامه نمايش «سينما تك» فيلمهاي كلاسيك سينماي دنيا به روي پرده ميرود كه بيشتر مخاطبان آن دانشجو هستند و در سالني با گنجايش 100 نفر، بين 20 تا 30 نفر حضور پيدا ميكنند.»
وقتي اين مسائل را در كنار هم قرار ميدهيم مشخص ميشود كه ظاهرا سينماي ايران تمايلي به پذيرش رقيبي جدي و تازه ندارد و ترجيح ميدهد با همين فيلمهاي آپارتماني، امور خود را رتق و فتق كند و همچنان با «دست دراز» مقابل دولت امكانات و نقدينگي طلبكند و از طرف ديگر بابت عدم حمايت دولت از سينما گريه و زاري سر دهد.
نكته جالب توجه اين است كه در جبهه مقابل، دولت نيز ظاهرا بي ميل به عدم اكران فيلمهاي خارجي نيست. در شرايطي كه فيلمهاي مختلفي مطابق با معيارهاي جامعه ما از سوي مسوولان بنياد سينمايي فارابي انتخاب و به «اداره كل نظارت و ارزشيابي» جهت صدور پروانه نمايش ارائه شده، هيچ كدام از اين فيلمها موفق به دريافت «پروانه نمايش» نشدهاند.
نكته جـالـب تـوجـه ايـن اسـت كـه به گفته يكي از دستاندركاران اين بنياد، با توجه به خريد «حق نمايش» اين آثار و در شرايطي كه معاونت سينمايي اين فيلمها را «شايسته» نمايش ندانسته، صدا و سيما پـيـگـيـر در اخـتـيـار قـرار گـرفتن حق نمايش اين فيلمهاست.
فيلم وسترن كرهاي «خوب، بد، عجيب» كه سال 2008 بيش از هشت ميليون نفر در كره به ديدن آن رفتهاند و «قتل عادلانه» با بازي آل پاچينو و رابرت دنيرو دو نمونه از چنين فيلمهايي است.
سينماي ايران در شرايطي درهاي خود را به روي فـيـلــمهــاي خــارجـي بـسـتـه كـه ايـن روزهـا فـيـلـم «ترانسفورمر» در شهر دبي و در همسايگي ما دو ميليون دلار فروش داشته است. يعني در يك شهر بيش از 200 هزار نفر به ديدن اين فيلم رفتهاند!
البته مـخـالـفـان نـــمـــايـــش فــيــلــمهــاي خـــارجــي هـمــواره بــه استدلالهايي مانند: عدم تناسب اين فيلمها با فرهنگ جامعه ايراني اشاره ميكنند اما به گفته يك كارشناس فيلم خارجي، از ميان 4000 فيلم خارجي كه هر سال در دنيا راهي اكران عمومي ميشود، حداقل 40 تا 50 فيلم قابليت نمايش در سينماهاي ايران به صورت همزمان با خارج از كشور را دارد و اين مساله ميتواند بخشي از مردم را كه به عنوان مخاطبان خاموش سينما، مخاطب اين فيلمها در رسانههاي ديگري مانند: مـاهـواره و شبكه قاچاق هستند به سينماها بكشاند. تجربه تلويزيون در اين سالها نيز نشان ميدهد از ميان حجم بالاي فيلمهاي خارجي ميتوان آثار مناسبي را براي نمايش انتخاب و عرضه كرد.
سينماي ايران امسال درهاي خود را به روي فيلمهاي خارجي «شش قفله» كرده است. در چنين وضعيتي معاونت سينمايي نيز بنا به دلايل نامعلومي پشتيبان چنين وضعيتي هستند تا روز به روز سينماي ايران بي رقيبتر بماند و آثار ضعيف يكي پس از ديگري بر پرده سينماها «منت» بگذارند و رديف سينماها را «مزين» كنند تا تماشاچيهاي ناراضي از فيلمهاي ضعيف و تكراري، راه «گوشه پياده رو» را براي يافتن فيلمهاي دلخواه خود دنبال كند.