افزایش دو برابری شیوع دیابت در ۱۲ سال گذشته

به گزارش ایسنا، چاقی یکی از معضلات مهم بهداشتی و از مهم‌ترین عوامل خطرساز افزایش بروز دیابت است. بررسی‌ها نشان داده که مواد مترشحه از بافت چربی، در ایجاد مقاومت به انسولین نقش دارند. مطالعات حاکی از این است که عوامل محیطی نظیر چاقی در ایجاد دیابت در جوامع مختلف از جمله جمعیت شهری و روستایی نقش متفاوتی ایفا می‌کند.

بر همین اساس پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با انجام یک طرح تحقیقاتی، گزارشی مبتنی بر جمعیت، در مورد روند اضافه وزن/چاقی، چاقی عمومی، چاقی شکمی، دیابت و تعیین سهم چاقی در افزایش شیوع دیابت در بالغین ایرانی به تفکیک جمعیت شهری و روستایی بر اساس مطالعات دوره ای کشوری ارائه دادند.

این مطالعه بر اساس داده‌های مطالعات کشوری (موسوم به STEPS) دوره‌های ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۵ (هفت دوره) انجام شد و در آن ۲۰۸ هزار و ۹۵۲ نفر واجد شرایط، در این مطالعه بررسی شدند.

نتایج این مطالعه نشان داد روند اضافه وزن/چاقی، چاقی و چاقی شکمی در بالغین ایرانی در همه زیر گروه‌های سنی رو به افزایش بوده و شیوع اضافه وزن/چاقی، چاقی و چاقی شکمی طی مدت ۱۲ سال (از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۵) حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش یافته است. 

شیوع کل دیابت طی مدت ۱۲ سال، تقریباً دو برابر شده است و از حدود هفت درصد به ۱۳.۵ درصد رسیده است که همگام با افزایش شیوع چاقی بوده است. البته نقش چاقی در ایجاد دیابت در جمعیت روستایی بیشتر بوده است.

این یافته‌ها بیان‌گر آن است که نقش چاقی در افزایش شیوع دیابت در جمعیت روستایی، مهم‌تر از نقش چاقی در جمعیت شهری است. نقش مهم چاقی و دیابت در بروز بیماری‌های قلبی عروقی و افزایش قابل توجه آن ها، انجام مداخلات رفتاری سریع را به‌ویژه در جمعیت روستایی ضروری می‌کند. از طرفی به منظور بررسی نقش سایر عوامل در افزایش شیوع دیابت، به خصوص در جمعیت شهری، انجام مطالعات با تمرکز بر عوامل خطرساز جدید نظیر آلودگی هوا ضروری است. همچنین شناخت این تفاوت‌ها برای برنامه‌ریزی و تدوین اقدامات پیشگیرانه کمک‌کننده خواهد بود.

نتایج این پروژه تحقیقاتی با عنوان «سهم چاقی در افزایش شیوع دیابت در بالغین ایرانی به تفکیک جمعیت شهری و روستایی در طی یک دهه اخیر: مطالعه پیمایش ملی عوامل خطر بیماری‌های غیرواگیر (STEPS)» در پایگاه نتایج پژوهش‌های سلامت کشور منتشر شده و مجید ولی زاده و شهین نصرت زهی؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در انجام آن مشارکت داشتند.